Papers by Serhan Afacan
Men of Mission: Turkey's Ambassadors to Iran in the Early Republican Period (1922-1938, 2023
Focusing on the 1920s and 1930s, this article analyzes Turkey-Iran relations through the lenses o... more Focusing on the 1920s and 1930s, this article analyzes Turkey-Iran relations through the lenses of Turkey's ambassadors in Tehran. In the first place, it discusses the changing reasons and the motives behind the selection of certain individuals as Turkey's ambassadors in Tehran. It then concentrates on how these high-ranking diplomats dealt with major issues in bilateral relations. These ambassadors played roles of varying significance in the relations but overall, their experiences give important insight into how Turkey and Iran perceived each other and formulated their foreign policies accordingly. These were men with a certain mindset and a sense of mission and their actions and reactions in Tehran show us a dimension of the bilateral relations which an Ankara-centred analysis does not.
Mukaddime, 2021
Issues related to women constituted some of the most significant debates in modern Iran especiall... more Issues related to women constituted some of the most significant debates in modern Iran especially following the Constitutional Revolution of 1906. Women’s education, working conditions, as well as their civil and political rights were also among the widely discussed subjects in the periodicals published in Iran in early-twentieth century as later. This article explores some of Sayyid Ashrafu’d-Din Hosayni Gilani’s women-related poems which he published in his one-man Nasim-e Shomal newspaper which would later become the name he is publicly known. Gilani’s simple expression and extensive use of colloquial language in form of poetry made Nasim-e Shomal one of the most popular periodicals of the period. Although the newspaper covered almost every issue of its time, the problems of women, particularly those of “ordinary” women, were among its most common concerns. Besides, Gilani’s frequent use of Islamic teachings to defend women’s rights, albeit in a notably cautious manner, was another distinctive feature of his poetry.
Cihannüma, 2020
This study deals with the discursive practices of Iranian workers and their relationship with the... more This study deals with the discursive practices of Iranian workers and their relationship with the state from the Constitutional Revolution in 1906 until the end of Reza Shah's reign in 1941 with a particular focus on the late 1920s and 1930s. Although organized labour, such as trade unions, as well as collective labour actions, such as strikes, are undeniably important in examining the trajectory of Iranian workers' relationship with the state, only a small segment of workers joined in them, compared to their overall number. Thus, this article provides an analysis of workers' petitions as a more common and non-confrontational form of labour activism, and an often-deferential means of negotiating with the state over working and living conditions. In the main, it argues that the discursive formation of the Iranian working class, in its broadest sense, preceded its material formation. Also, since non-striking workers were not necessarily passive recipients of state policies, an emphasis is made on workers' petitions, mostly from the textile industry, to show how they tried to work the system 'to their minimum disadvantage', to use Eric Hobsbawm's phrase. 1
International Labor and Working-Class History, 2018
This article discusses the discursive practices of Iranian workers between 1921 and 1941, with a ... more This article discusses the discursive practices of Iranian workers between 1921 and 1941, with a particular focus on the Vatan Factory strike, which took place in Isfahan in May 1931. Initially, the article provides a brief background on the industrialization process of the era for a better contextualization of the factory and the strike under study. Then, it discusses Iranian workers’ self-perceptions and the discursive practices and strategies they used in their engagement with the ruling classes, by utilizing the petitions they sent to various authorities. And finally, it elaborates on the Vatan Factory strike in order to gain a better understanding of workers’ self-representations and the changing dynamics between them and the official authorities. In the main, this article suggests that notwithstanding the confrontational nature of this particular labor action, striking workers’ discursive engagement was in conformity with the developing labor discourse at large.
This chapter discusses the debates about excessive imports and chronic trade deficit in Iran duri... more This chapter discusses the debates about excessive imports and chronic trade deficit in Iran during early 1920s. It particularly focuses on grassroots dimensions of the ensuing reactions to the ever-increasing inflow of foreign ready-made products and argues that the anti-import debates should be seen as a façade, if a significant one, beneath which various essential political and social tensions rested. Further, by analysing such tensions through the petitions sent from the various strata of the Iranian society such as merchants, tradesmen, craftsmen and workers this chapter also provides an example of state-society interaction in Iran.
insan ve Toplum Dergisi, Jan 1, 2012
Bu makale, Iran'ın Turkiye'de nasıl algılandığu konusunu temel olarak 1900’lerin başından; ama öz... more Bu makale, Iran'ın Turkiye'de nasıl algılandığu konusunu temel olarak 1900’lerin başından; ama özellikle Cumhuriyet’in ilanından günümüze kadarki süre içinde Türkiye’de, İran hakkında yayınlanan kitaplar üzerinden ele almaya çalışılacaktır. Makalenin temel amacı İran’a dair eksiksiz bir bibliyografya sunmaktan ziyade numune kabilinden seçilen eserler üzerinden belirli değerlendirmeler yapmaktır. Yaklaşık yüzyıllık bu zaman kesitini tek bir zaman dilimi olarak ele almaktansa belirli dönemlere ayırmak, okurun işini kolaylaştıracağı gibi konunun ele alınışı açısından da gerekli görülmüştür. Yazıda konu, 20. yüzyılın başlarından 1979 İran Devrimi’ne, 1979’dan 2000’lerin başlarına ve 2000 sonrası olmak üzere üç dönem halinde işlenmektedir.
Özet: Eldeki çalışma erken Cumhuriyet ve erken Pehlevi dönemlerini kapsayan 1923-1941 yılları ara... more Özet: Eldeki çalışma erken Cumhuriyet ve erken Pehlevi dönemlerini kapsayan 1923-1941 yılları arasında halkın farklı kesimlerinden devlet mercilerine gönderilen dilekçeleri konu almaktadır. Genel anlamda dilekçelerin sosyal tarih yazımındaki yerine işaret edildikten sonra makale Türkiye ve İran’da dilekçe yazım kültürünü ve her iki devletin dilekçeleri nasıl kurumsal düzenlemelere tabi tuttuğu ele alınmaktadır. Bunun ardından makale şekil ve üslup açısından iki ülke dilekçelerini karşılaştırmakta ve ardından dilekçe örnekleri üzerinden bir değerlendirme yapmaktadır.
Anahtar kelimeler: dilekçe, madun, Türkiye, İran, sosyal tarih.
Abstract: This study deals with petitions sent from various segments of Turkish and Iranian societies to respective official organs during the years between 1923 and 1941 which covers the early Republican period in Turkey and early Pahlavi era in Iran. After discussing in general the importance of petitions in social history the article investigates petitioning culture in Turkey and Iran as well as the two states’ attempts as institutionalizing petition writing. Following this, it compares and contrast Turkish and Iranian petition writing in terms of form and style and presents a discussion of a set of petitions.
Keywords: petition, subaltern, Turkey, Iran, social history.
Following the presidential elections held in the previous June Iran has entered a new phase when ... more Following the presidential elections held in the previous June Iran has entered a new phase when political discussions have begun to be held more fiercely than ever since the 1979 Iranian Revolution. The present article is an attempt at dealing with such discussions in a historical perspective and by paying due attention to the theory and the institution of the Guardianship of Jurists as developed by Ayatollah Khomeini in early 1970s. The central theme of the article is that what distinguishes conservatives from reformists in today’s Iran is their approaches to this institution which is by far the most powerful body within the entire regime.
Books by Serhan Afacan
Müslüman Dünyada Çağdaş Düşünce Cilt 3: İran Düşüncesi, 2020
One of the fundamental consequences of Iran’s Islamic Revolution of 1979, which gave birth to the... more One of the fundamental consequences of Iran’s Islamic Revolution of 1979, which gave birth to the Islamic Republic of Iran, was the name and the nature of the new regime since not only a republican form of government was new in Iran’s centuries-old history but also the idea of creating an Islamic government was most revolutionary especially within the Shiite school of Islam. Although the idea of Islamic republic preceded the Islamic Revolution, it was adopted as the official names of the regimes in Pakistan and Mauritania in 1947 and 1960 respectively, its implementation in Iran had at least one critically unique feature to wit the Guardianship of the Islamic Jurist or velayat-e faqih. Being formulated by Ayatollah Khomeini during his exile years in Najaf in late 1960s as an alternative to the absolute Pahlavi monarchy, it basically delegated the implementation and the protection of the “revolutionary ideals” to a high-ranking Shiite scholar. Velayet-e faqih became the backbone of the Islamic Republic’s constitution in 1979 and was rapidly institutionalized as a massive body called bayt-e rahberi or the House of the Leader. This study discusses the process and the context in which Khomeini developed this theory in pre-revolutionary Iran as it also investigates how it turned into one of the principle themes of the debates around religion and state relations in post-revolutionary period.
19. yüzyılın sonlarından itibaren İran’da anayasa fikri siyasi, ekonomik ve toplumsal tartışmalar... more 19. yüzyılın sonlarından itibaren İran’da anayasa fikri siyasi, ekonomik ve toplumsal tartışmaların merkezine yerleşmiştir. İnsanların haklarını, görev ve yetkilerini ortaya net olarak ortaya koyan ve keyfiliğe yer bırakmayan bir metin olarak anayasanın İran’ın sorunlarına çare olacağı düşüncesi söz konusu dönemde yaygınlaşmıştır. 1906 yılında yürürlüğe giren ve 1980 yılından değiştirilene kadar varlığını sürdüren İran’ın ilk anayasası Pehlevi dönemi boyunca keyfi uygulamaların kurbanı olmuş ve fiiliyatta bağlayıcılıktan uzak kalmıştır. Bu nedenler, 1979 Devrimini her şeyden önce yeni bir anayasa arayışı olarak görmek yerinde olacaktır. Ne var ki 1906 Anayasal Devrimden farklı olarak bu anayasayı işletecek kurumların tesis edilmesi deneyimlerden doğan bir zaruret olarak kabul edildiği için yeni anayasanın ancak yeni bir bağlamda anlamlı olacağı düşüncesi baskın hale gelmiş ve bu devrimin arkasındaki önemli saiklerden birisini teşkil etmiştir. Kitaptaki ilgili bölümde 1979 anayasası etrafında oluşan deneyim ve tahayyüllere temas etmeyi amaçlıyorum.
1906 anayasasından farklı olarak devrimi takiben halk oylamasıyla yürürlüğe giren 1979 anayasası devlet örgütlenmesine ve toplumsal konulara kadar her şeyi teolojik bir düzeye çekmiştir. Gerek Oniki İmam Şiası fıkhının anayasanın bütüncül arka planını oluşturması gerekse de Velayet-i Fakih ya da Rehberlik diye bilinen müessesenin bunun şahsileşmiş ve kurumsallaşmış bir garantörü olarak vazedilmiş olması 1979 anayasasını 1906 yılındakiyle aynı kavramlarla tartışmayı imkansızlaştırmaktadır. Ne var ki, özellikle 1997 yılında Muhammed Hatemi’nin cumhurbaşkanı seçilmesi bireysel özellikleri genişletmek başta gelmek üzere devletin toplumsal taleplere karşılık vermesi yönündeki talepleri artırmıştır. Bu talepler zaman zaman kısmı de olsa karşılık bulmasına rağmen muhafazakar kurum ve gruplar anayasadan aldıkları güce istinaden açılımın sınırlarını çizebilmektedirler. Anayasa fikrinin nasıl değişim gösterdiği ve toplumsal taleplerle anayasa arasındaki mesafenin açılmasının ya da kapanmasının ne anlam ifade ettiği bu yazının ele alacağı konular arasında olacaktır.
Conference Presentations by Serhan Afacan
1887 Eylülünde adının Meşhedi Ali olduğunu istintak raporundan öğrendiğimiz 35 yaşında bir İranlı... more 1887 Eylülünde adının Meşhedi Ali olduğunu istintak raporundan öğrendiğimiz 35 yaşında bir İranlı Yıldız Sarayı Mabeyn-i Hümayun Kapısı önünde tam da Sultan İkinci Abdülhamid ile göz göze geldikleri esnada kendisini ateşe verir. Her tarafı tutuşan ve etraftaki görevlilerce derhal üzerine su dökülerek söndürülen Ali hastahanelik olur. Sorgu memuru Tahsin Efendi ve savcı muavini tarafından sorgulanan Ali’nin intihar teşebbüsü izlenimini veren bu girişiminin ardında aslında karmaşık olaylar silsilesi yatmaktadır. Bir kısmı Ali’nin doğrudan şahsıyla ilgili olan bu olayların diğer ve daha önemli olan kısmı dikkatimizi Osmanlı topraklarında ikamet eden İranlıların durumuna çekmektedir. Meşhedi Ali ifadesinde olayın meydana geldiği tarihten yirmi iki sene önce Osmanlı topraklarına ayak bastığını ve önce Galata’da Karaköy Hamamı karşısında tuhafiye dükkanı işlettiğini olaydan bir sene önce ise yine Galat’da bulunan Amerika Tiyatrosu karşısında bir başka dükkana intikal ederek ticaretle melgul olduğunu aktarır. Neden sonra Ali’nin Osmanlı tabiiyetine geçmeye karar vermesi Dersaadet’teki İran sefaretini rahatsız eder. Bu meyanda türlü tazyik ve saldırılara maruz kalan Ali Osmanlı makamlarından yardım istese de netice alamaz ve nihayet durumu en üst makama bizzat Sultan’a arz etmek ister. Ali’nin dilekçesini arz etmek için seçtiği yol ise her anlamda istisnaidir. Yazdırdığı arzuhali eline alan Ali, Yıldız Sarayı caddesindeki bir bakkaldan aldığı yaklaşık iki kilo gazı bir bidona doldurur ve Sultan’ı gördüğü anda kendisini ateşe verir. Ali’nin serüveninden kaldırıldığı hastahanede gerçekleştirilen mezkur sorgu ile haberdar oluyoruz.
Girişimin son derece tehlikeli ve istisnai uygulanışını bir tarafa bırakırsak Ali’nin sergüzeşti dikkatimizi bir taraftan Müslüman oldukları için Avrupalılara uygulanan mevzuata tabi olmayan diğer taraftan ise Şii kimliklerinden dolayı kuşku ile karşılanan Osmanlı topraklarındaki İranlılara çekiyor. Bu çalışmada tam da bu noktaya değinmekte ve Osmanlı belgelerinin diliyle İranilerin ya da Acemlerin Hamidiye dönemindeki durumunu ele almaktadır.
Tarih Serisi by Serhan Afacan
Dünyada Tarihçiliğin Gündemi , 2020
Bu kitapta dünyadaki tarihçiliğin son yirmi yılı, köklü tarihçilik geleneklerine sahip olan, günü... more Bu kitapta dünyadaki tarihçiliğin son yirmi yılı, köklü tarihçilik geleneklerine sahip olan, günümüz dünya tarihçiliğine de katkı sağladığı söylenebilecek ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya, Mısır, İran, Çin, Japonya ve Rusya gibi ülkeler üzerinden inceleniyor. On ayrı ülkedeki tarihçiliğin son yirmi yılını inceleyen bu çalışmadaki her bir tarihçi yazarımız, ilgili ülkelerde doktora ya da post doktorasını yapmış akademisyenlerdir. Böylelikle ilgili ülkenin dili ve kültürüne nüfuz etmiş tarihçilerin incelemeleriyle, bir anlamda dünyada tarihçilik adına nelerin tartışıldığı, konuşulduğu ve gündem oluşturduğunu okuma imkânına erişiyoruz.
Dünyada Tarihçiliğin Gündemi, günümüz Türkiye’sinde, dünyadan farklı ülkeleri yakından takip eden önemli bir tarihçi potansiyelinin varlığına işaret etmesi bakımından da önemlidir. Maksadımız, Türkiye’deki tarihçilerin, dünyada tarihçilik adına nelerin konu edildiğinden haberdar olmalarını sağlamak ve bundan ilham almalarına vesile olmaktır.
Uploads
Papers by Serhan Afacan
Anahtar kelimeler: dilekçe, madun, Türkiye, İran, sosyal tarih.
Abstract: This study deals with petitions sent from various segments of Turkish and Iranian societies to respective official organs during the years between 1923 and 1941 which covers the early Republican period in Turkey and early Pahlavi era in Iran. After discussing in general the importance of petitions in social history the article investigates petitioning culture in Turkey and Iran as well as the two states’ attempts as institutionalizing petition writing. Following this, it compares and contrast Turkish and Iranian petition writing in terms of form and style and presents a discussion of a set of petitions.
Keywords: petition, subaltern, Turkey, Iran, social history.
Books by Serhan Afacan
1906 anayasasından farklı olarak devrimi takiben halk oylamasıyla yürürlüğe giren 1979 anayasası devlet örgütlenmesine ve toplumsal konulara kadar her şeyi teolojik bir düzeye çekmiştir. Gerek Oniki İmam Şiası fıkhının anayasanın bütüncül arka planını oluşturması gerekse de Velayet-i Fakih ya da Rehberlik diye bilinen müessesenin bunun şahsileşmiş ve kurumsallaşmış bir garantörü olarak vazedilmiş olması 1979 anayasasını 1906 yılındakiyle aynı kavramlarla tartışmayı imkansızlaştırmaktadır. Ne var ki, özellikle 1997 yılında Muhammed Hatemi’nin cumhurbaşkanı seçilmesi bireysel özellikleri genişletmek başta gelmek üzere devletin toplumsal taleplere karşılık vermesi yönündeki talepleri artırmıştır. Bu talepler zaman zaman kısmı de olsa karşılık bulmasına rağmen muhafazakar kurum ve gruplar anayasadan aldıkları güce istinaden açılımın sınırlarını çizebilmektedirler. Anayasa fikrinin nasıl değişim gösterdiği ve toplumsal taleplerle anayasa arasındaki mesafenin açılmasının ya da kapanmasının ne anlam ifade ettiği bu yazının ele alacağı konular arasında olacaktır.
Conference Presentations by Serhan Afacan
Girişimin son derece tehlikeli ve istisnai uygulanışını bir tarafa bırakırsak Ali’nin sergüzeşti dikkatimizi bir taraftan Müslüman oldukları için Avrupalılara uygulanan mevzuata tabi olmayan diğer taraftan ise Şii kimliklerinden dolayı kuşku ile karşılanan Osmanlı topraklarındaki İranlılara çekiyor. Bu çalışmada tam da bu noktaya değinmekte ve Osmanlı belgelerinin diliyle İranilerin ya da Acemlerin Hamidiye dönemindeki durumunu ele almaktadır.
Tarih Serisi by Serhan Afacan
Dünyada Tarihçiliğin Gündemi, günümüz Türkiye’sinde, dünyadan farklı ülkeleri yakından takip eden önemli bir tarihçi potansiyelinin varlığına işaret etmesi bakımından da önemlidir. Maksadımız, Türkiye’deki tarihçilerin, dünyada tarihçilik adına nelerin konu edildiğinden haberdar olmalarını sağlamak ve bundan ilham almalarına vesile olmaktır.
Anahtar kelimeler: dilekçe, madun, Türkiye, İran, sosyal tarih.
Abstract: This study deals with petitions sent from various segments of Turkish and Iranian societies to respective official organs during the years between 1923 and 1941 which covers the early Republican period in Turkey and early Pahlavi era in Iran. After discussing in general the importance of petitions in social history the article investigates petitioning culture in Turkey and Iran as well as the two states’ attempts as institutionalizing petition writing. Following this, it compares and contrast Turkish and Iranian petition writing in terms of form and style and presents a discussion of a set of petitions.
Keywords: petition, subaltern, Turkey, Iran, social history.
1906 anayasasından farklı olarak devrimi takiben halk oylamasıyla yürürlüğe giren 1979 anayasası devlet örgütlenmesine ve toplumsal konulara kadar her şeyi teolojik bir düzeye çekmiştir. Gerek Oniki İmam Şiası fıkhının anayasanın bütüncül arka planını oluşturması gerekse de Velayet-i Fakih ya da Rehberlik diye bilinen müessesenin bunun şahsileşmiş ve kurumsallaşmış bir garantörü olarak vazedilmiş olması 1979 anayasasını 1906 yılındakiyle aynı kavramlarla tartışmayı imkansızlaştırmaktadır. Ne var ki, özellikle 1997 yılında Muhammed Hatemi’nin cumhurbaşkanı seçilmesi bireysel özellikleri genişletmek başta gelmek üzere devletin toplumsal taleplere karşılık vermesi yönündeki talepleri artırmıştır. Bu talepler zaman zaman kısmı de olsa karşılık bulmasına rağmen muhafazakar kurum ve gruplar anayasadan aldıkları güce istinaden açılımın sınırlarını çizebilmektedirler. Anayasa fikrinin nasıl değişim gösterdiği ve toplumsal taleplerle anayasa arasındaki mesafenin açılmasının ya da kapanmasının ne anlam ifade ettiği bu yazının ele alacağı konular arasında olacaktır.
Girişimin son derece tehlikeli ve istisnai uygulanışını bir tarafa bırakırsak Ali’nin sergüzeşti dikkatimizi bir taraftan Müslüman oldukları için Avrupalılara uygulanan mevzuata tabi olmayan diğer taraftan ise Şii kimliklerinden dolayı kuşku ile karşılanan Osmanlı topraklarındaki İranlılara çekiyor. Bu çalışmada tam da bu noktaya değinmekte ve Osmanlı belgelerinin diliyle İranilerin ya da Acemlerin Hamidiye dönemindeki durumunu ele almaktadır.
Dünyada Tarihçiliğin Gündemi, günümüz Türkiye’sinde, dünyadan farklı ülkeleri yakından takip eden önemli bir tarihçi potansiyelinin varlığına işaret etmesi bakımından da önemlidir. Maksadımız, Türkiye’deki tarihçilerin, dünyada tarihçilik adına nelerin konu edildiğinden haberdar olmalarını sağlamak ve bundan ilham almalarına vesile olmaktır.