Tunika rzymska
Tunika (łac. tŭnĭcă) – w starożytnym Rzymie przewiązany w pasie wełniany ubiór bez rękawów lub z krótkimi rękawami, będący odpowiednikiem greckiego chitonu.
Rzymska tunika była szatą spodnią, szytą z niefarbowanej materii, a nakładana przez głowę, przypominała koszulę[1]. Złożona z dwóch zszytych ze sobą płatów lekkiej tkaniny, miała prosty krój, jednakowy dla kobiet i mężczyzn. Ubiór kobiecy był jedynie obszerniejszy i dłuższy, opadający do pięt (tunica talaris). Krótsza tunika męska sięgała do połowy łydek bądź do kolan, rzadziej do kostek, choć różnice te z biegiem czasu zanikły[2]. Pasek wiązany był przeważnie na biodrach, ponad nim tunikę podciągano, aby uzyskać tzw. zanadrze[1].
W ubiorze kobiecym była to szata spodnia, na którą nakładano stolę. Mężczyźni nosili ją w domu, w gronie rodzinnym, także w otoczeniu wiejskim[2]. W sytuacjach oficjalnych i przed wyjściem z domu na tunikę wkładano togę, której prawo używania przysługiwało wyłącznie obywatelom rzymskim[3].
Wygląd tuniki zależał od statusu majątkowego i pełnionej funkcji społecznej. Senator nosił tunica laticlavia ozdobioną z przodu pionowym, purpurowym pasem (latus clavus), trybun wojskowy (tribunus militum angusticlavius) nosił tunikę z wąskim purpurowym paskiem – tunica angusticlavia. Wodzowie, zwłaszcza odbywający triumf, wkładali tunica palmata, ozdobioną haftem ze złotymi liśćmi palmowymi[1].
Ludzie należący do stanu niższego (niewolnicy, chłopi, robotnicy, rzemieślnicy) zwykle poruszali się (także na zewnątrz) wyłącznie w tunice. W zależności od pory roku noszono równocześnie dwie (lub więcej) tunik, nakładając je na siebie[2].
W średniowieczu określenie to odnoszono zarówno do sukni męskich, jak i kobiecych wkładanych przez głowę[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Warszawa: PWN, 1988, ISBN 83-01-03529-3.
- ↑ a b c Jean Claude Fredouille: Słownik cywilizacji rzymskiej. Katowice: Książnica, 1996, s. 285.
- ↑ Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1998.
- ↑ Małgorzata Możdżyńska-Nawotka: O modach i strojach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2004, s. 275.