Cicerón

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Cicerón (homónimos).

Cicerón

Nome orixinal	(la) M.Tullius M.f.M.n. Cor. Cicero
Biografía
Nacemento	3 de xaneiro de 106 a. C. Arpino (Roma Antiga)
Morte	7 de decembro de 43 a. C. (63 anos) Formia (Roma Antiga)
Causa da morte	homicidio, decapitación
Senador romano
valor descoñecido – 43 a. C.
Cuestor
75 a. C. – 75 a. C.
Plebeian aedile (en)
69 a. C. – 69 a. C.
Pretor
66 a. C. – 66 a. C. Xunto con: Gaius Aquilius Gallus (en)
Cónsul romano
63 a. C. – 63 a. C. Xunto con: Caio António Híbrida (pt)
Áugure (pt)
53 a. C. – 43 a. C.
Gobernador romano Cilicia
O suxeito ten un papel: procónsul 51 a. C. – 50 a. C.
Datos persoais
Relixión	Relixión na Roma antiga
Actividade
Campo de traballo	Filosofía, Retórica e literatura
Ocupación	filósofo, político da Roma antiga, militar da Roma antiga, avogado, orador, Ancient Roman priest (en) , xurista, escritor, poeta, teórico político, político
Período de tempo	República Romana Tardía
Movemento	Ceticismo acadêmico (pt)
Profesores	Antíoco de Ascalón, Filón de Lárisa, Apolónio Mólon (pt) , Lucius Aelius Stilo Praeconinus (en) e Tyrannion of Amisus (en)
Alumnos	Sérvio Sulpício Rufo (pt) e Caio Trebácio Testa (pt)
Obra
Obras destacables De Oratore (pt) ../... 20+
Familia
Familia	Tullii Cicerones (en)
Cónxuxe	Publilia (valor descoñecido–45 a. C.), divorcio Terência (79 a. C.–46 a. C.)
Fillos	Tullia  () Terência Marco Túlio Cícero Minor  () Terência
Pais	Marcus Tullius Cicero   e Helvia
Irmáns	Quinto Túlio Cícero
Cronoloxía
58 a. C.	exilio
57 a. C.	Repatriamento (pt)
43 a. C.	proscrición
Premios
Pater Patriae
Descrito pola fonte	Encyclopedia of Political Theory (2010 ed.) (en) , (sec:Cicero, Marcus Tullius (106-43 BCE), p.175-178) Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron

Marco Tulio Cicerón (en latín Marcus Tullius Cicero, pronunciado ['mar.kʊs 'tul.liʊs 'ki.ke.ro:]; máis coñecido por Cicerón) nado en Arpino o 3 de xaneiro do 106 a. C. e finado en Formia o 7 de decembro do 43 a. C. foi un xurista, político, filósofo, escritor e orador romano. Está considerado coma un dos maiores retóricos e estilistas da prosa en latín da República romana.

Traxectoria

Clásicos en Galego 14: Sobre a vellez e Sobre a amizade.

Cicerón naceu nunha antiga familia do Lacio, a quen se lle dera a cidadanía romana soamente en 188 a.C.. O pai proporcionou aos dous fillos, Marco, o máis vello, e Quinto, unha educación moi completa, sendo Marco Tulio entregado aos coidados do célebre senador e xurista romano Mucio Escévola. Viviu nun período especialmente turbulento da historia de Roma. Despois do asasinato de Xulio César, enfronta con Marco Antonio e é degolado cando tenta fuxir para o Oriente.

Cicerón é, con Demóstenes, o mellor expoñente da oratoria clásica. Pola súa voz, postura, xenio, paixón e capacidade de improvisación está dotado para o exercicio da elocuencia. Son famosos os seus discursos contra Verres, en prol da Lei Manilia, contra Catilina (as famosas Catilinarias), en favor de Milón e de Marcelo e contra Marco Antonio. É autor de diversos tratados filosóficos sobre o Estado, o ben, o coñecemento, a vellez, o deber, a amizade etc., que transmiten a tradición do pensamento grego. As súas propias ideas sobre a arte da oratoria, así como unha historia desta, exprésanse en tratados escritos de forma dialogada, como De Oratore, Brutus, Orator etc. Salienta tamén De officiis, escrita en forma epistolar. Ata nós chegan case un millar de cartas de Cicerón sobre temas variados que constitúen un valioso conxunto documental. Cícero desenvolve a prosa latina ata a levar á súa perfección, do mesmo modo que Virxilio e Horacio o fan coa poesía.

Cicerón denuncia a conspiración de Catilina no Senado romano, no 63 a.C. Os seus discursos tornáronse referencia filosófica e base gramatical para o latín.

Recoñecido coma un dos máis importante autores da historia romana, é responsable da introdución das máis célebres escolas filosóficas gregas na literatura republicana, así como da creación dun léxico filosófico en latín. Grande orador e reputado letrado, Cicerón centrou toda a súa atención na súa carreira política. Actualmente é recordado polos seus escritos de carácter humanista, filosófico e político. As súas cartas, a maioría enviadas a Ático, gozaron dun gran recoñecemento pola introdución dun estilo epistolar depurado na literatura europea. Cornelio Nepote destacou a riqueza ornamental destas cartas, escritas «sobre as inclinacións dos xefes, os vicios dos xenerais e as revolucións estatais», que transportan ó lector a esa época.

Clásicos en Galego 15: Cartas.

Coma un dos máximos defensores do sistema republicano tradicional, combateu como puido a ditadura de Xulio César. Porén, durante a súa propia carreira non dubidou en cambiar de postura dependendo do clima político. Atribúese esta indecisión ó seu carácter sensible e impresionable, posto que era propenso a reaccionar de xeito excesivo ante os cambios. O erudito Asinio Polión escribiu del:

¡Ogallá puidese soportar a prosperidade con maior autocontrol e a adversidade con maior fortaleza!

Véxase tamén

Bibliografía

• "Cicerón, Marco Tulio". Diciopedia do século 21 1. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 512. ISBN 978-84-8288-942-9. 
• "Marco Tulio Cicerón". Copia arquivada. Enciclopedia Microsoft Encarta (DVD) (en castelán). Microsoft Corporation. 2009. Arquivado dende o orixinal o 04 de abril de 2009. Consultado o 11 de decembro de 2022. 

Outros artigos

• Sobre a vellez
• Sobre a amizade
• Clásicos en Galego
• Biblioteca Galega de Clásicos Universais

Ligazóns externas

• Obras de Cicerón en latín, en The Latin Library