Systemy pisma CJK

Systemy pisma CJK – używane w informatyce określenie systemów pisma wywodzących się z pisma chińskiego (języki chińskie – tradycyjne i uproszczone pismo chińskie, japoński – pismo japońskie) oraz pisma koreańskiego.

Skrót CJK pochodzi od pierwszych liter nazw pism:

• chińskiego (hanzi)
• japońskiego (kanji, kana)
• koreańskiego (hangul i hancha)

Cechy tych systemów w porównaniu do pisma łacińskiego:

	Systemy pisma CJK	Łaciński system pisma
Rozmiar zestawu znaków	Duży	Niewielki
Tworzenie nowych znaków	Zwykle przez łączenie dwóch istniejących, historycznie częste, obecnie bardzo rzadkie	Dodawanie znaków diakrytycznych do znaku bazowego
Zapis na podstawie mowy	Jednoznaczny w przypadku pisma koreańskiego, silnie wieloznaczny w przypadku japońskiego i chińskiego	Jednoznaczny (np. chorwacki) lub umiarkowanie wieloznaczny (np. polski, angielski)
Odczyt na podstawie pisma	Jednoznaczny w przypadku pisma koreańskiego, umiarkowana wieloznaczność w przypadku japońskiego i chińskiego	Prawie jednoznaczny (np. polski) lub umiarkowanie wieloznaczny (np. angielski)
Szerokość znaków	Stała, każdy znak zajmuje osobne kwadratowe pole	Zmienna, znaki mogą nawet zachodzić na siebie
Kierunek pisania	Historycznie z góry do dołu, z prawej do lewej, obecnie również z lewej do prawej, z góry do dołu	Z lewej do prawej, z góry do dołu
Kolejność znaków	Brak standardowej kolejności, wiele systemów	W każdym języku standardowa kolejność, drobne różnice między poszczególnymi językami
Znak oznacza zwykle	Sylabę, często koduje znaczenie	Głoskę, znaki bez semantyki
Zależności między kolejnymi znakami	Słabe, znaki czytane oddzielnie	Silne, częste wieloznaki, czytanie zależne od kontekstu (ang. cat a. cent)
Interpunkcja	Historycznie brak, obecnie występuje, w pismach chińskim i japońskim brak przerw między wyrazami, w koreańskim, pisanym alfabetem hangul, obowiązkowe przerwy	Obowiązkowe przerwy między wyrazami, dużo znaków interpunkcyjnych