Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γκίλντας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γκίλντας
Άγαλμα του Γκίλντα στη Βρετάνη
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση500[1]
Νταμπάρτον ή Kingdom of Strathclyde[2][3]
Θάνατος29  Ιανουαρίου 570
Rhuys Peninsula
Χώρα πολιτογράφησηςKingdom of Strathclyde
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Eορτασμός αγίου29 Ιανουαρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιστορικός
συγγραφέας[4]
ιεραπόστολος
μοναχός
Οικογένεια
ΤέκναAllgo
Saint Eigrad
Gwynog
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμααββάς
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γκίλντας (πιθανώς γύρω στο 500 -† 570), επίσης Γκίλντας ο Σοφός ήταν Βρετανός μοναχός του 6ου αιώνα, εξέχων εκπρόσωπος της χριστιανικής εκκλησίας στις Βρετανικές Νήσους στην ύστερη αρχαιότητα, κατά την περίοδο μετά τη Ρωμαϊκή Βρετανία, και διάσημος για την εκπαίδευσή του και το λογοτεχνικό του ύφος.[5]

Το σημαντικότερο έργο του είναι η καυστική θρησκευτική πολεμική De excidio et conquestu Britanniae (Σχετικά με την καταστροφή και την κατάκτηση της Βρετανίας), στο οποίο αφηγείται την ιστορία των Βρετανών πριν και κατά τη διάρκεια της εισβολής των Αγγλοσαξόνων, επικρίνει τους Βρετανούς ηγεμόνες και τους προτρέπει να αποβάλουν τις αμαρτίες τους και να ασπαστούν την αληθινή χριστιανική πίστη. Είναι μια από τις πιο σημαντικές πηγές για την ιστορία της Αγγλοσαξονικής Αγγλίας τον 5ο και 6ο αιώνα, καθώς είναι η μόνη αξιόλογη πηγή για την περίοδο, που γράφτηκε από έναν σχεδόν σύγχρονο των ανθρώπων και των γεγονότων που περιγράφει. Στον Γκίλντα αποδίδονται επίσης ένας ύμνος που ονομάζεται Lorica, μια προσευχή για απελευθέρωση από το κακό, ένα άλλο ποίημα και ορισμένα θραύσματα επιστολών, αλλά η αυθεντικότητά τους είναι αμφιλεγόμενη. Τα έργα του Γκίλντα, συμπεριλαμβανομένου του De Excidio, βρίσκονται στην Patrologia Latina.[6]

Στη μετέπειτα ζωή του, μετανάστευσε στη Βρετάνη όπου ίδρυσε το μοναστήρι του Σαιν-Γκιλντάς-ντε-Ρυί στον κόλπο του Μορμπιάν.

Ο Γκίλντας αγιοποιήθηκε μετά θάνατον. Είναι ο προστάτης άγιος πολλών εκκλησιών και μοναστηριών στη Βρετάνη και η μνήμη του τιμάται στις 29 Ιανουαρίου.[7]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πηγή του Αγίου Γκίλντα στο Σαιν-Γκιλντάς-ντε-Ρυί, Μορμπιάν

Υπάρχουν δύο διαφορετικές εκδοχές για τη ζωή του Γκίλντα, αλλά και οι δύο συμφωνούν ότι γεννήθηκε στη σημερινή Σκωτία στις όχθες του ποταμού Κλάιντ και ότι ήταν γόνος βασιλικής οικογένειας. Αυτά τα έργα γράφτηκαν τον 9ο και 12ο αιώνα και δεν θεωρούνται αξιόπιστα από τους μελετητές. Πιθανόν η καταγωγή του ήταν πιο νότια. Στο δικό του έργο, ισχυρίζεται ότι γεννήθηκε την ίδια χρονιά με τη μάχη του όρους Μπάντον (η ημερομηνία της οποίας είναι επίσης αβέβαιη, πιθανόν γύρω στα 500 -520).[8]

Ο πρώτος Βίος του Γκίλντα γράφτηκε από έναν ανώνυμο μοναχό στο μοναστήρι που ίδρυσε ο Γκίλντας στο Ρυί της Βρετάνης τον 9ο αιώνα. Σύμφωνα με αυτόν, ο Γκίλντας είχε τέσσερα αδέρφια. Ο ένας αδελφός ανέβηκε στον θρόνο με τον θάνατο του πατέρα τους και οι υπόλοιποι έγιναν μοναχοί. Ο ίδιος, εκπαιδεύτηκε σε ένα μοναστικό κέντρο, πιθανώς στη Νότια Ουαλία, όπου ασπάστηκε τον μοναχισμό. Έγινε διάσημος δάσκαλος, προσηλυτίζοντας πολλούς στο Χριστιανισμό και ιδρύοντας πολλές εκκλησίες και μοναστήρια σε όλη τη Βρετανία και την Ιρλανδία. Πιστεύεται ότι έκανε ένα προσκύνημα στη Ρώμη και τη Ραβέννα πριν μεταναστεύσει στη Βρετάνη, όπου αρχικά έζησε σαν ερημίτης. Ωστόσο, η ζωή του στη μοναξιά ήταν βραχύβια, καθώς οι μαθητές τον αναζήτησαν σύντομα και τον παρακαλούσαν να τους διδάξει. Τελικά ίδρυσε ένα μοναστήρι για αυτούς τους μαθητές στο Σαιν-Γκιλντάς-ντε-Ρυί στη Βρετάνη, όπου έγραψε το De Excidio Britanniae. Πιστεύεται ότι πέθανε στο Ρυί και ενταφιάσθηκε εκεί.[9]

Ο δεύτερος Βίος του Γκίλντα γράφτηκε τον 12ο αιώνα από τον Ουαλό κληρικό Κάραντοκ του Λάνκαρφαν, φίλο του Τζέφρεϊ του Μονμάουθ, και περιλαμβάνει πολλά ψευδοϊστορικά στοιχεία που αφορούν τον βασιλιά Αρθούρο, τη Γκουίνεβιρ και το αββαείο του Γκλάστονμπερι, οδηγώντας στη γενική άποψη ότι δεν είναι ακριβής ιστορικά. Σύμφωνα με αυτόν, ο Γκίλντας ήταν γιος του βασιλιά της Σκωτίας και είχε 24 αδελφούς, όλους πολεμιστές. Σπούδασε λογοτεχνία ως νέος, πριν φύγει από την πατρίδα του για τη Γαλατία, όπου σπούδασε για επτά χρόνια. Όταν επέστρεψε, έφερε μαζί του μια εκτενή βιβλιοθήκη και ήταν περιζήτητος δάσκαλος στα τρία βασίλεια της Βρετανίας. Τα αδέρφια του ξεσηκώθηκαν ενάντια στον μυθικό βασιλιά Αρθούρο, ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Χουέιλ συχνά κατέβαινε από τη Σκωτία για να λεηλατήσει και σε μία επιδρομή, καταδιώχθηκε και σκοτώθηκε από τον βασιλιά Αρθούρο. Όταν η είδηση της δολοφονίας του αδελφού του έφτασε στον Γκίλντα, λυπήθηκε πολύ, αλλά μπόρεσε και συγχώρησε τον βασιλιά και αργότερα ταξίδεψε στη Βρετανία, όπου τον συνάντησε και τον φίλησε καθώς προσευχόταν για συγχώρεση και ο βασιλιάς δέχτηκε τη μετάνοια για τη δολοφονία του αδελφού του. Μετά από αυτό, ο Γκίλντας αποσύρθηκε σε ένα μυστικό νησί για επτά χρόνια. Πειρατές από τα νησιά Όρκνεϊ ήρθαν και το λεηλάτησαν, παίρνοντας τους κατοίκους για σκλάβους. Άφησε το νησί και ήρθε στο Γκλάστονμπερι, όπου συμμετείχε σε διάφορες περιπέτειες του αρθουριανού κύκλου. Στη συνέχεια, επιθυμώντας να ζήσει τη ζωή ενός ερημίτη, έχτισε ένα ερημητήριο στις όχθες του ποταμού στο Γκλάστονμπερι όπου έζησε έως τον θάνατό του.[10]

Αυτή η βιογραφία περιλαμβάνει την παλαιότερη σωζόμενη αφήγηση του επεισοδίου της απαγωγής της Γκουίνεβιρ, συχνή στη μεταγενέστερη λογοτεχνία του Αρθούρου. Η εχθρότητα του Χουάιλ με τον Αρθούρο ήταν επίσης δημοφιλές θέμα στη μεσαιωνική Βρετανία.

  1. 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 20  Οκτωβρίου 2020.
  2. sscrmnl.edu.ph/st-gildas-the-wise/.
  3. www.earlybritishkingdoms.com/kids/gildas.html.
  4. 4,0 4,1 (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
  5. . «britannica.com/biography/Saint-Gildas». 
  6. . «tertullian.org/fathers/gildas_ruin_of_britain». 
  7. . «synaxarion.gr/gr/m/1/d/29/sxsaintlist». 
  8. . «thecollector.com/who-was-gildas/». 
  9. . «biography.wales/article/s-GILDAS». 
  10. . «kingarthur.fandom.com/wiki/De_Excidio_et_Conquestu_Britanniae».