Pałac w Zielonej
nr rej. - A/173/2021 z 29.10.2021 (woj. śląskie)[1] - A/475/91 z 13.02.1991 (woj. częstochowskie)[2] | |
Pałac w Kaletach-Zielonej (lipiec 2022) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku | |
Ukończenie budowy |
XIX w. |
Ważniejsze przebudowy |
XX w. |
Właściciel |
Marcin Mierzwiński[3] |
Położenie na mapie Kalet | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego | |
50°32′57,01″N 18°58′16,00″E/50,549169 18,971111 |
Pałac w Zielonej – wybudowany w XIX w., w miejscowości Kalety, w dzielnicy Zielona[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pałac myśliwski otoczony parkiem został zbudowany w latach 1860–1861 z inicjatywy hrabiego Guidona Henckla von Donnersmarcka. Poza sezonem łowieckim zamieszkiwali w nim urzędnicy hrabiego, natomiast w sezonie łowieckim byli to pojedynczy lub małe grupki myśliwych. W okresach polowań zbiorowych rozpoczynano tam i kończono polowania. Po II wojnie światowej posiadłość upaństwowiono i ulokowano w niej bazę Ośrodka Transportu Leśnego. W pałacu urządzono biura oraz warsztaty. Na parterze zostały ustawione pięciotonowe tokarki, w wyniku czego podłogi uległy zniszczeniu. Działalność Ośrodka przyczyniła się do ogromnej dewastacji budynku; w chwili wpisania na listę zabytków potwierdzono 70-procentowe zniszczenia tego obiektu[4][5][6].
W 2020 roku zrujnowany pałac zakupił właściciel firmy NaturDay, podejmując się jego remontu[7]. Ten zakończył się w lipcu roku następnego[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Frontowa elewacja jest siedmioosiowa, w części środkowej trzyosiowy ryzalit. Budynek nie jest podpiwniczony, ma dwie kondygnacje; w miejscu ryzalitu – trzykondygnacyjny. Nad wejściem taras z żelazną balustradą, wsparty na filarach. Mury z cegły i kamienia wapiennego, stropy drewniane, dach czterospadowy kryty papą[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 1 lipca 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2022-08-12]
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2018-12-31].
- ↑ a b Jarosław Myśliwski: Pałac w Zielonej odzyskał blask. Tak wyglądał w sobotni wieczór. Gwarek, 2021-08-29. [dostęp 2021-08-29]. (pol.).
- ↑ a b Edward Goszyk: Pałac myśliwski w Zielonej. [w:] Montes Tarnovicensis nr 18 [on-line]. wrzesień 2005. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Łukasz Skop: PAŁAC DONNERSMARCKA. tg.net.pl – Tarnowskie Góry – Portal Powiatu Tarnogórskiego. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
- ↑ Damian Dąbrowski: Kalety Zielona. Pałace Śląska, październik 2010. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
- ↑ Redakcja TG: Kaletański pałac ma nowego właściciela. tarnowskiegory.info, 2020-08-04. [dostęp 2021-08-29]. (pol.).