Nasîhatnâme

Sayfanın 15 Ocak 2024 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

Nasîhatnâme (Osmanlı Türkçesi: نصيحت نامه), Osmanlı edebiyatında, padişahlar için yazılan bir tür nasihat mektubudur. Specula principum'lara benzemektedir.^[1] Nasihatnameler çeşitli tarihi ve dini kaynaklardan yararlanmışlardır. Selçuklu Türkleri gibi önceki devletlerin yönetimlerinden, erken Müslüman tarihinden ve çağdaş olaylardan etkilenmişlerdir.

Nasîhatnâmeler on altıncı yüzyılda yaygınlaşmıştır ^[2] ve Yusuf Has Hacip tarafından 1070 yılında yazılan Kutadgu Bilig gibi daha eski eserler üzerine inşa edilmiştir. İlk yazılar Abbasi döneminin inşa edebiyatından etkilenmiştir.^[3] Bazıları Büyük İskender'e atıfta bulunmuştur.^[4]

Örnekler

Öncül örnekler

Nasihat el-Muluk (نصيحةالملوك) (tam anlamıyla "yöneticiler için tavsiye ") — Gazali
Kabusname, (قابوسنامه) — Keykavus bin İskender
Siyasetname (سياستنامه) Selçuklu hükümdarı Melikşah'ın emriyle Nizamülmülk tarafından yazılmıştır.
Ahlak-ı Nasıri (اخلاق ناصرى) — Nasiruddin Tusi
Çahar Makala (Dört Söylem) — Nizamuddin Arudi
Kitab Nasihat al-Mülk — Maverdi
Mukaddime — İbn Haldun

Nasîhatnâmeler

Tarih-i Ebü'l-Feth — Tursun Bey^[5]
Destan ve Tevarih-i Müluk-i Al-i Osman 17 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. — Ahmedi ^[6]
Asafname ("Hükümdarların Aynası") — Lütfi Paşa
Nushatü's Selatin (Sultanlara Nasihat) — Gelibolulu Mustafa Ali ^[4]
Ravżatu'l-Ḥüseyn fī ḫulāṣati aḫbāri'l-ḫāfiḳeyn — Mustafa Naima
Hirzü'l-Mülûk, anonim
Usûlü'l-hikem fi Nizâmi'l-âlem — Hasan Kâfî el-Akhisarî
Habnâme — Veysi^[4]
Kitâb-i Müstetâb (Güzel kitap), anonim.
Risale — Koçi Bey
Veliyüddin Telhisleri
Kanûnnâme-i sultânî li Aziz Efendi; Yazar Aziz Efendi'nin kimliği belirsizdir.
Kitâbu mesâlihi'l-müslimîn ve menâfi'i'l-müminîn, anonim.
Düsturü'l-Amel li-İslahi'l-Halel — Katip Çelebi
Telhisü'l-beyan fi kavanin-i al-i Osman — Hezarfan Hüseyin Efendi

Kaynakça

^ Third Congress on the Social and Economic History of Turkey. Varia Turcica. 1990. ISBN 9780941469012.
^ The Ottoman Empire and the world around it. I. B. Tauris. 2011. s. 27. ISBN 978-1-84511-122-9. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ The Culture of Letter-Writing in Pre-Modern Islamic Society (İngilizce). Edinburgh University Press. 7 Şubat 2008. ISBN 9780748633746. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ ^a ^b ^c "Remembering the Good Old Days: the Ottoman Nasihatname [Advice Letters] Literature of the 17th Century". Ideology, Society and Values. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "Tursun Beg, Historian of Mehmed the Conqueror's Time". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 69: 55-71. 1977.
^ The Nature of the Early Ottoman State. 2003. ss. 17. ISBN 9780791456354.

[1] Third Congress on the Social and Economic History of Turkey. Varia Turcica. 1990. ISBN 9780941469012.

[2] The Ottoman Empire and the world around it. I. B. Tauris. 2011. s. 27. ISBN 978-1-84511-122-9. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[3] The Culture of Letter-Writing in Pre-Modern Islamic Society (İngilizce). Edinburgh University Press. 7 Şubat 2008. ISBN 9780748633746. Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[Good_Old_Days-4] "Remembering the Good Old Days: the Ottoman Nasihatname [Advice Letters] Literature of the 17th Century". Ideology, Society and Values. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[5] "Tursun Beg, Historian of Mehmed the Conqueror's Time". Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 69: 55-71. 1977.

[6] The Nature of the Early Ottoman State. 2003. ss. 17. ISBN 9780791456354.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]