1853

1853. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa • 1870(e)koa
Urteak	1850 • 1851 • 1852 • 1853 • 1854 • 1855 • 1856
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1853 ; MDCCCLIII
Ab urbe condita	2606
Armeniar egutegia	1302 ; ԹՎ ՌՅԲ
Bahá'í egutegia	9 – 10
Bengaliar egutegia	1260
Berber egutegia	2803
Egutegi budista	2397
Myanmarko egutegia	1215
Bizantziar egutegia	7361 – 7362
Koptoen egutegia	1569 – 1570
Etiopiar egutegia	1845 – 1846
Hebrear egutegia	5613 – 5614
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1909 – 1910
Shaka Samvat	1775 – 1776
Kali Yuga	4954 – 4955
Iraniar egutegia	1231 – 1232
Islamiar egutegia	1269 – 1270
Japoniar egutegia	Kaei 6; (嘉永6年)
Korear egutegia	4186
Thailandiar eguzki egutegia	2396
Holozeniar egutegia	11853

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak

Arte eta kultura

Urtarrilaren 19a – Trobalaria (italieraz: Il trovatore), Giuseppe Verdiren musika eta Salvadore Cammarano eta Leone Emanuele Badareren libretoa duen opera estreinatu zen Erromako Apollo Antzokian.
Otsailaren 19a – El dominó azul, Emilio Arrieta nafar konposatzailearen musika eta Francisco Camprodónen libretoa duen zarzuela estreinatu zen Madrilgo Teatro del Circon.
Martxoaren 6a – La traviata (euskaraz: Galdua), Giuseppe Verdiren musika eta Francesco Maria Piaveren libretoa duen opera estreinatu zen Veneziako La Fenicen.

Zientzia eta teknologia

Azaroaren 5a – Lehenengo telegrafoaren linea sortu zuten Mexikon.

Kirolak

Jaiotzak

Urtarrilaren 12a – Gregorio Ricci-Curbastro, italiar matematikaria (h. 1925).
Urtarrilaren 13a – Melati van Java, herbeheretar idazlea (h. 1927).
Urtarrilaren 25a – Eulalia Abaitua, bizkaitar argazkilaria (h. 1943).
Urtarrilaren 28a – José Martí, olerkilaria eta Kubako independentziaren aita (h. 1895).
Urtarrilaren 28a – Vladimir Soloviev, errusiar filosofo eta olerkaria (h. 1900).
Urtarrilaren 29a – Kitasato Shibasaburō, japoniar sendagilea eta bakteriologoa, izurri bubonikoa eragiten duen baziloaren aurkitzailea (h. 1931).
Otsailaren 4a – Rafael Balanzategi, nafar kazetari eta politikaria.
Otsailaren 11 – Saturnino Calleja, espainiar editorea, pedagogoa, idazlea eta itzultzailea (h. 1915).
Otsailaren 17a – Jaroslav Vrchlický, txekiar idazlea (h. 1912).
Otsailaren 22a – Louis Etxeberri, euskal politikaria eta kazetaria (h. 1907).
Otsailaren 23a – Florentzio Basaldua, euskal ingeniaria, idazlea, historialaria, bidaiari, abenturazale eta geodesta (h. 1932).
Martxoaren 5a – Howard Pyle, estatubatuar idazle eta ilustratzailea (h. 1911).
Martxoaren 10a – Thomas Mackenzie, Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1930).
Martxoaren 11 – Angelina Vidal, portugaldar kazetaria, itzultzailea, irakaslea, olisipografoa eta idazlea (h. 1917).
Martxoaren 14a – Ferdinand Hodler, suitzar margolaria (h. 1918).
Martxoaren 29a – Ramón Castro, nafar politikari liberala, Valentzian bizi zena (h. 1923).
Martxoaren 29a – Elihu Thomson, ingeles ingeniari eta asmatzailea (h. 1937).
Martxoaren 30a – Vincent Van Gogh, herbeheretar margolaria (h.1890).
Apirilaren 5a – Joaquima Santamaria i Ventura, kataluniar idazle, folklorista eta itzultzailea (h. 1930).
Apirilaren 8a – Laura Alberta Linton, estatubatuar kimikari eta medikua (h. 1915).
Apirilaren 11 – Remigia Etxarren, nafar funanbulista (h. 1921).
Apirilaren 15a – Elise Hall, estatubatuar saxofoi-jotzaile klasikoa (h. 1924).
Apirilaren 23a – Thomas Nelson Page, estatubatuar idazlea eta diplomatikoa (h. 1922).
Maiatzaren 2a – Antonio Maura, Espainiako gobernuburua (h. 1925).
Maiatzaren 25a – Elena Maseras, kataluniar medikua, pedagogoa eta irakaslea (h. 1905).
Maiatzaren 28a – Carl Larsson, suediar margolaria, Arts and Crafts mugimenduaren kidea (h. 1919).
Ekainaren 3a – Flinders Petrie, britainiar arkeologo eta egiptologoa (h. 1942).
Uztailaren 4a – Ernst Otto Beckmann, alemaniar kimikaria (h. 1923).
Uztailaren 5a – Tivadar Csontváry Kosztka, hungariar margolaria (h. 1919).
Uztailaren 5a – Cecil Rhodes, britaniar enpresaburua (h. 1902).
Uztailaren 18a – Hendrik Lorentz, holandar fisikaria, 1902ko Fisikako Nobel Saria (h. 1928).
Uztailaren 27a – Vladimir Korolenko, errusiar idazle eta kazetaria (h. 1921).
Abuztuaren 13a – Antonio Salandra, Italiako Lehen Ministroa (h. 1931).
Abuztuaren 28a – Frantzisko I.a Liechtensteingoa, Liechtensteingo printzea (h. 1938).
Abuztuaren 31 – Alexei Brusilov, errusiar jenerala (h. 1926).
Irailaren 1a – Pierre Forsans, frantziar politikaria, Biarrizko alkatea (h. 1919).
Irailaren 2a – Wilhelm Ostwald, alemaniar kimikaria, 1909ko Kimikako Nobel Saria (h. 1932).
Irailaren 4a – Fermín Calbetón, donostiar politikari liberala (h. 1919).
Irailaren 13a – Hans Christian Gram, daniar mikrobiologoa, Gram tindaketaren asmatzailea (h. 1938).
Irailaren 13a – Sofia Perovskaia, errusiar iraultzailea, Alexandro II.a Errusiakoaren hilketaren antolatzailea (h. 1881).
Irailaren 16a – Albrecht Kossel, alemaniar biokimikaria, 1910eko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1927).
Irailaren 20a – Chulalongkorn (Rama V.a), Siamgo erregea (h. 1910).
Irailaren 21a – Heike Kamerlingh Onnes, herbeheretar fisikaria, 1913ko Fisikako Nobel Saria (h. 1926).
Irailaren 30a – Jekaterina Almedingen, errusiar haur literaturako idazlea eta itzultzailea (h. 1887).
Urriaren 4a – Armando Palacio Valdés, espainiar idazlea (h. 1938).
Urriaren 6a – Francis Meadow Sutcliffe, ingeles argazkilaria (h. 1941).
Urriaren 10a – Anna Gardell-Ericson, suediar margolari eta akuarelista (h. 1939).
Urriaren 23a – Pedro Bilbao Arrola, Bilboko alkatea (h. 1908).
Azaroaren 19a – Gabriel Hanotaux, frantziar diplomazialari, politikari eta historialaria (h. 1944).
Azaroaren 29a – Francisca Sarasate, nafar idazlea (h. 1922).
Abenduaren 9a – Laurits Tuxen, daniar margolari eta eskultorea (h. 1927).
Abenduaren 12a – Johan Petter Johansson, suediar asmatzailea eta industria gizona, giltza zabalgarri modernoaren asmatzailea (h. 1943).
Abenduaren 14a – Errico Malatesta, italiar anarkista (h. 1932).
Abenduaren 16a – Roberto Ferruzzi, italiar margolaria (h. 1934).
Abenduaren 17a – Emile Roux, frantziar zientzialaria (h. 1933).
Abenduaren 26a – René Bazin, frantziar eleberrigilea (h. 1932).
Abenduaren 27a – Ruth Ogden, estatubatuar haur literaturako idazlea (h. 1927).
Eduardo Velasco López Cano, arabar irakasle eta politikaria (h. 1920).
Eulogio Serdán, historialari, kazetari eta Gasteizko alkatea (h. 1929).
Javier Agirre Iturralde, gipuzkoar arkitektoa (h. 1909).
John Henry Clarke, ingeles mediku homeopata eta idazlea (h. 1931).
Samuel Urrabieta, espainiar marrazkilari eta ilustratzailea (h. 1886).

Heriotzak

Urtarrilaren 7a – Ditlev Blunck, daniar margolaria (j. 1798).
Otsailaren 15a – Beñat Larralde, lapurtar bertsolaria (j. 1771).
Otsailaren 20a – José Ramón Rodil, militar espainiarra (j. 1789).
Martxoaren 4a – Leopold von Buch, alemaniar geologo eta paleontologoa (j. 1774).
Martxoaren 6a – Juan de la Granja, bizkaitar enpresaburu eta diplomazialaria (j. 1785).
Martxoaren 12a – Mathieu Orfila, frantziar sendagile eta kimikaria (j. 1787).
Martxoaren 17a – Christian Doppler, austriar fisikari eta matematikaria (j. 1803).
Martxoaren 21a – Joachim Labrouche, Donibane Lohizuneko alkate eta ontzijabea (j. 1769).
Martxoaren 30a – Abigail Powers Fillmore, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (j. 1798).
Martxoaren 31 – Andrés Narvarte, Venezuelako presidentea (j. 1781).
Apirilaren 1a – Fermin Lasala Urbieta, gipuzkoar politikaria eta enpresaburua (j. 1798).
Apirilaren 18 – William R. King, AEBetako 13. presidenteordea (j. 1786).
Apirilaren 28 – Johann Ludwig Tieck, alemaniar idazlea (j. 1773).
Maiatzaren 3a – Juan Donoso Cortés, espainiar idazle eta politikaria (j. 1809).
Ekainaren 12a – Francisco Sainz Pinto, bizkaitar margolaria (j. 1823).
Ekainaren 14a – Zahari Zograf, bulgariar margolaria (j. 1810).
Uztailaren 22a – Christoffer Wilhelm Eckersberg, daniar margolari klasizista, danierako pinturaren aita izendatua (j. 1783).
Uztailaren 23a – Andries Wilhelmus Jacobus Pretorius, Hegoafrikako politikaria, boerren buruzagia (j. 1798).
Uztailaren 25a – Joaquín Murieta, El Doradoko Robin Hood, mexikar pertsonaia mitikoa (j. 1829).
Uztailaren 27a – Tokugawa Ieyoshi, Tokugawa shogunerriko hamabigarren shoguna (j. 1793).
Abuztuaren 25a – Rafael Maroto, espainiar militarra (j. 1783).
Irailaren 7a – Manuel Mitxeltorena, euskal jatorriko mexikar militar eta politikaria, Kaliforniako gobernadorea (j. 1802).
Urriaren 2a – François Arago, frantziar fisikari, politikari eta astronomoa (j. 1786).
Urriaren 10a – Pierre-François-Léonard Fontaine, frantziar arkitekto eta diseinatzailea (j. 1762).
Urriaren 19a – Jose Frantzisko Iturtzaeta, gipuzkoar kaligrafoa (j. 1788).
Urriaren 22a – Juan Antonio Lavalleja, Uruguaiko abertzalea (j. 1784).
Azaroaren 3a – Juan Álvarez Mendizabal, espainiar politikaria (j. 1790).
Azaroaren 15a – Maria II.a Portugalgoa, Portugalgo erregina (j. 1819).
Abenduaren 2a – Amelia Opie, ingeles idazlea eta abolizionista (j. 1769).
Abenduaren 16a – Johann Peter Hasenclever, alemaniar margolaria (j. 1808).
Abenduaren 28a – Sarah Goodridge, estatubatuar margolaria, miniaturazko erretratuetan berezitua (j. 1788).
Jose Kruz Etxeberria, euskal idazlea eta elizgizona (j. 1773).

Kanpo estekak

Datuak: Q7666
Multimedia: 1853 / Q7666