2014 Suriye devlet başkanlığı seçimi
| |||||||||||||||||||||||||
Katılım | %73,42 | ||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||
|
Bu kategoride yer alan maddeler Suriye hükûmeti ve siyasetinin bir parçasıdır. |
|
| ||
---|---|---|
Medya galerisi |
||
Suriye'de 3 Haziran 2014 tarihinde devlet başkanlığı seçimleri yapıldı. Seçimlerin demokratik olmadığı konusunda akademik bir görüş birliği bulunmaktadır.[1][2][3] Sonuç, geçerli oyların %90'ından fazlasını alan Beşşar Esad için ezici bir zafer oldu. Esad 16 Temmuz'da Şam'daki başkanlık sarayında üçüncü bir yedi yıllık dönem için yemin etti.[4]
Seçimler, üç yıl önce başlayan Suriye İç Savaşı'nın ortasında gerçekleşti. Savaşın bir sonucu olarak, seçimler sırasında ülke dünyadaki en büyük mülteci nüfusuna sahipti ve bazı yabancı ülkelerdeki mülteciler için oy verme işlemi Suriye'deki oy verme işleminden birkaç gün önce Suriye elçiliklerinde başladı.[5] Yerli ve yabancı Suriyeli muhalif gruplar seçimleri boykot ettiler ve Suriye'nin isyancıların kontrolü altındaki büyük bölümünde oy verme işlemi gerçekleşmedi.[5][6][7] Kürt milislerin kontrolü altındaki bölgelerde de hükûmetin Kürtlerin bölgesel özerklik taleplerini tanımayı reddetmesi nedeniyle oy kullanılamadı, ancak bazı kişiler oy kullanmak için hükûmet kontrolündeki bölgelere gitti.[8]
Körfez İşbirliği Konseyi, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri seçimleri gayrimeşru olarak nitelendirdi.[9][10][11][12] İç savaş koşullarında seçim yapma girişimleri BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun tarafından da eleştirilmiş ve seçimlerin bağımsız seçim gözetiminden yoksun olduğu yaygın bir şekilde rapor edilmiştir.[13][14]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Ülke 2011'den bu yana, tamamen olmasa da büyük ölçüde mezhepsel dini ve/veya etnik temelde nüfusu bölen Suriye İç Savaşı ile boğuşmaktadır. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, savaşın 150.000'den fazla can aldığını belirtmektedir.[15] Ülkenin 23 milyonluk nüfusunun üçte biri (yaklaşık 7 milyon)[16] yerinden edilmiş, 2,5 milyonu ise yabancı ülkelerde mülteci olarak yaşamaktadır.[17]
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un sözcüsü, Suriye İç Savaşı'nın devam ettiği ve Suriye vatandaşlarının büyük ölçekte yerlerinden edildiği bir ortamda, "bu tür seçimlerin Cenevre bildirisinin lafzı ve ruhuyla bağdaşmadığı" ve "muhalefetle siyasi çözüm umutlarına zarar vereceği" uyarısında bulundu. Bununla birlikte, "Suriye'deki trajediye bir çözüm bulunmasına yönelik her türlü açılımı araştırmaya ve geliştirmeye devam edeceğiz." dedi.[13][18] Suriyeli isyancılar ve muhalefet partileri, Esad iktidardan uzaklaştırılmadığı ve gelecekte herhangi bir liderlik pozisyonundan men edilmediği sürece barış konferansına (Cenevre bildirisinin nihai hedefi) katılmayı reddetti. Barış görüşmeleri daha başlamadan başarısızlığa uğramıştı çünkü müzakere olması amaçlanan şey sadece bir ültimatoma dönüşmüştü. Barış görüşmelerinin raydan çıkması, BM'nin çatışmayı çözmeye yönelik belirtilen hedefleriyle tam bir tezat oluşturmaktadır.[19][20]
Mülteciler
[değiştir | kaynağı değiştir]2,5 milyon mülteci ve bu mültecilerin oy kullanabilmesi bu seçimle ilgili çeşitli tartışmalara yol açmıştır. Suriye'yi resmi olarak sınır karakolları aracılığıyla terk etmeyen yüz binlerce mülteci oy kullanma hakkından mahrum bırakıldı.[17]
Yaklaşık 1,1 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta, büyükelçilikte oy kullanmak isteyen çok sayıda Suriyeli mülteci ve Lübnan'da yaşayan Suriyeli gurbetçiler nedeniyle yollar felç oldu.[kaynak belirtilmeli]
Gurbetçi oylaması
[değiştir | kaynağı değiştir]İzin verilen
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriyeli gurbetçiler aşağıdaki ülkelerin Suriye büyükelçiliklerinde oy kullanabilmişlerdir:[21][22][23][24]
Reddedilen
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki on ülke, Suriye diplomatik temsilciliklerinde gurbetçilerin oy kullanmasına izin vermedi.[kaynak belirtilmeli] Yabancı hükûmetlerin bu kararları Suriyeli muhalif bir örgüt olan ve Beşşar Esad'a muhalif Suriye Ulusal Konseyi tarafından memnuniyetle karşılandı.[5][25]
|
Seçim sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye'de 2012 yılında yapılan anayasa referandumunun ardından kabul edilen yeni anayasa, devlet başkanlığı seçiminin niteliğini referandumdan, çok adaylı bir seçim pusulasına dönüştürmüştür. Sonuç olarak bu seçim, adayların görevdeki devlet başkanına meydan okuyabildiği ilk seçim olarak Suriye tarihindeki ilk sözde demokratik seçime işaret ediyor. Suriye Parlamentosu tarafından 2014 yılı başında kabul edilen bir yasa, adaylığı son on yıldır Suriye'de yaşayan kişilerle sınırlandırarak sürgündeki kişilerin aday olmasını engellemiştir.[26]
Suriye Enformasyon Bakanı Ümran el-Zubi 8 Nisan'da yaptığı açıklamada adayların başvurularını Nisan ayının son on gününde yapabileceklerini duyurdu. Zubi, devam eden iç savaşa rağmen seçimin planlandığı şekilde ilerleyeceğini ve herhangi bir nedenle ertelenmeyeceğini ısrarla vurguladı. Zubi ayrıca Suriyelilerin "ezici çoğunluğunun" görevdeki Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın yeniden seçilmesini istediğini iddia etti.[26] Zubi ayrıca hükûmetin askeri operasyonlarının seçime rağmen devam edeceğini iddia etti.[27]
Adaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye Anayasası'nın 84. Maddesi, devlet başkanlığı adaylarının aşağıdaki şartları taşımasını gerektirmektedir:[28]
- En az 40 yaşında olmak
- Doğuştan Suriyeli olmak, doğuştan Suriyeli olan ebeveynlere sahip olmak
- Medeni ve siyasi haklardan yararlanmak ve görevine iade edilmiş olsa bile onursuz bir suçtan hüküm giymemiş olmak
- Suriyeli olmayan bir eşle evli olmamak
- Aday gösterilmeden önce aralıksız 10 yıl Suriye'de yaşamış olmak
Anayasada yer alan diğer uygunluk şartları şunlardır:[28]
- Devlet başkanının dini İslam'dır (Madde 3)
- Bir aday Halk Meclisinin en az 35 üyesi tarafından desteklenmelidir (Madde 85)
- Devlet başkanı başka bir vatandaşlık taşıyamaz (Madde 152)
Aralarında 2 kadın ve bir Hristiyan'ın da bulunduğu toplam 24 aday devlet başkanlığı için Yüksek Anayasa Mahkemesine başvuruda bulundular.[29][30][31] Bunlardan Esad dışındaki iki aday, parlamentonun 35 üyesinin desteği de dahil olmak üzere tüm adaylık koşullarını yerine getirdi.[32] Seçilen diğer iki aday "çoğunlukla sembolik yarışmacılar" ve "az bilinen figürler" olarak görülüyorlar.[5]
- Beşşar Esad, görevdeki devlet başkanı, Baas Partisi lideri
- Suriye'de Yönetim ve Değişim için Ulusal Girişimden 54 yaşındaki Şam milletvekili Hasan Abdullah en-Nuri
- Mahir Abdulhafız Haccar, daha önce Halkın İradesi Partisinden Halep'ten 43 yaşında bir milletvekili. Bu partinin liderliğini 2011'deki ilk protestoları destekleyen ancak daha sonra hükûmetin devrilmesi çağrılarını "gerçekçi olmayan ve faydasız" olarak niteleyen deneyimli muhalefet lideri Kadri Cemil yapıyor. Cemil 2011 yılında Suriye'nin yeni anayasasını hazırlayan komitenin bir üyesiydi. Ancak Halkın İradesi 2012 parlamento seçimlerinde 250 milletvekilinden sadece ikisini kazanırken, Suriye Sosyal Milliyetçi Partisinden müttefikleri dört milletvekili daha kazandı. Cemil, Haziran 2012'de Başkan Esad tarafından başbakan yardımcısı olarak atandı ancak Ekim 2013'te görevden alındı. Partiden az sayıda milletvekili olması, Cemil'in adaylıklarının çoğunun bağımsızlardan ya da iktidardaki Ulusal İlerici Cepheden gelen milletvekillerinden gelmiş olması gerektiğini gösteriyor. Halkın İradesi Partisinden 27 Nisan'da yapılan açıklamada, Haccar'ın artık Halkın İradesi Partisi ya da Özgürlük ve Değişim için Halk Cephesi üyesi olmadığı iddia edilerek parti ile Haccar arasına mesafe konuldu. Açıklamada bunun yerine Haccar'ın sadece kendisini temsil ettiği iddia edildi.[33]
Kriterleri karşılamayan diğer 21 aday ise şunlardı:[34]
- Sawsan Omar al-Haddad, 1963 yılında Lazkiye'de doğdu. (kadın)
- Sameer Ahmad Mo'alla, 1961 yılında Kuneytire valiliğinde doğdu.
- Mohammad Firas Yassin Rajjouh, 1966 Şam doğumlu.
- Abdul-Salam Youssef Salameh, 1971 yılında Humus vilayetinde doğdu.
- Ali Mohammad Wannous, 1973 yılında Humus'ta doğdu.
- Azza Mohammad Wajih al-Hallaq, 1962 Şam doğumlu. (kadın)
- Talie Saleh Nasser, 1967 Kafrin doğumlu.
- Samih Mikhael Mousa, 1963 yılında Btaiha'da doğdu. (Hristiyan)
- Mahmoud Khalil Halbouni, 1946 Harasta doğumlu.
- Mohammad Hassan al-Kanaan, 1964 yılında es-Sanamayn'da doğdu.
- Halid Abdo el-Kreidi, 1966 yılında el-Al'da doğdu.
- Basheer Mohammad al-Balah, 1931 yılında Şam'da doğdu.
- Ahmad Hassoun al-Abboud, 1962 Mayadin doğumlu
- Ayman Shamdin al-Issa Alam, 1967'de el-Husseinyeh'de doğdu.
- Ziad Adnan Hakawati, 1955 Şam doğumlu.
- Ahmad Ali Qsei'eh, 1951 yılında Jabaq'ta doğdu.
- Mahmoud Mohammad Nassr, 1969 Zahiriye doğumlu.
- Ali Hassan al-Hassan, 1965 Deyr Saras doğumlu.
- Ahmad Omar Dabba, 1969 Tazeh Shamaliye doğumlu.
- Mahmoud Naji Moussa, 1950 Tadmur doğumlu.
- Hossein Mohammad Tijan, 1961 Halep doğumlu.
Seçim
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye hükûmeti, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği veya Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatından seçim gözlemcilerine izin verilmeyeceğini, ancak diğer gözlemcilerin hazır bulunacağını söyledi.[35] Seçim için bağımsız seçim gözlemcileri yoktu,[14] ancak uluslararası bir heyet seçimi gözlemledi. Bu heyette Brezilya,[36] Hindistan,[37] İran,[36][38] Rusya,[36][38] Uganda,[36] ABD[kaynak belirtilmeli] ve Venezuela[36] dahil olmak üzere 30'dan fazla ülkeden temsilcilerin yer aldığı bildirildi. Çin, Güney Afrika, Küba, Nikaragua, Bolivya, Ekvador ve Kanada'dan da delegelerin katılması bekleniyordu.[37] Delegeler arasında İran'dan Alaeddin Boroujerdi,[38] Rusya'da iktidardaki Birleşik Rusyadan Alexey Alexandrov,[38] Venezuela'da iktidardaki Venezuela Birleşik Sosyalist Partisinden William Fariñas,[39] Uganda'da iktidardaki Ulusal Direniş Hareketinden Benna Namugwanya Bugembe,[36] Komünist Dünya Barış Konseyinden Brezilyalı Socorro Gomes,[39] Hint antisiyonist aktivist Feroze Mithiborwala[37] ve ABD'de yaşayan Esad yanlısı aktivist Paul Larudee de bulunuyordu.[40]
Sonuçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüksek Anayasa Mahkemesi 4 Haziran Çarşamba günü yaptığı açıklamada seçime katılım oranının %73,42 olduğunu ve seçime katılma hakkına sahip 15.845.575 Suriyeliden 11.634.412'sinin oy kullandığını duyurdu.[41] Oy kullanma hakkına sahip Suriyelilerin sayısı, hükûmetin Suriye'de ve yurt dışında yaşayan 18 yaşın üzerindeki tüm Suriyelilere ilişkin verilerine dayanmaktadır; bu verilere hükûmet kontrolündeki topraklarda, isyancıların kontrolündeki topraklarda yaşayan tüm Suriyeliler, mülteciler, yeni vatandaşlığa kabul edilen Kürtler ve Suriyeli gurbetçiler dahildir.[42]
Geçersiz kağıtların sayısı 442.108 ya da %3,8'dir.[42] Yüksek Anayasa Mahkemesi Sözcüsü Macid Hadra, kaybeden adayların ve seçim süreciyle ilgili şikayetleri olan bireylerin itirazlarını sunmak için 3 günleri olduğunu açıkladı. Mahkemenin üç günlük itiraz süresini takip eden 7 gün içinde sonuca karar vereceğini ve ardından Halk Meclisi Başkanı aracılığıyla kazananın ismini açıklayacağını belirtti.[43] Aynı gün Halk Meclisi Başkanı Muhammad Cihad el-Laham ham veri sonuçlarını açıkladı.[44]
Aday | Parti | Oy | % | |
---|---|---|---|---|
Beşşar Esad | Baas Partisi | 10.319.723 | 92.20 | |
Hasan en-Nuri | NIACS | 500.279 | 4.47 | |
Mahir Haccar | Bağımsızlar | 372.301 | 3.33 | |
Toplam | 11.192.303 | 100.00 | ||
Geçerli oy | 11.192.303 | 96.20 | ||
Geçersiz/boş oy | 442.108 | 3.80 | ||
Toplam oy | 11.634.411 | 100.00 | ||
Kayıtlı seçmen/katılım | 15.845.575 | 73.42 | ||
Kaynak: SANA (WA), SANA (WA) |
İstatistikçi Andrew Gelman, sonuçların olası doğru sayılara dayanılarak uydurulmuş olabileceğini öne sürmüştür.[42] Örneğin, 10.319.723/11.634.412 = 0,886999962, yani Beşşar Esad için tüm oyların %88,7'si rakamı en yakın tek seçmene kadar doğrudur. Benzer şekilde, NIACS için oran 0,042999938 ve bağımsız parti için 0,031999985 olarak çıkmaktadır. Ancak Gelman yayınlanan sayıların uydurma olduğunu savunurken, bu sayıların geçerli yüzdelerden geriye dönük olarak (ve profesyonel olmayan bir şekilde) üretilmiş olabileceği teorisini engellemediğini belirtmektedir. Katılım için bildirilen oran, 0,734237287, oy sayımlarında bulunan olağandışı özelliği sergilememektedir. Carnegie Uluslararası Barış Vakfı analisti Aron Lund şunları kaydetti
Hükümet seçimlere toplam 11.634.412 Suriyelinin katıldığını iddia ediyor. Esad şu anda Suriye'nin yaklaşık 22 milyon vatandaşının yüzde 60'ını kontrol ediyor - belki de daha fazlasını - ancak her beş kişiden ikisi oy kullanamayacak kadar genç. Esad'ın kontrol ettiği topraklardaki her bir yetişkinin sandığa gittiği ve yurt dışındaki her bir yetişkin mültecinin de onlara katıldığı yönündeki yanlış olduğu aşikar olan varsayım altında bile sonuç resmi rakamın bir milyon kadar altında kalacaktır.[45]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yurt içi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Şam Sheraton Otel'de bir basın toplantısı düzenleyen Hasan en-Nuri, "Devlet başkanlığı seçimlerini kazanarak Suriye halkının güvenini kazanan" Devlet Başkanı Esad'ı kutladı. Seçim sürecinin tüm dünya için açık ve şeffaf olduğunu söyleyen Nuri, hem kendisinin hem de temsilcilerinin oy sayımını denetlediğini sözlerine ekledi. Boykot çağrısı yapanları da eleştiren Nuri, bunun yerine seçimin Suriye halkına hiçbir zararı ya da yararı olmayacağını savundu. Konuşmasını şu sözlerle bitirdi: "Suriye'nin inşasında yer alan vatansever bir aday olduğuma ve Suriye Arap Ordusunun arkasında bir asker olacağıma söz veriyorum."[46]
- Süryani Ortodoks Kilisesi Antakya Patriği İğnatius II. Efram, Suriye'deki devlet başkanlığı seçiminin başarısının ve Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın zaferinin tüm dürüst Suriye vatandaşları için bir zafer olduğunu söyledi. Bir kutlama mektubunda, seçimi kazanmasından dolayı Esad'ı içtenlikle kutladığını ve çalışmalarında kendisine yardım etmesi ve yol göstermesi için Tanrı'ya dua ettiğini ifade etti.[47]
Yurt dışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Endişe ifadeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Birleşik Krallık - Dışişleri Bakanı William Hague: "Esad bu seçimden önce de meşruiyetten yoksundu, seçimden sonra da yoksun olacak. Bu seçimin gerçek demokrasiyle hiçbir ilişkisi yoktu. İç savaşın ortasında yapıldı." dedi.[48]
- ABD - Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Marie Harf günlük basın brifinginde: "Suriye'de bugün yapılan devlet başkanlığı seçimi tam bir rezalettir. Beşşar Esad'ın bugün dün olduğundan daha fazla güvenilirliği kalmamıştır. Özgür bir toplumun olmadığı bir ülkede bu seçim süreci akıl almaz bir durumdur." dedi.[49][50]
- Suriye'nin Dostları (dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından kurulan bir grup) seçime hile karıştırılacağını ve Cenevre II görüşmelerinin arkasındaki önermeye ters düşeceğini iddia ederek seçimi kınadı. Grup ayrıca iç savaşın ortasında ve sadece hükûmet bölgelerinde yapılacak bir seçimin doğruluğunu sorgulayarak "bu da milyonlarca Suriyelinin savaş nedeniyle ya hükümet kontrolü dışındaki bölgelerde bulunmaları ya da yerlerinden edilmiş olmaları nedeniyle oy kullanamayacakları anlamına geliyor." dedi.[51]
Körfez İşbirliği Konseyi, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri seçimleri gayrimeşru ve maskaralık olarak nitelendirdi.[52] Devlet çalışanlarına oy kullanmaları ya da sorguya çekilecekleri söylendi.[53] Oy verme merkezlerinde bağımsız gözlemciler bulunmuyordu.[54] Suriye'de 6 milyon kadar seçmen kalmıştı.[55][56] İsyancı Kürtlerin ve IŞİD'in Suriye topraklarını kontrol etmesi nedeniyle ülkenin yaklaşık %60'ında oy kullanılamadı.[57]
Tebrik ifadeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Afganistan - Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Suriye'nin "liderliğinin bilgeliği ve Suriye halkının kararlılığı sayesinde" tüm zorlukların üstesinden geleceğine dair umudunu dile getirdi. "Terörizm ve aşırıcılıkla mücadele" konusunda Suriye'ye desteğini teyit eden Karzai, Devlet Başkanı Esad'ın devlet başkanlığı seçimlerini kazanmasını 'Suriye'deki krizin sona erdirilmesinin önünü açan yeni bir sayfa' olarak değerlendirdi.[58]
- Cezayir - Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'a devlet başkanlığı seçimlerini kazanması dolayısıyla bir kutlama telgrafı gönderdi. Cumhurbaşkanı Buteflika telgrafında kardeş Suriye halkına daha fazla ilerleme ve refah için en iyi dileklerini ifade etti.[59]
- Ermenistan - Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, Suriye halkının refahı ve esenliği adına Suriye'nin ulusal diyalog yoluyla barış ve istikrarı yeniden tesis etmeyi başaracağını ümit etti. "Size [Beşşar Esad] sağlık ve başarılar dilerken dost Suriye halkına da ebedi barış temenni ediyorum." dedi.[60]
- Belarus - Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko bir kutlama telgrafında "Belarus ve Suriye arasındaki ikili ilişkileri iki halkın yararına olacak şekilde her alanda güçlendirme ve geliştirme arzusunu" ifade etti.[61]
- Brunei - Brunei Sultanı Hassanal Bolkiah Suriye'nin ilerlemesini sürdürmesini dilediğini ve "iki ülke arasındaki işbirliği ve dostluk bağlarını geliştirmek için Devlet Başkanı Esad ile birlikte çalışma arzusunu" ifade etti. Bolkiah ayrıca "Suriyelilerin sandık başına gitmesi, Suriye'yi parçalamaya ve Suriyelilerin birliğini bozmaya yönelik tüm girişimleri boşa çıkarmıştır. Suriye halkı seçimlere güçlü bir şekilde katılarak ulusal sağlam ilkelere bağlılığını ifade etmiş ve ülkelerinin başına bela olan terörizme karşı yüksek sesle konuşmuştur." dedi.[62]
- Küba - Küba Devlet Başkanı Raúl Castro, Suriye'nin "liderliğinin bilgeliği ve Suriye halkının kararlılığı sayesinde" tüm zorlukların üstesinden geleceğine dair umudunu dile getirdi. Castro, "Başkan Esad'ın zaferinin, Suriye'ye dayatılan dış komplolar ve savaş karşısında cesurca destek veren tüm dürüst ve özgür insanların zaferi olduğunu" vurguladı.[58]
- Guyana - Guyana Devlet Başkanı Donald Ramotar, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'a gönderdiği kutlama mesajında, Esad'ın devlet başkanlığı seçimlerini kazanmasının Suriye için büyük bir zafer olduğunu belirterek, iki ülke arasındaki dostluk ilişkilerinin devam etmesi ve bölgesel ve uluslararası konularda ortak tutumların koordine edilmesi dileklerini ifade etti.[63]
- İran - Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayınladı: "Tüm tarafsız yabancı gözlemciler bu seçimi özgür ve sakin bir ortamda gerçekleşmiş olarak nitelendirmiştir. Suriye halkı (Esad'ı) ezici bir çoğunlukla (%88.7) seçti. Suriye halkının iradesi Amerika'nınkine üstün geldi.... Bu Suriye halkının üç yıllık direnişinin meyvesidir."[64] İran Parlamentosu Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Alaeddin Boroujerdi tarafından yapılan açıklamada ise seçimlerin 'anayasal zaman ve tarihinde şeffaf ve demokratik bir şekilde gerçekleştiği' belirtildi.[38]
- Hizbullah - "Seçimler, Suriye'de siyasi çözümün Başkan Beşşar Esad ile başlayıp onunla bittiğini kanıtlamıştır. Milyonlarca kişi tarafından yedi yıllık yeni bir dönem için seçilen bir başkan var. Siyasi bir çözüm için çalışmak isteyenler onunla konuşmalı, müzakere etmeli ve onunla bir çözüme ulaşmalıdır. Savaşçıları... akan kanı durdurmak için siyasi çıkış yolları arayarak uzlaşma ve diyaloğa yönelmeye çağırıyoruz. Bu çatışma sadece ülkenizdeki yıkımı arttıracak ve akan kana yenilerini ekleyecektir. Herkes Suriye'deki savaşın başkalarının kontrolü ele geçirmesine yol açmayacağını anlamalı ve kabul etmelidir." dedi.[65]
- Nikaragua - Devlet Başkanı Daniel Ortega, "3 Haziran Salı günü yapılan başkanlık seçimlerinde elde ettiği büyük zaferden dolayı kendisini tebrik etmek istediğini" söyledi. "Kardeş Başkan Beşşar'ın zaferi, Suriye halkının barışa olan bağlılığının ve ruhunun yeniden teyidi anlamına gelmektedir ve sizi centilmence savunmuştur." dedi.[66]
- Kuzey Kore - Yüce Lider Kim Jong-un, Beşşar Esad'a yeniden Suriye devlet başkanı seçilmesi dolayısıyla bir kutlama mesajı gönderdi. Mesajda, Suriye halkının desteği ve güveni sayesinde yeniden Suriye devlet başkanı seçilmesi dolayısıyla Esad'a içten tebrikler iletildi.[67]
- Filistin - Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Devlet Başkanı Esad'ın seçilmesinin "Suriye'nin birliğinin ve egemenliğinin korunması anlamına geldiğini, krizin sona ermesine ve terörle mücadeleye yardımcı olacağını, Suriye'ye refah ve güvenlik dilediğini" söyledi.[68]
- Rusya - Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Aleksandr Lukaşeviç seçimleri Suriye'de devlet kurumlarının işlemeye devam etmesini güvence altına alan önemli bir olay olarak değerlendirdi. Suriye'deki çatışmalar nedeniyle seçimin "doğal olarak yüzde 100 demokratik olmadığını" ancak katılım oranı, şeffaflık ve yabancı gözlemcilerin bulgularının "bize seçimin meşruiyetini sorgulamak için hiçbir neden vermediğini" söyledi. "Bu çerçevede, (...) bazı uluslararası ortaklarımızın seçimlere yönelik siyasallaşmış tepkileri hayal kırıklığına yol açmaktan geri kalamaz" ve "Milyonlarca Suriyelinin görüşlerini görmezden gelmek kabul edilemez." dedi.[69]
- Rus Ortodoks Kilisesi Moskova ve Tüm Rusya Patriği Kirill, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ı son devlet başkanlığı seçimlerini kazanmasından dolayı kutladı. Patrik Kirill telgrafında, "Suriye'de yüzyıllardır süregelen ulusal uzlaşı ve kardeşliğin orada istikrar ve barışın tesis edilmesini motive edeceğinden" emin olduğunu söyledi. Devlet Başkanı Esad'a Suriye'yi içinde bulunduğu aşamadan çıkarması, güvenlik ve istikrarı geri getirmesi için daha fazla cesaret ve güç dileyen Kirill, Suriye halkının barış ve istikrarı göreceğini umduğunu ifade etti.[70]
- Somali - Somali Büyükelçiliği, Suriye'de 3 Haziran'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın kazanması dolayısıyla Suriye halkını kutladı. Somali'nin, iki halkın çıkarları doğrultusunda Somali ve Suriye arasındaki kardeşlik bağlarını güçlendirme konusundaki istekliliğini ifade etti. "Somali, Suriye halkının güvenlik, istikrar, dostluk ve iç barışı yeniden tesis etmesini ümit etmektedir." dedi.[71]
- Güney Afrika - Devlet Başkanı Jacob Zuma, Beşşar Esad'ı başkanlık seçimlerini kazanmasından dolayı kutladı. Suriye halkı ve hükûmetinin ülkelerini etkileyen krizin üstesinden gelecekleri umudunu dile getiren Zuma, Güney Afrika'nın bu konuda yardıma hazır olduğunu teyit etti.[72]
- Venezuela - Devlet Başkanı Nicolás Maduro seçim sonuçları dolayısıyla Suriye halkını ve Devlet Başkanı Esad'ı kutladı. Başkan Maduro ayrıca "barış mücadelesinde Suriye halkına tam desteğini" yineledi ve "NATO üyesi ülkelerin teşvikiyle Suriye'de halen devam eden istikrarsızlaştırıcı paralı asker eylemlerini" kınadı.[73]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Cheeseman, Nicholas (2019). How to Rig an Election. Yale University Press. ss. 140-141. ISBN 978-0-300-24665-0. OCLC 1089560229.
- ^ Norris, Pippa; Martinez i Coma, Ferran; Grömping, Max (2015). "The Year in Elections, 2014". Election Integrity Project (İngilizce). 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020.
The Syrian election ranked as worst among all the contests held during 2014.
- ^ Jones, Mark P (2018). Herron, Erik S; Pekkanen, Robert J; Shugart, Matthew S (Ed.). "Presidential and Legislative Elections". The Oxford Handbook of Electoral Systems (İngilizce). doi:10.1093/oxfordhb/9780190258658.001.0001. ISBN 9780190258658. 22 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020.
unanimous agreement among serious scholars that... al-Assad's 2014 election... occurred within an authoritarian context.
- ^ "Al Assad sworn in in 'farcical' inauguration". gulfnews.com. AFP. 16 Temmuz 2014. 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ a b c d e f "Syrian expats in Lebanon flock to vote for Assad". CBS News. 29 Mayıs 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ Barnard, Anne (3 Haziran 2014). "Assad's Win Is Assured, but Limits Are Exposed". The New York Times. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
- ^ Iran Guards commander killed in Syria: reports
- ^ Wladimir van Wilgenburg. "Syria's Kurdish region to boycott presidential elections". Al-Monitor. 7 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "Arab League criticizes Syrian election plan". Reuters. 22 Nisan 2014. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
- ^ "GCC slams Syrian elections as 'farce'". Arab News (İngilizce). 22 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2024.
- ^ "Syria election: Bashar al-Assad re-elected president in poll with 'no legitimacy'". ABC. 4 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ Tarling, Sam (5 Haziran 2014). "Inside Aleppo: the people refusing to leave Syria's shattered city". Telegraph. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ a b "Syrian election will undermine political solution: U.N.'s Ban". Mobile.reuters.com. 21 Nisan 2014. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ a b Sly, Liz; Ramadan, Ahmed (3 Haziran 2014). "Syrian election sends powerful signal of Assad's control". The Washington Post. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016.
- ^ "Death toll in Syria's civil war above 150,000: monitor". Reuters.com. 1 Nisan 2014. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Obama: Syrian opposition needs more support". Washingtonpost.com. 12 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ a b Barnard, Anne (28 Mayıs 2014). "Syrians in Lebanon Flood Polling Place, Choosing Assad Out of Fervor or Fear". New York Times. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ "Daily Press Briefing by the Office of the Spokesperson for the Secretary-General". United Nations. 21 Nisan 2014. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "What is the Geneva II conference on Syria?". BBC World News. 22 Ocak 2014. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "Main Syrian rebel groups declare opposition to Geneva peace talks". NBC News. 27 Ekim 2013. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
- ^ "Assad's supporters abroad vote in Syrian election". The Washington Post. Associated Press. 28 Mayıs 2014. 27 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "FAQs: Presidential elections during civil war". DW.DE. 3 Haziran 2014. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "Syria news". SANA. Syrian Arab News Agency. 26 Mayıs 2014. 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "Syrians abroad elect their president amid high voter turnout, voting extended until midnight, and one more day in Lebanon". SyriaOnline.sy. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ a b c d e f "Syrian refugees stranded and unable to vote". DW.DE. 3 Haziran 2014. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ a b "Presidential candidacy to open this month: minister | News , Middle East". The Daily Star. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Syrian presidential election will not be delayed - minister". swissinfo.ch. 8 Nisan 2014. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ a b "Syrian Arab Republic's Constitution of 2012" (PDF). ConstituteProject.org. 26 Şubat 2012. 27 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2017.
- ^ Syrian Arab News Agency: SANA, Damascus Syria - syria news (30 Nisan 2014). "Syrian Arab news agency - SANA - Syria : Syria news ::". Sana.sy. 12 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ Syrian Arab News Agency: SANA, Damascus Syria - syria news (1 Mayıs 2014). "Syrian Arab news agency - SANA - Syria : Syria news ::". Sana.sy. 12 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ Syrian Arab News Agency: SANA, Damascus Syria - syria news (1 Mayıs 2014). "Syrian Arab news agency - SANA - Syria : Syria news ::". Sana.sy. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Assad to face 2 others in Syrian presidential poll". 4 Mayıs 2014. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2014.
- ^ "تصريح ناطق رسمي باسم حزب الإرادة الشعبية - جريدة قاسيون". Kassiounpaper.com. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Syria news". SANA. Syrian Arab News Agency. 27 Nisan 2014. 1 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ Mullen, Mohammed Tawfeeq,Jethro (4 Haziran 2014). "Syrian President al-Assad re-elected easily, state media reports". CNN (İngilizce). 4 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e f "Foreign delegation in Syria slams West, endorses elections". The Times of India. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ a b c Indian Delegation to monitor Syria election on June 3 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kohraam News, 2 June 2014
- ^ a b c d e "Kerry calls Syrian presidential vote 'meaningless'". Al Jazeera America. 4 Haziran 2014. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016.
- ^ a b Telesur (4 Haziran 2014). "International observers say Syrian elections were transparent". 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2018 – lainfo.es vasıtasıyla.
- ^ Seth A. Richardson, cleveland com (18 Nisan 2018). "Amended ethics filing shows Dennis Kucinich was paid $20k by pro-Syrian government group". cleveland (İngilizce). 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2024.
- ^ Indo-Asian News Service (5 Haziran 2014). "Assad wins Syria's presidential elections". Business Standard India. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- ^ a b c Gelman, Andrew (10 Haziran 2014). "Why it's pretty obvious the Syria vote totals are fabricated". Washington Post. 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- ^ "Supreme Constitutional Court: Number of participants in Presidential elections reached at 11.634.412 with 73.42%". SANA. Şam. 4 Haziran 2014. 7 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Dr. Bashar Hafez al-Assad wins post of President of Syria with sweeping majority of votes at 88.7%". SANA. Şam. 4 Haziran 2014. 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Syria's Phony Election: False Numbers and Real Victory". Carnegie Middle East Center. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- ^ "Presidential Candidate al-Nouri congratulates Dr. Bashar al-Assad for "winning confidence from Syrian people"". SANA. Şam. 5 Haziran 2014. 6 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "الوكالة العربية السورية للأنباء - Syrian Arab News Agency". 9 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2014.
- ^ "Foreign Secretary responds to Syrian election result". Foreign and Commonwealth Office. 5 Nisan 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "U.S. condemns Syrian presidential election as 'a disgrace'". Reuters. 3 Haziran 2014. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "Daily Press Briefing of Department of State". United States Department of State. 3 Haziran 2014. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "Anti-Assad allies rebuff Syrian presidential election plan | Reuters". Uk.reuters.com. 3 Nisan 2014. 12 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ "Arab League criticizes Syrian election plan". Reuters. 22 Nisan 2014. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014. GHAZANFAR ALI KHAN (4 Haziran 2014). "GCC slams Syrian elections as 'farce'". Arab News. RIYADH. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2015. "Syria election: Bashar al-Assad re-elected president in poll with 'no legitimacy'". ABC. 4 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014. Tarling, Sam (5 Haziran 2014). "Inside Aleppo: the people refusing to leave Syria's shattered city". The Daily Telegraph. Londra. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "Syria calls in North Korea to monitor its presidential election". The Week. 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014.
- ^ Dagher, Sam (3 Haziran 2014). "Syria Elections a Forum to Celebrate Assad". The Wall Street Journal. 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014. "Bashar Assad claims 88.7 per cent of vote in Syrian election". Toronto Star. Toronto. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014. Sly, Liz (4 Haziran 2014). "Kerry calls Syria election a 'great big zero'". The Washington Post. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014.
- ^ Bar'el, Zvi (31 Mayıs 2014). "An Assad election win will bolster Syria's status quo". Haaretz. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2014.
- ^ Saul, Heather (3 Haziran 2014). "Syria elections 2014: Voters turn out for ballot denounced as a 'sham' by West". The Independent. Londra. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "Syrians vote as war rages". Gulf Times. 4 Haziran 2014. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014. "Assad wins vote branded illegitimate by opposition". Hindustan Times. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2014.
- ^ a b "President al-Assad receives congratulatory cables from Presidents of Cuba and Afghanistan". Syrian Arab News Agency. 10 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "President Assad Receives Congratulations from President Bouteflika on Winning Elections". Syria Times. 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014.
- ^ "President Sargsyan congratulates Syria's Assad on re-election". Public Radio of Armenia. 13 Haziran 2014. 1 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "President Assad receives Congratulations from the President of Belarus: Confidence in Syria Elimination of Current Crisis". Syria Times. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "President al-Assad receives congratulation cable from Sultan of Brunei Darussalam on winning presidential elections". Syrian Arab News Agency. 12 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "الوكالة العربية السورية للأنباء - Syrian Arab News Agency". 21 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2014.
- ^ "Praising Syria's Assad". Iran Daily. EA WorldView. 7 Haziran 2014. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ Hussein, Sara. "Syria vote proves no solution without Assad". Hezbollah. Yahoo News. 7 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "Government of Nicaragua Al-Assad congratulated on his election victory". laInfo.es. 13 Kasım 2010. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ Brown, Hayes. "North Korea Congratulates Syria's Brutal Dictator On His Recent 'Election'". Think Progress. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2014.
- ^ "President al-Assad receives congratulatory letter from President Abbas – Syrian Arab News Agency". Syrian Arab News Agency. 25 Haziran 2014. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "Russia praises Syrian election, criticises Western reaction". Business Insider. Reuters. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ "General Organization of Radio and TV - Syria". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2014.
- ^ "Federal Republic of Somalia congratulates President al-Assad". Syrian Arab News Agency. 15 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "President al-Assad receives congratulatory cable from South African President Zuma". Syrian Arab News Agency. 23 Haziran 2014. 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2014.
- ^ "Gobierno Nacional felicita al pueblo sirio y al presidente Bashar Al Assad por victoria electoral" [National Government congratulates the Syrian people and President Bashar Al Assad for electoral victory] (İspanyolca). United Socialist Party of Venezuela. 5 Haziran 2014. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2018.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikimedia Commons'ta 2014 Suriye devlet başkanlığı seçimi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur