Gerardus ’t Hooft

Gerardus ’t Hooft

Gerardus ’t Hooft, ok Gerard ’t Hooft, (* 5. Juli 1946 in Den Helder) is en nedderlannsch Physiker de 1999 mit den Nobelpries för Physik uttekent wurr.

Leven

Gerard ’t Hooft stammt ut en Familie van Wetenschaplern: sien Unkel weer de Physiker Nico van Kampen, sien Grootvader de Bioloog Pieter Nicolaas van Kampen un sien Grootunkel de Physiker un Nobelpriesdräger Frits Zernike. He hett sien Schoolafslussprüfung 1964 am dat Dalton Lyceum in Den Haag maakt. Bit 1966 studeer he Physik un Mathematik an de Universität Utrecht, wo he 1969 ok mit en Thema van de Theoretische Physik sien Doktertitel maakt hett. Ünnerbraaken van en tweejohrigen Upenholt an’n CERN (1972–1974) bleev he bit 1976 an dat Institut för Theoretische Physik in Utrecht. Nah en körten Upenholt an de Harvard University un an de Stanford University wurr he 1977 Perfesser in Utrecht. As Gastperfesser hull he sück 1981 an dat Caltech, 1988 an de Boston University un 1989 an de Duke University up.

Siet 1972 is ’t Hooft mit Albertha Anje Schik verheiraadt, mit de he twee Döchter hett.

Leistungen

Gerard ’t Hooft hett wichtige Bidrääg to de Renormeerung van Eichtheorien, to dat Confinement van Quarks, to de Theorie van Anomalien in de Quantenfeldtheorie un to de Theorie van de Instantonen leist. En Monopol-Lösung in Yang-Mills-Theorien is nah hüm un Alexander Poljakow nömmt.

Sien wichtigst Leistung is de Bewies van de Renormeerbarkeit van Yang-Mills-Theorien mit spontan Symmetriebröök, den he tosommen mit sien Lehrer Martinus Veltman 1971 bibrocht hett. Tosommen mit anner wichtig Entwicklungen Anfang van de 1970er Johren (to’n Bispeel asymptotische Freeheit) führ dat dorto, Quantenfeldtheorien to de dormalig Tiet weer „respektabel“ to maken. He hett en störungstheoretische Entwicklung van SU(N) Eichtheorien (N→∞), as Modell för dat Ünnersöken van qualitativ Eegenschapen van de Quantenchromodynamik, aber ok to’n Bispeel van Bedüüden för de AdS/CFT-Korrespondenz in de Stringtheorie entwickelt. In letzt Tiet befaat he sück vör allen mit Gravitatschonstheorie un hett tosommen mit Leonard Susskind dat Holografisch Prinzip entwickelt.

1976 hett he en Lösung van dat so nömmt $U_{A}(1)$-Problem in de QCD vörslahn, dat to’n starken CP-Problem führ (kiek Axion).

Ehrungen un Liddmaatschapen

Gerard ’t Hooft kreeg 1995 den Spinoza-Pries un 1999 den Nobelpries för Physik gemeensam mit Martinus Veltman för hör entscheeden Bidrääg to de Quantenfeldtheorie un speziell den Renormeerungsbewies van de Theorie van de elektroswaak Wesselwirkung. 1999 kreeg he den High Energy and Particle Physics Prize van de EPS.

He is ünner annern Liddmaat van de Königlich Fläämsch Akademie vun Belgien för Wetenschapen un Künste (siet 1981), de Königlich-Neddelannsch Akademie vun de Wetenschapen (siet 1982), de National Academy of Sciences van de USA (siet 1984), der American Academy of Arts and Sciences (siet 1986) un de franzöösch Académie des sciences (siet 1995).

De Asteroid (9491) Thooft wurr nah hüm nömmt.

Publikatschonen (Utwahl)

• mit M. J. G. Veltman: Regularization And Renormalization Of Gauge Fields. In: Nuclear Physics B. Band 44, Nr. 1, 1972 (för disse Arbeit kreeg Hooft den Nobelpries).
• A planar diagram theory for strong interactions. In: Nuclear Physics B. Band 72, Nr. 3, 1974, S. 461–473
• Magnetic monopoles in unified gauge theories. In: Nuclear Physics B. Band 79, Nr. 2, 1974, S. 276–284, doi:10.1016/0550-3213(74)90486-6.
• In search for the ultimate building blocks. Cambridge University Press, 1997, ISBN 0-521-57883-3. (populärwetenschaplich)
• Nobel Lecture: A confrontation with infinity. In: Reviews of Modern Physics. Band 72, Nr. 2, 2000, S. 333–339, doi:10.1103/RevModPhys.72.333 (PDF-Dokument).
• Horizons. In: Erice Lecture Notes. 2003, (gr-qc/0401027).
• as Herutgever: 50 Years of Yang-Mills Theory. World Scientific, 2005, ISBN 981-238-934-2 (online).
• Planetenbiljart. Sciencefiction en echte natuurkunde (Planeten-Billard, Science-Fiction und echte Naturwissenschaft). Bert Bakker, Amsterdam 2006, ISBN 90-351-3026-X.

Weblinks

Gerardus 't Hooft. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Indrag up de Sieden van den Nobelpries (engelsch)
• Indrag in de DNB
• Homepage an dat Spinoza Institut van de Universität Utrecht