Pergi ke kandungan

Adas pedas: Perbezaan antara semakan

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Layar sejarah secara interaktif
← Suntingan sebelumnya
Kandungan dihapus Kandungan ditambah
VisualWikiteks
JAnDbot (bincang | sumb.)
Bot
52,181 suntingan
k r2.5.2) (bot menambah: gu:વરિયાળી membuang: eo:Fenkolo
Surat Layang (bincang | sumb.)
14,609 suntingan
k Surat Layang telah memindahkan laman Adas ke Adas pedas melalui lencongan: Nama "adas" merujuk umum pada adas pedas dan adas manis
Teg-teg: Suntingan mudah alih Suntingan web mudah alih Advanced mobile edit
 
(35 semakan pertengahan oleh 19 orang pengguna tidak dipaparkan)
Baris 1: Baris 1:
{{Hidupan
{{taxobox
|Nama hidupan=Pokok Adas
|name = Adas pedas
|Gambar=Foeniculum vulgare.JPG
|image = Foeniculum July 2011-1a.jpg
|image_caption = Pokok adas berbunga.
|Alam=Tumbuhan
|regnum = [[Tumbuhan]]
|Filum=
|unranked_divisio = [[Trakeofit]]
|Subfilum=
|unranked_phylum = [[Angiosperma]]
|Divisi=Magnoliophyta
|unranked_classis = [[Eudikotiledon]]
|Kelas=Magnoliopsida
|unranked_ordo = [[Asterid]]
|Susunan=Apiales
|ordo = [[Apiales]]
|Famili=Apiaceae
|familia = [[Apiaceae]]
|Genus=Foeniculum
|genus = ''[[Foeniculum]]''
|Spesies=F. vulgare
|Binomial=Foeniculum vulgare
|species = '''''F. vulgare'''''
|binomial = ''Foeniculum vulgare''
|Subspesies=
|binomial_authority = [[Philip Miller|Mill.]]
|synonyms={{collapsible list|bullets = true
|''Anethum dulce'' <small>DC.</small>
|''Anethum foeniculum'' <small>L.</small>
|''Anethum minus'' <small>Gouan</small>
|''Anethum panmori'' <small>Roxb.</small>
|''Anethum panmorium'' <small>Roxb. ex Fleming</small>
|''Anethum piperitum'' <small>Ucria</small>
|''Anethum rupestre'' <small>Salisb.</small>
|''Foeniculum azoricum'' <small>Mill.</small>
|''Foeniculum capillaceum'' <small>Gilib.</small>
|''Foeniculum divaricatum'' <small>Griseb.</small>
|''Foeniculum dulce'' <small>Mill.</small>
|''Foeniculum foeniculum'' <small>(L.) H.Karst.</small>
|''Foeniculum giganteum'' <small>Lojac.</small>
|''Foeniculum officinale'' <small>All.</small>
|''Foeniculum panmorium'' <small>(Roxb.) DC.</small>
|''Foeniculum piperitum'' <small>C.Presl</small>
|''Foeniculum rigidum'' <small>Brot. ex Steud.</small>
|''Ligusticum foeniculum'' <small>(L.) Roth</small>
|''Ligusticum foeniculum'' <small>(L.) Crantz</small>
|''Meum foeniculum'' <small>(L.) Spreng.</small>
|''Meum piperitum'' <small>Schult.</small>
|''Ozodia foeniculacea'' <small>Wight & Arn.</small>
|''Selinum foeniculum'' <small>E.H.L.Krause</small>
|''Seseli dulce'' <small>Koso-Pol.</small>
|''Seseli foeniculum'' <small>Koso-Pol.</small>
|''Seseli piperitum'' <small>Koso-Pol.</small>
|''Tenoria romana'' <small>Schkuhr ex Spreng.</small>
}}
}}
| synonyms_ref = <ref name="WFO">{{cite web |url=http://www.worldfloraonline.org/taxon/wfo-0000691487 |title=''Foeniculum vulgare'' Mill. |date=2023 |website=Plants of the World Online |publisher=Royal Botanic Gardens, Kew |access-date=22 Januari 2023 }}</ref>
}}
'''Adas''', '''adas pedas''', '''adas landi''' atau '''jintan hitam''' (nama botani: ''Foeniculum vulgare'')<ref>{{cite book |author1=Muhamad Zakaria<!-- nama tpt dlm rjkn --> |author2=Mustafa Ali Mohd<!-- nama tpt dlm rjkn --> |date= |title=Traditional Malay Medicinal Plants |url=http://books.google.com.my/books?id=UQIfGMUtCO4C&pg=PA172&dq=pokok+Foeniculum+vulgare&hl=en&sa=X&ei=uRcOUe6TE460rAf27YEo&ved=0CDkQ6AEwAg#v=onepage&q=pokok%20Foeniculum%20vulgare&f=false |location= |publisher= |page=172 |isbn=978-983-068-385-0}}</ref><ref>{{Cite dictionary|title=Foeniculum vulgare |date=2017 |dictionary=Kamus Bahasa Melayu |url=https://prpm.dbp.gov.my/Cari1?keyword=Foeniculum+vulgare&d=102572&#LIHATSINI |publisher=Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia}}</ref><ref name="HCO">{{Cite book |author=Hean Chooi Ong |title=Rempah-ratus: khasiat makanan & ubatan |url=https://books.google.com.my/books?id=mgPLK-du7fkC&pg=PA56&dq=Foeniculum+vulgare+adas |year=2008 |location=Kuala Lumpur, Malaysia |publisher=Utusan Publications |isbn=9676121053 |pages=43, 56-57}}</ref> ialah satu [[spesies]] [[ulam]] dalam [[genus]] [[Foeniculum]] keluarga [[Apiaceae]]<ref name="WFO"/> yang berasal daripada [[Eropah]] selatan (khususnya [[Laut Mediterranean]]) dan [[Asia]] barat daya.

== Penamaan ==
Perkataan ''adas'' diturunkan daripada kata akar [[bahasa Austronesia Proto]], *''hadas''.<ref>{{Cite web|url=http://www.trussel2.com/acd/acd-s_h.htm#2548 |title=*''hadas'' — anise, aniseed, fennel: Foeniculum vulgare |last=Blust |first=Robert |first2=Stephen |last2=Trussel |date=2010 |website=Austronesian Comparative Dictionary |access-date=18 November 2017 }}</ref> Nama ''adas pedas'' ({{Jawi|ادس ڤدس}}) datang daripada rasa pedasnya.<ref name="Wilkinson">{{Cite dictionary|url=https://nla.gov.au/nla.obj-60272771/view?partId=nla.obj-435838230#page/n14/ |title=adas |dictionary=A Malay-English dictionary (romanised) |last=Wilkinson |first=Richard James |publisher=Salavopoulos & Kinderlis |location=Mytilini, Yunani |date=1932 |volume=I |page=5 |via=[[Trove|TROVE]], [[Perpustakaan Negara Australia]]}}</ref>

== Botani ==
[[Fail:Fenouil.jpg|thumb|280px|Bebawang pokok adas.]]
=== Pokok ===
Pokok adas ialah [[tumbuhan herba]] jenis [[tumbuhan saka|saka]]. Batangnya tegak, banyak ranting dan tumbuh sehingga 2–2.5 meter. Daun-daunnya tumbuh sehingga 30–40 sentimeter panjang, berkelaran halus yang dibahagikan kepada remabut halus kira-kira 0.5 milimeter lebar.<ref name="FieldGuide">{{Cite book |last=Spellenberg |first=Richard |year=2001 |orig-date=1979 |title=National Audubon Society Field Guide to North American Wildflowers: Western Region |url=https://archive.org/details/nationalaudubons00spel/page/339/ |edition=dikemas |publisher=Knopf |isbn=978-0-375-40233-3 |pages=339–340 }}</ref><ref name="HCO" />


Bunga dihasilkan pada [[jambak bunga#Jambak sederhana|jambak payung]] di hujung tangkai dengan lebarnya antara 5 hingga 17.5 sentimeter. Setiap jambak mempunyai 20-50 kuntum bunga kuning yang amat kecil pada pedikel yang pendek, kuntum ini mempunyai 5 kelopak.<ref name="FieldGuide"/>
'''Pokok Adas''' ([[bahasa Inggeris]]: ''fennel'') ialah satu [[spesies]] [[pokok ulam]] dalam [[genus]] ''[[Foeniculum]]'' (diolahkan sebagai spesies yang tunggal oleh banyak ahli [[botani]]) yang berasal daripada [[Eropah]] selatan (khususnya [[Laut Mediterranean]]) dan [[Asia]] barat daya. Pokok ini adalah ahli [[famili (biologi)|famili]] [[Apiaceae]] (dahulu [[Umbelliferae]]). Nama [[botani]]nya ialah ''Foeniculum vulgare''.


=== Buah ===
Pokok Adas ialah [[herba]] [[Pokok saka|saka]] yang berbau amat harum, berwarna hijau kuning, tegak, dan bertumbuh sehingga dua [[meter]] tinggi. [[Daun-daunnya|daun]] bertumbuh sehingga 40 [[Meter|sentimeter]] panjang, berkelaran halus, dengan segmen terakhir dalam bentuk [[filiform]], kira-kira 0.5 [[Meter|milimeter]] lebar. [[Bunga]] yang dihasilkan di hujung tangkai adalah dalam bentuk [[umbel]] majmuk yang lebarnya antara 5 hingga 15 sentimeter. Setiap bahagian umbel mempunyai 20-50 kuntum bunga kuning yang amat kecil pada pedikel-[[pedikel]] yang pendek. [[Buah]]nya adalah [[biji]] kering dari 4 hingga 9 milimeter panjang, dengan lebar separuh panjangnya, dan mempunyai alur. Bijinya yang dikeringkan dikenali sebagai [[jintan manis]].
[[Fail:Fennel seed.jpg|thumb|Biji benih adas pedas.]]
Buahnya berwarna perang, kering dengan ukuran 4 hingga 9 milimeter panjang dan lebar separuh panjangnya, beralur dan mempunyai rasa seperti [[jintan manis]].<ref name="FieldGuide"/>


== Penanaman ==
Daun Pokok Adas digunakan sebagai [[makanan]] oleh [[larva]] sebilangan spesies [[Lepidoptera]], termasuk [[rama-rama]] ''Mouse Moth'' (''Amphipyra tragopoginis'') dan ''Anise Swallowtail'' (Papilio zelicaon).
Daun pokok adas digunakan sebagai [[makanan]] oleh [[larva]] sebilangan spesies [[Lepidoptera]], termasuk [[rama-rama]] spesies ''[[Amphipyra tragopoginis]]'' dan ''[[Papilio zelicaon]]''.


== Penanaman dan kegunaan ==
[[Fail:Fenouil.jpg|thumb|left|280px|Ubi Adas Florence]]
{{nutritionalvalue
{{nutritionalvalue
| name=Ubi mentah Andas
| name=Ubi mentah adas
| kJ=130
| kJ=130
| protein=1.24 g
| protein=1.24 g
Baris 34: Baris 75:
| fructose=
| fructose=
| iron_mg=0.73
| iron_mg=0.73
| opt1n=[[Manganese]] 0.191 mg
| opt1n=[[Manganese]] 0.191 mg 
| opt1v=
| opt1v=
| calcium_mg=49
| calcium_mg=49
Baris 49: Baris 90:
| niacin_mg=0.64
| niacin_mg=0.64
| right=1
| right=1
| source_usda=1 }}
| source_usda=1 }}


Andas ditanam secara meluas, terutama ditaburan tempatan dan kawasan-kawasan lain, bagi daun dan biji benihnya yang berbau kuat dan dikenali sebagai ''jintan hitam''. Perisanya menyerupai [[jintan]] dan [[bunga lawang]], sungguhpun tidak sekuatnya. <ref name=katzer>Katzer's Spice Pages: [http://www.uni-graz.at/~katzer/engl/Foen_vul.html?noframes Fennel (''Foeniculum vulgare'' Mill.)]</ref>
Adas ditanam secara meluas, terutama di taburan tempatan dan kawasan-kawasan lain, bagi daun dan biji benihnya yang berbau kuat, yang kadang-kadang turut dikenali sebagai "jintan hitam". Perisanya menyerupai [[jintan]] dan [[bunga lawang]], sungguhpun tidak sekuatnya.<ref name=katzer>Katzer's Spice Pages: [http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Foen_vul.html?style=flow&spicenames=id Fennel (''Foeniculum vulgare'' Mill.)]</ref>


'''Andas''' (''Foeniculum vulgare'' kumpula Azoricum; atau juga ''F. vulgare'' var. ''azoricum'') adalah kumpulan ditanam dengan pangkal membentuk struktur bebawang. Ia biasanya ditanam,<ref name=grin>Germplasm Resources Information Network: [http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?300219 ''Foeniculum vulgare'']</ref> dan mempunyai perisa jintan serdahana, tetapi lebih harum dan manis. Perisanya terhasil dari [[anethole]], bahan wangi yang huga terdapat pada jintan dan [[bunga lawang]]. Pokok Andas adalah lebih kecil berbanding jenis liar dan mempunyai bebawang yang di makan sebagai sayuran, samada dimasak atau begitu sahaja. Terdapat beberapa jenis kultivar Andas yang juga dikenali dengan beberapa nama.
Adas (''Foeniculum vulgare'' kumpulan Azoricum; atau juga ''F. vulgare'' var. ''azoricum'') adalah kumpulan yang ditanam dengan pangkal membentuk struktur [[bebawang]]. Ia biasanya ditanam, dan mempunyai perisa jintan serdahana, tetapi lebih harum dan manis. Perisanya terhasil dari ''[[anethole]]'', bahan wangi yang juga terdapat pada jintan dan [[bunga lawang]]. Pokok adas adalah lebih kecil berbanding jenis liar dan mempunyai bebawang yang di makan sebagai sayuran, sama ada dimasak atau begitu sahaja. Terdapat beberapa jenis kultivar adas yang juga dikenali dengan beberapa nama.<ref name=grin>Germplasm Resources Information Network: [http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?300219 ''Foeniculum vulgare''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090120084719/http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?300219 |date=2009-01-20 }}</ref>


Pokok Andas Fennel telah menjadi tumbuhan semulajadi sepanjang jalan, dipadang ragut, dan kawasan terbuka lain dikebanyakan kawasan, termasuk Eropah utara, [[Amerika Syarikat]], selatan [[Kanada]] dan dikebanyakan [[Asia]] dan [[Australia]]. Ia membiak dengan mudah melalui biji benih, dan dianggap [[spesis ceroboh]] dan rumpai di [[Australia]] dan [[Amerika Syarikat]]<ref>[http://www.co.thurston.wa.us/tcweeds/weeds/fennel.htm Common Fennel<!-- Bot generated title -->]</ref> (see [[Santa Cruz Island]]).
Pokok adas telah menjadi tumbuhan semula jadi sepanjang jalan, dipadang ragut, dan kawasan terbuka lain di kebanyakan kawasan, termasuk Eropah utara, [[Amerika Syarikat]], selatan [[Kanada]] dan dikebanyakan Asia dan [[Australia]]. Ia membiak dengan mudah melalui biji benih, dan dianggap [[spesies ceroboh]] dan rumpai di Australia dan Amerika Syarikat.<ref>[http://www.co.thurston.wa.us/tcweeds/weeds/fennel.htm Common Fennel<!-- Bot generated title -->]</ref> (lihat [[Pulau Santa Cruz]])


Andas merupakan salah satu dari tiga bahan herba utama yang digunakan dalam penyediaan [[absinthe]], minuman campuran beralkohol yang pada asalnya sebagai elixir perubatan di [[Switzerland]] dan menjelang akhir kurun ke-19 menjadi minuman beralkohol popular di [[Perancis]] dan negara lain. Pokok Andas juga diketahui sebagai perangsang,<ref>[http://www.rain-tree.com/fennel.htm Database Entry: Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare<!-- Bot generated title -->]</ref> sungguhpun kebanyakan pesediaan moden memasarkannya di bawah nama "absinthe" tidak menyebutnya sebagai itu.
Adas merupakan salah satu dari tiga bahan herba utama yang digunakan dalam penyediaan ''[[absinthe]]'', minuman campuran ber[[alkohol]] yang pada asalnya sebagai elixir perubatan di [[Switzerland]] dan menjelang akhir kurun ke-19 menjadi minuman beralkohol popular di [[Perancis]] dan negara lain. Pokok adas juga diketahui sebagai perangsang<ref>{{Cite web |url=http://www.rain-tree.com/fennel.htm |title=Database Entry: Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare<!-- Bot generated title --> |access-date=2008-09-07 |archive-date=2008-09-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080914204541/http://www.rain-tree.com/fennel.htm |url-status=dead }}</ref>, sungguhpun kebanyakan persediaan moden memasarkannya di bawah nama "''absinthe''" tidak menyebutnya sebagai itu.


=== Kegunaan perubatan ===
=== Kegunaan perubatan ===
[[Fail:Koeh-148.jpg|right|thumb|Fennel, ari ''Medicinal-plants'' Koehler (1887)]]
[[Fail:Foeniculum_vulgare_-_Köhler–s_Medizinal-Pflanzen-148.jpg|right|thumb|Adas, ''Medicinal-plants'' Koehler (1887).]]
[[Fail:Fennel seed.jpg|left|thumb|Biji benih Adas (Jintan Hitam)]]


== Lihat juga ==
== Lihat juga ==
* [[Adas manis]]
* [[Pokok bermula dengan A|Senarai pokok]]
* [[Jintan]]
* [[Jintan hitam]]
* [[Jintan manis]]
* [[Jintan putih]]


<br clear=all>
== Rujukan ==
== Rujukan ==
{{reflist|30em}}
{{Commons|Foeniculum vulgare}}
{{Commons|Foeniculum vulgare}}
{{reflist}}


== Pautan luar ==
== Pautan luar ==
* [http://whfoods.org/genpage.php?tname=foodspice&dbid=23 Fennel in nutrition, health, cooking]
* [http://whfoods.org/genpage.php?tname=foodspice&dbid=23 Fennel in nutrition, health, cooking]
* [http://www.uni-graz.at/~katzer/engl/Foen_vul.html?style=flow Pokok Adas (''Foeniculum vulgare'' Mill.) — Halaman Rempah Katzer]
* [http://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Foen_vul.html?style=flow&spicenames=id Pokok Adas (''Foeniculum vulgare'' Mill.) — Halaman Rempah Katzer]
* {{id}} [http://www.iptek.net.id/ind/pd_tanobat/view.php?id=106 Pokok Andas dalam bahasa Indonesia.]
* {{id}} [http://www.iptek.net.id/ind/pd_tanobat/view.php?id=106 Pokok Andas dalam bahasa Indonesia.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070625104909/http://www.iptek.net.id/ind/pd_tanobat/view.php?id=106 |date=2007-06-25 }}
* [http://images.google.com/images?svnum=10&hl=en&lr=&q=%22Foeniculum+vulgare%22 Carian Google Pokok Adas.]

* [http://images.google.com/images?svnum=10&hl=en&lr=&q=%22Foeniculum+vulgare%22 Carian Google Pokok Adas.]

{{Senaraipokok}}


[[Kategori:Apiales|Adas]]
[[Kategori:Apiales|Adas]]

[[af:Vinkel]]
[[ar:شومر]]
[[id:Adas]]
[[jv:Adas]]
[[bs:Komorač]]
[[br:Lost-louarn]]
[[bg:Резене]]
[[ca:Fonoll]]
[[cs:Fenykl obecný]]
[[da:Almindelig Fennikel]]
[[de:Fenchel]]
[[dv:ދަވިއްގަނދު]]
[[el:Μάραθο]]
[[en:Fennel]]
[[es:Foeniculum vulgare]]
[[eu:Mihilu]]
[[fa:رازیانه]]
[[fr:Fenouil commun]]
[[gl:Fiúncho]]
[[gu:વરિયાળી]]
[[ko:회향]]
[[hi:सौंफ]]
[[io:Fenikulo]]
[[is:Fennikka]]
[[it:Foeniculum vulgare]]
[[he:שומר פשוט]]
[[kk:Волош аскөгі]]
[[la:Foeniculum vulgare]]
[[lv:Fenhelis]]
[[lt:Paprastasis pankolis]]
[[lmo:Foeniculum vulgare]]
[[hu:Édeskömény]]
[[nl:Venkel]]
[[ja:フェンネル]]
[[no:Fennikel]]
[[oc:Foeniculum vulgare]]
[[pl:Fenkuł włoski]]
[[pt:Funcho]]
[[ro:Fenicul]]
[[qu:Inuhu]]
[[ru:Фенхель обыкновенный]]
[[sc:Fenugu]]
[[sq:Maraja]]
[[simple:Fennel]]
[[sk:Fenikel obyčajný]]
[[sl:Navadni komarček]]
[[fi:Fenkoli]]
[[sv:Fänkål]]
[[te:సోంపు]]
[[th:ผักชีล้อม]]
[[tr:Rezene]]
[[uk:Фенхель звичайний]]
[[ur:سونف]]
[[zh:小茴香]]

Semakan semasa pada 08:28, 26 April 2023

Adas pedas
Pokok adas berbunga.
Pengelasan saintifik
Alam:
Tumbuhan
(tanpa pangkat):
Trakeofit
(tanpa pangkat):
Angiosperma
(tanpa pangkat):
Eudikotiledon
(tanpa pangkat):
Asterid
Order:
Apiales
Keluarga:
Apiaceae
Genus:
Foeniculum
Spesies:
F. vulgare
Nama binomial
Foeniculum vulgare
Sinonim[1]
Senarai
  • Anethum dulce DC.
  • Anethum foeniculum L.
  • Anethum minus Gouan
  • Anethum panmori Roxb.
  • Anethum panmorium Roxb. ex Fleming
  • Anethum piperitum Ucria
  • Anethum rupestre Salisb.
  • Foeniculum azoricum Mill.
  • Foeniculum capillaceum Gilib.
  • Foeniculum divaricatum Griseb.
  • Foeniculum dulce Mill.
  • Foeniculum foeniculum (L.) H.Karst.
  • Foeniculum giganteum Lojac.
  • Foeniculum officinale All.
  • Foeniculum panmorium (Roxb.) DC.
  • Foeniculum piperitum C.Presl
  • Foeniculum rigidum Brot. ex Steud.
  • Ligusticum foeniculum (L.) Roth
  • Ligusticum foeniculum (L.) Crantz
  • Meum foeniculum (L.) Spreng.
  • Meum piperitum Schult.
  • Ozodia foeniculacea Wight & Arn.
  • Selinum foeniculum E.H.L.Krause
  • Seseli dulce Koso-Pol.
  • Seseli foeniculum Koso-Pol.
  • Seseli piperitum Koso-Pol.
  • Tenoria romana Schkuhr ex Spreng.

Adas, adas pedas, adas landi atau jintan hitam (nama botani: Foeniculum vulgare)[2][3][4] ialah satu spesies ulam dalam genus Foeniculum keluarga Apiaceae[1] yang berasal daripada Eropah selatan (khususnya Laut Mediterranean) dan Asia barat daya.

Penamaan

[sunting | sunting sumber]

Perkataan adas diturunkan daripada kata akar bahasa Austronesia Proto, *hadas.[5] Nama adas pedas (Jawi: ‏ادس ڤدس‎‎) datang daripada rasa pedasnya.[6]

Botani

[sunting | sunting sumber]
Bebawang pokok adas.

Pokok

[sunting | sunting sumber]

Pokok adas ialah tumbuhan herba jenis saka. Batangnya tegak, banyak ranting dan tumbuh sehingga 2–2.5 meter. Daun-daunnya tumbuh sehingga 30–40 sentimeter panjang, berkelaran halus yang dibahagikan kepada remabut halus kira-kira 0.5 milimeter lebar.[7][4]

Bunga dihasilkan pada jambak payung di hujung tangkai dengan lebarnya antara 5 hingga 17.5 sentimeter. Setiap jambak mempunyai 20-50 kuntum bunga kuning yang amat kecil pada pedikel yang pendek, kuntum ini mempunyai 5 kelopak.[7]

Buah

[sunting | sunting sumber]
Biji benih adas pedas.

Buahnya berwarna perang, kering dengan ukuran 4 hingga 9 milimeter panjang dan lebar separuh panjangnya, beralur dan mempunyai rasa seperti jintan manis.[7]

Penanaman

[sunting | sunting sumber]

Daun pokok adas digunakan sebagai makanan oleh larva sebilangan spesies Lepidoptera, termasuk rama-rama spesies Amphipyra tragopoginis dan Papilio zelicaon.

Ubi mentah adas
Nilai pemakanan per 100 g (3.5 oz)
Tenaga 130 kJ (31 kcal)
Karbohidrat 7.29 g
- Serabut diet 3.1 g
Lemak 0.20 g
Protein 1.24 g
Tiamina (vit. B1) 0.01 mg (1%)
Riboflavin (vit. B2) 0.032 mg (3%)
Niasin (vit. B3) 0.64 mg (4%)
Asid pantotenik (B5) 0.232 mg (5%)
Vitamin B6 0.047 mg (4%)
Folat (vit. B9) 27 μg (7%)
Vitamin C 12 mg (14%)
Kalsium 49 mg (5%)
Besi 0.73 mg (6%)
Magnesium 17 mg (5%)
Fosforus 50 mg (7%)
Kalium 414 mg (9%)
Zink 0.20 mg (2%)
Manganese 0.191 mg 
Peratusan dianggarkan
menggunakan syor A.S. untuk orang dewasa.
Sumber: USDA Nutrient Database

Adas ditanam secara meluas, terutama di taburan tempatan dan kawasan-kawasan lain, bagi daun dan biji benihnya yang berbau kuat, yang kadang-kadang turut dikenali sebagai "jintan hitam". Perisanya menyerupai jintan dan bunga lawang, sungguhpun tidak sekuatnya.[8]

Adas (Foeniculum vulgare kumpulan Azoricum; atau juga F. vulgare var. azoricum) adalah kumpulan yang ditanam dengan pangkal membentuk struktur bebawang. Ia biasanya ditanam, dan mempunyai perisa jintan serdahana, tetapi lebih harum dan manis. Perisanya terhasil dari anethole, bahan wangi yang juga terdapat pada jintan dan bunga lawang. Pokok adas adalah lebih kecil berbanding jenis liar dan mempunyai bebawang yang di makan sebagai sayuran, sama ada dimasak atau begitu sahaja. Terdapat beberapa jenis kultivar adas yang juga dikenali dengan beberapa nama.[9]

Pokok adas telah menjadi tumbuhan semula jadi sepanjang jalan, dipadang ragut, dan kawasan terbuka lain di kebanyakan kawasan, termasuk Eropah utara, Amerika Syarikat, selatan Kanada dan dikebanyakan Asia dan Australia. Ia membiak dengan mudah melalui biji benih, dan dianggap spesies ceroboh dan rumpai di Australia dan Amerika Syarikat.[10] (lihat Pulau Santa Cruz)

Adas merupakan salah satu dari tiga bahan herba utama yang digunakan dalam penyediaan absinthe, minuman campuran beralkohol yang pada asalnya sebagai elixir perubatan di Switzerland dan menjelang akhir kurun ke-19 menjadi minuman beralkohol popular di Perancis dan negara lain. Pokok adas juga diketahui sebagai perangsang[11], sungguhpun kebanyakan persediaan moden memasarkannya di bawah nama "absinthe" tidak menyebutnya sebagai itu.

Kegunaan perubatan

[sunting | sunting sumber]
Adas, Medicinal-plants Koehler (1887).

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ a b "Foeniculum vulgare Mill". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. 2023. Dicapai pada 22 Januari 2023.
  2. ^ Muhamad Zakaria; Mustafa Ali Mohd. Traditional Malay Medicinal Plants. m/s. 172. ISBN 978-983-068-385-0.
  3. ^ "Foeniculum vulgare". Kamus Bahasa Melayu. Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia. 2017.
  4. ^ a b Hean Chooi Ong (2008). Rempah-ratus: khasiat makanan & ubatan. Kuala Lumpur, Malaysia: Utusan Publications. m/s. 43, 56–57. ISBN 9676121053.
  5. ^ Blust, Robert; Trussel, Stephen (2010). "*hadas — anise, aniseed, fennel: Foeniculum vulgare". Austronesian Comparative Dictionary. Dicapai pada 18 November 2017.
  6. ^ Wilkinson, Richard James (1932). "adas". A Malay-English dictionary (romanised). I. Mytilini, Yunani: Salavopoulos & Kinderlis. m/s. 5 – melalui TROVE, Perpustakaan Negara Australia.
  7. ^ a b c Spellenberg, Richard (2001) [1979]. National Audubon Society Field Guide to North American Wildflowers: Western Region (ed. dikemas). Knopf. m/s. 339–340. ISBN 978-0-375-40233-3.
  8. ^ Katzer's Spice Pages: Fennel (Foeniculum vulgare Mill.)
  9. ^ Germplasm Resources Information Network: Foeniculum vulgare Diarkibkan 2009-01-20 di Wayback Machine
  10. ^ Common Fennel
  11. ^ "Database Entry: Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare, Fennel - Foeniculum vulgare". Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-09-14. Dicapai pada 2008-09-07.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Adas_pedas&oldid=5827221"