Papers by Dr. Hayrullah Yanık
BİLGİ AÇIĞI (GEDİĞİ) HİPOTEZİ VE MEDYA PANDEMİ (COVID-19) SÜRECİNDE MEDYANIN TOPLUMU PANDEMİ KONUSUNDA BİLGİLENDİRMESİ, 2022
Bilginin herkes tarafından aynı seviyede elde edilmesi ve bilginin toplum
kesimleri arasında eşi... more Bilginin herkes tarafından aynı seviyede elde edilmesi ve bilginin toplum
kesimleri arasında eşit bir şekilde paylaştırılmasının mümkün olmadığı su
götürmez bir gerçektir. Toplum güncel gelişmelerle ilgili bilgi (haber) elde etmek için medyaya ihtiyaç duymaktadır. Medyanın tüketimi artıran etkisinin (Demirel ve Yegen, 2015:125-127) yanında medyanın içerikleri de haber, bilgi vb. toplum ve bireyler tarafından tüketilmektedir (Aydoğdu Karaaslan, 2018). Medya takibi, haberin elde etmesi ve kullanması haberi tüketim bağlamında ele alınmasını sağlamaktadır. Son yıllarda yeni medya haber tüketimi bağlamında çalışmalara konu olan alanların başında gelmektedir (İnce, 2017; Medya Kullanımı ve Haber Tüketimi Raporu, 2019). Dijital medya ile birlikte tüketim ürünleri ve hizmetler çok hızla bir şekilde yayıldığı (Omur, 2022:47) gibi haber de dijital medya sayesinde çok hızlı bir şekilde milyonlara ulaşmaktadır. Diğer taraftan haber bir bilgi türü
olarak (Park, 1940) toplum kesimleri tarafından eşit şekilde elde edilememektedir.
Medya ve İletişim Çalışmaları, 2021
Medyaya Duyulan Güvenin Ölçülmesi: Araştırmalarda sık kullanılan Ölçekler
Medya ve İletişim Çalışmaları
Erişim Sorunu Çerçevesinde İnternet ve Sosyal Medya Bağımlılığı
ÇARPITILMIŞ GERÇEKLİĞİN İNŞASI, 2021
Kamuoyu araştırmalarının/seçim anketlerinin hazırlanması, uygulanması, analiz edilmesi ve medyad... more Kamuoyu araştırmalarının/seçim anketlerinin hazırlanması, uygulanması, analiz edilmesi ve medyada yayınlanması süreçlerinde manipülasyon yapılarak seçmen
tercihleri/davranışlarının yönlendirilmesi olasıdır. Bunların yanında araştırmalar
yayınlandıktan sonra, araştırmalar doğru yapılsalar bile sonuçlarından memnun
olmayanlar tarafından ya da seçim sonuçlarıyla araştırmalar arasında büyük sapmalar olduğunda, araştırmaların “sahte” ve manipülasyon amaçlı yapıldığı ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, seçim anketi yayınlayan farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesaplarından yapmış oldukları paylaşımların anlamlarını duygu analizi yöntemi ile inceleyerek herhangi bir siyasi parti ve tarafa meyilli olup olmadıklarını belirlemeye çalışmak ve çalışma sonunda elde edilen bulgulara göre yaptıkları seçim anketlerinde manipülasyon yapabilecekleri şüphesi
olup olmadığını değerlendirmektir. Çalışma sonunda, söz konusu durumun oluşmaması için ise neler yapılabileceğinin tartışılması da çalışmanın amaçları arasındadır. Elde edilen bulgular ve sonuçlar kamuoyu araştırmaları alanına, araştırma
şirketlerine ve dahi yöneticilerine duyulan güven açısından önem arz etmektedir.
Bu çalışmada öncelikle kamuoyu araştırmalarının hazırlanması, uygulanması, analiz edilmesi ve yayınlanması aşamalarında seçmen tercihlerinin yönlendirilmesi
amacıyla yapılması muhtemel manipülasyonlara ve ayrıca araştırmalar yayınlandıktan sonra araştırmalarda manipülasyon yapıldığı düşüncesine gelinmesine neden
olan durumlara değinilmektedir. Daha sonrasında ise hangi kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesabının inceleneceğinin nasıl belirlendiğine ve
yapılan “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi” sonucunda elde edilen verilere ve
bulgulara yer verilmektedir. Hangi kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin hesabının analiz edileceği iki şekilde belirlenmiştir. Öncelikle Türkiye’de 2018’de ve
2019’daki seçim süreçlerinde Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin ilk sayfalarında
hangi kamuoyu araştırma şirketlerinin seçim anketi sonuçlarına yer verildiği içerik
analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Bunun yanında 2018 ve 2019 seçimleri öncesinde seçim anketi yayınlayan kamuoyu araştırma şirketleri ve yöneticileri farklı kaynaklardan araştırılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada13 farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisinin Twitter hesaplarındaki paylaşımlar 30.06.2021 tarihinden geriye doğru (yapılan paylaşım sayılarına göre) “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi”
yöntemi ile analiz incelenmiştir. İncelenen paylaşımlar; iktidar ve partileri ve muhalefet ve partileri-yöneticileri-milletvekilleri-belediye başkanları ve yaptıkları ve
yapmadıkları icraatlar vb. hakkındaki paylaşımları (diğer konular ve yaptıkları
seçim anketi sonuçları haricindeki paylaşımları) kapsamaktadır. Çalışmada ilk
olarak Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin (basılı versiyonlarında) farklı kamuoyu
araştırma şirketlerinin seçim anketlerine yer verdikleri belirlenmiştir. 13 farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticisinin Twitter paylaşımlarının incelenmesi sonucunda ise bazı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin çok az paylaşım yaptığı ya
da genellikle iktidar (genel), muhalefet (genel) ve partileri hakkında nötr paylaşımlar yaptıkları tespit edilmiştir. Ancak bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin genel iktidar, iktidar partileri veya ikisi hakkındaki paylaşımlarının büyük
çoğunluğunun negatif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya ikisi için
pozitif olduğu soncuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan bazı yöneticilerin genel iktidar,
iktidar partileri veya iktidar ve iktidar partileri hakkındaki paylaşımlarının ise büyük çoğunluğunun pozitif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya muhalefet ve muhalefet partileri hakkında paylaşımlarının büyük çoğunluğunun negatif
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca genel muhalefet veya muhalefet partileri hakkında
pozitif ya da negatif paylaşım yapıp genel iktidar veya partileri hakkında bu tür bir
paylaşım yapmayan ya da genel iktidar veya partileri için pozitif ya da negatif paylaşımlar yapıp genel muhalefet veya partileri için yapmayan; yani tek taraflı, tek
parti için sadece pozitif ya da sadece negatif paylaşımlar yapan kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisi olduğu da belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlar, bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin seçim anketi yaparken bilimsel yöntemle ve objektif bir şekilde yapmayarak-manipülasyon yaparak seçmenlerin tercihlerini
bir parti ya da taraf lehine yada aleyhine yönlendirmeye çalışabilecekleri şüphesi
doğurmaktadır. Özellikle seçmen/toplum nezdinde bu durumun hissedilmesi kamuoyu araştırmaları alanına-kamuoyu araştırma şirketlerine-yöneticilerine olan
güvenin azalmasına neden olacaktır.
DİJİTAL MEDYANIN TOPLUMSAL DİNAMİKLERI, 2021
Teknolojik yenilik dinamik, yıkıcı bir kuvvet olarak görülmektedir. Dijital
yerliler olarak tanım... more Teknolojik yenilik dinamik, yıkıcı bir kuvvet olarak görülmektedir. Dijital
yerliler olarak tanımlanan günümüz çocukları ve gençleri, mobil medya tarafınndan geliştirilen ve sürekli değişen bir dijital ekosistemdedirler. Bazı yaklaşımlara göre tarihimizde ilk kez kullanıcı dostu ve kolay erişilebilir ekran medyası,
gençliği geniş bir sosyal öğrenme ve davranışsal deneyime adamıştır (Shifrin vd., 2015). Medyanın gerçekliği inşa etme gücü (Couldry, 2000: 3), günümüzde sosyal ağlar üzerinde de görülmekte, medya, gerçekliği gelenekselden farklı
olarak çevrimiçi ortamlarda yeniden üretmektedir. Medyanın toplumun sosyal,
kültürel, politik veya ekonomik güç yapıları çerçevesinde geniş bir rolü vardır(Van Dijk, 1996).
Medya, gerçekliği yeniden üretirken, sosyal ağlarda gerçekliğe ve insanı ilgilendiren olay ve durumlara ilişkin gerçekliğe, mevcut duruma dikkat çekmeye
çalışan birçok oluşum, kullanıcı gözlenmektedir. Bu oluşum ve kullanıcılar genellikle mizahi unsurlardan yararlanarak olay ve durumları ironik şekilde sunmaktadır. Sosyal medya ortamlarının çeşitlenmesi ve popülerleşmesi bu noktada
önem arz etmektedir. Bir başka önemli olan şey ise yeni medyanın çeşitli kanalları
aracılığı ile kullanıcı yansımasının temsiliyet, görünürlük noktasında çeşitlenmiş
olmasıdır. Günümüzde Instagram üzerinde görselleri montelemek suretiyle birtakım mesajlar veren birçok kullanıcı/hesap bulunmaktadır
Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2022
Medya kuruluşlarının kamuoyu araştırma sonuçlarını (seçim anketi sonuçlarını) sunarken uluslarara... more Medya kuruluşlarının kamuoyu araştırma sonuçlarını (seçim anketi sonuçlarını) sunarken uluslararası tanınırlığı olan AAPOR, ESOMAR, WAPOR gibi kamuoyu araştırma derneklerinin etik ilkeler çerçevesinde belirledikleri standartlara uyarak sunmaları gerekmektedir. Bu çalışmanın amacını medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim olmayan dönemlerde kamuoyu araştırma sonuçlarını sunarken uluslararası kuruluşların etik ilkeler çerçevesinde belirledikleri
standartlara uyup uymadıklarının incelenmesi ve bu konuda medyanın görev ve sorumluluklarını daha iyi bir şekilde yerine getirmesi için neler yapılabileceğini tartışmak oluşturmaktadır. Bu kapsamda AAPOR, ESOMAR/WAPOR tarafından belirlenen etik ilkeler birleştirilerek bir tablo oluşturulmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ulusal-basılı en yüksek tirajlı 5 gazete (spor gazeteleri ve yabancı dilde yayınlananlar hariç) ve internette en çok ziyaret edilen 5 haber kuruluşunun web sitesi belirlenmiş ve toplam 8 gazete-internet haber sitesi (bazıları aynı olduğundan) çalışmaya dâhil edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinde sunulan
kamuoyu araştırmalarında yer alan haberler içerik analizi yöntemi ile analiz
edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinin arama çubuklarında "kamuoyu
araştırması", "anket", "son seçim anketi" ve "seçim anketi" anahtar kelimeleri kullanılarak kamuoyu araştırmalarına ilişkin haberlere ulaşılmıştır. Çalışma, 01 Eylül 2019 ile 30 Nisan 2021 tarihleri arasında yayınlanan seçim anketlerini kapsamaktadır. En yüksek tiraja sahip gazeteler ve en çok ziyaret edilen haber siteleri baz alınarak 5 haber sitesi üzerine yapılan çalışma sonucunda genel olarak medya kuruluşlarının kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim anketlerini yayınlarken haberde verilmesi gereken bilgilere yeteri oranda yer
vermediği ve dolayısıyla etik ilkelere uymadıkları görülmüştür. Elde edilen bu sonuç medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) kamuoyu
araştırmalarını (seçim anketlerini) haberleştirirken haberin içinde yer verilmesi gereken bilgilere daha fazla yer vermesi gerektiğini göstermektedir. Bu hem medyanın görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi hem de toplumun kamuoyu araştırmalarıyla (seçim anketi sonuçlarıyla) ilgili doğru bilgi alması ve dolayısıyla demokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için önemlidir.
Media organizations are required to present the results of public opinion polls (results of election polls) in
accordance with the standards set by internationally recognized public opinion poll organizations such as
AAPOR, ESOMAR, and WAPOR within the framework of ethical principles. The purpose of this study is to
examine whether media organizations (newspapers-internet news sites) comply with the standards set by
internationally recognized organizations within the framework of ethical principles while presenting the results of
election polls in non-election periods, and to discuss what can be done to better fulfill the duties and
responsibilities of the media in this regard. In this context, a table was created by combining the ethical principles
determined by AAPOR, ESOMAR / WAPOR. In line with the purpose of the study, 5 national-printed
newspapers with the highest circulation (excluding sports newspapers and those published in foreign languages)
and 5 most visited news organization websites on the internet were determined, and a total of 8 newspapersinternet news websites (Because of some of them are same) were included in the study. News on election polls
presented newspapers-internet news websites were analyzed using content analysis method. The news on election
polls are reached by using the keywords "public opinion poll", "survey", "last election survey" and "election poll"
in the search bars of the newspapers-internet news websites. The study covers the election polls published
between September 01, 2019 and April 30, 2021. As a result of the study conducted on 5 news sites based on the
newspapers with the highest circulation and the most visited news sites, it has been seen that the media
organizations (newspapers-internet news websites) in general do not include the information that should be given
therefore, they do not comply with ethical principles in the news while publishing the election surveys. This
result shows that media organizations (newspapers-internet news sites) should include more information that
should be included in the news while reporting public opinion surveys (election surveys). This is important both
for the media to fulfill its duties and responsibilities, and for the society to receive accurate information about
public opinion polls (results of election polls), and therefore for the healthy functioning of democracy.
Keywords: Media, public opinion polls/survey, election polls, ethical standards, online media
I NTE R N ATIO N A L TURKISH CULTURE AND ART SY M P O S I U M PROCEEDINGS BOOK 2, 2020
Demokrasi kavramı genel olarak halkın bizzat kendi kendini yönetmesi anlamında normatif bir yakla... more Demokrasi kavramı genel olarak halkın bizzat kendi kendini yönetmesi anlamında normatif bir yaklaşımı ortaya koymasına karşın, uygulamada temsile dayalı bir demokratik yönetim anlayışının egemen olduğu görülmektedir. Temsili demokrasi, halkın belli aralıklarla yapılan seçimlere bağlı olarak atadığı temsilciler vasıtasıyla yönetilmesini ifade etmektedir. Fakat temsili demokrasi anlayışı ile normatif anlayış arasındaki uçurum, temsili demokraside meşruiyet krizine yol açmıştır. Temsili demokrasiyi ideal demokrasiye yaklaştırma ve içine düştüğü krizden çıkarmanın bir çaresi olarak katılımcı demokrasi düşüncesi yaygınlık kazanmıştır. Katılımcı demokrasi ile, halkın çeşitli mecralarda salt seçimden öte, yönetimin nizam ve eylemlerine aktif olarak katılması, müdahale etmesi, görüş, talep ve eleştirilerini ortaya koyması mümkün görünmektedir. Nitekim bu çalışmada ele alınan Facebook ve Twitter başta olmak üzere sosyal medya ortamları halkın etkin bir şekilde katılım sağlayabileceği mecralardır.
İşbu çalışmada, katılımcı demokrasi düşüncesinden hareketle Ankara iline bağlı Çankaya Belediyesi, Etimesgut Belediyesi ve Keçiören Belediyesi’nin resmi Facebook ve Twitter hesaplarından 2020 yılının Ağustos ayı boyunca yaptıkları paylaşımlar niteliksel ve niceliksel olarak içerik çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmektedir. Amaç, söz konusu yerel yönetimlerin sosyal medya kullanım pratiklerini analiz ederek, mevcut katılım konusundaki sorunları
International Journal of Social Sciences and Education Research https://dergipark.org.tr/en/pub/ijsser/issue/53954/674355, 2020
İslamofobi, temel anlamda İslam ve Müslüman nefreti ve düşmanlığı olarak adlandırılmaktadır. Köke... more İslamofobi, temel anlamda İslam ve Müslüman nefreti ve düşmanlığı olarak adlandırılmaktadır. Kökeni, İslam’ın
doğuşuna kadar uzanan İslamofobik düşünce ve tutumların özellikle bazı dönemlerde daha yoğun bir şekilde gündeme geldiği gözlemlenmektedir. Günümüzde İslam dünyası üzerindeki İslamofobik faaliyetler oldukça yoğun ve
karmaşık bir şekilde cereyan etmektedir. Medya bu süreçteki en etkili propaganda aracı olarak görev yapmaktadır.
Kitle iletişimin her türlü mecrasından İslam dünyası aleyhinde kin ve nefret duygularını tetikleyen, Müslümanları
ötekileştiren türlü faaliyetler yürütülmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, öncelikle İslamofobi kavramı ve tarihi,
ardından İslamofobi’nin öne çıkan nedenleri üzerinde kısaca durulmaktadır. Daha sonra, İslamofobik algıda medyanın yeri ve rolü örnekler üzerinden ele alınmaktadır. Son olarak çalışma kapsamında, örneklem olarak seçilmiş
olan “The Stone Merchant” film afişi, göstergebilimsel açıdan değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İslamofobi, Medya, The Stone Merchant, Afiş, Göstergebilim
Islamophobia is basically called Islam and Muslim hatred and hostility. The origins of Islamophobic thoughts and attitudes dating back to the birth of Islam, especially in some periods, have occurred more intensely. Today Islam-ophobic activities on the Islamic world are much more intense and complex. The media is the most effective means of propaganda in this process. Numerous activities are being carried out to increase Muslims' hatred and grudge against the Islamic world through all forms of mass communication. In this respect, firstly the concept and history of Islamophobia and then the reasons of Islamophobia are briefly discussed in this study. Later, the place and role of the media in the Islamophobic sense is studied through examples. The last, in the scope of the study, the sample film poster of "The Stone Merchant" is evaluated from the standpoint of semiotics.
Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2020
ÖZ
Güven bireyler arası ilişkilerde ve bireyin kurumlarla olan ilişkilerinde büyük bir öneme sah... more ÖZ
Güven bireyler arası ilişkilerde ve bireyin kurumlarla olan ilişkilerinde büyük bir öneme sahiptir. Toplumun medyaya güven duyması medyanın demokrasilerde kendisine yüklenen işlevlerini yerine getirdiği ve etik ilkelere uyarak yayıncılık yaptığı anlamına gelmektedir. Ancak dünyada ve Türkiye'de medya toplum nezdinde itibar kaybına uğramıştır. Farklı haber kaynaklarına (gazete, televizyon, dergi, radyo, İnternet medyası/sosyal medya) güven düzeyi ve genel olarak medyanın diğer kurumlarla kıyaslandığında güven düzeyi düşüktür. Bununla birlikte medya için önemli bir haber kaynağı olan kamuoyu araştırmalarına duyulan güvenin de medyaya duyulan güven veya güvensizlikten etkilenmesi muhtemeldir. Medyanın toplumsal sorumluklarını yerine getirmesi için uyması gereken etik ilkelerin yanında ayrıca kamuoyu araştırmalarını yayınlarken uyması gereken ölçütler de bulunmaktadır. Medya bu etik ilkelere uymadığı ve demokratik sistemlerde kendisine yüklenen işlevleri yerine getirmediğinde hem medyaya hem de kamuoyu araştırmalarına toplumun duyduğu güven seyisinin düşük olması da muhtemeldir. Bu çalışma ile toplumsal sorumluluk yaklaşımı çerçevesinde ve güven bağlamında medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin literatüre dayalı betimsel bir analizle ortaya konması amaçlanmaktadır. Kuramsal zeminde bu amaca yönelik bir çalışmanın yok denecek kadar az olması bu çalışmayı literatüre sağlayacağı katkı anlamında önemli kılmaktadır. Çalışma kapsamında geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, medya güvenilirliği kaynak, araç ve mesaj bağlamında ele alınmış, medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişki ise araştırma sonuçlarının medyada yayınlanmasında uyulması gereken etik ilkeler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin boyutu, medyanın toplumsal sorumluluklarını yerine getirme oranı çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Medyanın ve kamuoyu araştırmalarının toplumda algılanan güven düzeyinin yükseltilmesine yönelik olarak medya kuruluşları ve kamuoyu araştırma şirketlerinin sorumlulukları çalışmada tartışılmıştır. Çalışma konusu olan medya ve kamuoyu araştırmaları güvenilirliği demokratik siyasal sistemin sağlıklı işleyişini de doğrudan etkilediği için önemlidir.
A study on capital tax in the printed press, 2018
Capital tax, which put into practice in Turkey during the Second World War, aims to generate reve... more Capital tax, which put into practice in Turkey during the Second World War, aims to generate revenue. It is an application designed to prevent profiteering and black market to obtain an unfair advantage in such ways. Discussions on the subject are still ongoing during the period from the time of application to today. The aims of the tax and punishments given to taxpayers frequently criticized because of claiming that capital tax used as a means of oppression against minorities. This study examines the capital tax in the printed press. How the printed press approaches the subject in the news and comments during the period of the application is revealed. In relation to the subject, the approaches on the subject of the capital tax is mentioned based on the literature and approaches of printed press representing Turkey is given. The news and comments of Son Telgraf, Son Posta, Cumhuriyet, Akşam, Yeni Sabah, Tan and Vatan newspapers which are leading newspapers of the selected period are examined in this study.
THE FUNCTION OF LOCAL PRESS IN PUBLIC OPINION FORMATION: A RESEARCH ON EXAMPLE OF ETİMESGUT, 2018
Liberal çoğulcu yaklaşıma göre demokrasilerde basın klasik üçlü sacayağını oluşturan yasama, yürü... more Liberal çoğulcu yaklaşıma göre demokrasilerde basın klasik üçlü sacayağını oluşturan yasama, yürüt-me ve yargıdan sonra dördüncü kuvvet olarak kabul edilmektedir. Ulusal ve bölgesel basın, içerikleriyle ulusal ve bölgesel konularda kamuoyunu bilgilendirmektedir. Ancak demokratik siyasal sistemde seçmen kanaatlerinin oluşmasında ulusal ve bölgesel haberler kadar yerel haberlerde önemli bir yer tutar. Seçmenin/vatandaşın yerel haberler konusunda bilgi sahibi olabilmesi ise yerel medya ile mümkün olmaktadır. Türkiye’de sık tartışılan yerel medyanın kamuoyunu oluşturma gücüne yönelik olarak bu çalışma bir eksikliği doldurmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada Ankara Etimesgut örneğinde gazetelerin (Başkent’te Pusula, Angara, Türkiye’nin Sesi, Gündem Flaş, Anadolu’nun Sesi, Bi Gaste) kamuoyunun oluşumuna verdiği destek incelenmektedir. Çalışma çerçevesinde incelenen altı gazete haberlerinde yerel ve ulusal haberciliğe ne oranda yer verdikleri ortaya konarak yerel basının yerel haberler üzerinden kamuoyuna oluşumuna verdiği destek ortaya konacaktır. Çalışmada öncelikle literatürde yerel basının kamuoyu oluşturmadaki yeri belirlenecek ve daha sonra içerik analizi yöntemi kullanılarak gazetelerin son beş sayısı incelenecektir. Elde edilecek veriler ile Etimesgut örneğinden Türkiye’ye ışık tutulmaya çalışılacaktır.
According to liberal pluralistic approach, in democracies the press is regarded as the fourth force after classical triad of legislative, executive and judicial power. The national and regional press in-forms the public on its national and regional issues with its contents. However, in the democratic political system, local news has important place as much as national and regional news in the for-mation of voter opinion. Informing the voter/citizen about the local news can be possible with the local media. This study which is on the power of creation of local public opinion aims to fill a defi-ciency that is often discussed in Turkey. In this study, in the example of Etimesgut in Ankara the support of the newspapers is examined (Başkent’te Pusula, Angara, Türkiye’nin Sesi, Gündem Flaş, Anadolu’nun Sesi, Bi Gaste) in the formation of public opinion. In the framework of the study, it will be shown that how these six newspapers give a place to local and national journalism. By providing this, the support of local newspapers will be determined in the formation of the public opinion through local news. In the study, firstly the place of the local press will be determined in the for-mation of public opinion the literature and then the last five numbers of the newspapers will be examined using the content analysis method. This study will attempt to shed light on Turkey with data to will be obtained from example of Etimesgut.
INSTAGRAM YENİ BİR POLİTİK PROPAGANDA ORTAMI OLABİLİR Mİ?
Sosyal ağlar bugün öylesine popülerlerdir ki, meslek alanlarına dâhi eklemlenmiş durumdadırlar. F... more Sosyal ağlar bugün öylesine popülerlerdir ki, meslek alanlarına dâhi eklemlenmiş durumdadırlar. Fotoğraf paylaşım uygulaması olan Instagram ise bugün en popüler sosyal ağlardandır. Instagram aracılığı ile bireyler sosyal ilişkilerini ve hayatlarını yansıtıp, şekillendirirken aynı zamanda kurumsal ya da bireysel olarak e-ticaret dâhi yapabilmektedirler. Instagram’ın popülerleşmesinde kuşkusuz özellikle ünlü kimselerin ilgili uygulamayı yoğun olarak kullanmasının rolü de büyüktür. Bununla birlikte Instagram da Facebook ve Twitter gibi bugün çeşitli propaganda faaliyetlerine sahne olmaktadır. Özellikle siyasetçiler diğer sosyal ağlarda olduğu gibi Instagram üzerinden de kitlelerine ulaşmayı, politik propaganda yapmayı amaçlamaktadır. Facebook ve Twitter’ın birer propaganda ortamı olduğunu öne süren çalışmaların sayısı her gün artmaktadır. Bu yüzden bu çalışmada Instagram’ın yeni bir politik propaganda ortamı olabilme potansiyeli araştırılmıştır. Bu amaçla, 24 Haziran 2018’de Türkiye’de gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekili Seçimleri öncesinde adaylıkları açıklanan ve resmiyet kazanan Cumhurbaşkanı adaylarının Instagram kullanımları, içerik analizi yöntemi ile incelenmektedir
Social networks are so popular today that they are even articulated to occupational fields. Instagram, the photo sharing application, is one of the most popular social networks today. Through Instagram, while individuals reflect/shape social relationships and lives, they can even make e-commerce both individually and institutionally. The popularity of Instagram is undoubtedly related to the role of the famous people who use the related application intensively. However Instagram, such as Facebook and Twitter today is the scene of various propaganda activities. Particularly, politicians are aiming to make political propaganda to reach the masses through Instagram as they are in other social networks. The number of studies suggesting that Facebook and Twitter are propaganda environments is increasing day by day. Therefore, in this study Instagram's potential of being a new political propaganda environment will be investigated. To this end, Instagram usages of Official Presidential Candidates' will be examined via content analysis in the context of ahead of the Presidential and 27th Period Parliamentary Elections held in Turkey on June 24, 2018.
Kamuoyu Araştırmaları ve 16 Nisan Referandumu, 2018
Öz Kamuoyu araştırmaları, toplumun bir konu hakkındaki eğilimlerini öğrenmek için yapılmaktadır. ... more Öz Kamuoyu araştırmaları, toplumun bir konu hakkındaki eğilimlerini öğrenmek için yapılmaktadır. Elde edilen sonuçlardan toplumun eğilimleri konusunda hem toplum hem de kamuoyu araştırmasını yapan veya yaptıran kişiler ve kurumlar da bilgi sahibi olmaktadırlar. Öte yandan kamuoyu araştırmaları toplumu yönlendirme gücüne de sahiptir. Diğer bir ifadeyle kamuoyu araştırmalarını yayınlayan medya kamuoyu araştırmalarının sonuçlarını kitleleri yönlendirebilecek şekilde kullanabilmektedir. Bu durum kamuoyu araştırmalarıyla ilgili yoğun tartışmaların temelini oluşturmaktadır. Kamuoyu araştırmalarının yayınlanmasında medyanın dikkat etmesi gereken bazı etik kurallar bulunmaktadır. 16 Nisan 2017 Anayasa Referandumu ile ilgili kamuoyu araştırmaları üzerine yapılan bu çalışmada internet medyası araştırma alanı olarak seçilmiştir. Çalışmada İnternet medyasında yayınlanan kamuoyu araştırmalarındaki sapmalar ve araştırmaların yayınlanmasında etik ilkelere uygun yayın yapılıp yapılmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. 16 Nisan'a kadar iki aylık sürede 44 farklı internet sitesinden 122 haber derlenmiş ve değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda kamuoyu araştırması yapan 23 araştırma kuruluşunun 14'ünün yaptığı tahminlerde sapma oranının öngörülen tahminlerin üzerinde olduğu görülmüştür. Bu çalışma çerçevesinde incelenen toplam 122 haberde araştırmalarla ilgili genel olarak; sponsorlar, araştırmanın yapıldığı ve yayınlandığı tarihler, uzman görüşleri, araştırma yöntemi, uygulanan anket/soru formu, örneklem ve örneklemin nasıl belirlendiği konularında bilgi verilmediği tespit edilmiştir. Bu veriler medya kuruluşlarının kamuoyu araştırma sonuçlarının yayınlanması ile ilgili etik ilkeler konusunda fazla duyarlı olmadıklarını ortaya koymaktadır. Abstract Public opinion surveys are made to learn about the trends of society on a topic. From the results of public opinion surveys obtained, people are informed about community trends. Moreover, institutions, which conduct the survey, are also informed about the trends of society on a topic. On the other hand, public opinion surveys also have power to guide society. In other words, the media that publish public opinion surveys may use the results of public opinion surveys so that they can lead masses. This situation forms the basis of intense debates on public opinion surveys. There are some ethical rules that the media should pay attention to when publishing public opinion surveys. In this study, the internet media was selected as a research area on the public opinion surveys on the Constitution Referendum of 16 April 2017. In this study, it was tried to determine whether the publication was in compliance with ethical principles or not when publishing the surveys. And the deviations in public opinion surveys published in Internet media were also studied. During the two-month period until April 16, 122 news reports from 44 different internet news sites were compiled and evaluated. According to results of the study, the deviation rate of 14 out of 23 public opinion survey institutions found above predicted. In the context of this study; it has been determined that the Internet media organizations in general did not give a place to sponsor, date of surveys conducted and publication date of the surveys, expert opinion, research method, applied questionnaire form, sample and how the sample was determined. This data shows that media organizations are not very sensitive about ethical principles related to the publication of results of public opinion surveys.
Kamuoyu araştırmaları daha büyük bir gruba genelleştirme üzere seçilen örneklemden sistematik,
bi... more Kamuoyu araştırmaları daha büyük bir gruba genelleştirme üzere seçilen örneklemden sistematik,
bilimsel, objektif bilgi toplama işlevi olarak tanımlanmaktadır. Demokrasinin gelişmesi ve
küreselleşmeyle birlikte yaygınlaşan kamuoyu araştırmaları birçok noktada eleştirilmektedir.
Siyasal eğilimler ve özellikle seçim sonuçlarına yönelik yapılan araştırmalardaki sapmalar
sebebiyle seçmeni yönlendirdiğine ilişkin tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Kamuoyu
araştırmaları birbirine bağlı aşamaları olan birçok çalışmayı içermektedir. Bunlar arasında
verilerin derlenmesi önemli bir aşamayı oluşturmaktadır. Anketin yapılma biçimi örneklemden
verilerin doğru olarak alınmasını ve araştırma giderlerini yakından etkilemektedir. İlk
dönemlerden beri veri derlemede posta, telefon ve yüz yüze görüşme yöntemleri kullanılmıştır.
Gelişen teknoloji ile birlikte bunlara e-mail ve online olarak verilerin derlenmesi yöntemleri
de eklenmiştir. Bu çalışmada kamuoyu araştırmalarının önemli bir aşamasını oluşturan veri
derleme yöntemleri ele alınmaktadır. Çalışmada genel olarak yöntemlere değinildikten sonra
yeni yöntemlerle geleneksel yöntemler karşılaştırılmakta ve araştırmaların isabetli olması için
veri derleme yöntemi olarak hangisinin daha uygun olacağı konusu tartışılmaktadır.
International Journal of Social Sciences and Education Research, 2017
Öz Üniversite eğitimi bireylerin kariyerlerini elde etmede büyük önem arz etmektedir. Üniversited... more Öz Üniversite eğitimi bireylerin kariyerlerini elde etmede büyük önem arz etmektedir. Üniversitede verilen eğitim sürecinde öğretilmesi planlanan dersler, çoğunlukla bölümler tarafından hayata geçirilmektedir. Ver-ilen dersler genellikle bölümlerde eğitim alan öğrencilerin geneline hitap ederken, bireyin ihtiyaç duyduğu ya da üniversite yaşamından sonra çalışmak istediği alana yönelik olmamaktadır. Bu bağlamda son yıllarda Türkiye ve dünyada sayısı hızla artan iletişim fakültelerinde uygulanan eğitim siteminin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. Bu yüzden bu çalışmada Türkiye'deki iletişim fakülteleri örneğinde, iletişim fakültelerinde uygulanan eğitim sistemine yeni bir model önerilmektedir. Bu yaklaşımda ilk iki yılını (yak-laşık 28 ders) tamamlayan öğrencilerin daha spesifik olarak çalışmak istediği mesleğe/alana göre dersler almaları önerilmektedir. Çalışmada öncelikle iletişim fakültelerinde verilen eğitimin günümüzdeki duru-muna değinilmekte, ardından yukarıda önerilen sistemi detaylı bir şekilde ele almaktadır. Anahtar sözcükler: Eğitim, iletişim eğitimi, iletişim fakülteleri, mesleki dersler, eğitim modeli, uzmanlaşma Abstract University education is of great importance in the establishment of individuals' careers. The courses planned to be taught during university education care often carried out by departments. Although the lessons that are taught generally addressed to the all of the students, they are not neither aimed to students' individual needs nor the departments/jobs that students want to work after university life. In this context, the education system applied in the communication faculties which are increasing in number in recent years in Turkey and in the world needs to be reexamined. Therefore, in this study, a new model is proposed to the education system applied in communication faculties, in particular in the communication faculties in Turkey. In this approach, it is recommended that students who complete the first two years (approximately 28 courses) should take lessons according to the profession / area more specifically they want to work. The study first touches on the current situation of the education given in the communication faculties, and then take the system proposed above in detail.
UHİVE - Uluslararasi Hakemli İletişim Ve Edebiyat Araştirmalari Dergisi, 2017
Öz: Amaç: Son dönemde global boyutta ama özellikle ül-kemizde sık gündeme gelen medya güvenilirli... more Öz: Amaç: Son dönemde global boyutta ama özellikle ül-kemizde sık gündeme gelen medya güvenilirliği ile siyasal içerikli kamuoyu araştırmalarına duyulan güven kamuoyu ile birlikte akademik çevrelerde de tartışılmaktadır. Özellikle iletişim bilimlerinde akademik çalışma yapanların da ihtiyaç duyduğu bilimsel bir veriyi ortaya koymak üzere planlanan bu çalışma ile Türkiye'de kamuoyunun medyaya ve siyasal kamuoyu araştırmalarına ne oranda güven duyduğunun be-lirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Ça-lışma çerçevesinde önce alandaki temel yaklaşımlar belirlenmiş, medya ve kamu-oyu araştırmalarının farklı boyutları ortaya konmuştur. Bunlar temel alınarak geniş kapsamlı olarak anket formu hazırlan-mıştır. Türkiye'yi temsilen Ankara'da sosyo-demografik ve sosyo-kültürel özellikler dikkate alınarak 600 kişiye 15 Mart ve 10 Nisan 2017 tarihleri arasında anket uygulanmıştır. Bulgular: Derlenen veriler bilgi-işlem ortamına aktarılarak analizler yapılmış ve kamuoyunun medya ve siyasal kamuoyu araştır-malarına duyduğu güven oranları ortaya konmuştur. Sonuç: Kamuoyunda medya ve siyasal kamuoyu araştırma-larına duyulan güven oranının azlığı alanın farklı bilimsel çalışmaları zorunlu kıldığını gös-termektedir. Abstract: Aim: Recently, credibility/reliability of public opinion polls on political contents and media reliability which have been frequently on agenda in the global dimension, but especially in Turkey, have been discussed in public as well as in academic circle. This study, which is planned to reveal a scientific data especially needed by academic researchers in the communication sciences, aims to determine how much People trust the public opinion polls on political contents and media in Turkey. Method: Within the framework of the study, the basic approaches in the area were first identified, and different dimensions of media and public opinion polls were revealed. Based on these information, a comprehensive questionnaire (survey) was prepared. In Ankara, which is chosen as the representative of Turkey, data were collected between 15 March and 10 April in 2017 by applying 600 people from the selected sample considering the socio-demographic and socio-cultural characteristics. Results: The collected data were analyzed and transferred to the information-processing system (SPSS) and the reliability rates of public opinion on the media and political public opinion polls on political contents were revealed. Conclusion: The lack of reliability in the media and public opinion polls on political contents in the public indicates that the field requires different scientific studies.
International Conference on Social Sciences and Education Research , 2015
Türkiye'de Başkanlık Sistemi uzunca bir süredir tartışılmaktadır. İlk olarak 1992 yılında dönemin... more Türkiye'de Başkanlık Sistemi uzunca bir süredir tartışılmaktadır. İlk olarak 1992 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından kamuoyu gündemine gelen konu, 1999 yılında yine dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından da kamuoyunun gündemine getirilmiştir. 2002 yılında iktidar olan Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) tarafından konu tekrar tartışmaya açılmış, Parti Genel Başkanı ve Başbakan olarak Recep Tayyip Erdoğan tarafından Başkanlık Sistemi’nin Türkiye’ye uygun olduğu özellikle son yıllarda sıkça vurgulanmıştır. Ağustos 2014 yılında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı olarak seçilen Recep Tayyip Erdoğan’ın sıkça gündeme getirdiği konu 7 Haziran 2015 Türkiye Genel Seçimleri sürecinin temel siyasal tartışma konuları arasında yer almıştır. Siyaset gündemini meşgul eden Başkanlık Sis-temi tartışmaları, medya gündemine de yansımıştır. Bu çalışmada Türkiye’de cereyan eden Başkanlık Sitemi tartışmalarına farklı ideolojilere sahip olan yazılı basın kuruluşlarının nasıl yaklaştığı, gündem belirleme ve kamuoyu oluşturma kuramları çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmada 01.06.2015 – 07.06.2015 tarihleri arasında yazılı basının Başkanlık Sistemi tartışmaları ile ilgili tavrı; Hürriyet, Ortadoğu, Sabah, Sözcü, Yeni Şafak ve Zaman Gazeteleri örneklemi üzerine uygulanan içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışma ile yazılı basının Başkanlık Sistemi ve tartışmaları ile ilgili haberlere ne ölçüde ve nasıl yer verdiği ele alınmıştır.
ULUSLARARASI HAKEMLI İLETİŞİM VE EDEBİYAT ARAŞTIRMALARI DERGISI, 2017
Öz: Amaç: Son dönemde global boyutta ama özellikle ül-kemizde sık gündeme gelen medya güvenilirli... more Öz: Amaç: Son dönemde global boyutta ama özellikle ül-kemizde sık gündeme gelen medya güvenilirliği ile siyasal içerikli kamuoyu araştırmalarına duyulan güven kamuoyu ile birlikte akademik çevrelerde de tartışılmaktadır. Özellikle iletişim bilimlerinde akademik çalışma yapanların da ihtiyaç duyduğu bilimsel bir veriyi ortaya koymak üzere planlanan bu çalışma ile Türkiye'de kamuoyunun medyaya ve siyasal kamuoyu araştırmalarına ne oranda güven duyduğunun be-lirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Ça-lışma çerçevesinde önce alandaki temel yaklaşımlar belirlenmiş, medya ve kamu-oyu araştırmalarının farklı boyutları ortaya konmuştur. Bunlar temel alınarak geniş kapsamlı olarak anket formu hazırlanmıştır. Türkiye'yi temsilen Ankara'da sosyo-demografik ve sosyo-kültürel özellikler dikkate alınarak 600 kişiye 15 Mart ve 10 Nisan 2017 tarihleri arasında anket uygulanmıştır. Bulgular: Derlenen veriler bilgi-işlem ortamına aktarılarak analizler yapılmış ve kamuoyunun medya ve siyasal kamuoyu araştır-malarına duyduğu güven oranları ortaya konmuştur. Sonuç: Kamuoyunda medya ve siyasal kamuoyu araştırma-larına duyulan güven oranının azlığı alanın farklı bilimsel çalışmaları zorunlu kıldığını gös-termektedir.
Abstract: Aim: Recently, credibility/reliability of public opinion polls on political contents and media reliability which have been frequently on agenda in the global dimension, but especially in Turkey, have been discussed in public as well as in academic circle. This study, which is planned to reveal a scientific data especially needed by academic researchers in the communication sciences, aims to determine how much People trust the public opinion polls on political contents and media in Turkey. Method: Within the framework of the study, the basic approaches in the area were first identified, and different dimensions of media and public opinion polls were revealed. Based on these information, a comprehensive questionnaire (survey) was prepared. In Ankara, which is chosen as the representative of Turkey, data were collected between 15 March and 10 April in 2017 by applying 600 people from the selected sample considering the socio-demographic and socio-cultural characteristics. Results: The collected data were analyzed and transferred to the information-processing system (SPSS) and the reliability rates of public opinion on the media and political public opinion polls on political contents were revealed. Conclusion: The lack of reliability in the media and public opinion polls on political contents in the public indicates that the field requires different scientific studies.
International Journal of Social Sciences and Education Research, 2017
Öz Yeni medya araçları ve platformları bireylerin bilgi ve haber almasında önemli bir rol oynamak... more Öz Yeni medya araçları ve platformları bireylerin bilgi ve haber almasında önemli bir rol oynamaktadır. Bir yeni medya aracı olarak internet ve internet ortamında yerini almış platformlar da bireylerin kendilerini ilgilendiren birçok konu ve olaydan haberdar olmaları noktasında büyük bir öneme sahiptir. Günümüz Tür-kiye'sinde toplumun çok büyük bir bölümünün internet erişimine sahip olduğu göz önünde bulundurulduğunda, internetin bilgi ve haber alma bağlamında ne kadar büyük bir öneme sahip olduğu daha iyi anlaşılabilir. Buna paralel olarak yeni medyanın farklı eğitim, yaş, gelir ve meslek gruplarının bilgi ve haber almasında oynadığı rol önemlidir. Bu çalışmada yeni medya araçlarının bilgi ve haber almada oynadığı rol, bir alan araştırmasıyla, Muş ili örneğinde incelenmektedir. Çalışmada, yeni medyanın bilgi ve haber alma-daki rolü ilkin teorik olarak tartışılmakta, sonrasında ise üniversite öğrencileri ve çeşitli meslek grupların-dan katılımcılara yönelik gerçekleştirilen alan araştırmasından elde edilen bulguların değerlendirilmesine yer verilmektedir.
Abstract: New media tools and platforms play an important role in getting news and information for individuals. In-ternet as new media tool, and internet based platforms have a great importance of being aware of many issues and activities that interest individuals. Taking the vast majority of population has access to the internet into consideration in Turkey today, it can be better understood how the Internet has a great importance in terms of getting news and information. In parallel, the role of the new media in the getting of information and news by different education, age, income, and occupational groups is significant. In this study, the role of new media tools in getting information and news are examined in a case study of Muş Province. In the study, the role of the new media in getting information and news is first discussed theoretically, and then data obtained from field study conducted with university students and various professional groups is analyzed and included.
Uploads
Papers by Dr. Hayrullah Yanık
kesimleri arasında eşit bir şekilde paylaştırılmasının mümkün olmadığı su
götürmez bir gerçektir. Toplum güncel gelişmelerle ilgili bilgi (haber) elde etmek için medyaya ihtiyaç duymaktadır. Medyanın tüketimi artıran etkisinin (Demirel ve Yegen, 2015:125-127) yanında medyanın içerikleri de haber, bilgi vb. toplum ve bireyler tarafından tüketilmektedir (Aydoğdu Karaaslan, 2018). Medya takibi, haberin elde etmesi ve kullanması haberi tüketim bağlamında ele alınmasını sağlamaktadır. Son yıllarda yeni medya haber tüketimi bağlamında çalışmalara konu olan alanların başında gelmektedir (İnce, 2017; Medya Kullanımı ve Haber Tüketimi Raporu, 2019). Dijital medya ile birlikte tüketim ürünleri ve hizmetler çok hızla bir şekilde yayıldığı (Omur, 2022:47) gibi haber de dijital medya sayesinde çok hızlı bir şekilde milyonlara ulaşmaktadır. Diğer taraftan haber bir bilgi türü
olarak (Park, 1940) toplum kesimleri tarafından eşit şekilde elde edilememektedir.
tercihleri/davranışlarının yönlendirilmesi olasıdır. Bunların yanında araştırmalar
yayınlandıktan sonra, araştırmalar doğru yapılsalar bile sonuçlarından memnun
olmayanlar tarafından ya da seçim sonuçlarıyla araştırmalar arasında büyük sapmalar olduğunda, araştırmaların “sahte” ve manipülasyon amaçlı yapıldığı ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, seçim anketi yayınlayan farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesaplarından yapmış oldukları paylaşımların anlamlarını duygu analizi yöntemi ile inceleyerek herhangi bir siyasi parti ve tarafa meyilli olup olmadıklarını belirlemeye çalışmak ve çalışma sonunda elde edilen bulgulara göre yaptıkları seçim anketlerinde manipülasyon yapabilecekleri şüphesi
olup olmadığını değerlendirmektir. Çalışma sonunda, söz konusu durumun oluşmaması için ise neler yapılabileceğinin tartışılması da çalışmanın amaçları arasındadır. Elde edilen bulgular ve sonuçlar kamuoyu araştırmaları alanına, araştırma
şirketlerine ve dahi yöneticilerine duyulan güven açısından önem arz etmektedir.
Bu çalışmada öncelikle kamuoyu araştırmalarının hazırlanması, uygulanması, analiz edilmesi ve yayınlanması aşamalarında seçmen tercihlerinin yönlendirilmesi
amacıyla yapılması muhtemel manipülasyonlara ve ayrıca araştırmalar yayınlandıktan sonra araştırmalarda manipülasyon yapıldığı düşüncesine gelinmesine neden
olan durumlara değinilmektedir. Daha sonrasında ise hangi kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesabının inceleneceğinin nasıl belirlendiğine ve
yapılan “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi” sonucunda elde edilen verilere ve
bulgulara yer verilmektedir. Hangi kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin hesabının analiz edileceği iki şekilde belirlenmiştir. Öncelikle Türkiye’de 2018’de ve
2019’daki seçim süreçlerinde Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin ilk sayfalarında
hangi kamuoyu araştırma şirketlerinin seçim anketi sonuçlarına yer verildiği içerik
analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Bunun yanında 2018 ve 2019 seçimleri öncesinde seçim anketi yayınlayan kamuoyu araştırma şirketleri ve yöneticileri farklı kaynaklardan araştırılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada13 farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisinin Twitter hesaplarındaki paylaşımlar 30.06.2021 tarihinden geriye doğru (yapılan paylaşım sayılarına göre) “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi”
yöntemi ile analiz incelenmiştir. İncelenen paylaşımlar; iktidar ve partileri ve muhalefet ve partileri-yöneticileri-milletvekilleri-belediye başkanları ve yaptıkları ve
yapmadıkları icraatlar vb. hakkındaki paylaşımları (diğer konular ve yaptıkları
seçim anketi sonuçları haricindeki paylaşımları) kapsamaktadır. Çalışmada ilk
olarak Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin (basılı versiyonlarında) farklı kamuoyu
araştırma şirketlerinin seçim anketlerine yer verdikleri belirlenmiştir. 13 farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticisinin Twitter paylaşımlarının incelenmesi sonucunda ise bazı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin çok az paylaşım yaptığı ya
da genellikle iktidar (genel), muhalefet (genel) ve partileri hakkında nötr paylaşımlar yaptıkları tespit edilmiştir. Ancak bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin genel iktidar, iktidar partileri veya ikisi hakkındaki paylaşımlarının büyük
çoğunluğunun negatif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya ikisi için
pozitif olduğu soncuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan bazı yöneticilerin genel iktidar,
iktidar partileri veya iktidar ve iktidar partileri hakkındaki paylaşımlarının ise büyük çoğunluğunun pozitif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya muhalefet ve muhalefet partileri hakkında paylaşımlarının büyük çoğunluğunun negatif
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca genel muhalefet veya muhalefet partileri hakkında
pozitif ya da negatif paylaşım yapıp genel iktidar veya partileri hakkında bu tür bir
paylaşım yapmayan ya da genel iktidar veya partileri için pozitif ya da negatif paylaşımlar yapıp genel muhalefet veya partileri için yapmayan; yani tek taraflı, tek
parti için sadece pozitif ya da sadece negatif paylaşımlar yapan kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisi olduğu da belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlar, bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin seçim anketi yaparken bilimsel yöntemle ve objektif bir şekilde yapmayarak-manipülasyon yaparak seçmenlerin tercihlerini
bir parti ya da taraf lehine yada aleyhine yönlendirmeye çalışabilecekleri şüphesi
doğurmaktadır. Özellikle seçmen/toplum nezdinde bu durumun hissedilmesi kamuoyu araştırmaları alanına-kamuoyu araştırma şirketlerine-yöneticilerine olan
güvenin azalmasına neden olacaktır.
yerliler olarak tanımlanan günümüz çocukları ve gençleri, mobil medya tarafınndan geliştirilen ve sürekli değişen bir dijital ekosistemdedirler. Bazı yaklaşımlara göre tarihimizde ilk kez kullanıcı dostu ve kolay erişilebilir ekran medyası,
gençliği geniş bir sosyal öğrenme ve davranışsal deneyime adamıştır (Shifrin vd., 2015). Medyanın gerçekliği inşa etme gücü (Couldry, 2000: 3), günümüzde sosyal ağlar üzerinde de görülmekte, medya, gerçekliği gelenekselden farklı
olarak çevrimiçi ortamlarda yeniden üretmektedir. Medyanın toplumun sosyal,
kültürel, politik veya ekonomik güç yapıları çerçevesinde geniş bir rolü vardır(Van Dijk, 1996).
Medya, gerçekliği yeniden üretirken, sosyal ağlarda gerçekliğe ve insanı ilgilendiren olay ve durumlara ilişkin gerçekliğe, mevcut duruma dikkat çekmeye
çalışan birçok oluşum, kullanıcı gözlenmektedir. Bu oluşum ve kullanıcılar genellikle mizahi unsurlardan yararlanarak olay ve durumları ironik şekilde sunmaktadır. Sosyal medya ortamlarının çeşitlenmesi ve popülerleşmesi bu noktada
önem arz etmektedir. Bir başka önemli olan şey ise yeni medyanın çeşitli kanalları
aracılığı ile kullanıcı yansımasının temsiliyet, görünürlük noktasında çeşitlenmiş
olmasıdır. Günümüzde Instagram üzerinde görselleri montelemek suretiyle birtakım mesajlar veren birçok kullanıcı/hesap bulunmaktadır
standartlara uyup uymadıklarının incelenmesi ve bu konuda medyanın görev ve sorumluluklarını daha iyi bir şekilde yerine getirmesi için neler yapılabileceğini tartışmak oluşturmaktadır. Bu kapsamda AAPOR, ESOMAR/WAPOR tarafından belirlenen etik ilkeler birleştirilerek bir tablo oluşturulmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ulusal-basılı en yüksek tirajlı 5 gazete (spor gazeteleri ve yabancı dilde yayınlananlar hariç) ve internette en çok ziyaret edilen 5 haber kuruluşunun web sitesi belirlenmiş ve toplam 8 gazete-internet haber sitesi (bazıları aynı olduğundan) çalışmaya dâhil edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinde sunulan
kamuoyu araştırmalarında yer alan haberler içerik analizi yöntemi ile analiz
edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinin arama çubuklarında "kamuoyu
araştırması", "anket", "son seçim anketi" ve "seçim anketi" anahtar kelimeleri kullanılarak kamuoyu araştırmalarına ilişkin haberlere ulaşılmıştır. Çalışma, 01 Eylül 2019 ile 30 Nisan 2021 tarihleri arasında yayınlanan seçim anketlerini kapsamaktadır. En yüksek tiraja sahip gazeteler ve en çok ziyaret edilen haber siteleri baz alınarak 5 haber sitesi üzerine yapılan çalışma sonucunda genel olarak medya kuruluşlarının kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim anketlerini yayınlarken haberde verilmesi gereken bilgilere yeteri oranda yer
vermediği ve dolayısıyla etik ilkelere uymadıkları görülmüştür. Elde edilen bu sonuç medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) kamuoyu
araştırmalarını (seçim anketlerini) haberleştirirken haberin içinde yer verilmesi gereken bilgilere daha fazla yer vermesi gerektiğini göstermektedir. Bu hem medyanın görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi hem de toplumun kamuoyu araştırmalarıyla (seçim anketi sonuçlarıyla) ilgili doğru bilgi alması ve dolayısıyla demokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için önemlidir.
Media organizations are required to present the results of public opinion polls (results of election polls) in
accordance with the standards set by internationally recognized public opinion poll organizations such as
AAPOR, ESOMAR, and WAPOR within the framework of ethical principles. The purpose of this study is to
examine whether media organizations (newspapers-internet news sites) comply with the standards set by
internationally recognized organizations within the framework of ethical principles while presenting the results of
election polls in non-election periods, and to discuss what can be done to better fulfill the duties and
responsibilities of the media in this regard. In this context, a table was created by combining the ethical principles
determined by AAPOR, ESOMAR / WAPOR. In line with the purpose of the study, 5 national-printed
newspapers with the highest circulation (excluding sports newspapers and those published in foreign languages)
and 5 most visited news organization websites on the internet were determined, and a total of 8 newspapersinternet news websites (Because of some of them are same) were included in the study. News on election polls
presented newspapers-internet news websites were analyzed using content analysis method. The news on election
polls are reached by using the keywords "public opinion poll", "survey", "last election survey" and "election poll"
in the search bars of the newspapers-internet news websites. The study covers the election polls published
between September 01, 2019 and April 30, 2021. As a result of the study conducted on 5 news sites based on the
newspapers with the highest circulation and the most visited news sites, it has been seen that the media
organizations (newspapers-internet news websites) in general do not include the information that should be given
therefore, they do not comply with ethical principles in the news while publishing the election surveys. This
result shows that media organizations (newspapers-internet news sites) should include more information that
should be included in the news while reporting public opinion surveys (election surveys). This is important both
for the media to fulfill its duties and responsibilities, and for the society to receive accurate information about
public opinion polls (results of election polls), and therefore for the healthy functioning of democracy.
Keywords: Media, public opinion polls/survey, election polls, ethical standards, online media
İşbu çalışmada, katılımcı demokrasi düşüncesinden hareketle Ankara iline bağlı Çankaya Belediyesi, Etimesgut Belediyesi ve Keçiören Belediyesi’nin resmi Facebook ve Twitter hesaplarından 2020 yılının Ağustos ayı boyunca yaptıkları paylaşımlar niteliksel ve niceliksel olarak içerik çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmektedir. Amaç, söz konusu yerel yönetimlerin sosyal medya kullanım pratiklerini analiz ederek, mevcut katılım konusundaki sorunları
doğuşuna kadar uzanan İslamofobik düşünce ve tutumların özellikle bazı dönemlerde daha yoğun bir şekilde gündeme geldiği gözlemlenmektedir. Günümüzde İslam dünyası üzerindeki İslamofobik faaliyetler oldukça yoğun ve
karmaşık bir şekilde cereyan etmektedir. Medya bu süreçteki en etkili propaganda aracı olarak görev yapmaktadır.
Kitle iletişimin her türlü mecrasından İslam dünyası aleyhinde kin ve nefret duygularını tetikleyen, Müslümanları
ötekileştiren türlü faaliyetler yürütülmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, öncelikle İslamofobi kavramı ve tarihi,
ardından İslamofobi’nin öne çıkan nedenleri üzerinde kısaca durulmaktadır. Daha sonra, İslamofobik algıda medyanın yeri ve rolü örnekler üzerinden ele alınmaktadır. Son olarak çalışma kapsamında, örneklem olarak seçilmiş
olan “The Stone Merchant” film afişi, göstergebilimsel açıdan değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İslamofobi, Medya, The Stone Merchant, Afiş, Göstergebilim
Islamophobia is basically called Islam and Muslim hatred and hostility. The origins of Islamophobic thoughts and attitudes dating back to the birth of Islam, especially in some periods, have occurred more intensely. Today Islam-ophobic activities on the Islamic world are much more intense and complex. The media is the most effective means of propaganda in this process. Numerous activities are being carried out to increase Muslims' hatred and grudge against the Islamic world through all forms of mass communication. In this respect, firstly the concept and history of Islamophobia and then the reasons of Islamophobia are briefly discussed in this study. Later, the place and role of the media in the Islamophobic sense is studied through examples. The last, in the scope of the study, the sample film poster of "The Stone Merchant" is evaluated from the standpoint of semiotics.
Güven bireyler arası ilişkilerde ve bireyin kurumlarla olan ilişkilerinde büyük bir öneme sahiptir. Toplumun medyaya güven duyması medyanın demokrasilerde kendisine yüklenen işlevlerini yerine getirdiği ve etik ilkelere uyarak yayıncılık yaptığı anlamına gelmektedir. Ancak dünyada ve Türkiye'de medya toplum nezdinde itibar kaybına uğramıştır. Farklı haber kaynaklarına (gazete, televizyon, dergi, radyo, İnternet medyası/sosyal medya) güven düzeyi ve genel olarak medyanın diğer kurumlarla kıyaslandığında güven düzeyi düşüktür. Bununla birlikte medya için önemli bir haber kaynağı olan kamuoyu araştırmalarına duyulan güvenin de medyaya duyulan güven veya güvensizlikten etkilenmesi muhtemeldir. Medyanın toplumsal sorumluklarını yerine getirmesi için uyması gereken etik ilkelerin yanında ayrıca kamuoyu araştırmalarını yayınlarken uyması gereken ölçütler de bulunmaktadır. Medya bu etik ilkelere uymadığı ve demokratik sistemlerde kendisine yüklenen işlevleri yerine getirmediğinde hem medyaya hem de kamuoyu araştırmalarına toplumun duyduğu güven seyisinin düşük olması da muhtemeldir. Bu çalışma ile toplumsal sorumluluk yaklaşımı çerçevesinde ve güven bağlamında medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin literatüre dayalı betimsel bir analizle ortaya konması amaçlanmaktadır. Kuramsal zeminde bu amaca yönelik bir çalışmanın yok denecek kadar az olması bu çalışmayı literatüre sağlayacağı katkı anlamında önemli kılmaktadır. Çalışma kapsamında geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, medya güvenilirliği kaynak, araç ve mesaj bağlamında ele alınmış, medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişki ise araştırma sonuçlarının medyada yayınlanmasında uyulması gereken etik ilkeler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin boyutu, medyanın toplumsal sorumluluklarını yerine getirme oranı çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Medyanın ve kamuoyu araştırmalarının toplumda algılanan güven düzeyinin yükseltilmesine yönelik olarak medya kuruluşları ve kamuoyu araştırma şirketlerinin sorumlulukları çalışmada tartışılmıştır. Çalışma konusu olan medya ve kamuoyu araştırmaları güvenilirliği demokratik siyasal sistemin sağlıklı işleyişini de doğrudan etkilediği için önemlidir.
According to liberal pluralistic approach, in democracies the press is regarded as the fourth force after classical triad of legislative, executive and judicial power. The national and regional press in-forms the public on its national and regional issues with its contents. However, in the democratic political system, local news has important place as much as national and regional news in the for-mation of voter opinion. Informing the voter/citizen about the local news can be possible with the local media. This study which is on the power of creation of local public opinion aims to fill a defi-ciency that is often discussed in Turkey. In this study, in the example of Etimesgut in Ankara the support of the newspapers is examined (Başkent’te Pusula, Angara, Türkiye’nin Sesi, Gündem Flaş, Anadolu’nun Sesi, Bi Gaste) in the formation of public opinion. In the framework of the study, it will be shown that how these six newspapers give a place to local and national journalism. By providing this, the support of local newspapers will be determined in the formation of the public opinion through local news. In the study, firstly the place of the local press will be determined in the for-mation of public opinion the literature and then the last five numbers of the newspapers will be examined using the content analysis method. This study will attempt to shed light on Turkey with data to will be obtained from example of Etimesgut.
Social networks are so popular today that they are even articulated to occupational fields. Instagram, the photo sharing application, is one of the most popular social networks today. Through Instagram, while individuals reflect/shape social relationships and lives, they can even make e-commerce both individually and institutionally. The popularity of Instagram is undoubtedly related to the role of the famous people who use the related application intensively. However Instagram, such as Facebook and Twitter today is the scene of various propaganda activities. Particularly, politicians are aiming to make political propaganda to reach the masses through Instagram as they are in other social networks. The number of studies suggesting that Facebook and Twitter are propaganda environments is increasing day by day. Therefore, in this study Instagram's potential of being a new political propaganda environment will be investigated. To this end, Instagram usages of Official Presidential Candidates' will be examined via content analysis in the context of ahead of the Presidential and 27th Period Parliamentary Elections held in Turkey on June 24, 2018.
bilimsel, objektif bilgi toplama işlevi olarak tanımlanmaktadır. Demokrasinin gelişmesi ve
küreselleşmeyle birlikte yaygınlaşan kamuoyu araştırmaları birçok noktada eleştirilmektedir.
Siyasal eğilimler ve özellikle seçim sonuçlarına yönelik yapılan araştırmalardaki sapmalar
sebebiyle seçmeni yönlendirdiğine ilişkin tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Kamuoyu
araştırmaları birbirine bağlı aşamaları olan birçok çalışmayı içermektedir. Bunlar arasında
verilerin derlenmesi önemli bir aşamayı oluşturmaktadır. Anketin yapılma biçimi örneklemden
verilerin doğru olarak alınmasını ve araştırma giderlerini yakından etkilemektedir. İlk
dönemlerden beri veri derlemede posta, telefon ve yüz yüze görüşme yöntemleri kullanılmıştır.
Gelişen teknoloji ile birlikte bunlara e-mail ve online olarak verilerin derlenmesi yöntemleri
de eklenmiştir. Bu çalışmada kamuoyu araştırmalarının önemli bir aşamasını oluşturan veri
derleme yöntemleri ele alınmaktadır. Çalışmada genel olarak yöntemlere değinildikten sonra
yeni yöntemlerle geleneksel yöntemler karşılaştırılmakta ve araştırmaların isabetli olması için
veri derleme yöntemi olarak hangisinin daha uygun olacağı konusu tartışılmaktadır.
Abstract: Aim: Recently, credibility/reliability of public opinion polls on political contents and media reliability which have been frequently on agenda in the global dimension, but especially in Turkey, have been discussed in public as well as in academic circle. This study, which is planned to reveal a scientific data especially needed by academic researchers in the communication sciences, aims to determine how much People trust the public opinion polls on political contents and media in Turkey. Method: Within the framework of the study, the basic approaches in the area were first identified, and different dimensions of media and public opinion polls were revealed. Based on these information, a comprehensive questionnaire (survey) was prepared. In Ankara, which is chosen as the representative of Turkey, data were collected between 15 March and 10 April in 2017 by applying 600 people from the selected sample considering the socio-demographic and socio-cultural characteristics. Results: The collected data were analyzed and transferred to the information-processing system (SPSS) and the reliability rates of public opinion on the media and political public opinion polls on political contents were revealed. Conclusion: The lack of reliability in the media and public opinion polls on political contents in the public indicates that the field requires different scientific studies.
Abstract: New media tools and platforms play an important role in getting news and information for individuals. In-ternet as new media tool, and internet based platforms have a great importance of being aware of many issues and activities that interest individuals. Taking the vast majority of population has access to the internet into consideration in Turkey today, it can be better understood how the Internet has a great importance in terms of getting news and information. In parallel, the role of the new media in the getting of information and news by different education, age, income, and occupational groups is significant. In this study, the role of new media tools in getting information and news are examined in a case study of Muş Province. In the study, the role of the new media in getting information and news is first discussed theoretically, and then data obtained from field study conducted with university students and various professional groups is analyzed and included.
kesimleri arasında eşit bir şekilde paylaştırılmasının mümkün olmadığı su
götürmez bir gerçektir. Toplum güncel gelişmelerle ilgili bilgi (haber) elde etmek için medyaya ihtiyaç duymaktadır. Medyanın tüketimi artıran etkisinin (Demirel ve Yegen, 2015:125-127) yanında medyanın içerikleri de haber, bilgi vb. toplum ve bireyler tarafından tüketilmektedir (Aydoğdu Karaaslan, 2018). Medya takibi, haberin elde etmesi ve kullanması haberi tüketim bağlamında ele alınmasını sağlamaktadır. Son yıllarda yeni medya haber tüketimi bağlamında çalışmalara konu olan alanların başında gelmektedir (İnce, 2017; Medya Kullanımı ve Haber Tüketimi Raporu, 2019). Dijital medya ile birlikte tüketim ürünleri ve hizmetler çok hızla bir şekilde yayıldığı (Omur, 2022:47) gibi haber de dijital medya sayesinde çok hızlı bir şekilde milyonlara ulaşmaktadır. Diğer taraftan haber bir bilgi türü
olarak (Park, 1940) toplum kesimleri tarafından eşit şekilde elde edilememektedir.
tercihleri/davranışlarının yönlendirilmesi olasıdır. Bunların yanında araştırmalar
yayınlandıktan sonra, araştırmalar doğru yapılsalar bile sonuçlarından memnun
olmayanlar tarafından ya da seçim sonuçlarıyla araştırmalar arasında büyük sapmalar olduğunda, araştırmaların “sahte” ve manipülasyon amaçlı yapıldığı ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, seçim anketi yayınlayan farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesaplarından yapmış oldukları paylaşımların anlamlarını duygu analizi yöntemi ile inceleyerek herhangi bir siyasi parti ve tarafa meyilli olup olmadıklarını belirlemeye çalışmak ve çalışma sonunda elde edilen bulgulara göre yaptıkları seçim anketlerinde manipülasyon yapabilecekleri şüphesi
olup olmadığını değerlendirmektir. Çalışma sonunda, söz konusu durumun oluşmaması için ise neler yapılabileceğinin tartışılması da çalışmanın amaçları arasındadır. Elde edilen bulgular ve sonuçlar kamuoyu araştırmaları alanına, araştırma
şirketlerine ve dahi yöneticilerine duyulan güven açısından önem arz etmektedir.
Bu çalışmada öncelikle kamuoyu araştırmalarının hazırlanması, uygulanması, analiz edilmesi ve yayınlanması aşamalarında seçmen tercihlerinin yönlendirilmesi
amacıyla yapılması muhtemel manipülasyonlara ve ayrıca araştırmalar yayınlandıktan sonra araştırmalarda manipülasyon yapıldığı düşüncesine gelinmesine neden
olan durumlara değinilmektedir. Daha sonrasında ise hangi kamuoyu araştırma
şirketi yöneticilerinin Twitter hesabının inceleneceğinin nasıl belirlendiğine ve
yapılan “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi” sonucunda elde edilen verilere ve
bulgulara yer verilmektedir. Hangi kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin hesabının analiz edileceği iki şekilde belirlenmiştir. Öncelikle Türkiye’de 2018’de ve
2019’daki seçim süreçlerinde Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin ilk sayfalarında
hangi kamuoyu araştırma şirketlerinin seçim anketi sonuçlarına yer verildiği içerik
analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Bunun yanında 2018 ve 2019 seçimleri öncesinde seçim anketi yayınlayan kamuoyu araştırma şirketleri ve yöneticileri farklı kaynaklardan araştırılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada13 farklı kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisinin Twitter hesaplarındaki paylaşımlar 30.06.2021 tarihinden geriye doğru (yapılan paylaşım sayılarına göre) “Duygu Analizi” ve “İçerik Analizi”
yöntemi ile analiz incelenmiştir. İncelenen paylaşımlar; iktidar ve partileri ve muhalefet ve partileri-yöneticileri-milletvekilleri-belediye başkanları ve yaptıkları ve
yapmadıkları icraatlar vb. hakkındaki paylaşımları (diğer konular ve yaptıkları
seçim anketi sonuçları haricindeki paylaşımları) kapsamaktadır. Çalışmada ilk
olarak Sözcü ve Yeni Şafak gazetelerinin (basılı versiyonlarında) farklı kamuoyu
araştırma şirketlerinin seçim anketlerine yer verdikleri belirlenmiştir. 13 farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticisinin Twitter paylaşımlarının incelenmesi sonucunda ise bazı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin çok az paylaşım yaptığı ya
da genellikle iktidar (genel), muhalefet (genel) ve partileri hakkında nötr paylaşımlar yaptıkları tespit edilmiştir. Ancak bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin genel iktidar, iktidar partileri veya ikisi hakkındaki paylaşımlarının büyük
çoğunluğunun negatif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya ikisi için
pozitif olduğu soncuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan bazı yöneticilerin genel iktidar,
iktidar partileri veya iktidar ve iktidar partileri hakkındaki paylaşımlarının ise büyük çoğunluğunun pozitif olurken genel muhalefet, muhalefet partileri veya muhalefet ve muhalefet partileri hakkında paylaşımlarının büyük çoğunluğunun negatif
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca genel muhalefet veya muhalefet partileri hakkında
pozitif ya da negatif paylaşım yapıp genel iktidar veya partileri hakkında bu tür bir
paylaşım yapmayan ya da genel iktidar veya partileri için pozitif ya da negatif paylaşımlar yapıp genel muhalefet veya partileri için yapmayan; yani tek taraflı, tek
parti için sadece pozitif ya da sadece negatif paylaşımlar yapan kamuoyu araştırma
şirketi yöneticisi olduğu da belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlar, bazı farklı kamuoyu araştırma şirketi yöneticilerinin seçim anketi yaparken bilimsel yöntemle ve objektif bir şekilde yapmayarak-manipülasyon yaparak seçmenlerin tercihlerini
bir parti ya da taraf lehine yada aleyhine yönlendirmeye çalışabilecekleri şüphesi
doğurmaktadır. Özellikle seçmen/toplum nezdinde bu durumun hissedilmesi kamuoyu araştırmaları alanına-kamuoyu araştırma şirketlerine-yöneticilerine olan
güvenin azalmasına neden olacaktır.
yerliler olarak tanımlanan günümüz çocukları ve gençleri, mobil medya tarafınndan geliştirilen ve sürekli değişen bir dijital ekosistemdedirler. Bazı yaklaşımlara göre tarihimizde ilk kez kullanıcı dostu ve kolay erişilebilir ekran medyası,
gençliği geniş bir sosyal öğrenme ve davranışsal deneyime adamıştır (Shifrin vd., 2015). Medyanın gerçekliği inşa etme gücü (Couldry, 2000: 3), günümüzde sosyal ağlar üzerinde de görülmekte, medya, gerçekliği gelenekselden farklı
olarak çevrimiçi ortamlarda yeniden üretmektedir. Medyanın toplumun sosyal,
kültürel, politik veya ekonomik güç yapıları çerçevesinde geniş bir rolü vardır(Van Dijk, 1996).
Medya, gerçekliği yeniden üretirken, sosyal ağlarda gerçekliğe ve insanı ilgilendiren olay ve durumlara ilişkin gerçekliğe, mevcut duruma dikkat çekmeye
çalışan birçok oluşum, kullanıcı gözlenmektedir. Bu oluşum ve kullanıcılar genellikle mizahi unsurlardan yararlanarak olay ve durumları ironik şekilde sunmaktadır. Sosyal medya ortamlarının çeşitlenmesi ve popülerleşmesi bu noktada
önem arz etmektedir. Bir başka önemli olan şey ise yeni medyanın çeşitli kanalları
aracılığı ile kullanıcı yansımasının temsiliyet, görünürlük noktasında çeşitlenmiş
olmasıdır. Günümüzde Instagram üzerinde görselleri montelemek suretiyle birtakım mesajlar veren birçok kullanıcı/hesap bulunmaktadır
standartlara uyup uymadıklarının incelenmesi ve bu konuda medyanın görev ve sorumluluklarını daha iyi bir şekilde yerine getirmesi için neler yapılabileceğini tartışmak oluşturmaktadır. Bu kapsamda AAPOR, ESOMAR/WAPOR tarafından belirlenen etik ilkeler birleştirilerek bir tablo oluşturulmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda, ulusal-basılı en yüksek tirajlı 5 gazete (spor gazeteleri ve yabancı dilde yayınlananlar hariç) ve internette en çok ziyaret edilen 5 haber kuruluşunun web sitesi belirlenmiş ve toplam 8 gazete-internet haber sitesi (bazıları aynı olduğundan) çalışmaya dâhil edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinde sunulan
kamuoyu araştırmalarında yer alan haberler içerik analizi yöntemi ile analiz
edilmiştir. Gazete-internet haber sitelerinin arama çubuklarında "kamuoyu
araştırması", "anket", "son seçim anketi" ve "seçim anketi" anahtar kelimeleri kullanılarak kamuoyu araştırmalarına ilişkin haberlere ulaşılmıştır. Çalışma, 01 Eylül 2019 ile 30 Nisan 2021 tarihleri arasında yayınlanan seçim anketlerini kapsamaktadır. En yüksek tiraja sahip gazeteler ve en çok ziyaret edilen haber siteleri baz alınarak 5 haber sitesi üzerine yapılan çalışma sonucunda genel olarak medya kuruluşlarının kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) seçim anketlerini yayınlarken haberde verilmesi gereken bilgilere yeteri oranda yer
vermediği ve dolayısıyla etik ilkelere uymadıkları görülmüştür. Elde edilen bu sonuç medya kuruluşlarının (gazete-internet haber sitelerinin) kamuoyu
araştırmalarını (seçim anketlerini) haberleştirirken haberin içinde yer verilmesi gereken bilgilere daha fazla yer vermesi gerektiğini göstermektedir. Bu hem medyanın görev ve sorumluluklarını yerine getirmesi hem de toplumun kamuoyu araştırmalarıyla (seçim anketi sonuçlarıyla) ilgili doğru bilgi alması ve dolayısıyla demokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için önemlidir.
Media organizations are required to present the results of public opinion polls (results of election polls) in
accordance with the standards set by internationally recognized public opinion poll organizations such as
AAPOR, ESOMAR, and WAPOR within the framework of ethical principles. The purpose of this study is to
examine whether media organizations (newspapers-internet news sites) comply with the standards set by
internationally recognized organizations within the framework of ethical principles while presenting the results of
election polls in non-election periods, and to discuss what can be done to better fulfill the duties and
responsibilities of the media in this regard. In this context, a table was created by combining the ethical principles
determined by AAPOR, ESOMAR / WAPOR. In line with the purpose of the study, 5 national-printed
newspapers with the highest circulation (excluding sports newspapers and those published in foreign languages)
and 5 most visited news organization websites on the internet were determined, and a total of 8 newspapersinternet news websites (Because of some of them are same) were included in the study. News on election polls
presented newspapers-internet news websites were analyzed using content analysis method. The news on election
polls are reached by using the keywords "public opinion poll", "survey", "last election survey" and "election poll"
in the search bars of the newspapers-internet news websites. The study covers the election polls published
between September 01, 2019 and April 30, 2021. As a result of the study conducted on 5 news sites based on the
newspapers with the highest circulation and the most visited news sites, it has been seen that the media
organizations (newspapers-internet news websites) in general do not include the information that should be given
therefore, they do not comply with ethical principles in the news while publishing the election surveys. This
result shows that media organizations (newspapers-internet news sites) should include more information that
should be included in the news while reporting public opinion surveys (election surveys). This is important both
for the media to fulfill its duties and responsibilities, and for the society to receive accurate information about
public opinion polls (results of election polls), and therefore for the healthy functioning of democracy.
Keywords: Media, public opinion polls/survey, election polls, ethical standards, online media
İşbu çalışmada, katılımcı demokrasi düşüncesinden hareketle Ankara iline bağlı Çankaya Belediyesi, Etimesgut Belediyesi ve Keçiören Belediyesi’nin resmi Facebook ve Twitter hesaplarından 2020 yılının Ağustos ayı boyunca yaptıkları paylaşımlar niteliksel ve niceliksel olarak içerik çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmektedir. Amaç, söz konusu yerel yönetimlerin sosyal medya kullanım pratiklerini analiz ederek, mevcut katılım konusundaki sorunları
doğuşuna kadar uzanan İslamofobik düşünce ve tutumların özellikle bazı dönemlerde daha yoğun bir şekilde gündeme geldiği gözlemlenmektedir. Günümüzde İslam dünyası üzerindeki İslamofobik faaliyetler oldukça yoğun ve
karmaşık bir şekilde cereyan etmektedir. Medya bu süreçteki en etkili propaganda aracı olarak görev yapmaktadır.
Kitle iletişimin her türlü mecrasından İslam dünyası aleyhinde kin ve nefret duygularını tetikleyen, Müslümanları
ötekileştiren türlü faaliyetler yürütülmektedir. Bu doğrultuda çalışmada, öncelikle İslamofobi kavramı ve tarihi,
ardından İslamofobi’nin öne çıkan nedenleri üzerinde kısaca durulmaktadır. Daha sonra, İslamofobik algıda medyanın yeri ve rolü örnekler üzerinden ele alınmaktadır. Son olarak çalışma kapsamında, örneklem olarak seçilmiş
olan “The Stone Merchant” film afişi, göstergebilimsel açıdan değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler: İslamofobi, Medya, The Stone Merchant, Afiş, Göstergebilim
Islamophobia is basically called Islam and Muslim hatred and hostility. The origins of Islamophobic thoughts and attitudes dating back to the birth of Islam, especially in some periods, have occurred more intensely. Today Islam-ophobic activities on the Islamic world are much more intense and complex. The media is the most effective means of propaganda in this process. Numerous activities are being carried out to increase Muslims' hatred and grudge against the Islamic world through all forms of mass communication. In this respect, firstly the concept and history of Islamophobia and then the reasons of Islamophobia are briefly discussed in this study. Later, the place and role of the media in the Islamophobic sense is studied through examples. The last, in the scope of the study, the sample film poster of "The Stone Merchant" is evaluated from the standpoint of semiotics.
Güven bireyler arası ilişkilerde ve bireyin kurumlarla olan ilişkilerinde büyük bir öneme sahiptir. Toplumun medyaya güven duyması medyanın demokrasilerde kendisine yüklenen işlevlerini yerine getirdiği ve etik ilkelere uyarak yayıncılık yaptığı anlamına gelmektedir. Ancak dünyada ve Türkiye'de medya toplum nezdinde itibar kaybına uğramıştır. Farklı haber kaynaklarına (gazete, televizyon, dergi, radyo, İnternet medyası/sosyal medya) güven düzeyi ve genel olarak medyanın diğer kurumlarla kıyaslandığında güven düzeyi düşüktür. Bununla birlikte medya için önemli bir haber kaynağı olan kamuoyu araştırmalarına duyulan güvenin de medyaya duyulan güven veya güvensizlikten etkilenmesi muhtemeldir. Medyanın toplumsal sorumluklarını yerine getirmesi için uyması gereken etik ilkelerin yanında ayrıca kamuoyu araştırmalarını yayınlarken uyması gereken ölçütler de bulunmaktadır. Medya bu etik ilkelere uymadığı ve demokratik sistemlerde kendisine yüklenen işlevleri yerine getirmediğinde hem medyaya hem de kamuoyu araştırmalarına toplumun duyduğu güven seyisinin düşük olması da muhtemeldir. Bu çalışma ile toplumsal sorumluluk yaklaşımı çerçevesinde ve güven bağlamında medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin literatüre dayalı betimsel bir analizle ortaya konması amaçlanmaktadır. Kuramsal zeminde bu amaca yönelik bir çalışmanın yok denecek kadar az olması bu çalışmayı literatüre sağlayacağı katkı anlamında önemli kılmaktadır. Çalışma kapsamında geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada, medya güvenilirliği kaynak, araç ve mesaj bağlamında ele alınmış, medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişki ise araştırma sonuçlarının medyada yayınlanmasında uyulması gereken etik ilkeler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin boyutu, medyanın toplumsal sorumluluklarını yerine getirme oranı çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Medyanın ve kamuoyu araştırmalarının toplumda algılanan güven düzeyinin yükseltilmesine yönelik olarak medya kuruluşları ve kamuoyu araştırma şirketlerinin sorumlulukları çalışmada tartışılmıştır. Çalışma konusu olan medya ve kamuoyu araştırmaları güvenilirliği demokratik siyasal sistemin sağlıklı işleyişini de doğrudan etkilediği için önemlidir.
According to liberal pluralistic approach, in democracies the press is regarded as the fourth force after classical triad of legislative, executive and judicial power. The national and regional press in-forms the public on its national and regional issues with its contents. However, in the democratic political system, local news has important place as much as national and regional news in the for-mation of voter opinion. Informing the voter/citizen about the local news can be possible with the local media. This study which is on the power of creation of local public opinion aims to fill a defi-ciency that is often discussed in Turkey. In this study, in the example of Etimesgut in Ankara the support of the newspapers is examined (Başkent’te Pusula, Angara, Türkiye’nin Sesi, Gündem Flaş, Anadolu’nun Sesi, Bi Gaste) in the formation of public opinion. In the framework of the study, it will be shown that how these six newspapers give a place to local and national journalism. By providing this, the support of local newspapers will be determined in the formation of the public opinion through local news. In the study, firstly the place of the local press will be determined in the for-mation of public opinion the literature and then the last five numbers of the newspapers will be examined using the content analysis method. This study will attempt to shed light on Turkey with data to will be obtained from example of Etimesgut.
Social networks are so popular today that they are even articulated to occupational fields. Instagram, the photo sharing application, is one of the most popular social networks today. Through Instagram, while individuals reflect/shape social relationships and lives, they can even make e-commerce both individually and institutionally. The popularity of Instagram is undoubtedly related to the role of the famous people who use the related application intensively. However Instagram, such as Facebook and Twitter today is the scene of various propaganda activities. Particularly, politicians are aiming to make political propaganda to reach the masses through Instagram as they are in other social networks. The number of studies suggesting that Facebook and Twitter are propaganda environments is increasing day by day. Therefore, in this study Instagram's potential of being a new political propaganda environment will be investigated. To this end, Instagram usages of Official Presidential Candidates' will be examined via content analysis in the context of ahead of the Presidential and 27th Period Parliamentary Elections held in Turkey on June 24, 2018.
bilimsel, objektif bilgi toplama işlevi olarak tanımlanmaktadır. Demokrasinin gelişmesi ve
küreselleşmeyle birlikte yaygınlaşan kamuoyu araştırmaları birçok noktada eleştirilmektedir.
Siyasal eğilimler ve özellikle seçim sonuçlarına yönelik yapılan araştırmalardaki sapmalar
sebebiyle seçmeni yönlendirdiğine ilişkin tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Kamuoyu
araştırmaları birbirine bağlı aşamaları olan birçok çalışmayı içermektedir. Bunlar arasında
verilerin derlenmesi önemli bir aşamayı oluşturmaktadır. Anketin yapılma biçimi örneklemden
verilerin doğru olarak alınmasını ve araştırma giderlerini yakından etkilemektedir. İlk
dönemlerden beri veri derlemede posta, telefon ve yüz yüze görüşme yöntemleri kullanılmıştır.
Gelişen teknoloji ile birlikte bunlara e-mail ve online olarak verilerin derlenmesi yöntemleri
de eklenmiştir. Bu çalışmada kamuoyu araştırmalarının önemli bir aşamasını oluşturan veri
derleme yöntemleri ele alınmaktadır. Çalışmada genel olarak yöntemlere değinildikten sonra
yeni yöntemlerle geleneksel yöntemler karşılaştırılmakta ve araştırmaların isabetli olması için
veri derleme yöntemi olarak hangisinin daha uygun olacağı konusu tartışılmaktadır.
Abstract: Aim: Recently, credibility/reliability of public opinion polls on political contents and media reliability which have been frequently on agenda in the global dimension, but especially in Turkey, have been discussed in public as well as in academic circle. This study, which is planned to reveal a scientific data especially needed by academic researchers in the communication sciences, aims to determine how much People trust the public opinion polls on political contents and media in Turkey. Method: Within the framework of the study, the basic approaches in the area were first identified, and different dimensions of media and public opinion polls were revealed. Based on these information, a comprehensive questionnaire (survey) was prepared. In Ankara, which is chosen as the representative of Turkey, data were collected between 15 March and 10 April in 2017 by applying 600 people from the selected sample considering the socio-demographic and socio-cultural characteristics. Results: The collected data were analyzed and transferred to the information-processing system (SPSS) and the reliability rates of public opinion on the media and political public opinion polls on political contents were revealed. Conclusion: The lack of reliability in the media and public opinion polls on political contents in the public indicates that the field requires different scientific studies.
Abstract: New media tools and platforms play an important role in getting news and information for individuals. In-ternet as new media tool, and internet based platforms have a great importance of being aware of many issues and activities that interest individuals. Taking the vast majority of population has access to the internet into consideration in Turkey today, it can be better understood how the Internet has a great importance in terms of getting news and information. In parallel, the role of the new media in the getting of information and news by different education, age, income, and occupational groups is significant. In this study, the role of new media tools in getting information and news are examined in a case study of Muş Province. In the study, the role of the new media in getting information and news is first discussed theoretically, and then data obtained from field study conducted with university students and various professional groups is analyzed and included.
Hegemonya kavramıyla Gramsci, bir sınıfın diğer sınıflar üzerinde kurmuş olduğu egemenliği açıklamaya çalışmaktadır. Hegemonya kurulurken sadece baskı veya zorlama kullanılmaktadır. Diğer sınıfların rızası alınarak onlar razı edilerek yapılmaktadır. Bu aydınlar eliyle ve eğitim sistemiyle gerçekleşmektedir. Egemen sınıfın fikirleri belli bir zaman sonra toplumda sağduyu haline dönüşerek doğru olan şey gibi görünmektedir. Bunu sağlayan temel aygıtların başında eğitim sistemi, din görevlileri ve özellikle de kitle iletişim araçları (K.İ.A.) gelmektedir.
Toplumdaki aydınları iki şekilde ifade eden Gramsci ilkini öteden beri toplumda var olan aydınlar yani; geleneksel aydınlar, diğerini ise egemen sınıfın hegemonyasını kurmak için sonradan ortaya çıkardığı organik aydınlar olarak nitelendirmektedir. Organik aydınlarda kendi arasında kentsel ve kırsal aydınlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Gramsci’ye göre işçi sınıfının kendi hegemonyasını kurabilmesi için kendi aydınlarını oluşturmalı ya da toplumdaki aydınlar bu sınıfa yardımcı olmalıdır.
Gramsci’nin düşüncelerinde Hegemonyanın karşı-hegemonya, organik-geleneksel aydın, organik-konjonktürel krizler, sivil toplum/politik toplum gibi kavramlar sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.
sınırında Rus uçağını düşürmesi ve sonrasında Türkiye ve Rusya arasında yaşanan uçak krizi de küresel boyutlu bir olay olarak dünya medyasında yerini almıştır. Uzun süren görüşmeler sonunda 09 Ağustos 2016’da Erdoğan’ın St. Petersburg’da Putin ile yaptığı görüşme ile iki
ülke arasındaki ilişkilerin uçak krizi öncesine getirilmesi kararlaştırılmıştır. Görüşmenin gerçekleşmesinde Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in büyük bir katkısı olmuştur. İki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik bu gelişme dünya medyası
ile birlikte özellikle iki ülke ve iki ülkeyle ilişkisi bulunan diğer ülkeler medyasında da genişçe yer bulmuştur. Bu çalışma kapsamında Türkiye’den (Hürriyet, Sabah ve Sözcü) ve Kazakistan’dan (Yegemen Kazakistan, Türkistan ve Kazak Ünü) farklı yayın politikasına
sahip üçer gazete seçilmiştir. Çalışmada, Cumhurbaşkanları Erdoğan ve Putin arasında yapılan görüşmenin iki ülke medyası tarafından nasıl ele alındığı nitel içerik analizi yöntemi ile ortaya koyulmuştur. Bu çerçevede, yapılan çalışma iki ülke yazılı basınının üç ülkeyle ilgili tutumunu (Türkiye, Rusya, Kazakistan) iki ülke gazetelerinin izledikleri yayın politikalarını ve kullandıkları dili ortaya koyması açısından önemlidir. Çalışmada 03.08.2016 ve 17.08.2016 tarihleri arasında yazılı basında yapılan haberler incelenmiş ve elde edilen veriler yorumlanmıştır.