Drawa (dopływ Noteci)
 Rzeka Drawa na obrzeżach Drawska Pomorskiego | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kontynent | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rzeka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 185,9 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Powierzchnia zlewni |
3296,4 km² | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejsce | osada Zdroje w sołectwie Ogrodno | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wysokość |
ok. 200 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Recypient | Noteć | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejsce |
okolice Krzyża Wlkp. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wysokość |
ok. 30 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Drawa (niem. Drage) – rzeka w północno-zachodniej Polsce o długości 185,9 km i powierzchni zlewni 3296,4 km²[1].
Rzeka przepływa przez następujące regiony fizycznogeograficzne: Pojezierze Drawskie, Równinę Drawską i częściowo Pojezierze Wałeckie i Kotlinę Gorzowską (u ujścia).
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]
Źródło Drawy znajduje się w okolicach wsi Zdroje w gminie Połczyn-Zdrój w Drawskim Parku Krajobrazowym. Dalej przepływa przez rezerwat przyrody Dolina Pięciu Jezior (Krzywe, Krąg, Długie Jezioro, Jezioro Głębokie i Jezioro Małe), Żerdno (Srebrne) oraz najgłębsze jezioro woj. zachodniopomorskiego – Drawsko. Następnie przez Wilczkowo, miasta Złocieniec i Drawsko Pomorskie w którym Drawa płynie w dwóch odnogach, jezioro Lubie, Wielkie i Małe Dębno, Poligon Drawski oraz wieś Prostynię w gminie Kalisz Pomorski.
Kolejne jest miasto Drawno, w którym znajduje się siedziba Drawieńskiego Parku Narodowego, przez który przepływa Drawa i jej dopływ, Płociczna, dalej jeziora Adamowo i Grażyna. Park narodowy rzeka opuszcza w rejonie wsi Stare Osieczno. Następnie rzeka wyznacza granicę pomiędzy województwami: wielkopolskim i lubuskim, a w okolicach Krzyża Wielkopolskiego (Bielice Nowe) wpada do Noteci.
W górnym odcinku rzeka płynie przez liczne jeziora, meandrując wśród lasów i łąk; nurt jest tu spokojny, czasami wręcz leniwy. Po wypłynięciu z jeziora Lubie rzeka zmienia swój charakter, wypłyca się, nabiera szybkości, a wartki nurt i kamieniste dno upodobniają ją do rzek górskich. W Drawieńskim Parku Narodowym rzeka jest szeroka i głęboka, jednak nurt jest wartki, a w rzece leży mnóstwo przeszkód w postaci powalonych drzew. Brzegi rzeki przeważnie są wysokie, porośnięte drzewostanem. Na ostatnim odcinku od parku narodowego do ujścia do Noteci nurt się uspokaja, rzeka jest szeroka i nabiera charakteru typowej rzeki nizinnej.
Dopływy
[edytuj | edytuj kod]
Rzeki: Człopica, Kokna, Korytnica, Mierzęcka Struga, Płociczna, Pokrętna, Słopica, Wąsowa
Strugi: Bagnica, Drawisko, Drawka, Głęboka, Miedznik, Moczel, Pełknica, Radówka, Sitna, Studzienica, Sucha, Szczuczna, Wilżnica
Kanał: Prostynia
Zagospodarowanie
[edytuj | edytuj kod]Na Drawie od 1896 roku zbudowano małą elektrownię wodną Kamienna w Głusku.
W 1917 roku zbudowano małą elektrownię wodną Borowo, która posiada 2 generatory o łącznej mocy 1 MW. Różnica poziomów wody rzeki przy elektrowni wynosi 9 m[3].
Jakość wód
[edytuj | edytuj kod]W 2006 roku przeprowadzono ocenę jakości wód w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu rzeki Drawy. Na 104,5 km od ujścia Drawy, poniżej jeziora Lubie (w miejscowości Żołędowo) oceniono wody na III klasę jakości. W dalszym biegu powyżej ujścia Korytnicy na 50,4 km, w Bogdance (most Zatom-Niemieńsko) także oceniono wody na III klasę jakości[1].
Odmulanie zbiornika wodnego elektrowni Kamienna w latach 1982–1983 stało się ostatnim aktem wyginięcia polskiej populacji łososia[4].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Na Drawie znajdują się dwie XIX/XX-wieczne elektrownie wodne – elektrownia w Borowie i elektrownia Kamienna w Głusku.
Na odcinku między jeziorem Dąbie Wielkie a elektrownią wodną Borowo rzeka przepływa przez zamkniętą część Poligonu Drawskiego. Spływ tym odcinkiem Drawy jest zabroniony, co wynika z faktu iż jest to centralny punkt upadku pocisków, a rzeka nie jest oczyszczana z niewybuchów i innych materiałów niebezpiecznych[5].
W 2016 na terenie gminy Drawsko Pomorskie odbyła się szósta edycja Mistrzostw w chodzeniu po Drawie – jest to otwarty, amatorski rajd przeprawowy w górę rzeki[6].
Szlak kajakowy Drawy im. Ks. Kard. Karola Wojtyły
[edytuj | edytuj kod]Początek w Czaplinku nad jeziorem Drawsko (173 km do ujścia), koniec w Krzyżu (2,4 km). Szlak przedzielony poligonem drawskim na dwie części - północną (Drawski Park Krajobrazowy i Pojezierze Drawskie) oraz południową (Drawieński Park Narodowy i Puszcza Drawska). Na większości odcinków szlak wygodny z miejscowymi trudnościami. W parku narodowym szlak momentami trudny o charakterze podgórskim. Na jeziorach Drawsko i Lubie boczny wiatr i fala[7][8].
Hydronimia
[edytuj | edytuj kod]Pochodzenie nazwy rzeki nie jest do końca wyjaśnione. Nazwa została odnotowana w 1251 – Drawa, 1363 – Drawe, 1470–1480 in Drawa. Nazwa rzeki jest uznawana przez wielu badaczy za przedsłowiańską, na co wskazuje podobieństwo nazewnicze z rzeką Drawą (dopływem Dunaju) oraz paroma innymi rzekami np. norweską Driwą płynącą koło Oppdal; jak też podobieństwa z nazwami jezior europejskich; np. bałtyckie Drawe odnotowane w 1303 (jezioro koło Morąga). Nazwę Drawa językoznawcy wywodzą od indoeuropejskiego rdzenia *dreu_- lub *drou_- w znaczeniu 'bieg', 'płynięcie' z dodanym przyrostkiem -a. Istnieje także hipoteza pochodzenia od słowiańskiego przymiotnika dravy, w języku polskim o znaczeniu 'szybki', 'gwałtowny' (także o wodzie), co zostało poświadczone w języku czeskim i słowackim[9].
Nazwę Drawa wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę rzeki – Drage[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rzeki. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2006-2007. Szczecin: WIOŚ Szczecin, 2008-12-30, s. 57, 68.
- ↑ kajaki-sikory [1]
- ↑ Ogólnopolski Samorządowy Serwis Energii Odnawialnej: Elektrownia Wodna Borowo. Związek Powiatów Polskich. [dostęp 2009-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-22)]. (pol.).
- ↑ Ryszard Bartel. Ryby dwuśrodowiskowe, ich znaczenie gospodarcze, program restytucji tych gatunków. „Supplementa ad Acta Hydrobiologica”. 3, s. 37–55, 2002. ISSN 1643-3157. [dostęp 2017-09-15]., Za: Łosoś atlantycki. salmon.pl. [dostęp 2017-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-22)]. (pow.: Chełkowski 1986)
- ↑ Bezpieczeństwo na poligonie. Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Olesznie. [dostęp 2009-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-08)]. (pol.).
- ↑ Biuletyn Starosty Drawskiego nr 15, czerwiec 2016
- ↑ Marciniak K. (red.):Drawa - Szlak kajakowy Jezioro Drawsko-Krzyż, 1:60000, Eko-Graf 2007 (Materiał promocyjny Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Pojezierza Drawskiego)
- ↑ Na szlaku - Zachodniopomorskie: morze przygody
- ↑ Maria Malec: Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 70. ISBN 83-01-13857-2.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 7)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Drawski Park Krajobrazowy
- Opis Drawy przez Marię Podhorska
- Przewodnik po Drawie (1)
- Przewodnik po Drawie (2)
- Przewodnik po Drawie (3)
- Wrota Czaplinka. wrota.czaplinek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-19)].