Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz
Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz – stowarzyszenie gmin obejmujące 18 gmin leżących w strefie oddziaływania aglomeracji Bydgoszczy.
Terytorium gmin członków Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz | |
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data założenia | |
Rodzaj stowarzyszenia | |
Profil działalności | |
Zasięg | |
Prezes Zarządu | |
Członkowie |
20 |
Nr KRS | |
Data rejestracji | |
Strona internetowa |
Charakterystyka
edytujStowarzyszenie jest formą współpracy samorządów, będącą wstępem do budowy bydgoskiego związku metropolitalnego. Jego celem jest budowanie wspólnej tożsamości, wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru stowarzyszenia, jego promocja i dbanie o wspólne interesy zrzeszonych samorządów[1].
Historia
edytuj9 października 2015 roku uchwalono ustawę o związkach metropolitalnych[2], która stwarzała możliwość tworzenia takich związków przez największe polskie miasta wraz z okolicznymi samorządami[1]. Kryteria ustawowe spełniało około 10 miast w Polsce w tym Bydgoszcz[a]. Uchwały intencyjne wyrażające chęć współtworzenia związku metropolitalnego Metropolia Bydgoszcz podjęło 19 samorządów. Ustawa zakładała finansowanie tej formy współpracy z budżetu państwa (dla bydgoskiego obszaru metropolitalnego około 70-80 mln zł rocznie). Projekt przeszedł pomyślnie procedurę uchwałodawczą, został podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę i wszedł w życie 1 stycznia 2016, jednak nowo utworzony Rząd Beaty Szydło nie wydał do niej stosownych rozporządzeń[3]. W kolejnej kadencji Sejmu 2015-2019 usunięto z obiegu prawnego tę ustawę, tworząc początkowo tylko jeden Górnośląski Związek Metropolitalny. W związku z tym prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski zaproponował założenie stowarzyszenia, jako alternatywnej formy współpracy, dla zacieśniania relacji oraz dla budowania siły i potencjału regionu[1]. Członkostwo w związku zaproponowano 20 gminom otaczającym Bydgoszcz. Rady 18 gmin wypowiedziały się pozytywnie, zaś dwie (Zławieś Wielka i Złotniki Kujawskie) odmówiły członkostwa. Tworząc Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz wzorowano się na modelu poznańskim[b][3].
15 września 2016 odbyło się w Bydgoszczy zebranie założycielskie, na którym przedstawiciele 19 miast i gmin oraz 2 powiatów, podjęli uchwałę o powołaniu Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz[1]. 23 listopada 2016 Stowarzyszenie wpisano do Krajowego Rejestru Sądowego, a od lutego 2017 roku zaczęło funkcjonować Biuro Stowarzyszenia. Cały obszar związku ma powierzchnię 3496 km² i zamieszkuje go 619 tys. osób. W roku 2019 ze stowarzyszenia wystąpiła gmina Sadki (powiat nakielski)[4].
Przesłanki współpracy
edytuj- Konieczność oddolnego stworzenia organizacji gmin żywotnie zainteresowanych rozwojem ośrodka metropolitarnego, bez zmuszania do współpracy z racji politycznych (jak to ma miejsce np. w przypadku aglomeracji bydgosko-toruńskiej).
- Połączenie potencjałów samorządów o wspólnych interesach daje wartość dodaną w postaci korzyści promocyjnych i wymiernych korzyści finansowych.
- Postępująca od 1995 roku suburbanizacja okolic Bydgoszczy doprowadziła do zasiedlenia okolic miasta przez osoby związane rodzinnie i zawodowo z Bydgoszczą, które do niej codziennie dojeżdżają i korzystają z usług wyższego rzędu (szkoły, szpitale, handel, kultura, sport itd.); w latach 1995-2016 do podbydgoskich gmin przesiedliło się około 20 tys. mieszkańców, którzy wybudowali ponad 10 tys. domów.
- Rozwijający się rynek pracy w Bydgoszczy i niskie bezrobocie stworzyły szansę zatrudnienia dla osób zamieszkujących okolice miasta. Z badań Ośrodka Statystyki Miast w Poznaniu przeprowadzonego w 2006 roku wynika, że do Bydgoszczy przyjeżdżało do pracy z innych gmin i powiatów 19,7 tys. osób (13 miejsce w kraju, 4 w północnej Polsce). Było to prawie 5 razy więcej, niż z osób wyjeżdżających do pracy z Bydgoszczy[6]. Dodatni iloraz przepływów jest najwyższy w województwie kujawsko-pomorskim i dotyczy również gmin podbydgoskich: Białe Błota i Osielsko. Ponad 20% udział w liczbie pracowników najemnych na terenie gminy w której mieszkają mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Dąbrowa Chełmińska, Dobrcz, Sicienko, Białe Błota, Świekatowo, Osielsko, Nowa Wieś Wielka. Natomiast udział w zakresie 15-20% mieli przyjeżdżający do pracy z gmin: Szubin, Łabiszyn i Koronowo. Udział powyżej 5% miały gminy położone dalej na północ i południowy zachód od Bydgoszczy aż do granic województwa[6].
Organy i budżet
edytujOrganem naczelnym stowarzyszenia jest 7-osobowy zarząd. Prezesem zarządu jest prezydent Bydgoszczy, a wiceprezesami: starostowie: bydgoski i nakielski oraz burmistrz Żnina[7]. Resztę składu uzupełniają burmistrzowie i wójtowie gmin członkowskich. W 2016 roku roczną wysokość składek ustalono na poziomie 1 zł od mieszkańca Bydgoszczy oraz 50 groszy od mieszkańców gmin podmiejskich oraz powiatów: bydgoskiego i nakielskiego[8].
Zadania
edytuj- Budowanie pozytywnych relacji i wzajemnego zaufania między samorządami.
- Rozwijanie poczucia wspólnoty pomiędzy mieszkańcami poszczególnych miejscowości.
- Ustalenie wspólnej strategii rozwoju dla gmin wchodzących w skład stowarzyszenia.
- Budowa potencjału oraz promocja obszaru stowarzyszenia jako najsilniejszego ośrodka gospodarczego w województwie kujawsko-pomorskim.
- Wspólna promocja kulturalna i turystyczna obszaru metropolitarnego.
- Rozwój transportu publicznego, łączącego poszczególne gminy (w tym Bydgoski Rower Aglomeracyjny).
- Integracja gospodarki komunalnej (wspólna grupa zakupowa, gospodarka odpadami ścieżki rowerowe).
- Pozyskiwanie środków finansowych z krajowych i zagranicznych funduszy celowych.
- Wyrażanie opinii dotyczących procesów legislacyjnych i decyzyjnych w sprawach objętych przedmiotem zainteresowania związku.
- Lobbing w celu realizacji ważnych dla regionu bydgoskiego inwestycji np. drogi ekspresowej S10, rewitalizacji linii kolejowych, czy też terminala transportu multimodalnego.
Podejmowane projekty i inicjatywy
edytuj- Stała współpraca z Bydgoską Agencją Rozwoju Regionalnego, w celu wzmocnienia promocji gospodarczej[1].
- Szkolenia dotyczące wspólnego przygotowywania ofert inwestycyjnych dla inwestorów, tworzenia budżetów obywatelskich, prowadzenia konsultacji społecznych[1].
- Utworzenie Bydgoskiej Grupy Zakupowej dla wspólnego zakupu gazu ziemnego i energii elektrycznej, umożliwiającego uzyskanie oszczędności finansowych[1].
- Organizacja międzygminnego zbiorowego transportu publicznego; w 2018 roku funkcjonowało 6 linii autobusowych (91,92,93,94,95,99) dojeżdżających z Bydgoszczy do gmin: Białe Błota, Osielsko, Dobrcz i Nowa Wieś Wielka[8][9] oraz sezonowa linia nr 75 do Ostromecka[10].
- Wspólna gospodarka odpadami; w 2017 roku do bydgoskiego Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych „ProNatura” trafiały odpady z gmin: Sicienko, Dąbrowa Chełmińska, Mrocza, Solec Kujawski, Koronowo oraz Nakło nad Notecią[1].
- Integracja gmin podbydgoskich poprzez rekreację, np. uczestnictwo metropolii Bydgoszcz w Europejskiej Rywalizacji Rowerowej (European Cycling Challenge 2017), organizacja międzygminnych zawodów sportowych dla dzieci itp.[1].
- Akcje promocyjne „Metropolia za pół ceny” dotyczące rabatów w zakupach u lokalnych przedsiębiorców[1].
- Akcje solidarnościowe, m.in. w zbiórkach na rzecz usuwania szkód po klęskach żywiołowych w stowarzyszonych gminach[1] (np. dla gmin w powiecie żnińskim po nawałnicach w 2017 roku).
Członkowie
edytujCzłonkami stowarzyszenia są: miasto Bydgoszcz, powiaty: bydgoski i nakielski, oraz 17 gmin, w tym: 8 z powiatu bydgoskiego, 4 z powiatu nakielskiego, 3 z powiatu żnińskiego i po jednej z powiatu: świeckiego i inowrocławskiego.
Gminy Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz:
Gmina | Powiat | Powierzchnia (km²) |
Liczba ludności 30 grudnia 2016 |
Gęstość zaludnienia (osób/km²) |
Pracujący | Podmioty REGON | Zmiana populacji 1995-2016 (%) |
Saldo migracji 1995-2016 | Nowe mieszkania 1995-2016 | Zalesienie (% pow.) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Barcin[11] | żniński | 125 | 14 911 | 123 | 2904 | 985 | −4,8 | −1146 | 446 | 9,9 |
Białe Błota[12] | bydgoski | 123 | 20 694 | 169 | 7279 | 3190 | 124,9 | 9299 | 3690 | 53,0 |
Bydgoszcz[13] | Bydgoszcz | 176 | 353 938 | 2011 | 122 378 | 42 900 | −8,3 | −19 486 | 21 457 | 27,2 |
Dąbrowa Chełmińska[14] | bydgoski | 125 | 8218 | 66 | 915 | 680 | 24,0 | 1066 | 690 | 44,1 |
Dobrcz[15] | bydgoski | 130 | 11 352 | 87 | 1166 | 998 | 34,3 | 1841 | 1014 | 6,5 |
Kcynia[16] | nakielski | 297 | 13 478 | 45 | 1162 | 806 | −5,0 | −1224 | 291 | 21,7 |
Koronowo[17] | bydgoski | 412 | 24 218 | 59 | 3090 | 1867 | 6,2 | 289 | 1161 | 30,8 |
Łabiszyn[18] | żniński | 167 | 9989 | 60 | 913 | 805 | 10,0 | 224 | 480 | 32,1 |
Mrocza[19] | nakielski | 150 | 9282 | 62 | 785 | 624 | 3,0 | −441 | 236 | 15,0 |
Nakło nad Notecią[20] | nakielski | 187 | 32 149 | 172 | 7203 | 2575 | −1,2 | −1348 | 1308 | 18,3 |
Nowa Wieś Wielka[21] | bydgoski | 148 | 9929 | 67 | 1782 | 1097 | 51,4 | 2679 | 906 | 61,6 |
Osielsko[22] | bydgoski | 102 | 13 279 | 131 | 2647 | 2324 | 128,0 | 6559 | 3087 | 56,8 |
Pruszcz[23] | świecki | 142 | 9635 | 68 | 1233 | 755 | 1,6 | −12 | 314 | 2,2 |
Rojewo[24] | inowrocławski | 120 | 4727 | 39 | 604 | 277 | 0,0 | −296 | 127 | 20,2 |
Sicienko[25] | bydgoski | 180 | 9915 | 55 | 983 | 917 | 32,8 | 1413 | 953 | 19,4 |
Solec Kujawski[26] | bydgoski | 175 | 16 813 | 96 | 4867 | 1601 | 8,1 | 886 | 1092 | 74,0 |
Szubin[27] | nakielski | 332 | 24 555 | 74 | 4002 | 1867 | 14,2 | 1261 | 1618 | 34,4 |
Żnin[28] | żniński | 251 | 24 378 | 97 | 5083 | 1992 | −1,1 | −995 | 828 | 6,0 |
całość | 3342 | 611 460 |
Miasta
edytujNa obszarze Stowarzyszenia Metropolia Bydgoszcz znajduje się 10 miast, w których mieszka 444 tys. osób tj. 72% populacji. Największym miastem jest Bydgoszcz skupiająca 57% ludności Stowarzyszenia, w tym 80% ludności miejskiej i 72% osób aktywnych zawodowo.
Miasta Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz (wyróżniono nazwy miast będących siedzibami powiatów):
Miasto | Powiat | Powierzchnia (km²) |
Liczba ludności 30 czerwca 2017 |
Gęstość zaludnienia (osób/km²) |
---|---|---|---|---|
Barcin | żniński | 3,70 | 7,548 | 2040 |
Bydgoszcz | Bydgoszcz[29] | 175,98 | 353,215 | 2007 |
Kcynia | nakielski | 6,84 | 4,696 | 687 |
Koronowo | bydgoski | 28,15 | 11,254 | 400 |
Łabiszyn | żniński | 2,89 | 4,495 | 1555 |
Mrocza | nakielski | 5,01 | 4,386 | 875 |
Nakło nad Notecią | nakielski | 10,62 | 18,688 | 1760 |
Solec Kujawski | bydgoski | 18,68 | 15,665 | 839 |
Szubin | nakielski | 7,65 | 9,621 | 1258 |
Żnin | żniński | 8,35 | 14,079 | 1686 |
Uwagi
edytuj- ↑ Ustawa zakładała możliwość utworzenia związku metropolitarnego zamieszkałego przez minimum 500 tys. mieszkańców przez miasto wojewódzkie będące siedzibą wojewody lub sejmiku województwa wraz z okolicznymi miastami, gminami i powiatami. Głównymi zadaniami związków miała być poprawa jakości transportu publicznego
- ↑ Stowarzyszenie Metropolia Poznań utworzono w 2011 roku. Obejmuje 23 jednostki terytorialne z 1 mln mieszkańców.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Łukasz Krupa. Już rok działa Stowarzyszenie Samorządów Metropolia Bydgoszcz. „Dziennik Bydgoszczy”. 12/2017, s. 4-5, 2017. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. (pol.).
- ↑ Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)
- ↑ a b Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz stało się faktem. 15 września 2016. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
- ↑ Polskie Radio PiK , Gminie Sadki nie po drodze z Metropolią Bydgoską [online], Gminie Sadki nie po drodze z Metropolią Bydgoską, 21 listopada 2019 [dostęp 2022-05-16] (pol.).
- ↑ Delimitacja i charakterystyka obszaru realizacji instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w obszarze funkcjonalnym Bydgoszczy i Torunia. Zarząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, marzec 2014.
- ↑ a b Główny Urząd Statystyczny / Statystyka regionalna / Badania regionalne / Dojazdy do pracy w Polsce – wyniki NSP 2011. [dostęp 2015-07-22].
- ↑ Metropolia Bydgoszcz już oficjalnie. 5 grudnia 2016. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
- ↑ a b Biedne Stowarzyszenie Metropolia Bydgoszcz. 4 stycznia 2017. [dostęp 2018-03-16]. (pol.).
- ↑ http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/index.php/pl/transport/bilety-i-oplaty/strefy-biletowe dostęp 19-03-2018
- ↑ https://web.archive.org/web/20171208054555/http://www.zdmikp.bydgoszcz.pl/index.php/pl/linie-turystyczne/1730-autobusem-do-ostromecka dostęp 19-03-2018
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Raport_SVS_2019_gm_s1.rdl [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-04-25] .
- ↑ Miasto na prawach powiatu.