Hidrokarbonido
Hidrokarbidoj[1], hidrokarbonoj[2] hidrogenkarbonoj[3] estas kombinaĵoj el hidrogeno kaj karbono. Ilia suma formulo estas CmHn.
Ĉar hidrogenaj atomoj posedas nur unu valenton, ĉiam devas esti n ≤ 4m. Tiu malegalaĵo estas egalaĵo nur por metano (CH4); en ĉiuj aliaj hidrokarbidoj ĉiu karbonatomo devas ligiĝi al almenaŭ unu alia karbonatomo, kaj povas esti nur du karbonatomoj kun malpli ol du ligoj; do n ≤ 2m + 2.
Oni distingas inter
- saturitaj kaj nesaturitaj kaj inter
- ĉenaj kaj ciklaj hidrokarbidoj.
Alkanoj estas saturitaj hidrokarbidoj, tio signifas, ke ĉiuj ligoj inter karbonaj atomoj estas unuoblaj. Hidrokarbidoj kun duobla ligo nomiĝas alkenoj. Hidrokarbidoj kun triobla ligo nomiĝas alkinoj. Kompleksaj hidrokarbidoj povas havi plurajn malsimplajn ligojn, kio komplikas ilian enklasigon.
Tergaso kaj petrolo (nafto) konsistas plejparte el hidrokarbidoj, kiuj ofte amasiĝas en hidrokarbonaj kaptujoj.
Kelkaj alkanaj hidrokarbonidoj
[redakti | redakti fonton]
Kelkaj aromataj hidrokarbonidoj
[redakti | redakti fonton]
Kelkaj alkenoj
[redakti | redakti fonton]
Kelkaj ciklaj alkanoj
[redakti | redakti fonton]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Duncan, Donald Russell. English Esperanto Chemical Dictionary.
- ↑ karbono en http://vortaro.net; La terminoj hidrokarbonido kaj hidrokarbido estas malkonsilindaj. malkonsilindaj laŭ vortaro.net
- ↑ Zdeněk Pluhař (2011). SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO, p. 27. Arkivita el la originalo je 2015-07-06. Alirita 2015-07-06.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- http://www.gasresources.net/DisposalBioClaims.htm Arkivigite je 2003-02-21 per la retarkivo Wayback Machine
- http://www.gasresources.net/Introduction.htm
- http://www.aapg.org/explorer/2002/11nov/abiogenic.cfm
- http://nojasne.pl/sciaga_wypracowanie/529_Weglowodorywprzyrodziewegielir.html Arkivigite je 2006-02-16 per la retarkivo Wayback Machine
| ||||