Jerzy Schabowicz
kapral[a] | |
Data i miejsce urodzenia |
19 października 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 marca 2001 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
1 pułk artylerii przeciwlotniczej |
Stanowiska | |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
Późniejsza praca | |
Odznaczenia | |
Jerzy Tadeusz Schabowicz[b] (ur. 19 października 1912 w Warszawie, zm. 10 marca 2001 tamże) – kapral Armii Krajowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Jana (zm. 1952), funkcjonariusza Policji Państwowej, i Bronisławy z Kamianowskich (zm. 1975)[1]. Absolwent warszawskiej Państwowej Średniej Szkoły Handlowej im. J. i M. Roeslerów (1932), następnie pracował jako praktykant handlowy, kierownik sprzedaży i księgowy. Służbę wojskową odbył w latach 1935–1936 w 1 Morskim Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej z Gdyni[2].
Podczas kampanii wrześniowej zmobilizowany do 109 baterii wystawionej przez 1 pułk artylerii przeciwlotniczej[c]. Brał udział w obronie Łucka, po czym w październiku 1939 przedostał się do Warszawy. Od stycznia 1942 w konspiracji - początkowo w Związku Walki Zbrojnej, następnie w Armii Krajowej. Szkolił żołnierzy w zakresie znajomości budowy i zasad działania dział przeciwlotniczych. Na czas powstania przewidziany był, jako fachowiec w tej dziedzinie, do obsługi dział. Wobec braku artylerii w oddziałach AK-owskich, Jerzy Schabowicz w powstaniu warszawskim początkowo zwalczał niemieckie czołgi i bronił barykad, jako żołnierz batalionu „Chrobry I”. Po przejściu na Stare Miasto przydzielony do Grupy Szturmowej „Lisa” (por. Mikołaja Dunin-Marcinkiewicza). Uczestniczył w walkach o getto, Dworzec Gdański i ulicę Stawki oraz w obronie barykad między Arsenałem a Pasażem Simonsa (w tym czasie jako celowniczy zdobycznego działka 50 mm oraz karabinu maszynowego zwalczał wrogie czołgi, goliaty i piechotę oraz unieszkodliwił tankietkę z materiałem wybuchowym). Ranny w głowę, ratował zasypanych w Pasażu Simonsa żołnierzy batalionu „Chrobry I”[d][3]. Z pozostałościami powstańczych oddziałów por. „Lisa” i por. „Zana” obsadzał ruiny Pasażu Simonsa, po czym przeszedł kanałami do Śródmieścia. Do końca powstania walczył na ulicy Brackiej pod dowództwem por. Stanisława Dąbrowskiego „Grzywy”, obsługując karabin maszynowy i granatnik. 17 września 1944 otrzymał z rąk gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego Order Virtuti Militari 5 klasy[4]. Po upadku powstania w niemieckiej niewoli (nr jeniecki 104860) - przebywał w stalagach III A Luckenwalde i VIII F Łambinowice[e].
Po wojnie pracował jako główny księgowy. Żonaty z Zofią z domu Szyszkowską (zm. 1984), z którą miał dwie córki Elżbietę i Małgorzatę.
Zmarł 10 marca 2001 w Warszawie[4], pochowany 15 marca 2001 na cmentarzu Bródnowskim (sektor 81E-2-8)[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Warszawski Krzyż Powstańczy[5]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Informacja podana na podstawie https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/jerzy-schabowicz,39516.html W niektórych opracowaniach podana jest informacja, że Jerzy Schabowicz posiadał stopień plutonowego.
- ↑ Niektóre źródła podają, że jego drugie imię brzmiało Wojciech.
- ↑ 109 bateria wchodziła w skład 102 Dywizjonu Półstałego Artylerii Przeciwlotniczej. Dywizjon ten początkowo zmobilizowany został dla OPL Warszawy, ale w dniu 6 września 1939 skierowano go w okolice Brześcia nad Bugiem. Potem walczył w okolicach Łucka i dotarł do Uhnowa.
- ↑ Miało to miejsce w dniu 31 sierpnia 1944 po niemieckim nalocie bombowym.
- ↑ Informacja podana na podstawie http://www.straty.pl/pl/szukaj.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 2024-09-18] .
- ↑ Polak (red.) 1999 ↓, s. 94.
- ↑ Polak (red.) 1999 ↓, s. 94-95.
- ↑ a b Polak (red.) 1999 ↓, s. 95.
- ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „ Stolica”. Rok XXXVII, Nr 27 (1800), s. 15, 19 września 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-18].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Konspiracja 1939–1945. T. 5/I. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (powstanie warszawskie)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym
- Pochowani na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie
- Polscy jeńcy niemieckich obozów jenieckich
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 2001