Lindsaeaceae
 Lindsaea chienii | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Klasa | |
| Podklasa | |
| Rząd | |
| Rodzina |
Lindsaeaceae |
| Nazwa systematyczna | |
| Lindsaeaceae Doweld New Syllab. Pl. Fam.: 353. 2006[2] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
L. hirsuta L.[3] | |
Lindsaeaceae – rodzina paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Obejmuje 6[2] lub 7[4] rodzajów (różnica wynika z różnego ujmowania Lindsaea stortii, który m.in. w systemie PPG I wyłączany jest do monotypowego rodzaju jako Xyropteris stortii)[2], do których należy ponad 230 gatunków (większość zaliczana do rodzaju Lindsaea)[2]. Rośliny rozprzestrzenione w strefie międzyzwrotnikowej[5]. Są to paprocie naziemne, rzadko epifityczne lub pnące[5], Lindsaea integra jest reofitem (rośnie w wodach płynących)[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
Kłącze krótkie lub długie, płożące się, czasem zwisające[7][5], pokryte łuskami i włoskami lub tylko włoskami. Liście o blaszce podzielonej pierzasto jedno- do czterokrotnie, rzadko pojedyncze. Zwykle nagie, rzadko z nielicznymi i bardzo drobnymi włoskami, czasem nieco skórzaste[5]. Użyłkowanie zwykle wolne, rzadko łączące się siatkowato, żyłki zwykle rozwidlają się[7]. Kupki zarodni podługowate lub równowąskie[5] wzdłuż krawędzi odcinków liściowych lub blisko krawędzi, osłonięte zawijkami otwierającymi się ku brzegowi liścia[7]. Gametofit zielony, sercowaty[7].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Paprocie te dzięki badaniom molekularnym zostały potwierdzone jako przynależne do grupy kladów bazalnych rzędu paprotkowców Polypodiales (tzw. grupa „lindsaeoids”)[2], wyodrębnianej też w randze podrzędu Lindsaeineae[8]. Dawniej klasyfikowane były w obrębie szeroko ujmowanych Dennstaedtiaceae jako podrodzina Liodsaeoideae[9]. W systemie Smitha i in. (2006) rodzina była szeroko ujmowana, wraz z rodzajami Cystodium i Lonchitis[7]. W systemie PPG I (2016) oraz systemie Nitta i in. z 2022 rodzina jest wąsko ujęta z 7 rodzajami[2][8].
- Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[8]
| paprotkowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[4]
- Lindsaea Dryand. ex Sm.
- × Lindsaeosoria W.H.Wagner
- Nesolindsaea Lehtonen & Christenh.
- Odontosoria (C.Presl) Fée
- Osmolindsaea (K.U.Kramer) Lehtonen & Christenh.
- Sphenomeris Maxon
- Tapeinidium (Presl) C.Chr.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ a b c d e f g The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ Lonchitis L.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ a b Lindsaeaceae M.R.Schomb.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ a b c d e Shiyong Dong, Sujuan Lin, Maarten J. M. Christenhusz, Julie Barcelona: Lindsaeaceae. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-01-01].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 531, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).
- ↑ a b c Nitta J.H. i inni, An open and continuously updated fern tree of life, „Frontiers in Plant Science”, 13, 2022, DOI: 10.3389/fpls.2022.909768 [dostęp 2023-08-06].
- ↑ K.U.Kramer, P.S. Green (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. I. Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hongkong, Barcelona: Springer-Verlag, 1990, s. 89-91. ISBN 0-387-51794-4.