Pierogi karelskie
| pieróg | |
 Pieróg karelski | |
| Kuchnia | |
|---|---|
| Miejsce powstania | |
| Składniki | |
| Uwagi | |
| |
Pierogi karelskie (fiń. karjalanpiirakat) – fińska potrawa mączna, rodzaj płaskiego pieroga otwartego, składającego się z dwóch warstw: spodniej z ciasta z mąki żytniej lub pszennej, oraz wierzchniej, wykonanej z purée ziemniaczanego lub gotowanego ryżu. Podaje się na gorąco, często z munavoi – smarowidła wykonanego z jajek i masła. Produkt z oznaczeniem Gwarantowana tradycyjna specjalność (GTS).
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierogi karelskie rozprzestrzeniły się w XVII w. na terenie dzisiejszej południowej Finlandii, a z czasem na obszarze całego kraju i Szwecji[1]. Pierwsza pisemna wzmianka o pierogach pochodzi z 1686 roku[1].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Pieróg karelski to rodzaj otwartego od góry płaskiego pieroga o eliptycznym kształcie i długości od 7 do 20 cm[1]. Pieróg składa się z dwóch warstw: cienkiej warstwy spodniej z ciasta z mąki żytniej lub pszennej (warstwa spodnia stanowi ok. 1/3 pieroga) oraz wierzchniej – nadzienia wykonanego z purée ziemniaczanego, gotowanego jęczmienia lub ryżu lub też z ugotowanych warzyw (marchwi, rzepy lub duszonej kapusty) albo gotowanych grzybów (nadzienie stanowi ok. 2/3 pieroga)[1].
Przygotowanie pierogów karelskich rozpoczyna się od wykonania nadzienia, następnie przygotowuje się ciasto z mąki żytniej lub pszennej, wody i soli, które rozwałkowywane jest na cieniutkie spody o eliptycznym kształcie[1]. Na środek nakładane jest nadzienie, po czym krawędzie ciasta są zawijane i dociskane[1].
Pierogi piecze się przez 15–20 minut w piekarniku nagrzanym do ok. 250–300 °C[1]. Pierogi często smaruje się po upieczeniu lub podgrzaniu masłem, olejem lub wodą z mlekiem[1].
W 2007 w głosowaniu na fińskie danie narodowe zorganizowanym przez gazetę „Iltalehti” pierogi karelskie zajęły trzecie miejsce, otrzymując 12,14% głosów[2]. W 2016 w podobnym głosowaniu zorganizowanym przez Suomalaisen ruokakulttuurin edistämissäätiö ELO pierogi karelskie ponownie zajęły trzecie miejsce, otrzymując 6 679 głosów (17,6%)[3][4].
3 grudnia 2008 roku pierogi karelskie zostały wpisane do unijnego rejestru jako fińska „Gwarantowana tradycyjna specjalność” (GTS)[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Publication of an application for registration pursuant to the second subparagraph of Article 8(1) of Council Regulation (EEC) No 2082/92 on certificates of specific character. [w:] Official Journal C 102 [on-line]. 2002-04-27. s. 14–15. [dostęp 2019-09-16]. (ang.).
- ↑ Se on karjalanpaisti!. iltalehti.fi, 2007-12-06. [dostęp 2016-12-28]. (fiń.).
- ↑ Mikko Leppänen: Suomalaiset päättivät: Ruisleipä on maamme kansallisruoka. yle.fi, 2017-01-19. [dostęp 2017-05-03]. (fiń.).
- ↑ Suomen kansallisruoka on ruisleipä. elo-saatio.fi, 2017-01-19. [dostęp 2017-05-03]. (fiń.).
- ↑ COMMISSION REGULATION (EC) No 1204/2008 of 3 December 2008 on the entry of certain names in the ‘Register of traditional specialities guaranteed’ provided for in Council Regulation (EC) No 509/2006 on agricultural products and foodstuffs as traditional specialities guaranteed. [w:] Official Journal of the European Union [on-line]. 2008-12-04. [dostęp 2019-09-16]. (ang.).
