Прејди на содржината

Лимета

Од Википедија — слободната енциклопедија
Лимета
Недозреани лимети
Научна класификација
Царство: Растенија
Оддел: Скриеносеменици
Поткласа: Розиди
Ред: Сапуновидни
Семејство: Седефчиња
Род: Цитрус
Хибриди

Citrus χ aurantifolia
Citrus χ australasica
Citrus χ australis
Citrus χ glauca
Citrus χ hystrix
Citrus χ latifolia
Citrus χ limetta
Citrus χ limettioides

Лимета, сирова
Располовена и цела лимета
Хранлива вредност на 100 г
Енергија126 kJ (30 kcal)
10,5 г
Шеќери1,7 г
Влакна2,8 г
0.2 г
0,7 г
Витамини
Тиамин 1)
(3 %)
0,03 мг
Рибофлавин 2)
(2 %)
0,02 мг
Ниацин 3)
(1 %)
0,2 мг
Пантот. кис. 5)
(4 %)
0,217 мг
Витамин Б6
(4 %)
0,046 мг
Фолна кис. 9)
(2 %)
8 μг
Витамин Ц
(35 %)
29,1 мг
Минерали
Калциум
(3 %)
33 мг
Железо
(5 %)
0,6 мг
Магнезиум
(2 %)
6 мг
Фосфор
(3 %)
18 мг
Калиум
(2 %)
102 мг
Натриум
(0 %)
2 мг

Лимета - База на USDA
Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД.
Извор: База за хранливост — USDA

Лимета — име на неколку различни агрумни овошја од семејството цитруси[1], кои се начелно округли, зелени по боја, 3-6 см во пречник, содржат кисела внатрешност и потенка кора. Слични се на лимонот, освен по бојата и донекаде во вкусот. Често се користат како додаток во храна и пијалаци.

Најчестиот вид на лимета се големите, зелени персиски лимети (Citrus × latifolia) и нешто пожолтите мексикански лимети (Citrus aurantifolia).[2]. Меѓу другите видови се и

Пијалаци

[уреди | уреди извор]

Сокот од лиметата се користи во пијалаци како лиметада (за разлика од лимонада). Исто така, лиметата се додава во многу коктели со алкохолни пијалаци, на пример: џин-тоник, маргарита, мохито, кајпириња и куба либре. Исто така, многу пијалаци се украсуваат со кришка или кора од лимета. И пивото, особено во Мексико, се служи со резанка од лимета задената во грлото од шишето. И други неалкохолни пијалаци се прават со извесно количество лимета.

При готвењето, лиметата се користи и поради киселоста на сокот и поради растителната арома. Се става во некои видови десерти, потоа во многу јадења од мексиканската и тајландската кујна. Сушените лимети се употребуваат како зачин во персиската кујна. Лиметата е исто така основна состојка во тамилската кујна.

Други примени

[уреди | уреди извор]

Со цел да се спречи скорбутот во текот на XIX век, Британските морнари добивале дневно следување на цитрусни овошја, лимети или некои други. Подоцна се открило дека болеста се добива од недостиг на витамин Ц и дека лиметата содржи големи количини на тој витамин.

Екстрактите од лимета и етерични масла се користат и во производството на парфем, производи за чистење и ароматерапија.

Производство

[уреди | уреди извор]
Производство на лимони и лимети во 2012.

Според податоци на Агенцијата на ОН за храна ФАО од 2005 година, Мексико произведува скоро 12% од вкупното произведено количество на лимети во светот, а потоа следат Индија, Аргентина, Иран и Бразил.

  1. „лимета“Дигитален речник на македонскиот јазик
  2. „Comparison of Key and Persian lime fruits“. Архивирано од изворникот на 2013-04-26. Посетено на 2008-07-15.
  3. Calamondin

Галерија

[уреди | уреди извор]

Поврзано

[уреди | уреди извор]

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]