Альмагест

“Альмагест” (арабша әл-Мажисти, латынша Almagestum,грекше Megіste Syntaxіs — “Ұлы құрылыс”) — Птолемейдің 2 ғасырдың орта шенінде жазған белгілі астрономиялық шығармасы. Ол 13 кітаптан тұрады. Бұл шығарма Вавилон, Мысыр, Араб, Үндістан, Қытай, Иран, Грекия елдеріндегі сол кезде жасалған астрономиялық зерттеулер мен Птолемейдің өз еңбектері нәтижелері негізінде жазылған.

“Альмагестте” сфералық астрономия, Күн мен Айдың көрінерлік қозғалысы, планеталардың бойлық пен ендік бойынша көрінерлік қозғалысы теориялары, жұлдыздардың эклиптикалық координаттары баяндалған. Сондай-ақ дүние жүйесінің Птолемей жасаған алғашқы математикалық моделі (дүниенің геоцентрлік жүйесі) берілген.

“Альмагест” 828 ж. араб тіліне аударылды. Соның нәтижесінде онымен Шығыс ғұламалары танысқан. Әбу Насыр әл-Фараби ол жөнінде “Альмагеске түсініктеме”, “Алмагеске қосымша кітап” еңбектерін жазды. “Альмагест” 1515 ж. Венецияда латын, 1538 ж. Базельде грек тілінде басылды. ^[1]