Przejdź do zawartości

Kraj rozwijający się

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Kraje rozwijające się)
Kraje nowo uprzemysłowione 2009
Mapa świata przedstawiająca wskaźnik HDI (2007, opublikowane 5-10-2009)

     0.950 i powyżej

     0.900–0.949

     0.850–0.899

     0.800–0.849

     0.750–0.799

     0.700–0.749

     0.650–0.699

     0.600–0.649

     0.550–0.599

     0.500–0.549

     0.450–0.499

     0.400–0.449

     0.350–0.399

     poniżej 0.350

     niedostępne

Kraj rozwijający się – termin określający kraj o niskim poziomie dóbr materialnych. Nie istnieje jednak ogólnie przyjęta definicja kraju rozwiniętego, a poziom rozwoju krajów rozwiniętych również może być zróżnicowany[1].

Niektóre organizacje, takie jak Bank Światowy, używają klasyfikacji numerycznej, traktując wszystkie kraje o niskim i średnim przychodzie jako rozwijające się. W najnowszej klasyfikacji gospodarki krajowe zostały podzielone według danych PKB per capita za 2008 rok – kraje o GNI per capita[a] poniżej 11 905 USD zostały zaliczone do krajów rozwijających się[2]. Inne instytucje używają mniej dokładnych definicji.

Kraje o rozwiniętej gospodarce, o których nie można jeszcze powiedzieć „kraje rozwinięte”, określane są jako „kraje nowo uprzemysłowione”[3][4][5][6].

Definicja

[edytuj | edytuj kod]

Kofi Annan, były sekretarz generalny Narodów Zjednoczonych zdefiniował kraje rozwinięte jako: A developed country is one that allows all its citizens to enjoy a free and healthy life in a safe environment (tłum: „Kraje rozwinięte to te, które pozwalają swoim obywatelom cieszyć się wolnością i zdrowiem w bezpiecznym otoczeniu”)[7].

Lecz według Departamentu Statystycznego Narodów Zjednoczonych nie ma ustalonych konwencji dla określenia rozwinięty czy rozwijający się w stosunku do krajów należących do ONZ[8].

Ponadto intencją używania określeń „rozwinięty” czy „rozwijający się” jest wyłącznie uzyskanie wygody w kontekście danych statystycznych; określenia te nie mają na celu wyrażania rzeczywistego poziomu rozwoju poszczególnych krajów[9]

W obiegowym rozumieniu Japonia, Kanada, Stany Zjednoczone, Australia, Nowa Zelandia oraz Europa są postrzegane jako regiony rozwinięte. W międzynarodowych statystykach dotyczących handlu: Południowoafrykańska unia celna oraz Izrael są postrzegane jako rozwinięte. Państwa powstałe z rozpadu Jugosławii, z wyjątkiem Słowenii, są postrzegane jako kraje rozwijające się, natomiast kraje Europy wschodniej oraz WNP nie są zaliczane ani do rozwiniętych ani rozwijających się regionów[10].

Przed kwietniem 2004 roku, MFW nie zaliczał krajów Europy wschodniej (w tym krajów Europy środkowej, które wciąż należą do Grupy wschodnioeuropejskiej w instytucjach ONZ), krajów byłego ZSRR w środkowej Azji (Kazachstan, Uzbekistan, Kirgistan, Tadżykistan i Turkmenistan) oraz Mongolii ani do regionów rozwiniętych ani rozwijających się, a określał je mianem kraje w czasie transformacji. Mimo to międzynarodowe raporty traktowały te państwa jako rozwijające się.

W XXI wieku cztery Azjatyckie tygrysy[11] (Hongkong[11][12], Singapur[11][12], Korea Południowa[11][12][13][14] i Tajwan[11][12]) zaczęły być postrzegane jako „rozwinięte” regiony, a kraje takie jak Cypr[12], Izrael[12], Malta[12] i Słowenia[12] jako „nowo rozwinięte kraje”.

Według Hansa Roslinga pojęcie krajów rozwijających się od lat 80. XX wieku stopniowo traci sens ze względu na zmniejszanie się różnic w oczekiwanej długości życia, dzietności i dochodach[15].

Lista krajów rozwijających się

[edytuj | edytuj kod]

Poniższe kraje zaliczane są przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy do grupy „gospodarki wschodzące i rozwijające się” (ang. Emerging and Developing Economies)[16].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Dochód narodowy brutto

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Arthur Sullivan, Steven M. Sheffrin, Economics: Principles in Action, Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall, 2003, s. 471, ISBN 0-13-063085-3.
  2. ↑ Country Classification [online], Bank Światowy [dostęp 2010-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2012-06-30].
  3. ↑ Newly Industrialized Countries, [w:] Paweł Bożyk, Globalization and the Transformation of Foreign Economic Policy, Ashgate Publishing, Ltd, 2006, ISBN 0-75-464638-6.
  4. ↑ Multinationals, Ideology, and Organized Labor, [w:] Mauro F. Guillén, The Limits of Convergence, Princeton University Press, 2003, ISBN 0-69-111633-4.
  5. ↑ Manufacturing industries (rozdział 19), World development (rozdział 22), [w:] David Waugh, Geography, An Integrated Approach, wyd. 3, Nelson Thornes Ltd., 2000, 563, 576–579, 633 i 640, ISBN 0-17-444706-X.
  6. ↑ N. Gregory Mankiw, Principles of Economics, wyd. 4, 2007, ISBN 0-32-422472-9.
  7. ↑ United Nations Information Services, Press Release No. G/05/2000 [online], 12 lutego 2000 [dostęp 2010-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-08] (ang.).
  8. ↑ Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings (footnote C) [online], Departament Statystyczny Narodów Zjednoczonych, 17 października 2008 [dostęp 2010-02-24] (ang.).
  9. ↑ Standard country or area codes and geographical regions for statistical use [online] [dostęp 2010-02-24] (ang.).
  10. ↑ Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings (footnote C) [online], Departament Statystyczny Narodów Zjednoczonych, 17 października 2008 [dostęp 2010-02-24].
  11. ↑ a b c d e Wschodnioazjatyckie tygrysy [online] [dostęp 2010-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-24] (ang.).
  12. ↑ a b c d e f g h IMF Advanced Economies List. World Economic Outlook, Database—WEO Groups and Aggregates Information, [online], kwiecień 2009 [dostęp 2010-02-10] (ang.).
  13. ↑ Country Specific Information [online] [dostęp 2010-02-24] [zarchiwizowane z adresu 2010-06-17] (ang.).
  14. ↑ S. Korea wins developed country status [online] [dostęp 2010-02-24] (ang.).
  15. ↑ Hans Rosling, TED Talk [online], TED, 2009.
  16. ↑ Country Composition of WEO Groups [online], imf.org, październik 2019 [dostęp 2021-06-09] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kraj_rozwijający_się&oldid=74064006”