Escultura do Renacemento

Piedade, obra do Renacemento de Michelangelo.

A escultura do Renacemento enténdese como un proceso de recuperación da escultura da Antigüidade clásica. Os escultores atoparon nos restos artísticos e nos descubrimentos de sitios arqueolóxicos desa época pasada a inspiración perfecta para as súas obras. Tamén se inspiraron na natureza. Neste contexto hai que ter en conta a excepción dos artistas flamengos no norte de Europa, os cales ademais de superar o estilo figurativo do gótico promoveron un Renacemento alleo do italiano, sobre todo no apartado da pintura. O renacer da antigüidade co abandono do medieval, que para Giorgio Vasari «fora un mundo propio de godos», e o recoñecemento dos clásicos con tódalas súas variantes e matices foi un fenómeno case exclusivamente desenvolvido en Italia. A arte do Renacemento conseguiu interpretar a natureza e traducila con liberdade e con coñecemento en gran multitude de obras mestras.

Características

Camafeo en ágata branca, representando Carlos V, obra italiana do século XVI.

Escultura ecuestre de Bartolomeo Colleoni realizada en bronce por Verrocchio.

A escultura do Renacemento tomou como base e modelo as obras da antigüidade clásica e a súa mitoloxía, cunha nova visión do pensamento humanista e da función da escultura na arte. Como na escultura grega, a representación naturalista do corpo humano espido buscouse cunha técnica moi depurada, grazas ao minucioso estudo da anatomía humana. En Italia convivían os temas profanos cos relixiosos; agás España e Alemaña, onde primaba o tema relixioso.

O corpo humano representaba a beleza absoluta, xa que a correspondencia matemática entre as partes estaba ben definida, e o contrapposto utilizábase constantemente dende Donatello ata Michelangelo. Neste momento produciuse practicamente a liberación da escultura do marco arquitectónico, os relevos foron feitos coas regras da perspectiva e os personaxes mostráronse con expresións dramáticas que provocaron a sensación de gran "terribilidade" nos sentimentos expostos nas esculturas de Michelangelo, como no rostro do seu David.

Un papel fundamental foi a figura dos mecenas, representados pola igrexa e a nobreza que obtiveron, en troques, prestixio social e influencia política, e abranguían todas as materias: relixiosa, retratos mitolóxicos, cotiáns e retratos de personaxes.

No Renacemento reapareceu a glíptica grecorromana, que fora case completamente esquecida durante a Idade Media na talla de pedras preciosas (agás algunhas mostras da arte romana de Oriente), e dende o século XVI labráronse fermosos camefeos de gusto clásico, tan perfectos que ás veces se confunden cos antigos. Malia todo, si que se restabeleceu o uso das tallas de pedras preciosas, tan prezadas polas civilizacións grega e romana. Estes pequenos relevos serviron aos escultores de modelo, unha vez ampliados, para a decoración de grandes medallóns de palacios de Italia e o reino de Francia.

Véxase tamén

Bibliografía

• Castelfranchi Vegas, Liana. El arte en el Renacimiento (en castelán). Barcelona, M. Moleiro, 1997. ISBN 84-88526-26-1.
• Sureda, Joan. Historia Universal del Arte: El Renacimiento I (en castelán). Barcelona, Editorial Planeta, 1988. ISBN 84-320-8905-2.