Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz

Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszczstowarzyszenie gmin obejmujące 18 gmin leżących w strefie oddziaływania aglomeracji Bydgoszczy.

Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz
Ilustracja
Terytorium gmin członków Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Jezuicka 1, 85-102 Bydgoszcz

Data założenia

2016

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie

Profil działalności

stowarzyszenie gmin

Zasięg

Rzeczpospolita Polska

Prezes Zarządu

Rafał Bruski

Członkowie

20

Nr KRS

0000648197

Data rejestracji

23 listopada 2016

brak współrzędnych
Strona internetowa

Charakterystyka

edytuj

Stowarzyszenie jest formą współpracy samorządów, będącą wstępem do budowy bydgoskiego związku metropolitalnego. Jego celem jest budowanie wspólnej tożsamości, wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru stowarzyszenia, jego promocja i dbanie o wspólne interesy zrzeszonych samorządów[1].

Historia

edytuj

9 października 2015 roku uchwalono ustawę o związkach metropolitalnych[2], która stwarzała możliwość tworzenia takich związków przez największe polskie miasta wraz z okolicznymi samorządami[1]. Kryteria ustawowe spełniało około 10 miast w Polsce w tym Bydgoszcz[a]. Uchwały intencyjne wyrażające chęć współtworzenia związku metropolitalnego Metropolia Bydgoszcz podjęło 19 samorządów. Ustawa zakładała finansowanie tej formy współpracy z budżetu państwa (dla bydgoskiego obszaru metropolitalnego około 70-80 mln zł rocznie). Projekt przeszedł pomyślnie procedurę uchwałodawczą, został podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę i wszedł w życie 1 stycznia 2016, jednak nowo utworzony Rząd Beaty Szydło nie wydał do niej stosownych rozporządzeń[3]. W kolejnej kadencji Sejmu 2015-2019 usunięto z obiegu prawnego tę ustawę, tworząc początkowo tylko jeden Górnośląski Związek Metropolitalny. W związku z tym prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski zaproponował założenie stowarzyszenia, jako alternatywnej formy współpracy, dla zacieśniania relacji oraz dla budowania siły i potencjału regionu[1]. Członkostwo w związku zaproponowano 20 gminom otaczającym Bydgoszcz. Rady 18 gmin wypowiedziały się pozytywnie, zaś dwie (Zławieś Wielka i Złotniki Kujawskie) odmówiły członkostwa. Tworząc Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz wzorowano się na modelu poznańskim[b][3].

15 września 2016 odbyło się w Bydgoszczy zebranie założycielskie, na którym przedstawiciele 19 miast i gmin oraz 2 powiatów, podjęli uchwałę o powołaniu Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz[1]. 23 listopada 2016 Stowarzyszenie wpisano do Krajowego Rejestru Sądowego, a od lutego 2017 roku zaczęło funkcjonować Biuro Stowarzyszenia. Cały obszar związku ma powierzchnię 3496 km² i zamieszkuje go 619 tys. osób. W roku 2019 ze stowarzyszenia wystąpiła gmina Sadki (powiat nakielski)[4].

Przesłanki współpracy

edytuj
 
Dojazdy do pracy do Bydgoszczy według Narodowego Spisu Powszechnego 2011. Liczba osób zatrudnionych w Bydgoszczy w stosunku do liczby ludności w wieku produkcyjnym w gminach (%)[5]
  • Konieczność oddolnego stworzenia organizacji gmin żywotnie zainteresowanych rozwojem ośrodka metropolitarnego, bez zmuszania do współpracy z racji politycznych (jak to ma miejsce np. w przypadku aglomeracji bydgosko-toruńskiej).
  • Połączenie potencjałów samorządów o wspólnych interesach daje wartość dodaną w postaci korzyści promocyjnych i wymiernych korzyści finansowych.
  • Postępująca od 1995 roku suburbanizacja okolic Bydgoszczy doprowadziła do zasiedlenia okolic miasta przez osoby związane rodzinnie i zawodowo z Bydgoszczą, które do niej codziennie dojeżdżają i korzystają z usług wyższego rzędu (szkoły, szpitale, handel, kultura, sport itd.); w latach 1995-2016 do podbydgoskich gmin przesiedliło się około 20 tys. mieszkańców, którzy wybudowali ponad 10 tys. domów.
  • Rozwijający się rynek pracy w Bydgoszczy i niskie bezrobocie stworzyły szansę zatrudnienia dla osób zamieszkujących okolice miasta. Z badań Ośrodka Statystyki Miast w Poznaniu przeprowadzonego w 2006 roku wynika, że do Bydgoszczy przyjeżdżało do pracy z innych gmin i powiatów 19,7 tys. osób (13 miejsce w kraju, 4 w północnej Polsce). Było to prawie 5 razy więcej, niż z osób wyjeżdżających do pracy z Bydgoszczy[6]. Dodatni iloraz przepływów jest najwyższy w województwie kujawsko-pomorskim i dotyczy również gmin podbydgoskich: Białe Błota i Osielsko. Ponad 20% udział w liczbie pracowników najemnych na terenie gminy w której mieszkają mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Dąbrowa Chełmińska, Dobrcz, Sicienko, Białe Błota, Świekatowo, Osielsko, Nowa Wieś Wielka. Natomiast udział w zakresie 15-20% mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Szubin, Łabiszyn i Koronowo. Udział powyżej 5% miały gminy położone dalej na północ i południowy zachód od Bydgoszczy aż do granic województwa[6].

Organy i budżet

edytuj

Organem naczelnym stowarzyszenia jest 7-osobowy zarząd. Prezesem zarządu jest prezydent Bydgoszczy, a wiceprezesami: starostowie: bydgoski i nakielski oraz burmistrz Żnina[7]. Resztę składu uzupełniają burmistrzowie i wójtowie gmin członkowskich. W 2016 roku roczną wysokość składek ustalono na poziomie 1 zł od mieszkańca Bydgoszczy oraz 50 groszy od mieszkańców gmin podmiejskich oraz powiatów: bydgoskiego i nakielskiego[8].

Zadania

edytuj
 
Osiedle mieszkaniowe w podbydgoskiej gminie Osielsko
  • Budowanie pozytywnych relacji i wzajemnego zaufania między samorządami.
  • Rozwijanie poczucia wspólnoty pomiędzy mieszkańcami poszczególnych miejscowości.
  • Ustalenie wspólnej strategii rozwoju dla gmin wchodzących w skład stowarzyszenia.
  • Budowa potencjału oraz promocja obszaru stowarzyszenia jako najsilniejszego ośrodka gospodarczego w województwie kujawsko-pomorskim.
  • Wspólna promocja kulturalna i turystyczna obszaru metropolitarnego.
  • Rozwój transportu publicznego, łączącego poszczególne gminy (w tym Bydgoski Rower Aglomeracyjny).
  • Integracja gospodarki komunalnej (wspólna grupa zakupowa, gospodarka odpadami ścieżki rowerowe).
  • Pozyskiwanie środków finansowych z krajowych i zagranicznych funduszy celowych.
  • Wyrażanie opinii dotyczących procesów legislacyjnych i decyzyjnych w sprawach objętych przedmiotem zainteresowania związku.
  • Lobbing w celu realizacji ważnych dla regionu bydgoskiego inwestycji np. drogi ekspresowej S10, rewitalizacji linii kolejowych, czy też terminala transportu multimodalnego.

Podejmowane projekty i inicjatywy

edytuj

Członkowie

edytuj

Członkami stowarzyszenia są: miasto Bydgoszcz, powiaty: bydgoski i nakielski, oraz 17 gmin, w tym: 8 z powiatu bydgoskiego, 4 z powiatu nakielskiego, 3 z powiatu żnińskiego i po jednej z powiatu: świeckiego i inowrocławskiego.

Gminy Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz:

Gmina Powiat Powierzchnia
(km²)
Liczba ludności
30 grudnia 2016
Gęstość zaludnienia
(osób/km²)
Pracujący Podmioty REGON Zmiana populacji 1995-2016
(%)
Saldo migracji 1995-2016 Nowe mieszkania 1995-2016 Zalesienie
(% pow.)
  Barcin[11] żniński 125 14 911 123 2904 985 −4,8 −1146 446 9,9
  Białe Błota[12] bydgoski 123 20 694 169 7279 3190 124,9 9299 3690 53,0
  Bydgoszcz[13] Bydgoszcz 176 353 938 2011 122 378 42 900 −8,3 −19 486 21 457 27,2
  Dąbrowa Chełmińska[14] bydgoski 125 8218 66 915 680 24,0 1066 690 44,1
  Dobrcz[15] bydgoski 130 11 352 87 1166 998 34,3 1841 1014 6,5
  Kcynia[16] nakielski 297 13 478 45 1162 806 −5,0 −1224 291 21,7
  Koronowo[17] bydgoski 412 24 218 59 3090 1867 6,2 289 1161 30,8
  Łabiszyn[18] żniński 167 9989 60 913 805 10,0 224 480 32,1
  Mrocza[19] nakielski 150 9282 62 785 624 3,0 −441 236 15,0
  Nakło nad Notecią[20] nakielski 187 32 149 172 7203 2575 −1,2 −1348 1308 18,3
  Nowa Wieś Wielka[21] bydgoski 148 9929 67 1782 1097 51,4 2679 906 61,6
  Osielsko[22] bydgoski 102 13 279 131 2647 2324 128,0 6559 3087 56,8
  Pruszcz[23] świecki 142 9635 68 1233 755 1,6 −12 314 2,2
  Rojewo[24] inowrocławski 120 4727 39 604 277 0,0 −296 127 20,2
  Sicienko[25] bydgoski 180 9915 55 983 917 32,8 1413 953 19,4
  Solec Kujawski[26] bydgoski 175 16 813 96 4867 1601 8,1 886 1092 74,0
  Szubin[27] nakielski 332 24 555 74 4002 1867 14,2 1261 1618 34,4
  Żnin[28] żniński 251 24 378 97 5083 1992 −1,1 −995 828 6,0
całość 3342 611 460

Miasta

edytuj

Na obszarze Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz znajduje się 10 miast, w których mieszka 444 tys. osób tj. 72% populacji. Największym miastem jest Bydgoszcz skupiająca 57% ludności Stowarzyszenia, w tym 80% ludności miejskiej i 72% osób aktywnych zawodowo.


Miasta Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz (wyróżniono nazwy miast będących siedzibami powiatów):

Miasto Powiat Powierzchnia
(km²)
Liczba ludności
30 czerwca 2017
Gęstość zaludnienia
(osób/km²)
  Barcin żniński 3,70 7,548 2040
  Bydgoszcz Bydgoszcz[29] 175,98 353,215 2007
  Kcynia nakielski 6,84 4,696 687
  Koronowo bydgoski 28,15 11,254 400
  Łabiszyn żniński 2,89 4,495 1555
  Mrocza nakielski 5,01 4,386 875
  Nakło nad Notecią nakielski 10,62 18,688 1760
  Solec Kujawski bydgoski 18,68 15,665 839
  Szubin nakielski 7,65 9,621 1258
  Żnin żniński 8,35 14,079 1686


  1. Ustawa zakładała możliwość utworzenia związku metropolitarnego zamieszkałego przez minimum 500 tys. mieszkańców przez miasto wojewódzkie będące siedzibą wojewody lub sejmiku województwa wraz z okolicznymi miastami, gminami i powiatami. Głównymi zadaniami związków miała być poprawa jakości transportu publicznego
  2. Stowarzyszenie Metropolia Poznań utworzono w 2011 roku. Obejmuje 23 jednostki terytorialne z 1 mln mieszkańców.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k Łukasz Krupa. Już rok działa Stowarzyszenie Samorządów Metropolia Bydgoszcz. „Dziennik Bydgoszczy”. 12/2017, s. 4-5, 2017. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. (pol.). 
  2. Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)
  3. a b Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz stało się faktem. 15 września 2016. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
  4. Polskie Radio PiK, Gminie Sadki nie po drodze z Metropolią Bydgoską [online], Gminie Sadki nie po drodze z Metropolią Bydgoską, 21 listopada 2019 [dostęp 2022-05-16] (pol.).
  5. Delimitacja i charakterystyka obszaru realizacji instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia. Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, marzec 2014.
  6. a b Główny Urząd Statystyczny / Statystyka regionalna / Badania regionalne / Dojazdy do pracy w Polsce – wyniki NSP 2011. [dostęp 2015-07-22].
  7. Metropolia Bydgoszcz już oficjalnie. 5 grudnia 2016. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
  8. a b Biedne Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz. 4 stycznia 2017. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
  9. http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/index.php/pl/transport/bilety-i-oplaty/strefy-biletowe dostęp 19-03-2018
  10. https://web.archive.org/web/20171208054555/http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/index.php/pl/linie-turystyczne/1730-autobusem-do-ostromecka dostęp 19-03-2018
  11. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  12. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  13. Raport_SVS_2019.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  14. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  15. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  16. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  17. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  18. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  19. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  20. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  21. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  22. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  23. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  24. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  25. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  26. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  27. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  28. Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25].
  29. Miasto na prawach powiatu.