ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ลัทธิข้อยกเว้นไทย"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Wedjet (คุย | ส่วนร่วม)
Narutzy (คุย | ส่วนร่วม)
 
(ไม่แสดง 12 รุ่นระหว่างกลางโดยผู้ใช้ 8 คน)
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
'''ลัทธิข้อยกเว้นไทย''' ({{lang-en|Thai exceptionalism}}) เป็นความเชื่อว่าประเทศไทยเป็นประเทศพิเศษที่มีวัฒนธรรมไม่เหมือนผู้ใด ซึ่งเป็นทัศนคติที่พบในหมู่อภิชนชาวไทยเป็นพิเศษ ความคิดหนึ่งเดียวที่ถือกันนั้น เช่น ประเทศไทยเป็นประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เดียวที่ไม่เคยเป็นอาณานิคม มีระบบราชาธิปไตยที่ประณีต สละสลวยและน่าเคารพเทิดทูน พึ่งพาการนำอาหารเข้าต่ำ เป็นต้น<ref>{{cite book|last1=Fry|first1=Gerald W|last2=Nieminen|first2=Gayla S|last3=Smith|first3=Harold E|title=Historical Dictionary of Thailand|publisher=Scarecrow Press|date=2013|url=https://books.google.co.th/books?id=XaRtAAAAQBAJ&pg=PA173&dq=081087525X&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjJweaesqfbAhUNeysKHXEZBmcQ6AEIJzAA#v=onepage&q&f=false|accessdate=2018-05-28|isbn=081087525X|pages=405–406}}</ref> ข้ออ้างความเป็นพิเศษอื่นนั้น ได้แก่ ระบบการตั้งชื่อที่ซับซ้อน และ[[ภาษาไทย]] ตลอดจนข้อสันนิษฐานว่าเกิดความรุนแรงขึ้นน้อยแม้มี[[รัฐประหาร]]หลายครั้งและการสังหารหมู่ยาวเหยียด อย่างไรก็ดี บางคนก็ยอมรับว่าความเป็นไทยไม่ได้ดีเสียหมด [[มีชัย วีระไวทยะ]] นักการเมือง เคยกล่าวว่า ประเทศไทยเป็นชาติคนทำผิดกฎหมาย<ref>{{cite news|last1=Fry|first1=Gerald W|title=Thai exceptionalism - a myth or Reality?|url=http://www.nationmultimedia.com/news/opinion/chalk_talk/30233933|format=Opinion|accessdate=21 January 2017|work=The Nation|date=2014-05-19}}</ref>
'''ลัทธิข้อยกเว้นไทย''' ({{lang-en|Thai exceptionalism}}) เป็นความเชื่อว่าประเทศไทยเป็นประเทศพิเศษที่มีวัฒนธรรมไม่เหมือนผู้ใด ซึ่งเป็นทัศนคติที่พบในหมู่อภิชนชาวไทยเป็นพิเศษ ความคิดหนึ่งเดียวที่ถือกันนั้น เช่น ประเทศไทยเป็นประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เดียวที่ไม่เคยเป็นอาณานิคม มีระบบราชาธิปไตยที่ประณีต สละสลวยและน่าเคารพเทิดทูน พึ่งพาการนำอาหารเข้าต่ำ เป็นต้น<ref>{{cite book|last1=Fry|first1=Gerald W|last2=Nieminen|first2=Gayla S|last3=Smith|first3=Harold E|title=Historical Dictionary of Thailand|publisher=Scarecrow Press|date=2013|url=https://books.google.co.th/books?id=XaRtAAAAQBAJ&pg=PA173&dq=081087525X&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjJweaesqfbAhUNeysKHXEZBmcQ6AEIJzAA#v=onepage&q&f=false|accessdate=2018-05-28|isbn=081087525X|pages=405–406}}</ref> ข้ออ้างความเป็นพิเศษอื่นนั้น ได้แก่ ระบบการตั้งชื่อที่ซับซ้อน และ[[ภาษาไทย]] ตลอดจนข้อสันนิษฐานว่าเกิดความรุนแรงขึ้นน้อยแม้มี[[รัฐประหาร]]หลายครั้งและการสังหารหมู่ยาวเหยียด อย่างไรก็ดี บางคนก็ยอมรับว่าความเป็นไทยไม่ได้ดีเสียหมด [[มีชัย วีระไวทยะ]] นักการเมือง เคยกล่าวว่า ประเทศไทยเป็นชาติคนทำผิดกฎหมาย<ref>{{cite news|last1=Fry|first1=Gerald W|title=Thai exceptionalism - a myth or Reality?|url=http://www.nationmultimedia.com/news/opinion/chalk_talk/30233933|format=Opinion|accessdate=21 January 2017|work=The Nation|date=2014-05-19|archive-date=2019-07-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20190703150215/http://www.nationmultimedia.com/news/opinion/chalk_talk/30233933|url-status=dead}}</ref>

อนึ่งการชนชาติไทย มีการให้ความหมายของคำว่า ไท คือผู้ที่อิสระไม่เป็นทาสไทย แต่ในหลักศิลาจารึก หลักที่หนึ่ง มี คำว่า ไพร่ฟ้าข้าไทย ซึ่งมีความหมายว่า ข้าทาสบริวารของเจ้าขุนมูลนาย

ซึ่งส่งผลให้ความเป็นไท คือการมีระบบเจ้าขุนมูลนาย โดยสิ่งที่เป็นนิยามคือ ระบบราชการของประเทศไทย.


==สาเหตุในบริบทประวัติศาสตร์==
==สาเหตุในบริบทประวัติศาสตร์==
บรรทัด 5: บรรทัด 9:
; ชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งเดียวที่ไม่เป็นอาณานิคม : ประเทศไทยเป็นชาติใน[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]ชาติเดียวที่สามารถขัดขืน[[ลัทธิอาณานิคม]]ได้ ต่อมาจึงมีการบอกเล่าเป็นนิทานวีรบุรุษของ[[ราชวงศ์จักรี]] และใช้เพื่อเป็นเหตุผลว่าวัฒนธรรมไทยไม่มีอิทธิพลตะวันตก
; ชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งเดียวที่ไม่เป็นอาณานิคม : ประเทศไทยเป็นชาติใน[[เอเชียตะวันออกเฉียงใต้]]ชาติเดียวที่สามารถขัดขืน[[ลัทธิอาณานิคม]]ได้ ต่อมาจึงมีการบอกเล่าเป็นนิทานวีรบุรุษของ[[ราชวงศ์จักรี]] และใช้เพื่อเป็นเหตุผลว่าวัฒนธรรมไทยไม่มีอิทธิพลตะวันตก


; อุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่ : ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมากเป้นอันดับต้น ๆ ของโลก และรัฐบาลอ้างว่าเป็นข้อพิสูจน์ถึงวัฒนธรรมไทยอันสวยงามและไม่เหมือนผู้ใด รัฐบาลระบุในแบบเรียนว่าวัฒนธรรมไทยเป็นสาเหตุของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่
; อุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่ : ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมากเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก และรัฐบาลอ้างว่าเป็นข้อพิสูจน์ถึงวัฒนธรรมไทยอันสวยงามและไม่เหมือนผู้ใด รัฐบาลระบุในแบบเรียนว่าวัฒนธรรมไทยเป็นสาเหตุของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่


== ข้อวิจารณ์ ==
== ข้อวิจารณ์ ==
นักวิชาการตะวันตกบางส่วนถือประเด็นกับญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย บ้างถือว่าหัวสูง (elitist) และรู้สึกว่ามันก่อให้เกิดความไม่ลงรอยระหว่าชาวไทยและประเทศเพื่อนบ้าน อย่างไรก็ดี สำคัญต้องเข้าใจว่าคำ "ลัทธิข้อยกเว้น" ในบริบทนี้ไม่ได้หมายความว่าเหนือกว่า แต่หมายถึงความไม่เหมือนผู้ใด และความรู้สึกว่าประเทศไทยมีลักษณะเฉพาะซึ่งไม่พบในภูมิภาคอื่นมากกว่า
นักวิชาการตะวันตกบางส่วนถือประเด็นกับญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย บ้างถือว่าหัวสูง (elitist) และรู้สึกว่ามันก่อให้เกิดความไม่ลงรอยระหว่างชาวไทยและประเทศเพื่อนบ้าน อย่างไรก็ดี สำคัญต้องเข้าใจว่าคำ "ลัทธิข้อยกเว้น" ในบริบทนี้ไม่ได้หมายความว่าเหนือกว่า แต่หมายถึงความไม่เหมือนผู้ใด และความรู้สึกว่าประเทศไทยมีลักษณะเฉพาะซึ่งไม่พบในภูมิภาคอื่นมากกว่า


; ลัทธิแยกอยู่โดดเดี่ยว :
; ลัทธิแยกอยู่โดดเดี่ยว :
นักวิจารณ์ญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทยอ้างความโอหังชาตินิยมว่าเป็นอุปสรรคต่อบูรณาการอาเซียน ตลอดจนเป็นอุปสรรคต่อความมั่งคั่งและเสถียรภาพโดยการทำให้โครงสร้างทางสังคมของไทยที่ไม่เท่าเทียมว่าชอบด้วยเหตุผล ในปี 2561 รัฐบาลไทยสร้างการรณรงค์ "อำนาจอ่อน" ชื่อ ไทยนิยม เพื่อส่งเสริมญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย นักวิชาการไทยบางส่วนเรีกว่าเป็น "แค่โฆษณาชวนเชื่อของรัฐ"
นักวิจารณ์ญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทยอ้างความโอหังชาตินิยมว่าเป็นอุปสรรคต่อบูรณาการอาเซียน ตลอดจนเป็นอุปสรรคต่อความมั่งคั่งและเสถียรภาพโดยการทำให้โครงสร้างทางสังคมของไทยที่ไม่เท่าเทียมว่าชอบด้วยเหตุผล<ref>{{cite news|last1=Stent|first1=Jim|title=Deja vu in Thailand, but what comes next?|url=http://asia.nikkei.com/print/article/32372|accessdate=21 January 2017|work=Nikkei Asian Review|date=2014-05-23|archive-date=2014-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20141015101049/http://asia.nikkei.com/print/article/32372|url-status=dead}}</ref> ในปี 2561 รัฐบาลไทยสร้างการรณรงค์ "อำนาจอ่อน" ชื่อ ไทยนิยม เพื่อส่งเสริมญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย นักวิชาการไทยบางส่วนเรียกว่าเป็น "แค่โฆษณาชวนเชื่อของรัฐ"<ref name="Nation-20180527">{{cite news|last1=Phataranawik|first1=Phatarawadee|title=SPECIAL REPORT: How the junta misused culture to boost 'Thai-ism'|url=http://www.nationmultimedia.com/detail/national/30346263|accessdate=28 May 2018|work=The Nation|date=27 May 2018|archive-date=2018-05-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20180526214848/http://www.nationmultimedia.com/detail/national/30346263|url-status=dead}}</ref>


ในบางโอกาส ผู้ถือลัทธิข้อยกเว้นไทยใช้เพื่ออ้างเหตุผลขัดขวางเจ้าหน้าที่ต่างประเทศ ตัวอย่างเช่น [[ดอน ปรมัตถ์วินัย]] รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เจตนาขัดขวางผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งชาวต่างชาติ โดยอ้างว่า "คนไทยภูมิใจที่จัดการเลือกตั้งโดยปลอดอิทธิพลต่างประเทศ"
ในบางโอกาส ผู้ถือลัทธิข้อยกเว้นไทยใช้เพื่ออ้างเหตุผลขัดขวางเจ้าหน้าที่ต่างประเทศ ตัวอย่างเช่น [[ดอน ปรมัตถ์วินัย]] รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เจตนาขัดขวางผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งชาวต่างชาติ โดยอ้างว่า "คนไทยภูมิใจที่จัดการเลือกตั้งโดยปลอดอิทธิพลต่างประเทศ"<ref>{{cite news|last1=Manager Online|first=(Thai)|title=Don blocked foriegn election observers because Thai is prestigious|url=https://mgronline.com/politics/detail/9610000124278|accessdate=15 December 2018|work=Manager Online|date=15 December 2018}}</ref>


; สิทธันตนิยมทางการเมือง :
; สิทธันตนิยมทางการเมือง :
บรรทัด 21: บรรทัด 25:


; ความคล้ายกับชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่น :
; ความคล้ายกับชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่น :
นักวิชาการส่วนใหญ่เสนอว่าในความเป็นจริงแล้ววัฒนธรรมไทยได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมต่างชาติ โดยยกประวัติศาสตร์ว่าประเทศไทยวิวัฒนามาจากอาณาจักรอินเดียอย่าง[[จักรวรรดิขแมร์]]และ[[อาณาจักรอยุธยา]] จึงมีความคล้ายหลายประการระหว่างวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมประเทศเพื่อนบ้าน เช่น [[มวยไทย]]กับประดัลเสรี หรือ[[สงกรานต์]]กับ[[ตะจาน]]
นักวิชาการส่วนใหญ่เสนอว่าในความเป็นจริงแล้ววัฒนธรรมไทยได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมต่างชาติ โดยยกประวัติศาสตร์ว่าประเทศไทยวิวัฒนามาจากอาณาจักรอินเดียอย่าง[[จักรวรรดิขแมร์]]และ[[อาณาจักรอยุธยา]] จึงมีความคล้ายหลายประการระหว่างวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมประเทศเพื่อนบ้าน เช่น [[มวยไทย]]กับประดัลเสรี หรือ[[สงกรานต์]]กับ[[ตะจาน]]{{อ้างอิง}}

== ดูเพิ่ม ==
* [[รัฐนิยม]]
* [[การแผลงเป็นไทย]]


== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
{{รายการอ้างอิง}}

{{ประเทศไทย}}


[[หมวดหมู่:ลัทธิข้อยกเว้น]]
[[หมวดหมู่:ลัทธิข้อยกเว้น]]
[[หมวดหมู่:วัฒนธรรมไทย]]
[[หมวดหมู่:ชาตินิยมไทย]]
[[หมวดหมู่:ทฤษฎีการเมือง]]
[[หมวดหมู่:ไทยศึกษา]]
[[หมวดหมู่:ทฤษฎีทางประวัติศาสตร์]]
[[หมวดหมู่:ลัทธิ|ลัทธิข้อยกเว้นไทย]]

รุ่นแก้ไขปัจจุบันเมื่อ 14:53, 1 กุมภาพันธ์ 2566

ลัทธิข้อยกเว้นไทย (อังกฤษ: Thai exceptionalism) เป็นความเชื่อว่าประเทศไทยเป็นประเทศพิเศษที่มีวัฒนธรรมไม่เหมือนผู้ใด ซึ่งเป็นทัศนคติที่พบในหมู่อภิชนชาวไทยเป็นพิเศษ ความคิดหนึ่งเดียวที่ถือกันนั้น เช่น ประเทศไทยเป็นประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เดียวที่ไม่เคยเป็นอาณานิคม มีระบบราชาธิปไตยที่ประณีต สละสลวยและน่าเคารพเทิดทูน พึ่งพาการนำอาหารเข้าต่ำ เป็นต้น[1] ข้ออ้างความเป็นพิเศษอื่นนั้น ได้แก่ ระบบการตั้งชื่อที่ซับซ้อน และภาษาไทย ตลอดจนข้อสันนิษฐานว่าเกิดความรุนแรงขึ้นน้อยแม้มีรัฐประหารหลายครั้งและการสังหารหมู่ยาวเหยียด อย่างไรก็ดี บางคนก็ยอมรับว่าความเป็นไทยไม่ได้ดีเสียหมด มีชัย วีระไวทยะ นักการเมือง เคยกล่าวว่า ประเทศไทยเป็นชาติคนทำผิดกฎหมาย[2]

อนึ่งการชนชาติไทย มีการให้ความหมายของคำว่า ไท คือผู้ที่อิสระไม่เป็นทาสไทย แต่ในหลักศิลาจารึก หลักที่หนึ่ง มี คำว่า ไพร่ฟ้าข้าไทย ซึ่งมีความหมายว่า ข้าทาสบริวารของเจ้าขุนมูลนาย

ซึ่งส่งผลให้ความเป็นไท คือการมีระบบเจ้าขุนมูลนาย โดยสิ่งที่เป็นนิยามคือ ระบบราชการของประเทศไทย.

สาเหตุในบริบทประวัติศาสตร์

[แก้]
ชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งเดียวที่ไม่เป็นอาณานิคม
ประเทศไทยเป็นชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ชาติเดียวที่สามารถขัดขืนลัทธิอาณานิคมได้ ต่อมาจึงมีการบอกเล่าเป็นนิทานวีรบุรุษของราชวงศ์จักรี และใช้เพื่อเป็นเหตุผลว่าวัฒนธรรมไทยไม่มีอิทธิพลตะวันตก
อุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่
ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวมากเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก และรัฐบาลอ้างว่าเป็นข้อพิสูจน์ถึงวัฒนธรรมไทยอันสวยงามและไม่เหมือนผู้ใด รัฐบาลระบุในแบบเรียนว่าวัฒนธรรมไทยเป็นสาเหตุของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวขนาดใหญ่

ข้อวิจารณ์

[แก้]

นักวิชาการตะวันตกบางส่วนถือประเด็นกับญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย บ้างถือว่าหัวสูง (elitist) และรู้สึกว่ามันก่อให้เกิดความไม่ลงรอยระหว่างชาวไทยและประเทศเพื่อนบ้าน อย่างไรก็ดี สำคัญต้องเข้าใจว่าคำ "ลัทธิข้อยกเว้น" ในบริบทนี้ไม่ได้หมายความว่าเหนือกว่า แต่หมายถึงความไม่เหมือนผู้ใด และความรู้สึกว่าประเทศไทยมีลักษณะเฉพาะซึ่งไม่พบในภูมิภาคอื่นมากกว่า

ลัทธิแยกอยู่โดดเดี่ยว

นักวิจารณ์ญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทยอ้างความโอหังชาตินิยมว่าเป็นอุปสรรคต่อบูรณาการอาเซียน ตลอดจนเป็นอุปสรรคต่อความมั่งคั่งและเสถียรภาพโดยการทำให้โครงสร้างทางสังคมของไทยที่ไม่เท่าเทียมว่าชอบด้วยเหตุผล[3] ในปี 2561 รัฐบาลไทยสร้างการรณรงค์ "อำนาจอ่อน" ชื่อ ไทยนิยม เพื่อส่งเสริมญัตติลัทธิข้อยกเว้นไทย นักวิชาการไทยบางส่วนเรียกว่าเป็น "แค่โฆษณาชวนเชื่อของรัฐ"[4]

ในบางโอกาส ผู้ถือลัทธิข้อยกเว้นไทยใช้เพื่ออ้างเหตุผลขัดขวางเจ้าหน้าที่ต่างประเทศ ตัวอย่างเช่น ดอน ปรมัตถ์วินัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เจตนาขัดขวางผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งชาวต่างชาติ โดยอ้างว่า "คนไทยภูมิใจที่จัดการเลือกตั้งโดยปลอดอิทธิพลต่างประเทศ"[5]

สิทธันตนิยมทางการเมือง

มีหลายเหตุการณ์ที่ชาวเน็ตชาตินิยมชาวไทยแสดงลัทธิข้อยกเว้นไทยเพื่อตอบโต้ข้อวิจารณ์จากชาวต่างประเทศ ซึ่งโดยส่วนใหญ่เป็นคดีความผิดต่อองค์พระมหากษัตริย์ บางทีมีการใช้ลัทธิข้อยกเว้นไทยเพื่อปัดข้อวิจารณ์ต่อลัทธิอำนาจนิยม ดังเช่น ในสุนทรพจน์ของพลเอก อภิรัชต์ คงสมพงษ์ ผู้บัญชาการทหารบก ว่า

"ระบอบประชาธิปไตยในโลกนี้ล้วนแล้วแต่มีวัฒนธรรมของระบอบประชาธิปไตยของตัวเอง ท่านลองถามตัวเองว่าเมื่อท่านไปอยู่ประเทศอื่น ไปศึกษาไปเรียน หรือไปเที่ยวประเทศอื่น ทำไมท่านจะต้องปรับตัวให้เข้ากับประเทศอื่นตามระบอบประชาธิปไตยของประเทศนั้น [...] เราอยู่กันแบบไทย ๆ นี่คือวัฒนธรรมของระบอบประชาธิปไตยแบบไทย ๆ ขอให้รักกันจะไปร่ำไปเรียนที่ไหนมา ไปเอาตำราประเทศไหน ไม่อยากจะเอ่ยชื่อ เอาของเขามาแล้วมาดูด้วยว่าควรจะมาดัดแปลง แต่ไม่ใช่พยายามจะเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นพระประมุข อย่าไปเอาความซ้ายจัดที่ไปเรียนมาแล้วมาดัดจริต ประเทศอื่นเขาไม่มีที่จะมีแบบนี้ นี่คือเมืองสยาม เมืองแห่งรอยยิ้ม เมืองที่เรามีระบอบประชาธิปไตยของเราแบบนี้ สิ่งที่ประชาธิปไตยแบบไทย ๆ ต้องการคือมีคนไทยรักกัน หันหน้าเข้าหากัน"

ความคล้ายกับชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อื่น

นักวิชาการส่วนใหญ่เสนอว่าในความเป็นจริงแล้ววัฒนธรรมไทยได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมต่างชาติ โดยยกประวัติศาสตร์ว่าประเทศไทยวิวัฒนามาจากอาณาจักรอินเดียอย่างจักรวรรดิขแมร์และอาณาจักรอยุธยา จึงมีความคล้ายหลายประการระหว่างวัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรมประเทศเพื่อนบ้าน เช่น มวยไทยกับประดัลเสรี หรือสงกรานต์กับตะจาน[ต้องการอ้างอิง]

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. Fry, Gerald W; Nieminen, Gayla S; Smith, Harold E (2013). Historical Dictionary of Thailand. Scarecrow Press. pp. 405–406. ISBN 081087525X. สืบค้นเมื่อ 2018-05-28.
  2. Fry, Gerald W (2014-05-19). "Thai exceptionalism - a myth or Reality?". The Nation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (Opinion)เมื่อ 2019-07-03. สืบค้นเมื่อ 21 January 2017.
  3. Stent, Jim (2014-05-23). "Deja vu in Thailand, but what comes next?". Nikkei Asian Review. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-10-15. สืบค้นเมื่อ 21 January 2017.
  4. Phataranawik, Phatarawadee (27 May 2018). "SPECIAL REPORT: How the junta misused culture to boost 'Thai-ism'". The Nation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-05-26. สืบค้นเมื่อ 28 May 2018.
  5. Manager Online, (Thai) (15 December 2018). "Don blocked foriegn election observers because Thai is prestigious". Manager Online. สืบค้นเมื่อ 15 December 2018.