Zygmunt Frankiewicz

polski polityk i inżynier, senator i były prezydent Gliwic

Zygmunt Mieczysław Frankiewicz (ur. 19 czerwca 1955 w Gliwicach) – polski samorządowiec, inżynier i nauczyciel akademicki, doktor habilitowany nauk technicznych, prezydent Gliwic (1993–2019), senator X i XI kadencji (od 2019).

Zygmunt Frankiewicz
Ilustracja
Zygmunt Frankiewicz (2023)
Data i miejsce urodzenia

19 czerwca 1955
Gliwice

Prezydent Gliwic
Okres

od 2 września 1993
do 13 października 2019

Poprzednik

Piotr Sarré

Następca

Janusz Moszyński (p.f.)

Prezes Związku Miast Polskich
Okres

od 2015
do 2024

Poprzednik

Ryszard Grobelny

Następca

Jacek Sutryk

podpis
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego

Życiorys

edytuj

Wykształcenie i praca naukowa

edytuj

W latach 1962–1970 uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 9 w Gliwicach[1], a w 1970 rozpoczął naukę w IV Liceum Ogólnokształcącym w tym samym mieście[2].

W 1979 ukończył studia na Politechnice Śląskiej, po których został pracownikiem naukowym tej uczelni (najpierw w Zakładzie Elektroniki Biomedycznej Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki, następnie w Katedrze Podstaw Systemów Technicznych na Wydziale Organizacji i Zarządzania)[3]. W 1987 uzyskał stopień doktora nauk technicznych[4], w 1994 habilitował się w zakresie nauk technicznych[5].

Działalność samorządowa i polityczna

edytuj

W latach 1990–2002 przez trzy kadencje zasiadał w gliwickiej radzie miasta[6][7][8]; w latach 1990–1993 był przewodniczącym Komisji ds. Rozwoju Miasta oraz Komisji Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska, a w 1993 przewodniczącym rady[9]. 2 września 1993 rada miasta powołała go na stanowisko prezydenta miasta[10]; na kolejne kadencje radni wybierali go w 1994 i 1998[11].

Od 1991 działał w Kongresie Liberalno-Demokratycznym, a od 1994, po połączeniu KLD z Unią Demokratyczną, należał do Unii Wolności[9]. W 2001 był jednym z założycieli Platformy Obywatelskiej w województwie śląskim[11]. W latach 1995–2000 i 2003–2015 pełnił społeczną funkcję przewodniczącego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów[12].

W 2002, w wyniku pierwszych bezpośrednich wyborów samorządowych, został kolejny raz prezydentem miasta, wygrywając w drugiej turze z kandydatem SLD – Stanisławem Ogryzkiem[13][14]. W głosowaniu z 2006 skutecznie ubiegał się o reelekcję wygrywając w pierwszej turze z poparciem 55,97%[15]. W 2007, po konflikcie z władzami krajowymi Platformy Obywatelskiej, odszedł z partii[12]. W latach 2008–2010 zasiadał we władzach Ruchu Obywatelskiego „Polska XXI”[16].

8 listopada 2009 odbyło się referendum w sprawie odwołania organów samorządu terytorialnego w Gliwicach przed upływem kadencji, uznane za nieważne ze względu na zbyt niską frekwencję wyborczą, która wyniosła 11,74%[17]. Rok później Zygmunt Frankiewicz po raz kolejny został prezydentem Gliwic, kandydując z ramienia własnego komitetu wyborczego, wygrał w drugiej turze z przedstawicielem POZbigniewem Wygodą[18].

W 2014 został wybrany na kolejną kadencję, wygrywając w pierwszej turze głosowania[19]. W tym samym roku został także wybrany na przewodniczącego Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego[12]. W 2015 powołano go na prezesa Związku Miast Polskich[20], stanowisko to zajmował do 2024[21]. W 2017 został powołany przez prezydenta RP Andrzeja Dudę w skład Komitetu Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej[22]. W tym samym roku wszedł w skład Zespołu ds. Przeglądu Prawa Samorządowego działającego przy prezydencie RP[22]. W wyborach w 2018 ponownie został włodarzem Gliwic, wygrywając w pierwszej turze głosowania i bijąc tym samym własny rekord najdłużej urzędującego prezydenta miasta w Polsce[23].

W wyborach w 2019 uzyskał mandat senatora X kadencji, kandydując z listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu nr 70[24]. W związku z wyborem wygasł jego mandat prezydenta Gliwic. W Senacie objął funkcję przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej[25]. W wyborach w 2023 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję z ramienia KWW Zygmunt Frankiewicz – Pakt Senacki, zdobywając 157 302 głosy[26]. W XI kadencji Senatu współtworzył Koło Senackie Niezależni i Samorządni, zostając jego wiceprzewodniczącym[27]. Ponownie też stanął na czele Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej[28].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

W 2010 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[29], a w 2015 Odznaką Honorową za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego[30]. W 2000 otrzymał Nagrodę im. Wojciecha Korfantego, nadaną przez Związek Górnośląski[31].

Wyniki w wyborach na prezydenta Gliwic i do Senatu

edytuj
Wybory Komitet wyborczy Organ Wynik
2002 Koalicja dla Gliwic
KWW Zygmunta Frankiewicza
Prezydent Gliwic 21 063 (45,22%) [32]
26 944 (68,35%) [13]
2006 Platforma Obywatelska 30 147 (55,97%) [15]
2010 KWW Koalicja dla Gliwic
Zygmunta Frankiewicza
27 345 (47,62%) [33]
25 036 (67,44%) [18]
2014 30 004 (55,73%) [34]
2018 50 260 (72,35%) [35]
2019 Koalicja Obywatelska Senat X kadencji 124 255 (61,09%) [24]
2023 KWW Zygmunt Frankiewicz
Pakt Senacki
Senat XI kadencji 157 302 (67,78%) [26]

Przypisy

edytuj
  1. Znani absolwenci 9-ki: Zygmunt Frankiewicz [online], gliwicesp9.edupage.org [dostęp 2018-11-12].
  2. Jubileusz 60-lecia IV LO w Gliwicach [online], dziennikzachodni.pl, 4 grudnia 2017 [dostęp 2018-11-12].
  3. Politechnika Śląska to był naturalny wybór, polsl.pl, marzec 2015 [zarchiwizowane 2018-11-12].
  4. Obronione doktoraty w Instytucie Elektroniki, iele.polsl.pl [zarchiwizowane 2008-01-11].
  5. Obronione habilitacje w Instytucie Elektroniki, iele.polsl.pl [zarchiwizowane 2008-01-11].
  6. Kadencja 1990–1994, bip.gliwice.eu [zarchiwizowane 2016-01-31].
  7. Kadencja 1994–1998, bip.gliwice.eu [zarchiwizowane 2016-01-31].
  8. Kadencja 1998–2002, bip.gliwice.eu [zarchiwizowane 2016-01-31].
  9. a b Zygmunt Frankiewicz [online], wyborcza.pl, 22 października 2002 [dostęp 2018-11-12].
  10. Uchwała nr LVII/566/93 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 2 września 1993 r. w sprawie: stwierdzenia wyboru Prezydenta Miasta Gliwice, bip.gliwice.eu [zarchiwizowane 2018-11-11].
  11. a b 16 września referendum ws. odwołania prezydenta Gliwic, tvp.pl, 20 lipca 2012 [zarchiwizowane 2018-11-12].
  12. a b c Rekordzista wśród prezydentów. Rządzi Gliwicami od 1993 r. Kim jest Zygmunt Frankiewicz? [online], dziennik.pl, 22 października 2018 [dostęp 2018-11-12].
  13. a b Wybory samorządowe 2002 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].
  14. Stanisław Ogryzek – kandydat na prezydenta Gliwic [online], wyborcza.pl, 27 sierpnia 2002 [dostęp 2018-11-12].
  15. a b Wybory samorządowe 2006 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].
  16. Zygmunt Frankiewicz, mamprawowiedziec.pl [zarchiwizowane 2018-11-12].
  17. Informacja o zarządzonych i przeprowadzonych referendach w sprawie odwołania organu samorządu terytorialnego przed upływem kadencji (kadencja rad: 2006–2010), pkw.gov.pl [zarchiwizowane 2011-01-10].
  18. a b Wybory samorządowe 2010 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2013-12-30].
  19. W 10 miastach prezydenckich woj. śląskiego już po wyborach, w 14 drugie tury [online], naszemiasto.pl, 18 listopada 2014 [dostęp 2014-11-18].
  20. Zygmunt Frankiewicz szefem Związku Miast Polskich [online], gliwice.eu, 6 marca 2015 [dostęp 2017-01-19].
  21. Maciej Wołodko, Jacek Sutryk prezesem Związku Miast Polskich [online], wroclaw.pl, 18 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26].
  22. a b Prezydent doradza prezydentowi, „Gliwice. Miejski Serwis Informacyjny”, Nr 37/2017, Gliwice: Urząd Miejski w Gliwicach, 14 września 2017, s. 7, ISSN 1642-1108.
  23. Najdłużej rządzący polskim miastem prezydent pobił swój rekord, tvn24.pl, 22 października 2018 [zarchiwizowane 2018-10-22].
  24. a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-14].
  25. Bartosz Goluch, Znamy przewodniczących komisji Senatu. 8 z KO, 6 z PiS [online], wp.pl, 13 listopada 2019 [dostęp 2019-11-14].
  26. a b Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2023 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-10-20].
  27. Kluby i koła: XI kadencja Senatu [online], senat.gov.pl [dostęp 2024-02-25].
  28. Senat wybrał przewodniczących 19 komisji stałych [online], portalsamorzadowy.pl, 29 listopada 2023 [dostęp 2023-11-29].
  29. M.P. z 2010 r. nr 90, poz. 1045
  30. Główną maksymą dzisiejszego spotkania jest „Labor omnia vincit – praca wszystko zwycięża” – minister Andrzej Halicki podczas konferencji „Od Solidarności do Samorządności”, mac.gov.pl, 28 sierpnia 2015 [zarchiwizowane 2016-05-03].
  31. Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego, zwiazekg.type.pl, 17 czerwca 2011 [zarchiwizowane 2019-10-31].
  32. Wybory samorządowe 2002 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].
  33. Wybory samorządowe 2010 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].
  34. Wybory samorządowe 2014 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].
  35. Wybory samorządowe 2018 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2018-11-08].

Linki zewnętrzne

edytuj