Erik Bråtveit

Bråtveit miste synet som sjuåring på grunn av hjernehinnebetennelse. Som niåring blei han sendt den lange vegen til blindeskulen i Klæbu (seinare flytta til Dalen i Trondheim). Der fekk han att betennelsen i hjernen og var så sjuk at styraren på skulen skreiv heim for å førebu familien på at han truleg ikkje ville overleve. Dei kvitterte med å be om å få kista heim, men det kunne ikkje styraren sjå var mogleg. Utruleg nok overlevde han, men hadde nå også mista høyrsla på det eine øyret og delar av balanseevna.

Trass i at det korkje på middelskulen eller i gymnaset fanst lærebøker i punktskrift (blindeskrift), fullførte han på normaltid. I munnlege fag tok klassekameratar på seg å lese gjennom den daglege leksa for han. Andre hjelpte med å skrive av delar av pensum i språkfaga. Mykje måtte baserast på det medelevane kalla den gode «huskestua» hans. Gode hjelparar gav han i denne tida rimeleg opphald mot at han hogg og bar inn all veden som husverten trengte. Økonomisk grunnlag elles fekk han ved å låne frå blindeforbundet og familie. Det var likevel ikkje nok til at han kunne reise heim i gravferda til mor si, noko han alltid var lei seg for, då han hadde et nært tilhøve til henne. Studiet ved Det teologiske fakultet ved Universitetet i Oslo fullførte han også på normaltid. Heller ikkje her fanst lærebøker i punktskrift. Sjølv Bibelens grunntekster måtte han få frå utlandet, Det gamle testamente på hebraisk frå Tyskland og Det nye testamente på gresk frå England. Snille medstudentar leste notata sine frå forelesingane for han, slik at han kunne skrive dei i punktskrift og bruke dei ved sida av eigne nedteikningar.

Då han hadde fått ordinasjonsløyve, og biskop Lunde undersøkte om Asak kyrkjelyd kunne ha ein blind prest i vikariatet som var ledig der, svara dei at han fyrst måtte komme og halde «prøvegudstjeneste». Det gjekk bra, og han blei akseptert. Dei vart så nøgde med han at då den faste stillinga blei utlyst, innstilte dei Bråtveit som nummer éin. Dessutan arrangerte kyrkjelyden ein aksjon for å vise at dette var eit allment ønskje. Den resulterte i meir enn 1600 underskrifter, og Bråtveit fekk stillinga.

Som hushaldar og medhjelpar i arbeidet fekk han tanta si, Kari Vetrhus, ei pensjonert lærarinne. Ho gjorde ein framifrå innsats gjennom sju år. Vetrhus førte kyrkjebøker og følgde der han trong det. Då den yngste søstera hans og mannen hennar døydde frå fire gutar, tok han til seg dei to eldste og fostra dei i ni år til dei var ferdige med gymnaset. Han gifta seg i 1935 med lærarinna Nora Øberg. Saman utgjorde dei eit par som stadig var på farten, ikkje minst i sjukebesøk og foreiningsliv. Då kyrkjelyden ikkje hadde noko lokale utanom kyrkja, kom prestegarden til å fungere som forsamlingshus.

Erik Bråtveit hadde mange positive personlege eigenskapar. Saman med ei lys kristendomsforkynning og ei livsrøynsle som gav djupn til å kunne setje seg inn andre menneske sin situasjon, gjorde det at han fekk god inngang hjå alle. Folk heldt av han. Då han ville søkje avskjed ved nådd aldersgrense, ba kyrkjelyden og biskopen han om å forsetje til han blei 70 år. Men det øyret han høyrde på, hadde også begynte å svikte, så han bestemte seg for å gå av.

• synshemning
• Den norske kirke
• kristendommens historie i Norge
• kirkehistorie

• Inger-Nora Bråtveit Holm: Min fars øyne. Licentia forlag 2008.