Jacek Koman
Data i miejsce urodzenia |
15 sierpnia 1956 |
---|---|
Zawód |
aktor, wokalista, tancerz |
Współmałżonek | |
Lata aktywności |
od 1972 |
Jacek Koman (ur. 15 sierpnia 1956 w Bielsku-Białej) – polsko-australijski aktor filmowy[1], telewizyjny i teatralny, wokalista i tancerz, powszechnie znany z roli narkoleptycznego Argentyńczyka w musicalu Moulin Rouge![2][3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się i wychował w Bielsku-Białej[4][5] rodzinie rzymskokatolickiej[3] jako syn aktorów Haliny Koman-Dobrowolskiej (1923–2014)[6] i Adama Komana (1922–2005)[7], którzy byli w tym czasie aktorami Teatru Polskiego w Bielsku-Białej[8][9]. Ukończył IV Liceum Ogólnokształcące im. Emilii Sczanieckiej w Łodzi. W 1978 obronił dyplom na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi[10], gdzie studiował na roku m.in. z Małgorzatą Potocką, Hanną Mikuć, Piotrem Skibą, Andrzejem Szczytką i Mariuszem Wojciechowskim.
Początki kariery
[edytuj | edytuj kod]W latach 1978–1980 był związany z Teatrem Polskim w Bielsku-Białej oraz Teatrem im. Adama Mickiewicza w Cieszynie, gdzie 21 października 1978 zadebiutował jako Lizander w Śnie nocy letniej Williama Szekspira w reżyserii Andrzeja Markowicza[11]. W 1979 zadebiutował większą rolą Sławka Tietza w filmie telewizyjnym Juliusza Machulskiego Bezpośrednie połączenie[7].
Kariera międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]W 1981 roku wyjechał do Austrii, gdzie spędził 8 miesięcy. Następnie ze swoim bratem Tomkiem wyemigrował na stałe do Australii[12]. Początkowo mieszkał w Perth[7], gdzie wraz z Krzysztofem Kaczmarkiem współtworzył grupę teatralną „Zart”[13] i występował w teatrach: The New Dolphin Theatre i The Playhouse Theatre.
W 1992 grał Jacques’a w komedii szekspirowskiej Jak wam się podoba[14]. Wcielił się z powodzeniem w rolę tytułowego Pabla Picassa w komedii Steve’a Martina Picasso at the Lapin Agile[14] i Tartuffe’a komedii Moliera Tartuffe[14].
W 1994 za kreację Roya M. Cohna w spektaklu Tony’ego Kushnera Anioły w Ameryce w reżyserii Neila Armfielda zdobył zarówno nagrodę Victorian Green Room w 1993 dla „Najlepszego aktora w roli drugoplanowej”[15], jak i nagrodę Age Performing Arts w 1994 w kategorii „Najlepsza rola dramatyczna”[2][15].
Po jakimś czasie przeprowadził się do Melbourne, gdzie przez kilka lat grał w Anthill Theatre[2]. Był też związany z Belvoir St Theatre w Sydney, gdzie wystąpił w przedstawieniu Bertolta Brechta Kaukaskie koło kredowe w roli Azdaca[14], szekspirowskiej tragedii Hamlet (1994) jako Klaudiusz[14], komedii Pierre’a Beaumarchais’go Wesele Figara (2000) jako Figaro i Makbecie (2003) w tytułowej roli[16]. Występował też w Sydney Theatre Company[12].
W 1988 pojawił się jako Emil Zatopek w biograficznym dramacie historycznym ABC Mila w cztery minuty (The Four Mile Minute)[17] z udziałem Michaela Yorka o wyścigu i rywalizacji pomiędzy Rogerem Bannisterem a Johnem Landym. Od tego czasu wystąpił w filmach i serialach amerykańskich, brytyjskich i australijskich, w tym Moulin Rouge! (2001) z Nicole Kidman i Ewanem McGregorem, futurystycznym dramacie Ludzkie dzieci (2006) z Michaelem Caine’em, Clive’em Owenem i Julianne Moore czy kontrowersyjnym dramacie wojennym Edwarda Zwicka Opór (2008) z Danielem Craigiem.
W 2011 był nominowany do nagrody Australian Academy of Cinema and Television Arts dla najlepszego aktora drugoplanowego w serialu dramatycznym za rolę w serialu Spirited.
Od 2004 został wokalistą australijskiego zespołu VulgarGrad[18]. Formacja prezentuje pieśni rosyjskiego światka przestępczego – zwane „blatnyje piesni” (Pieśni Niepokornych) albo „blatniak”, rodem z punkrocka okresu pieriestrojki i „kryminalnego brzmienia” z ulic współczesnego Petersburga[7]. Jeden z krytyków tak podsumował brzmienie grupy: Brzmi to jak Édith Piaf wychowana w jednym z moskiewskich burdeli, po kilku lekcjach śpiewu u Toma Waitsa i ściskająca w ręku nóż sprężynowy![7]. W 2012 zespół wystąpił na 33. Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu[19].
W 2014 wystąpił na deskach Teatru Studio Buffo w programie Cohen – Nohavica w reżyserii Mariana Opani[20].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Związany jest z australijską aktorką Catherine McClements[12], z którą ma dwoje dzieci, córkę Clementine Coco (ur. w lipcu 2001)[15] i syna Quincy’ego (ur. 2007)[12].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- 1979: Bezpośrednie połączenie (film telewizyjny), jako Sławek Tietz
- 1988: The Four Minute Mile (film telewizyjny), jako Emil Zátopek
- 1989: Darlings of the Gods (film telewizyjny), jako członek towarzystwa
- 1990: Wakacje nad rzeką Yarra, jako mechanik
- 1991: Hunting, jako służący Bergmana
- 1992: Redheads, jako prawnik
- 1993: Snowy (epizody w serialu telewizyjnym), jako Jenda
- 1993: Phoenix (w jednym odcinku), jako steward
- 1994: Lucky Break, jako detektyw Jurij Borodinoff
- 1995: What I Have Written, jako Jeremy Fliszar
- 1996: Twisted Tales (w jednym odcinku), jako taksówkarz
- 1997: Babies (miniserial telewizyjny), jako Ryko
- 1997: Dzięki Bogu spotkał Lizzie (Thank God He Met Lizzie), jako Raoul
- 1998: Oklaski jednej dłoni (The Sound of One Hand Clapping), jako Picotti
- 1998: Wildside (jeden odcinek), jako Barry Lipiński
- 1998: Auf der Suche nach der Schatzinsel (serial telewizyjny), jako Don Grego
- 2001: Moulin Rouge!, jako narkoleptyczny Argentyńczyk
- 2002: The Secret Life of Us (13 odcinków serialu), jako Dominic
- 2003: Floodhouse, jako Anselm
- 2003: Horseplay, jako Roman
- 2003: Stingers (jeden odcinek serialu telewizyjnego), jako Daniel Tedesco
- 2003: MDA (jeden odcinek serialu telewizyjnego), jako dr Mikhail Varonio
- 2005: The Incredible Journey of Mary Bryant lub Mary Bryant (miniserial telewizyjny), jako Wanjon
- 2005: Dożywocie (film telewizyjny), jako Franco Cardamone
- 2006: Ludzkie dzieci, jako Tomasz
- 2006: HG Wells: War with the World (film telewizyjny), jako Maksim Gorki
- 2006: Tripping Over (sześć odcinków serialu), jako Magnus
- 2006: Tsunami: The Aftermath, jako Peer
- 2007: Mój ojciec i ja, jako Vacek
- 2008: Australia, jako Ivan
- 2008: Opór, jako Kościk
- 2008: Kochaj i tańcz, jako ojciec Hani (Jan Kettler)
- 2009: Gliniarze z Melbourne, jako Anton Buczek
- 2010: Kołysanka, jako listonosz
- 2010: Usta usta, jako Paweł Śliwiński
- 2010: Ratownicy, jako Piotr Rojek
- 2012: Zagadki kryminalne panny Fisher, jako Mr Merton
- 2012: Lekarze, jako Leon Jasiński
- 2012: Ghost Rider 2, jako Terrokov
- 2012: Hotel 52, jako Wiktor Prus
- 2013: Tajemnice Laketop (miniserial TV), jako Wolfgang Zanic
- 2014: Lekarze nocą, jako Leon Jasiński (odcinki 3, 6)
- 2014: Son of a Gun , jako Sam
- 2014: Ziarno prawdy, jako kanonik
- 2015: Disco polo, jako „Katiusza”
- 2015: Prokurator, jako prokurator Kazimierz Proch
- 2017: Jungle, jako „Ojciec Yossiego”
- 2018–2021: Chyłka, jako Harry McVay
- 2018: Krew Boga, jako Geowold
- 2018: Tidelands, jako Gregori Stolin
- 2019: Ikar. Legenda Mietka Kosza, jako Stanisław Kosz, ojciec Mietka
- 2020: W głębi lasu, jako Dawid Goldsztajn
- 2020: Mały zgon, jako Stanisław
- 2021: Receptura, jako Jan Wedel[21]
- 2022: Niebezpieczni dżentelmeni, jako Włodzimierz Lenin
- 2022: Dzisiaj śpisz ze mną, jako ojciec Niny
- 2023: Operacja Soulcatcher, jako minister Jan Zaremba
- 2023: Belfer, jako Bogdan Zawadzki, ojciec Pawła
- 2024: Konklawe, jako arcybiskup Woźniak
- 2025: Miasto Mrozów, jako Jan Mróz[22]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacek Koman. Listal. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c Jacek Koman. The Wheeler Centre. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-11)]. (ang.).
- ↑ a b Jacek Koman Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ Jacek Koman. MYmovies. [dostęp 2018-11-11]. (wł.).
- ↑ Personalidade: Jacek Koman (Polônia). InterFilmes.com. [dostęp 2018-11-11]. (port.).
- ↑ Halina Koman-Dobrowolska w bazie filmpolski.pl
- ↑ a b c d e Jacek Koman: Życiorys. KnockKnockActors.com. [dostęp 2008-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-10)]. (pol.).
- ↑ Halina Koman-Dobrowolska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2020-03-05] .
- ↑ Adam Koman, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2020-03-05] .
- ↑ Jacek Koman – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2018-11-11]. (rum.).
- ↑ Jacek Koman, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2016-06-14] [zarchiwizowane z adresu] .
- ↑ a b c d Jacek Koman. ČSFD.cz. [dostęp 2018-11-11]. (cz.).
- ↑ Geoffrey Milne (2004-01-01): Theatre Australia (un)limited: Australian Theatre Since the 1950s. Rodopi. ISBN 90-420-0930-6. [dostęp 2016-06-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e Jacek Koman Biography. Cinema.com. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-11)]. (ang.).
- ↑ a b c Jacek Koman Movies Profile. Metacritic. [dostęp 2018-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-11)]. (ang.).
- ↑ The quiet man. The Sydney Morning Herald. [dostęp 2002-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-14)]. (ang.).
- ↑ Artista: Jacek Koman (15 de agosto de 1956). Filmow. [dostęp 2018-11-11]. (port.).
- ↑ Band (2010-06-07). Vulgargrad. [dostęp 2016-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-11)]. (ang.).
- ↑ 33. Przegląd Piosenki Aktorskiej, „Culture.pl” [dostęp 2018-11-29] (ang.).
- ↑ Teatr w Polsce – polski wortal teatralny [online], e-teatr.pl [dostęp 2018-11-29] .
- ↑ „Receptura” nowym serialem TVN. Zagra Agnieszka Więdłocha [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-05-24] (pol.).
- ↑ Warner Bros Discovery w Polsce | Pressroom , „Miasto Mrozów” – mroczne tajemnice Helu w poruszającym dramacie kryminalnym dla platformy Max z Magdaleną Popławską, Grzegorzem Damięckim, Jackiem Komanem i Bartoszem Gelnerem w obsadzie. Jakie sekrety skrywa wpływowa rodzina? [online], prasa.wbdpoland.pl [dostęp 2024-11-08] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jacek Koman w bazie filmpolski.pl
- Jacek Koman w bazie IMDb (ang.)
- Jacek Koman w bazie Filmweb
- Jacek Koman, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
- Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi
- Artyści związani z Bielskiem-Białą
- Australijscy aktorzy filmowi
- Australijscy aktorzy telewizyjni
- Australijscy aktorzy teatralni
- Australijscy wokaliści
- Ludzie urodzeni w Bielsku-Białej
- Polonia w Australii
- Polscy aktorzy filmowi
- Polscy aktorzy teatralni
- Urodzeni w 1956