Zaragoza

Saragosa; Zaragoza
	; Bazilika i reka Ebro
Osnovni podaci
Država	Španija
Pokrajina	Aragon
Stanovništvo
Stanovništvo	682 283
Gustina stanovništva	641,76 st./km²
Položaj
Koordinate	41°39′N 0°54′W / 41.65°N 0.9°W
Nadmorska visina	199 - 285 m
Površina	1062,64 km²
	Saragosa Saragosa (Španije)
Ostali podaci
Gradonačelnik	Huan Alberto Beloč
Veb-strana	zaragoza.es

Ovo je glavno značenje pojma Zaragoza. Za druga značenja, v. Zaragoza (razvrstavanje).

Saragosa (šp. Zaragoza) je glavni grad Autonomne zajednice Aragon i Provincije Zaragoza i historijska prijestolnica nekadašnje kraljevine Aragon. Leži se na rijeci Ebro i njenim pritokama Huerva i Gállego, u velikoj dolini sa raznovrsnim krajolicima, od pustinjskog do guste šume, livada i planina. Saragosa je peti grad po veličini u Španiji. Šire gradsko područje ima 833.455 stanovnika. Grad se nalazi na 199 metara nadmorske visine.

Rana istorija

Kartaginjani su na ostacima keltiberskog naselja sagradili vojno uporište i dali mu ime Salduba. Rimljani su izvršili invaziju i grad se našao u sastavu rimske kolonije Cesaravguste, koju je osnovao Oktavijan Avgust. U 5. veku Vizigoti osvajaju Saragosu. U Saragosi je osnovan jedan od ranih hrišćanskih sabora održan 380.

Mavarska era

Pogled na mavarsku Aldžaferiju

Arapi su 717. preuzeli kontrolu nad gradom i grad je kasnije ušao u satav Kordovskog emirata. rastao jer i postao je najveći arapski grad na severu Španije. Karlo Veliki je 777. pokušao da zauzme grad, ali bio je prisiljen da se povuče pred organizovanom obranom i zbog napada Baska sa leđa.

Od 1018. do 1118. Saragosa je bila jedan od taifa kraljevina, nezavisnih muslimanskih državica, koje su anstale u 11. veku nakon raspada Kordovskog kalifata. Za vreme prve tri dekade toga perioda, od 1018. do 1038. gradom je vladao Banu Tudžibi. Od 1038. vlada Banu Hud, koji je činio komplikovane saveze sa El Sidom i njegovim kastiljanskim gospodarima a protiv Almoravida. Do 1100. Almoravidi su prešli Ebro, pa je Aragon došao u direktan kontakt sa Almoravidima. Bani Hud se opirao Almoravidima, dok nije poražen 1110.

Aragonska era i kasnija istorija

Pod vođstvom Alfonsa I od Aragona Aragonci su uz saradnju francuskog plemstva 1118. preoteli grad od Almoravida i proglasili ga prestolnicom kraljevine Aragon. Alfonso VII od Leona i Kastilje je iskoristio slabost kraljevine Aragon nakon smrti Alfonsa I pa je 1137. zauzeo Saragosu. Alfonso VII od Leona i Kastilje je iste godine predao saragosu Ramonu Berengueru IV od Barselonu, pod usklovom da Saragosa ostaje kastiljanski feud.

Za vreme rata za nezavisnost Španije protiv Napoleonove vojske Saragosa je bila dva puta pod većom opsadom. Prvi put je bila od juna do avgusta 1808, a drugi put od decembra 1808. do februara 1809.

Karmenska vrata

Ekonomija

Park Metropolitan u okviru Ekspa

U jednom malom mestu kraj saragose Dženeral Motors je 1982. otvorio fabriku Opel. Opel je postao jedan od glavnih oslonaca regionalne ekonomije. Značaj poljoprivrede je vremenom postajao sve manji i manji. Druge važne fabrike su: Balaj, koji proizvodi aparate za domaćinstvo i Kaf, koji proizvodi lokomotive.

U Saragosi se nalazi i španski vojni aerodrom sa bazom, koju su delili sa američkim vazduhoplovstvom do 1992. Danas služi kao trenažna baza za američke vojne avione. Tu se nalazi glavno sedište španske kopnene vojske.

Ekonomija Saragose je od 2006. imala koristi od budućih projekata, kao što je sledeći svetski sajam Ekspo 2008.

Pogled na Saragosu

Kultura

Saragosa je povezana sa počecima hrišćanstva u Španiji. Prema predanju, Bogorodica se pojavila u 1. veku na stubu. Tu legendu obiležava bazilika koja se naziva "Nuestra Senjora del Pilar". Taj događaj se u Saragosi obiležava 12. oktobra i predstavlja najveću svečanost u Saragosi. Taj dan se podudara sa Kolumbovim otkrićem Amerike. Svečanost traje 9 dana sa karnevalima, procesijama, plesom, vatrometom.

Znamenitosti

Blizu bazilike na obali Ebra nalazi se

gradska većnica Lonha (stara menjačnica),
Katedrala Seo iz 14 veka sa muzejem tapiserija
ruševine rimskog zidina

Jedna od poznatih mavarskih građevina je Aldžaferija, mavarski zamak ili palata. U toj građevini se održavaju Verdijeve opere, a i skupština Aragona tu održava sednice.

U muzeju lepih umetnosti nalaze se dela El Greka, Ribere i Goje.

Spoljašnje veze

Council of Zaragoza Arhivirano 2010-04-11 na Wayback Machine-u
Zaragoza Monuments, Galleries, Walks and Attractions Arhivirano 2007-04-04 na Wayback Machine-u