João Gilberto

João Gilberto
João Gilberto
	Gilberto trên sân khấu năm 2006
Thông tin nghệ sĩ
Tên khai sinh	João Gilberto Prado Pereira de Oliveira
Sinh	10 tháng 6 năm 1931; Juazeiro, Bahia, Brasil
Mất	6 tháng 7 năm 2019 (88 tuổi); Rio de Janeiro, Brasil
Thể loại	Bossa nova, samba, Latin jazz
Nghề nghiệp	Nhạc công, nhạc sĩ, ca sĩ
Nhạc cụ	Guitar, hát
Năm hoạt động	1950–2019
Hãng đĩa	Columbia; Elektra/Musician; Epic; Odeon; Polydor; PolyGram; Resonance; UMG; Verve; Warner Bros.; WMG;

João Gilberto Prado Pereira de Oliveira, hay còn được gọi ngắn gọn là João Gilberto (tiếng Bồ Đào Nha: [ˈʒoɐ̃w ʒiwˈbɛʁtu];^[1] sinh ngày 10 tháng 6 năm 1931 – mất ngày 6 tháng 7 năm 2019) là ca sĩ, nhạc sĩ và nghệ sĩ guitar người Brasil. Ông là một trong những người khai sinh ra thể loại nhạc bossa nova vào cuối thập niên 1950.

Bossa nova được Gilberto giới thiệu qua album đầu tay Zona Sul vào năm 1957. Album tiếp theo Chega de Saudade (1959) đặc biệt thành công, đưa âm nhạc của ông vượt qua ngoài biên giới của Brasil. Ngoài những nghệ sĩ latin đương thời nổi tiếng như Antônio Carlos Jobim hay Vinicius de Moraes, Gilberto còn là một trong những nghệ sĩ đầu tiên cộng tác với các nhạc sĩ quốc tế như Herbie Mann, Charlie Byrd và Stan Getz. Album Latin jazz Getz/Gilberto (1964) hợp tác giữa ông cùng vợ Astrud Gilberto và Stan Getz là một trong những album nhạc jazz hiếm hoi giành giải Grammy cho Album của năm (1965) và cũng là một trong những album nhạc jazz bán chạy nhất mọi thời đại, ngoài ra còn trực tiếp biến ca khúc "The Girl from Ipanema" của Jobim/de Moraes trở thành một trong những ca khúc được yêu thích nhất trên toàn thế giới.

Trong những năm tiếp theo, Gilberto lưu diễn và định cư tại Mỹ và Mexico, tiếp tục sản xuất nhiều album cộng tác thành công. Ông quay trở lại Brasil năm 1980, ra mắt album Brasil (1981) cùng Gilberto Gil và Caetano Veloso, góp phần giới thiệu âm nhạc latin fusion tới với thế giới. Các album tiếp theo như João (1991), Canto do Pajé (1991), João Voz e Violão (2000), và các album trực tiếp của ông cũng có được những đánh giá tích cực.

Trong thập niên 1990, Gilberto vướng vào những tranh chấp tác quyền đối với nhạc phẩm cũng như album. Sau khi các vấn đề pháp lý được giải quyết ổn thỏa, các sản phẩm của ông được chỉnh âm và số hóa CD do Universal Records và EMI phát hành trên toàn thế giới. Tại Giải Grammy lần thứ 42 năm 2000, album João Voz E Violão của ông được trao giải "Album world music của năm"^[2]. Ngày 17 tháng 5 năm 2017, ông được Đại học Columbia trao bằng Tiến sĩ danh dự về âm nhạc^[3].

Danh sách đĩa nhạc

1951: Quando Você Recordar/Amar é Bom
1951: Anjo Crue/Sem Ela
1952: Quando Ela Sai/Meia Luz
1958: Chega de Saudade/Bim Bom
1958: Desafinado/Hô-bá-lá-lá
1959: Chega de Saudade
1960: O Amor, o Sorriso e a Flor
1961: João Gilberto
1962: João Gilberto Cantando as Musicás do Filme Orfeo do Carnaval
1962: Boss of Bossa Nova
1962: Bossa Nova at Carnegie Hall
1963: The Warm World of João Gilberto
1964: Getz/Gilberto cùng Stan Getz
1965: Herbie Mann & João Gilberto with Antônio Carlos Jobim
1966: Getz/Gilberto Vol. 2 cùng Stan Getz
1970: João Gilberto en Mexico
1973: João Gilberto
1976: The Best of Two Worlds cùng Stan Getz
1976: Getz/Gilberto '76 (cùng Stan Getz, phát hành năm 2016)
1976: Amoroso
1977: Gilberto and Jobim
1980: João Gilberto Prado Pereira de Oliveira
1981: Brasil (cùng Caetano Veloso, Gilberto Gil và Maria Bethânia)
1985: Interpreta Tom Jobim
1985: Meditação
1986: Live in Montreux
1987: Live in Montreux
1988: O Mito
1990: Stan Getz meets João & Astrud Gilberto
1991: João
1994: Eu Sei que Vou Te Amar
1996: Live at Umbria Jazz
2000: João Voz e Violão
2004: In Tokyo
2007: For Tokyo (chỉ phát hành tại Nhật)
2015: Um encontro no Au bon gourmet

Tham khảo

^ “How to pronounce João Gilberto”. forvo.com. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2015.
^ “Awards”. GRAMMY.com. ngày 30 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2017.
^ “João Gilberto to Receive Honorary Doctorate”. Columbia University Department of Music (bằng tiếng Anh). ngày 12 tháng 4 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2017.

Thư mục

Castro, Ruy (trans. by Lysa Salsbury). Bossa Nova: The Story of the Brazilian Music That Seduced the World. 2000. 1st English language edition. A Capella Books, an imprint of Chicago Review Press, Inc. ISBN 1-55652-409-9 First published in Brasil by Companhia das Letras. 1990.
McGowan, Chris and Pessanha, Ricardo. The Brazilian Sound: Samba, Bossa Nova and the Popular Music of Brazil. 1998. 2nd edition. Temple University Press. ISBN 1-56639-545-3
Gridley, Mark. Jazz Styles: History and Analysis. 9th. NJ: Pearson Prentice Hall, Print.
De Stefano, Gildo, Il popolo del samba, La vicenda e i protagonisti della storia della musica popolare brasiliana, Preface by Chico Buarque de Hollanda, Introduction by Gianni Minà, RAI-ERI, Rome 2005, ISBN 8839713484
De Stefano, Gildo, Saudade Bossa Nova: musiche, contaminazioni e ritmi del Brasile, Preface by Chico Buarque, Introduction by Gianni Minà, Logisma Editore, Firenze 2017, ISBN 978-88-97530-88-6

Liên kết ngoài

João Gilberto Web Site Lưu trữ 2019-06-30 tại Wayback Machine by ShowBras, current agent
Plain João—The Man Who Invented Bossa Nova, a biographical profile by Daniella Thompson
João Gilberto Discography Lưu trữ 2019-07-11 tại Wayback Machine by Laura Pelner McCarthy
Nos bastidores do legendario concerto da bossa nova 1962
The Brazilian Sound: Brazilian Music & Culture Website Lưu trữ 2006-02-07 tại Wayback Machine
Bossa Nova Guitar Transcriptions (Mostly of songs performed by João Gilberto)
João Gilberto Discography on Slipcue.com
Joao Gilberto: The Early Records a special on Gilberto at the blog Worlds of Wanwood

Bản mẫu:João Gilberto

[1] “How to pronounce João Gilberto”. forvo.com. Truy cập ngày 30 tháng 12 năm 2015.

[2] “Awards”. GRAMMY.com. ngày 30 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2017.

[3] “João Gilberto to Receive Honorary Doctorate”. Columbia University Department of Music (bằng tiếng Anh). ngày 12 tháng 4 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2017.

[1]

[2]

[3]

x t s Giải Grammy cho Album của năm
1959–1979	The Music from Peter Gunn – Henry Mancini (1959) Come Dance with Me! – Frank Sinatra (1960) The Button-Down Mind of Bob Newhart – Bob Newhart (1961) Judy at Carnegie Hall – Judy Garland (1962) The First Family – Vaughn Meader (1963) The Barbra Streisand Album – Barbra Streisand (1964) Getz/Gilberto – Stan Getz và João Gilberto (1965) September of My Years – Frank Sinatra (1966) A Man and His Music – Frank Sinatra (1967) Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band – The Beatles (1968) By the Time I Get to Phoenix – Glen Campbell (1969) Blood, Sweat & Tears – Blood, Sweat & Tears (1970) Bridge over Troubled Water – Simon & Garfunkel (1971) Tapestry – Carole King (1972) The Concert for Bangladesh – Nhiều nghệ sĩ (1973) Innervisions – Stevie Wonder (1974) Fulfillingness' First Finale – Stevie Wonder (1975) Still Crazy After All These Years – Paul Simon (1976) Songs in the Key of Life – Stevie Wonder (1977) Rumours – Fleetwood Mac (1978) Saturday Night Fever – Nhiều nghệ sĩ (1979)
1980–1999	52nd Street – Billy Joel (1980) Christopher Cross – Christopher Cross (1981) Double Fantasy – John Lennon và Ono Yōko (1982) Toto IV – Toto (1983) Thriller – Michael Jackson (1984) Can't Slow Down – Lionel Richie (1985) No Jacket Required – Phil Collins (1986) Graceland – Paul Simon (1987) The Joshua Tree – U2 (1988) Faith – George Michael (1989) Nick of Time – Bonnie Raitt (1990) Back on the Block – Quincy Jones và nhiều nghệ sĩ (1991) Unforgettable... with Love – Natalie Cole (1992) Unplugged – Eric Clapton (1993) The Bodyguard – Whitney Houston (1994) MTV Unplugged – Tony Bennett (1995) Jagged Little Pill – Alanis Morissette (1996) Falling into You – Céline Dion (1997) Time Out of Mind – Bob Dylan (1998) The Miseducation of Lauryn Hill – Lauryn Hill (1999)
2000–2019	Supernatural – Santana (2000) Two Against Nature – Steely Dan (2001) O Brother, Where Art Thou? – Nhiều nghệ sĩ (2002) Come Away with Me – Norah Jones (2003) Speakerboxxx/The Love Below – Outkast (2004) Genius Loves Company – Ray Charles và nhiều nghệ sĩ (2005) How to Dismantle an Atomic Bomb – U2 (2006) Taking the Long Way – Dixie Chicks (2007) River: The Joni Letters – Herbie Hancock (2008) Raising Sand – Robert Plant & Alison Krauss (2009) Fearless – Taylor Swift (2010) The Suburbs – Arcade Fire (2011) 21 – Adele (2012) Babel – Mumford & Sons (2013) Random Access Memories – Daft Punk (2014) Morning Phase – Beck (2015) 1989 – Taylor Swift (2016) 25 – Adele (2017) 24K Magic – Bruno Mars (2018) Golden Hour – Kacey Musgraves (2019)
2020–nay	When We All Fall Asleep, Where Do We Go? – Billie Eilish (2020) Folklore – Taylor Swift (2021) We Are – Jon Batiste (2022) Harry's House – Harry Styles (2023)