Lingsat Surigao
| Lingsat Surigao | |
|---|---|
 Ti Lingsat Surigao | |
  Lingsat Surigao | |
 | |
| Lokasion | Daya a Visayas, Caraga |
| Nagsasabtan | 10°10′N 125°23′E / 10.167°N 125.383°ENagsasabtan: 10°10′N 125°23′E / 10.167°N 125.383°E |
| Kita | Lingsat |
| Kadakkelan a kaatiddog | 75 km (47 mi) |
| Kadakkelan a kaakaba | 25 km (16 mi) |
Ti Lingsat Surigao (Filipino: Kipot ng Surigaw) ket ti maysa a lingsat iti akin-abagatan a Filipinas, iti pagbaetan ti Baybay Bohol ken ti Golpo Leyte iti Baybay Filipinas.
Heograpia
[urnosen | urnosen ti taudan]Daytoy ket mabirukan iti pagbaetan dagiti rehion ti Visayas ken Mindanao. Daytoy ket mabirukan iti akin-amianan nga Isla ti Mindanao ken ti Isla Panaon, ken iti pagbaetan ti Is-isla Dinagat ken Isla Leyte.
Naadalem ti lingsat ngem addaan iti napigsa nga anud, aginggana iti 8 knot (15 km/h; 9.2 mph). Ti akin-amianan a sumrekan ti Lingsat Surigao ket namarkaan babaen ti maysa a silaw iti nabigasion idiay Isla Suluan.[1]
Ti isla ti Hibuson ket mabirukan iti amianan a patingga ti Lingsat Surigao.
Pagluganan
[urnosen | urnosen ti taudan]Daytoy ket kanayon a ballasiwen dagiti nadumduma a balsa a mangilugan kadagiti tagilako ken tattao iti pagbaetan ti Visayas ken Mindanao. Agsardeng dagiti balsa idiay Liloan, Abagatan a Leyte ken Siudad ti Surigao iti Surigao del Norte.[2]
Etimolohia
[urnosen | urnosen ti taudan]Segun ti leyenda, ti lingsat ket naipanagan kenni Solibao, ti maysa a daulo iti Negrito, a nagtataeng iti sabangan ti Karayan Surigao. Dagiti umak-akar a Bisayano a mangngalap ket nagin-inutda a nangbukel iti pagtaengan ditoy, ken idi binisita dagiti Espaniol nga ekplorador ti lugar, mabalin a nagkamalida a nangeg ti nagan a kas Surigao imbes a Solibao.[3] Ti sabali a teoria ket mangipalawag a ti Surigao ket mabalin a naala manipud iti Espaniol a balikas iti surgir, a ti kayatna a sawen ket "naapges a danum" wenno "ayus".[4]
Pakasaritaan
[urnosen | urnosen ti taudan]Idi Marso 1521 idilas-ud ti immuna a sirkumnabigasion iti Daga, ni Ferdinand Magellan ken dagiti tripulantena ket isuda idi dagiti immuna nga Europeano a naglayag babaen iti lingsat. Napasamak ti Gubat ti Lingsat Surigao ditoy idi Oktubre 25, 1944, idi napasamak ti insidente ti "ballasiwen ti T" idi pinaputok dagiti paltog ti pagigubatan a barko ti Amerikano iti akin-abagatan a puersa ni Bise Almirante Shoji Nishimura; ken gangani kadagiti amin dagitoy, a mairaman dagiti pakigubatan a barko ti Yamashiro ken Fusō ken dagiti dadduma pay ket limned. Napatay iti gubatan ni Almirante Nishimura idi limned ti mangiyuna a barkona a Yamashiro kalpasan dagiti tignay mangsuppiat kadagiti pakigubatan a barko ni Jesse B. Oldendorf, nga amin malaksid iti maysa ket adda idiay Pearl Harbor.[5]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ "INBOUND THROUGH THE SURIGAO STRAIT" (PDF). Puerto Galera Yacht Club, Inc. Naala idi 22 Hulio 2013.
- ^ "About Surigao del Norte". Philippine Provincial Road Management Facility. Naala idi 22 Hulio 2013.
- ^ "Legend of Surigao City". www.surigao.net. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-07-22. Naala idi 22 Hulio 2013.
- ^ "Surigao Travel Information". Free N Easy Travel. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-06-20. Naala idi 22 Hulio 2013.
- ^ Zapotoczny, Walter S. (2008). "The Battle of Surigao Strait: The Last Crossing of the T". MilitaryHistoryOnline.com. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2018-08-19. Naala idi 22 Hulio 2013.
Dagiti akinruar a silpo
[urnosen | urnosen ti taudan]
Dagiti midia a mainaig iti Lingsat Surigao iti Wikimedia Commons
| Taaw |  | |
|---|---|---|
| Baybay | ||
| Lingsat |
| |
| Golpo | ||
Kitaen pay: Dagiti bagi ti danum ti Filipinas | ||