Copernicium

scheikundig element met symbool Cn en atoomnummer 112

Copernicium (Cn), voorheen: ununbium (Uub), is het 112e element uit het periodiek systeem der elementen en werd in 1996 voor het eerst gevormd in Darmstadt door het Duitse Gesellschaft für Schwerionenforschung (GSI), geleid door professor Sigurd Hofmann.

Copernicium
1 18
1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He
2 Li Be B C N O F Ne
3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar
4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
 
Lanthaniden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
Actiniden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Algemeen
Naam Copernicium
Symbool Cn
Atoomnummer 112
Groep Zinkgroep
Periode Periode 7
Blok D-blok
Reeks Overgangsmetalen
Kleur waarschijnlijk metaalachtig
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u) [285]
Elektronenconfiguratie [Rn]5f14 6d10 7s2
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand Waarschijnlijk gasvormig
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt,
tenzij anders aangegeven
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Het element is genoemd naar de astronoom Nicolaas Copernicus, de grondlegger van het moderne heliocentrische wereldbeeld, waarbij de aarde rond de zon draait. De stabielste isotoop van het element heeft een halveringstijd van 240 µs en wordt derhalve niet in de vrije natuur aangetroffen.

Tot nu toe zijn er ongeveer 75 coperniciumatomen via verschillende kernreacties ontstaan.

Indeling

bewerken

Vanwege het hoge atoomgewicht van 277 rekent men copernicium tot de superzware atomen.

Het element komt, net als zink, cadmium en kwik, voor in groep 12, vandaar dat dit element tot de overgangsmetalen wordt gerekend.

Ontdekkingsgeschiedenis

bewerken

Het element werd op 9 februari 1996 ontdekt door het Duitse Gesellschaft für Schwerionenforschung (GSI). Het werd gecreëerd door 70Zn-kernen versneld te laten botsen met 208Pb in een deeltjesversneller. Daarbij werd copernicium gevormd, met een atoommassa van 277 u:

 

In mei 2000 slaagde het GSI erin om nog een 277Cn-atoom te maken. Deze reactie werd succesvol herhaald in 2004 door het RIKEN in Japan. Zij slaagden erin om 2 coperniciumatomen te maken en bestudeerden ook het radioactief verval van de atomen.

Naamgeving

bewerken

Ununbium (Uub) was de voorlopige naam van dit element, totdat op 19 februari 2010 het voorstel voor de nieuwe naam werd aangenomen door de internationale vereniging van chemici, de IUPAC.[1] Het voorstel kwam van de ontdekkers van dit element uit Darmstadt. Het element is erg instabiel en valt binnen een fractie van een seconde uiteen in lichtere atomen. Mede daardoor heeft het lang geduurd voordat het atoom officieel erkend werd door de IUPAC. Omdat toen nog niet bewezen werd geacht dat het atoom daadwerkelijk gecreëerd was, werd er voorlopig de naam ununbium aan gegeven. Deze voorlopige naam was gebaseerd op de Latijnse naam van de cijfers van het getal dat het aantal protonen in de kern beschrijft: 112.

Isotopen

bewerken
  Zie Isotopen van copernicium voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Isotopen
Iso RA (%) Halveringstijd VV VE (MeV) VP
277Cn syn 1,1(7) ms
278Cn syn 10 ms
279Cn syn 0,1 s
280Cn syn 1 s
281Cn syn 10 s
282Cn syn 30 s
283Cn syn 252 s
284Cn syn 31 s
285Cn syn 29 s

Toxicologie en veiligheid

bewerken

Omdat copernicium zo instabiel is, wordt elke hoeveelheid die wordt gevormd zo snel afgebroken in andere elementen dat er geen reden is om gezondheidseffecten van het element te achterhalen.

Vanwege de extreem korte halveringstijd van copernicium (de stabielste isotoop heeft een halveringstijd van 252 seconden), is er geen reden om de effecten van copernicium op het milieu te bestuderen.

bewerken