Edukira joan

Nord Stream gasbideko sabotajea (2022)

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nord Stream gasbideko sabotajea
Irudia
Map
Motagas isurketa
hondamendi ekologiko
Sabotaje
Data2022ko irailaren 26a
GaraiaErrusia-Ukraina gerra (2022)
KokalekuItsaso Baltikoa
Bornholm Basin (en) Itzuli
HerrialdeaDanimarka eta Suedia
HelburuNord Stream eta Nord Stream 2
KausaSabotaje
gas leherketa
Erantzuleezezaguna
Osatuta

2022ko Nord Stream gasbideko sabotajea Itsaso Baltikoko hondalean gertaturiko ekintza eta eztanda bat da, gasa askatu eta azpiegitura hondatu zuena urte horretako irailaren 26an. Alemania Errusiako gasez hornitzen zuen azpiegitura estrategikoa zen hori, eta kalteak konponezintzat jo ziren. Laster zabaldu zen sabotajea izan zelako hipotesia, erregai hornidurari buruzko nazioarteko tentsio handiaren erdian, Ukrainako inbasioaren testuinguruan.

Hasieran, Mendebaldeko hedabideek Errusia erantzule egin bazuten ere, geroko informazioek Mendebaldeko herrialdeak eta, zehazki, Ukraina inplikatu zituzten autoretzan, Errusiarekiko erabateko energia etena eragiteko.

Azpiegitura

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nord Stream 2 gasbideak, Nord Stream 1ek bezala, Errusia eta Alemania lotzen zituen, baina ez zuen funtzionatzen Errusiaren eta Europar Batasunaren arteko liskarrengatik, Ukrainako inbasioari buruzko tentsioen testuinguruan. Poloniak eta Norvegiak Danimarka zeharkatzen duen Hodi Baltiko alternatiboa ireki eta egun bat geroago gertatu ziren ihesak. Hodi horrek gasa Ipar Itsasotik dakar, Errusiak Nord Streametik dakarren lez.[1]

Sabotajea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2022ko irailaren 26an gas-ihes bat identifikatu zen Itsaso Baltikoko Nord Stream 2 gasbidean, Bornholm uharte daniarretik hego-ekialdera. Handik ordu batzuetara, beste bi ihes aurkitu ziren Nord Stream 1 gasbidean, uhartearen ipar-ekialdean.[2] Ihes puntuak nazioarteko uretan zeuden (ez da inongo herrialdetako itsasotik abiatzen), baina Danimarkako eta Suediako eremu ekonomikoen barruan.[3]

Nord Stream AGk, Nord Stream-eko operadoreak, esan zuen hodiek "aurrekaririk gabeko" kalteak jasan zituztela egun batean.[4] Mette Frederiksen Danimarkako lehen ministroak ihesak nahita eragindakoak zirela esan zuen, ez istripuengatik, eta leherketak izan zirela zehaztu zuen.[5]

Frederiksenek bezala, Suediako lehen ministroak, Magdalena Andersson-ek, esan zuen sabotajea izango zela ziurrenik, Europar Batasuneko funtzionarioek eta NATOko idazkari nagusiak, Jens Stoltenbergek, adierazitakoarekin bat.[6][7][8] Errusiak ere, sabotajea izatearen aukera ez zuen baztertu[9]. Lehenago, zenbait iruzkingilek iradoki zuten filtrazioen inguruko inguruabarrak susmagarriak ziruditela eta seguruenik sabotaje-ekintzak izan zirela.[10][11][12][13]

Autoretza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Isurketaren autoretzaz, hipotesi desberdinak aztertu ziren hasieratik. Ukrainak eta Mendebaldeko analistek zein hedabideek Errusia jo zuten sabotajearen egile seguruentzat, Errusiak Europako gas hornikuntza etengo zuelako zurrumurruen artean.[14][15] Aldiz, 2023ko martxoaren 9an, Seymour Hersh idazle eta Pulitzer saridunak zabaldu zuenez, AEBko itsas armadako urpekariek jarri zituzten bonbak NATOren maniobra batzuetan. Norvegiaren laguntzarekin zartatu omen zituzten, Biden AEBko presidenteak eta Washingtongo administrazioak hodia mehatxutzat ikusten zutelako, Alemania Errusiaren eraginpean jar zezakeelakoan.[16]

2024ko abuztuan plazaratu zenez, aldiz, Estatu Batuetako inteligentziak bazekien zehatz-mehatz sei pertsonako operazio berezietako ukrainar talde batek Nordstream 2ri eraso egiteko asmoa zuela, eta Valery Zaluzhny jenerala zutela buru, Ukrainako arduradun militar nagusia.[17]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Blasts precede Baltic pipeline leaks, sabotage seen likely» ABC News 2022-09-28.
  2. ↑ (Ingelesez) «Now, Nord Stream 1 gas pipeline hit by two leaks in Baltic Sea» WION.
  3. ↑ Nord Stream-selskab: Skader er uden fortilfælde. Berlingske 27 September 2022.
  4. ↑ «Poland, Denmark fear ‘sabotage’ over Russian gas pipeline leaks» www.aljazeera.com.
  5. ↑ Mette Frederiksen: Myndigheder vurderer, at lækager var bevidst sabotage. DR 27 September 2022.
  6. ↑ Regeringen om gasläckagen: "Troligen fråga om ett sabotage". SVT 27 September 2022.
  7. ↑ Nord Stream leaks: Sabotage to blame, says EU. BBC 28 September 2022.
  8. ↑ NATO calls Nord Stream leaks acts of sabotage. Reuters 28 September 2022.
  9. ↑ Sagarzazu, Jokin. «Berlinek eta Moskuk «sabotajetzat» jo dituzte Nord Streameko isuriak» Berria (Noiz kontsultatua: 2022-09-28).
  10. ↑ Danish PM says hard to believe Nord Stream gas leaks a coincidence. 27 September 2022.
  11. ↑ (Ingelesez) «Fears of sabotage as gas leaks into Baltic from Nord Stream 1 and 2 pipelines» the Guardian 2022-09-27.
  12. ↑ (Ingelesez) «Nord Stream: Mystery leaks in Russia gas pipelines spark warnings» BBC News 2022-09-27.
  13. ↑ (Ingelesez) Liboreiro, Jorge. (2022-09-27). «Sabotage fears after gas leaks identified on Nord Stream pipelines» euronews.
  14. ↑ (Ingelesez) Sabbagh, Dan. (2022-09-27). «Whether or not Russia was behind the Nord Stream blasts, little was at stake» The Guardian ISSN 0261-3077. (Noiz kontsultatua: 2023-02-10).
  15. ↑ (Ingelesez) «Nord Stream pipeline leaks: What happened, what’s the impact?» www.aljazeera.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-10).
  16. ↑ Lartzanguren, Edu. «AEBek Nord Stream hodia «nola leherrarazi» zuten kontatu du hango kazetari batek» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-02-09).
  17. ↑ (Ingelesez) Harris, Shane; Mekhennet, Souad. (2023-06-07). «U.S. had intelligence of detailed Ukrainian plan to attack Nord Stream pipeline» Washington Post ISSN 0190-8286. (Noiz kontsultatua: 2024-08-15).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Nord_Stream_gasbideko_sabotajea_(2022)&oldid=9883146"(e)tik eskuratuta