Joseph Rykwert
Joseph Rykwert w Międzynarodowym Centrum Kultury, 2013 | |
Data i miejsce urodzenia |
5 kwietnia 1926 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 października 2024 |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Joseph Rykwert (ur. 5 kwietnia 1926 w Warszawie, zm. 18 października 2024 w Londynie[1][2]) – historyk i krytyk architektury, emerytowany profesor architektury na Uniwersytecie Pensylwańskim (katedra Paula Philippe’a Creta)[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Warszawie w 1926, skąd w 1939 wyjechał do Anglii. Studiował w Charterhouse, a następnie Bartlett School of Architecture (University College, Londyn) oraz w Architectural Association w Londynie. Wykładał w Hochschule für Gestaltung w Ulm (1958–1961), w Royal College of Art (1961–1967), na University of Essex (1967–1981), na Uniwersytecie w Cambridge (1981–1988) i na Uniwersytecie Pensylwańskim (1988–1998).
Jako profesor wizytujący wykładał i prowadził zajęcia na większości prestiżowych uczelni architektonicznych na całym świecie. Wielu ze studentów Rykwerta jest dziś uznanymi w świecie architektami, jak Daniel Libeskind, Eric Parry, Alberto Pérez-Gómez[4].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Joseph Rykwert jest autorem szeregu książek, m.in. The Idea of a Town: The Anthropology of Urban Form in Rome, Italy, and The Ancient World (1963), On Adam’s House in Paradise: The Idea of the Primitive Hut in Architectural History (1972), The First Moderns (1980), The Dancing Column: On Order in Architecture (1996), The Seduction of Place: The History and Future of Cities (2000), The Judicious Eye: Architecture against the other Arts (2008), które przetłumaczono na wiele języków.
Jego pierwsza książka przełożona na język polski, Pokusa miejsca: Przeszłość i przyszłość miast[5], ukazała się nakładem Wydawnictwa Międzynarodowego Centrum Kultury, natomiast wydana z przedmową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pierwsza polska edycja O rajskim domu Adama: Idea pierwotnej chaty w historii architektury ukazała się w 2018 roku nakładem Wydawnictwa Stowarzyszenia Architektów Polskich pod honorowym patronatem Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki[6][7]. W 2021 Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki wydał w polskim przekładzie U źródeł modernizmu[8][9].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Joseph Rykwert jest Kawalerem Orderu Sztuki i Literatury Republiki Francuskiej (1984), doktorem honoris causa uniwersytetów w Edynburgu (1995), Cordobie, Argentyna (1998), Bath (2000), Toronto (2005), Rzymie (2005) i Trieście (2007), laureatem Nagrody Bruna Zeviego przyznawanej na weneckim Biennale (2000); został także wyróżniony Złotym Medalem Círculo de Bellas Artes (Madryt, 2009) oraz Królewskim Złotym Medalem nadanym przez Royal Institute of British Architects (RIBA, Londyn, 2013)[10]. Od 1996 przewodniczy Międzynarodowej Radzie Krytyków Architektury (International Committee of Architectural Critics, CICA). W 2018 odznaczony Odznaką Honorową „Bene Merito”[11][3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Joseph Rykwert è morto, addio all’architetto della città ideale (wł.)
- ↑ Roman Kaczmarczyk , Krzysztof Suszka , Izba Architektów RP - Zmarł Joseph Rykwert [online], www.izbaarchitektow.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ a b "Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast" - polskie wydanie książki Josepha Rykwerta [online], Onet Kultura, 7 października 2013 [dostęp 2023-03-22] (pol.).
- ↑ Audycja „Joseph Rykwert – człowiek uwiedziony przez miasto” (Program Drugi PR, wrzesień 2013).
- ↑ J. Rykwert, Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, Kraków 2013.
- ↑ Inauguracja polskiej edycji książki Josepha Rykwerta „O rajskim domu Adama” [dostęp 2019-05-29] [zarchiwizowane 2021-10-22] (pol.).
- ↑ „O rajskim domu Adama” – Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki [online] [dostęp 2019-05-29] (pol.).
- ↑ Nowość: U źródeł modernizmu | Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki [online], niaiu.pl [dostęp 2022-12-05] .
- ↑ Joseph Rykwert – Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast [online], mck.krakow.pl [dostęp 2023-03-22] (pol.).
- ↑ The Guardian.
- ↑ Decyzja nr 152 Ministra Spraw Zagranicznych z 29 listopada 2018
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Rozmawiała Agnieszka Jęksa: Prof. Joseph Rykwert: „Wieżowce pożerają miasto. Trzeba budować dla ludzi” [WYWIAD]. bryla.pl, 2013-10-29. [dostęp 2013-11-02].
- Międzynarodowego Centrum Kultury
- ISNI: 0000000121302743
- VIAF: 44304890
- ULAN: 500229758
- LCCN: n79113808
- GND: 128566965
- NDL: 00474248
- BnF: 11923173g
- SUDOC: 027116042
- SBN: CFIV053931
- NLA: 35470362
- NKC: mzk2005274958
- BNE: XX1103124
- NTA: 069404194
- BIBSYS: 90086462
- CiNii: DA01539059
- PLWABN: 9810632921305606
- NUKAT: n97069053
- J9U: 987007267439705171
- CANTIC: a10151126
- LNB: 000118495
- NSK: 000506803
- CONOR: 7615843
- BLBNB: 000324078
- KRNLK: KAC2018O0989
- LIH: LNB:DIu+;=Bi
- Absolwenci Uniwersytetu Pensylwanii
- Amerykańscy architekci
- Członkowie Akademii Świętego Łukasza w Rzymie
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Odznaczeni Odznaką Honorową Bene Merito
- Osoby pochodzenia polskiego
- Urodzeni w 1926
- Zmarli w 2024
- Wykładowcy uczelni w Stanach Zjednoczonych
- Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Edynburskiego