Reserva da biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo

Reserva da biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo

Tipo	Reserva da biosfera
Localización
División administrativa	Abegondo, España, Aranga, España, Arteixo, España, Bergondo, España, Betanzos, España, Cambre, España, Carral, España, Coirós, España, Culleredo, España, Curtis, España, Irixoa, España, Miño, España, Oleiros, España, Oza-Cesuras, España, Paderne, España, Sada, España e Sobrado, España
Localización	Desenvolvemento Rural Mariñas - Betanzos. San Marcos, Abegondo, s/n 15318 Abegondo (A Coruña).
43°12′N 8°18′O
Características
Punto máis alto	Serra da Cova da Serpe
Superficie	116.724,3 ha
Historia
Data de creación ou fundación	2013
Páxina web	marinasbetanzos.gal

As Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo é unha reserva da biosfera declarada o 28 de maio de 2013, que abrangue 17 concellos das comarcas da Coruña, Betanzos e Terra de Melide. A reserva ten unha superficie de 113.970 hectáreas e nela vive unha poboación dunhas 190.000 persoas.

Dentro da reserva inclúense varias zonas de especial conservación da Rede Natura 2000 e un monumento natural.

Xeografía

A bacía do río Mero (azul escuro) no conxunto das bacías do Arco Ártabro

A reserva da biosfera está formada esencialmente polas bacías de dous ríos principais, o Mero e o Mandeo e mais polo litoral das rías de Betanzos e A Coruña (coa excepción do propio termo municipal da Coruña). Así, abrangue áreas costeiras e de montaña; a súa altitude máxima está no monte da Cova da Serpe (841 m).

A extensión da reserva supón un 3,85% da Comunidade Autónoma de Galicia. Administrativamente, o territorio pertence a un total de 176 parroquias dos seguintes concellos:

• Na comarca da Coruña: Abegondo, Arteixo, Bergondo, Cambre, Carral, Culleredo, Oleiros e Sada.
• Na comarca de Betanzos: Aranga, Betanzos, Coirós, Curtis, Irixoa, Miño, Oza-Cesuras e Paderne.
• Na comarca da Terra de Melide: Sobrado.

Demografía

Segundo o IGE, en 2011 a poboación da reserva era de 189.902 habitantes, cunha densidade media de 167 hab/km². Isto supón unha densidade maior á media galega, o que se explica polo feito de a reserva estar na área de influencia da cidade da Coruña. Porén, hai que reparar nas grandes diferenzas na densidade dos diversos concellos segundo a súa proximidade á Coruña, cunha densidade máxima en Oleiros (780,1 hab/km²) e mínima en Sobrado (17,3 hab/km²). Tendo en conta estes datos, pódense distinguir tres áreas:

• Área suburbana, conformada polo primeiro anel metropolitano da Coruña. Trátase dos concellos de Arteixo, Cambre, Culleredo e Oleiros.
• Área rururbana, conformada polos concellos de Sada, Bergondo, Betanzos, Abegondo e Carral.
• Área rural, conformada polos concellos de Aranga, Coirós, Curtis, Irixoa, Miño, Oza-Cesuras, Paderne e Sobrado.

Espazos protexidos

Dentro da reserva inclúense varias zonas de especial conservación da Rede Natura 2000. Conta cos ZECs de Betanzos - Mandeo, o Encoro de Abegondo - Cecebre, a Costa de Dexo (tamén declarada monumento natural) e tamén o tramo arteixán da Costa da Morte. Ademais, conta coas novas propostas LIC na rede do esteiro do río Baxoi, as brañas do Deo a Serra da Cova da Serpe.

Galería de imaxes

• 
  Río Mandeo en Chelo, Coirós
• 
  Lagoa de Sobrado
• 
  Praia de Barrañán, en Arteixo
• 
  Praia de Naval, en Dorneda, Oleiros
• 
  Praia de Santa Cristina e litoral da ría da Coruña no concello de Oleiros
• 
  A ría de Betanzos desde O Pedrido. Ao fondo, a vila de Sada e o porto de Fontán.
• 
  A ría de Betanzos desde Sada
• 
  Fervenza no río Mendo, en Oza-Cesuras
• 
  Eguas no monte Xalo, Culleredo
• 
  Esteiro do río Baxoi, en Miño
• 
  Paisaxe da parroquia de Verís, en Irixoa
• 
  Preto da Punta de Sumiño.
• 
  Desembocadura do río Lambre.

Véxase tamén

Bibliografía

• Centro de Documentación Ambiental Domingo Quiroga (2014): Reserva da Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo. Guía de recursos para o profesorado. Oleiros: CEIDA. Centro de Extensión Universitaria e Divulgación Ambiental de Galicia. Consultado o 16 de maio de 2014.

Outros artigos

• Reserva da biosfera Área de Allariz

Ligazóns externas

• Reserva de Biosfera "Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo". Blog oficial da reserva.
• Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo na web da UNESCO (en inglés)
• Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo. Ficha da reserva na web da Red Española de Reservas de la Biosfera (en castelán).
• Propuesta de Reserva de Biosfera Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo Documento oficial da candidatura (en castelán)
• Candidatura a reserva de biosfera "Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo". Documentos para debate. Documento da proposta oficial da candidatura (en castelán)
• Expediente sobre a designación como reserva da biosfera (PDF)
• Vídeo da candidatura
• Vídeo: reportaxe da TVG sobre a candidatura da reserva
• Vídeos das reservas da biosfera designadas en 2013, na páxina web da UNESCO