Stefan Frich var ein norsk skulemann, journalist og forfattar. Han omsette den første barneboka til landsmål – og den andre islandske ættesoga. Han var ein ivrig målmann og grundtvigianar og dreiv i mange år ein friskule i Fåberg.
Stefan Frich
Faktaboks
Stefan Frich
Stefan Frederik Frich
- Uttale
-
frik
- Fødd
- 17. desember 1844, Hjørundfjord (no Ørsta), Møre og Romsdal
- Død
- 14. mars 1927, Fåberg (no Lillehammer), Innlandet
- Verke
- Skulemann og bladmann
Bakgrunn
Stefan Frich var presteson og av gammal embetsmannsslekt, fødd i Hjørundfjord på Sunnmøre, oppvaksen i Stjørdal og hadde arbeidslivet sitt på Fåberg og i Lillehammer.
Frich tok artium i 1862. Han studerte filologi i Kristiania og kom inn i krinsen kring Olaus Fjørtoft. Frich meinte som han at landsmålet måtte bli meir talemålsnært.
Etter påverknad frå Christopher Bruun reiste han til Danmark for å setje seg inn i skulesynet til Grundtvig. I 1874 starta han ein privat friskule for born på Fåberg, og denne skulen dreiv han til 1903. Syster hans, Mina, tok etter ei tid over småskuleklassene, seinare hadde Dorte Smerud dette arbeidet.
Målsak og forfattarskap
Frich var målmann, og kjempa for å få austlandske dialekttrekk inn i landsmålet. Han var med i Austmannalaget frå starten, sat i styret i 15 år og var formann 1903–1906 og 1910–1912. Han skreiv for Den 17de Mai, var redaktør for målbladet Bonden på Lillehammer 1911–1921 og gav ut debattskrift om målsaka, Maalspørsmaalet og det nye Norge (1906) og Eitt einaste riksmaal i landet (1926). I den vesle boka Fraa arbeidslive mitt har han samla eigne artiklar om målsak og om folk han har møtt, dessutan nokre dikt og forteljingar.
Frich omsette Laksdøla for Samlaget i 1899 og Soga um Bjørn Hitdølakappe i 1926. Dessutan skreiv han bøker for born, blant andre Smaafolk (1908). Den første kjende barneboka på landsmål, Klas Omnstav og mange andre morosame stykkje for born av Zacharias Topelius (1884), er omsett av Frich.
Les meir i Store norske leksikon
Eksterne lenker
Litteratur
- Øystein Gaukstad: «Ein vegbrøytar for norskdomen i Fåberg», Årbok for Gudbrandsdalen 1948
- Severin Eskeland: «Stefan Frich», Norsk allkunnebok, bd. 4. Oslo 1952
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.