Godziny nadziei

Godziny nadziei
Gatunek	dramat, wojenny
Rok produkcji	1955
Data premiery	9 maja 1955
Kraj produkcji	Polska
Język	polski, niemiecki, rosyjski, francuski, włoski, czeski, angielski
Czas trwania	87 minut
Reżyseria	Jan Rybkowski
Scenariusz	Jerzy Pomianowski
Główne role	Zbigniew Józefowicz; Krystyna Kamieńska; Stanisław Mikulski
Muzyka	Andrzej Markowski
Zdjęcia	Władysław Forbert
Scenografia	Jan Grandys
Kostiumy	Jerzy Szeski
Montaż	Czesław Raniszewski
Produkcja	WFF w Łodzi
Wytwórnia	WFF w Łodzi
Dystrybucja	Centrala Rozpowszechniania Filmów
	Nagrody
	Państwowa Nagroda Artystyczna (II st.)

Godziny nadziei – polski dramat wojenny z 1955 roku w reżyserii Jana Rybkowskiego. Ekranizacja powieści powieści Jerzego Pomianowskiego pt. Koniec i początek z 1955 roku.

Opis fabuły

Ostanie dni II wojny światowej. W małym miasteczku na Ziemiach Zachodnich znajduje się polski szpital polowy i nieduży oddział LWP pod dowództwem kpt. Walka oraz cała masa byłych więźniów obozów koncentracyjnych, robotników przymusowych, a nawet żołnierzy państw zachodnich i polskich żołnierzy września 1939 oswobodzonych z jenieckich obozów. Nieoczekiwanie miasteczko zostaje zaatakowane przez doborowe oddziały Waffen-SS usiłujące przedrzeć się na Zachód. Kpt. Walek, po mimo beznadziejnej z pozoru sytuacji, postanawia bronić miasteczka, aż do momentu ewakuacji szpitala i ludności cywilnej. O ostatecznym wyniku batalii przesądza przybycie z odsieczą radzieckich oddziałów pancernych.

Obsada aktorska

Zbigniew Józefowicz − kapitan Walek, komendant szpitala
Krystyna Kamieńska − doktor Anna
Stanisław Mikulski − porucznik Jan Basior
Jadwiga Chojnacka − siostra Margiel
Bronisław Pawlik − fryzjer Szczeżuja
Zofia Mrozowska − aktorka z teatru polowego
Bohdan Ejmont − lotnik Pietia
Anna Ciepielewska − Giannina
Janina Jabłonowska – robotnica
Bohdan Ejmont – lotnik Pietia
Stefan Rydel – sturmführer von Lyx
Stanisław Milski – Nagel, pułkownik SS
Jerzy Kaliszewski – major Woynicz
Leon Niemczyk – oficer amerykański
Janusz Jaroń – oficer sztabowy
Jerzy Kawka – scharführer Schkoppeck
Kazimierz Szubert – Kurak
Eugeniusz Solarski – rybak
Halina Kuźniakówna – pielęgniarka Frania
Zdzisław Lubelski – handlarz
Adam Mularczyk – stary Włoch
Józef Kostecki – ranny aktor
Cezary Julski – kapo
Aleksander Gąssowski – dyrektor teatru frontowego
Kazimierz Wichniarz – sierżant Tomala
Władysław Głąbik – żołnierz Grześ Gawra
Jerzy Kaczmarek – Niemiec, pacjent kapitana Walka
Andrzej Kozak – chłopak chcący dostać się do wojska
Gustaw Lutkiewicz – Sajewicz
Wiesław Michnikowski – chłopiec w pasiaku
Tadeusz Somogi – aktor z teatru polowego
Aleksander Sewruk – górnik Dosiad
Jarema Stępowski – handlarz
Jerzy Szpunar – telefonista

W epizodach wystąpili również studenci PWST w Krakowie, Warszawie i Łodzi – w późniejszych latach znanych polskich aktorów. Dla wielu z nich udział w filmie był debiutem aktorskim. Byli to m.in.: Bogusz Bilewski, Sylwester Chęciński, Anna Ciepielewska, Mieczysław Czechowicz, Ryszard Filipski, Mieczysław Gajda, Barbara Horawianka, Mieczysław Kalenik, Jan Kobuszewski, Zdzisław Kuźniar, Zygmunt Listkiewicz, Stanisław Michalski, Stanisław Niwiński, Ludwik Paczyński, Ludwik Pak. Na planie jako statyści znaleźli się również studenci krakowskiej ASP. "Gdyby nie młodzież ze szkół aktorskich, nigdy byśmy tego filmu nie nakręcili" – twierdzili zgodnie reżyser Jan Rybkowski i kierownik produkcji Zygmunt Szyndler^[1].

Realizacja

Jak pisał w roku premiery na łamach tygodnika Film Zbigniew Pitera, obraz był bardzo trudnym i skomplikowanym w realizacji. Złożyło się na to blisko 80 aktorów i kilkuset statystów, mnogość scen zbiorowych, dynamika akcji, dramaturgia scen^[2]^[1].

Odbiór

Film, mający swoją premierę w szczytowym okresie stalinizmu w Polsce, został dobrze przyjęty przez krytyków, jako "niewątpliwy wkład naszej kinematografii w dzieło pokoju, a zarazem w dzieło obrony kraju i wolności naszego obozu i całego świata"^[3]. Bez akcentów ideologicznych chwalono, precyzyjną reżyserię, zdjęcia i scenariusz oraz muzykę^[2]. Film spodobał się również widzom. W 1955 roku z widownią blisko 3,8 mln. widzów znalazł się na piątym miejscu najchętniej oglądanych filmów w kinach polskich i na drugim (po Sprawa do załatwienia) pośród filmów produkcji krajowej^[4]. Godziny nadziei były kilkakrotnie emitowane w TVP w okresie istnienia PRL-u, ale również i później (np. z cyklu Akademii Polskiego Filmu), również w niepublicznych stacjach (Kino Polska). Również przykuwał uwagę krytyków. Po kilkudziesięciu latach od premiery, już w innych realiach ustrojowych, chociaż piętnowano jego wymowę ideologiczną, wciąż chwalono walory warsztatowe filmu, świadczące o dużej wyobraźni reżysera i jego zrozumieniu natury kina. Stawiano jako rzadki przykład [w kinie polskim] udanego przyswojenia lekcji włoskiego neorealizmu^[5]. "Banalny temat wojenny z historią miłosną został opowiedziany w sposób daleki od norm socrealistycznej estetyki, ekspresyjnymi kadrami, które w równym stopniu szokowały naturalizmem, co zaskakiwały malarskim symbolizmem. Niedocenione arcydzieło epoki." – pisał po latach Jan Słodowski^[6].

W 2008 roku film został wydany na DVD^[7].

Nagrody

Państwowa Nagroda Artystyczna II stopnia (zespołowa) dla Jana Rybkowskiego (za reżyserię), Jerzego Pomianowskiego (za scenariusz) i Władysława Forberta (za zdjęcia).

Plenery

Zdjęcia do filmu kręcono w Łagowie i okolicach^[1].

Łagów i okolice – miejsca, które można zobaczyć w filmie

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Młodzież na plan!. „Film”. Nr 7(324), s. 6-7. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.
↑ ^a ^b Zbigniew Pitera. Spełnione nadzieje. „Film”. Nr 23(340), s. 6, 1955-06-05. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.
↑ Tadeusz B-ski. Godziny Nadziei. „Film”. Nr 21(338), s. 3, 1955-05-22. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.
↑ 1953. [w:] Box Officowy Zawrót Głowy [on-line]. [dostęp 2024-07-27]. (pol.).
↑ Krzysztof Demidowicz. Godziny nadziei. „Film”. Nr 25(2188), s. 14-15, 1991-06-23. Warszawa: Film S. A..
↑ Leksykon...,
↑ Bartosz Węglarczyk. Nowości na DVD poleca Bartosz Węglarczyk. „Gazeta Wyborcza”. Nr 290, s. 17, 2008-12-12. Warszawa: Wyborcza sp. z o.o..

Bibliografia

Jan Słodowski: Leksykon polskich filmów fabularnych. Warszawa: Wiedza i Życie, 1997, s. 207. ISBN 83-7184-928-1.

Linki zewnętrzne

Godziny nadziei w bazie IMDb (ang.)
Godziny nadziei w bazie Filmweb
Godziny nadziei w bazie filmpolski.pl
Zdjęcia z filmu Godziny nadziei w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Godziny nadziei w bazie Akademii Polskiego Filmu

[mlo-1] Młodzież na plan!. „Film”. Nr 7(324), s. 6-7. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.

[pitera-2] Zbigniew Pitera. Spełnione nadzieje. „Film”. Nr 23(340), s. 6, 1955-06-05. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.

[3] Tadeusz B-ski. Godziny Nadziei. „Film”. Nr 21(338), s. 3, 1955-05-22. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza.

[4] 1953. [w:] Box Officowy Zawrót Głowy [on-line]. [dostęp 2024-07-27]. (pol.).

[demi-5] Krzysztof Demidowicz. Godziny nadziei. „Film”. Nr 25(2188), s. 14-15, 1991-06-23. Warszawa: Film S. A..

[6] Leksykon...,

[7] Bartosz Węglarczyk. Nowości na DVD poleca Bartosz Węglarczyk. „Gazeta Wyborcza”. Nr 290, s. 17, 2008-12-12. Warszawa: Wyborcza sp. z o.o..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Lata 40.	Dom na pustkowiu (1949)
Lata 50.	Warszawska premiera (1950) Pierwsze dni (1951) Sprawa do załatwienia (1953) Autobus odjeżdża 6.20 (1954) Godziny nadziei (1955) Nikodem Dyzma (1956) Kapelusz pana Anatola (1957) Ostatni strzał (1958) Pan Anatol szuka miliona (1958) Inspekcja pana Anatola (1959)
Lata 60.	Dziś w nocy umrze miasto (1961) Spotkanie w Bajce (1962) Spóźnieni przechodnie (1962, segment) Naprawdę wczoraj (1963) Człowiek z kwiatem w ustach (1965) Sposób bycia (1965) Wizyta u królów (1965) Odwiedziny o zmierzchu (1966) Bardzo starzy oboje (1967) Kiedy miłość była zbrodnią (1967) Wniebowstąpienie (1969)
Lata 70.	Album polski (1970) Chłopi (1973) Gniazdo (1974) Dulscy (1975) Granica (1977)
Lata 80.	Marynia (1983)
Seriale TV	Chłopi (1972) Rodzina Połanieckich (1978) Kariera Nikodema Dyzmy (1980)