Galician language

Este artículo responde la frecuente pregunta sobre cómo se encontraron las soluciones para averiguar el sistema de escritura y el idioma del manuscrito medieval MS408, como se describió en el artículo de la revista Romance Studies titulado The Language and Writing System of MS408 (Voynich) Explained (Cheshire, 2019). Desvelar el enigma fue un proceso muy intuitivo, así que explicar cómo se hizo es un reto en sí mismo.

Este artigo pretende chamar a atención sobre a existencia dalgúns fenómenos dialectais que mostran a existencia dunha área xeolingüística galego-asturiana (que inclúe o Baixo-Minho portugués) que xa ten a súa orixe no mesmo momento da romanización. De feito, retómase a noción xeo-histórico-lingüística de Gallaecia Magna demarcada por Joseph M. Piel como locus xeográfico orixinario do nacemento do portugués, do galego e do asturiano. Esta área estaba formada polo noroeste de Portugal, as provincias de Pontevedra, Coruña, Lugo e a metade occidental de Oviedo. Algunhas diferenzas entre galego e portugués (que agrupan galego con asturiano) deben remitirse á inclusión de Galicia e do oeste de Asturias nesta área. Os fenómenos mostran un prolongado contacto galego-asturiano e unha fidelidade do galego e do asturiano a esta área e un comportamento independente e, ás veces, unitario do portugués e do castelán con respecto a estes fenómenos.

Neste artigo estudo o uso dos pronomes ti e vostede con diferentes interlocutores nunha comarca rural do interior de Galicia (O Ribeiro, provincia de Ourense). Os datos para este estudo foron obtidos mediante entrevistas con cuestionario a trinta individuos de dez localidades diferentes. Con este traballo pretendo amosar como a utilización dos pronomes de tratamento é unha variable suxeita a un proceso de cambio lingüístico, observable nos usos lingüísticos de tres grupos de idade diferentes. A conclusión principal deste estudo é que o emprego de vostede diminúe e aumenta o tratamento con ti.

Neste traballo presentamos dous cambios fonolóxicos que se están a producir no galego actual, rexistrados desde hai varias décadas e que continúan a desenvolverse. A lingua galega encóntrase en contacto co español de maneira máis ou menos intensa en todas as capas da poboación, ao que se acrecenta o contacto coa lingua estándar nos últimos 30 anos. Tanto o español como a lingua estándar exercen unha influencia importante sobre as falas de todo o territorio, e diferentes cambios na gramática, na fonética e na prosodia son atribuíbles a contacto co español ou coa lingua estándar. Tamén se describen cambios que non parecen obedecer a esas causas, porque actúan en direccións diverxentes tanto da lingua española coma do estándar.
Dous deses cambios son modificacións do sistema de sibilantes e na pronuncia da gheada en áreas do occidente da Coruña, o primeiro deles é visto como un cambio interno, mentres que o segundo parece estar relacionado coa influencia do español. Neste traballo presentamos algúns dos primeiros resultados das investigacións iniciadas no marco do proxecto « Cambio lingüístico no galego actual  », que se desenvolve no Instituto da Lingua Galega. Nos casos que imos presentar mostraremos que ambos cambios se comportan de maneira similar nas comunidades rurais que rexistramos.
Mais o noso interese neste caso céntrase sobre todo nos individuos resistentes ao cambio e que manifestan comportamentos lingüísticos diverxentes. Por unha parte, mostraremos que estes comportamentos afectan por igual os cambios lingüísticos en desenvolvemento, independentemente de que obedezan a factores internos ou externos. E por outro lado discutiremos a importancia de considerar factores sociolingüísticos para explicar os comportamentos observados.

This paper looks at the most important achievement in  ineteenth-century Galician lexicography, the Galician-Castilian Dictionary edited by Marcial Valladares in 1884. A landmark when first published, this dictionary became a necessary point of reference for all subsequent Galician dictionaries, in particular those compiled in the first half of the twentieth century. The analysis focuses on the number and selection of entries, the orthography and definitions, and reviews the
historical circunstances which conditioned the making of the dictionary, contrasting its contents with those previously edited by Rodríguez (1863) and Cuveiro (1876).

ABSTRACT (in Catalan): La divisió o la frontera que separa els dialectes asturians dels gallecs és molt tènue i els punts de vista dels investigadors sovint són discrepants sobre el seu abast real. Aquest problema és discutit pels professors Ramón de Andrés Díaz i Fernando Álvarez-Balbuena García en mostrar el projecte ETLEN (Estudiu de la Transición Llingüística na zona Eo-Navia) per mesurar el grau de diferenciació dialectal en l'àrea de transició entre l'asturià i el gallec.

Presentación editorial:

"En Como defenderes os teus dereitos lingüísticos Carlos Callón proponnos que protagonicemos no día a día a revitalización do noso idioma a través de pequenas accións, concretas e realizábeis. Porque, tal e como el di, «os pequenos xestos poden orixinar grandes transformacións».A existencia de miles de galegas e galegos que non están dispostos a renunciar aos seus dereitos lingüísticos é a maior esperanza para superarmos a difícil situación actual e isto centra o compromiso individual como protagonista para conquistarmos o futuro. Por este motivo, o autor ofrécenos unha guía de conduta para vivirmos en galego, chama a un consumo responsábel co noso idioma e fai un repaso moi claro por sectores dos dereitos lingüísticos que temos recoñecidos.Como afirma o propio Carlos Callón nas «Instrucións de uso», o capítulo con que abre o libro, «queren cansarnos e facernos pensar que o futuro do galego está decantado cara ao patíbulo. Mais a desaparición ou recuperación dunha lingua nunca é un proceso espontáneo. Podemos intervir e rectificar a situación actual», porque cada decisión que tomamos no presente modifica os futuros posíbeis."

Premio Redelibros á mellor obra de non ficción en galego de 2011. Finalista do premio Fervenzas Literarias 2011. Finalista do premio Ánxel Casal 2011 ao Libro de Non Ficción. Finalista do premio da Asociación de Escritores en Lingua Galega 2011.

+ info:

http://www.xerais.es/libro.php?id=2897550

http://www.carloscallon.com/search/label/CDTDL

A partir dalgúns problemas do cambio lingüístico en galego e portrugués, discútense as limitacións da lingüística histórica e da dialectoloxía tradicionais, tanto debidas á escaseza e parcialidade da información que manexan coma pola propia concepción da lingua. Móstrase que a idea das linguas como obxectos externos ás persoas que as falan e como sistemas netamente separados non permite explicar os cambios lingüísticos nin tampouco as variacións que se encontran entre falantes, nin tampouco os métodos clásicos da dialectoxía, baseados en falantes representativos. Deféndese que a perspectiva micro, baseada na produción das persoas falantes en interacción, si posibilita unha mellor comprensión da variación e do cambio lingüístico. Estas cuestións ilústranse con algúns aspectos de traballos do autor sobre nasalización, sobre sibilantes e sobre as vogais pretónicas iniciais en galego e en portugués.

Resumo: Neste artigo estudo o uso dos pronomes ti e vostede con diferentes interlocutores nunha comarca rural do interior de Galicia (O Ribeiro, provincia de Ourense). Os datos para este estudo foron obtidos mediante entrevistas con cuestionario a trinta individuos de dez localidades diferentes. Con este traballo pretendo amosar como a utilización dos pronomes de tratamento é unha variable suxeita a un proceso de cambio lingüístico, observable nos usos lingüísticos de tres grupos de idade diferentes. A conclusión principal deste estudo é que o emprego de vostede diminúe e aumenta o tratamento con ti. Palabras chave: galego, variación lingüística, cortesía lingüística, pronomes persoais, formas de tratamento. Adress forms in a Galician dialect Abstract: In this paper I study the use of the pronouns ti 'you' and vostede 'courteous you' with different interlocutors in a rural region of the interior of Galicia (O Ribeiro, Ourense province). The data for this study were obtained through questionnaire interviews with thirty individuals from ten different localities. Along this work I intend to show how the use of address pronouns is a variable subject to a process of linguistic change, which is observable in the linguistic uses of three different age groups. The main conclusion of this study is that the employment of vostede decreases and the address with ti increases. 1 Unha versión anterior deste traballo forma parte da tese de doutoramento do autor, titulada Variación e cambio lingüístico en tempo aparente: o galego do Ribeiro, dirixida polo profesor Xulio Sousa Fernández. A el, aos membros do tribunal que a xulgou (formado polos profesores Carlota de Benito Moreno, Francisco Dubert García e Aquilino Alonso Núñez) e aos dous revisores anónimos, quérolles expresar o meu agradecemento polos comentarios con que me axudaron a mellorar o texto. Os erros son só responsabilidade do autor. Para a realización da tese ao autor foille concedida unha axuda de apoio á etapa predoutoral do Plan Galego de Investigación, Innovación e Crecemento 2011-2015. Rev Gal Filo, 2020, 21: 75-90

O Dicionario dos apelidos galegos elabórase no seo do Instituto da Lingua Galega en colaboración coa Real Academia Galega, e ten a súa orixe última na participación da USC no proxecto PatRom. Neste traballo expóñense o corpus do que parte (INE de 2001), o deseño da súa macroestrutura e microestrutura e os seus criterios en canto á selección de entradas e a reconstrución de voces deformadas polo contacto co castelán.

Despite the unprecedented possibilities opened by the current technologies, the teaching of pronunciation has been mostly neglected in the teaching practices of the languages of the Iberian Peninsula as L2, even for languages which are largely taught, such as Spanish and Portuguese. In this chapter, after providing a survey of the principal resources useful for the teaching of pronunciation and phonetic training for Spanish, Portuguese, Catalan, Basque and Galician, two new resources for Galician pronunciation teaching are presented: the Dicionario de pronuncia da lingua galega (DLP, Dictionary of Pronunciation of the Galician Language) and the Corpus Oral Informatizado da Lingua Galega (CORILGA, Computerized Spoken Corpus of the Galician Language). Both resources are briefly described and some examples of their possibilities for use in the teaching of Galician as L2 are given.

Para un autor nado e criado en plena serra do Courel nos anos anteriores á guerra civil de 1936, embora fose no seo dunha familia acomodada, o galego non podía ser algo estraño. Mais ben podería ter sido unha lingua instrumental en tanto permaneceu na montaña e prescindíbel fóra dela e na súa vida intelectual. Porén, para Uxío Novoneyra a lingua ocupa a centralidade do seu ser como galego e como poeta. Non é tanto que el faga uso da lingua galega como que el mesmo está dentro dela e nela permaneceu. Non é tanto que el use a lingua por ser galego como que é a lingua a que lle outorgou a condición de galego e de poeta. Na realidade, a lingua e a cultura popular, que conflúen e se identifican:

En comunidades dinámicas de contacto de grupos y lenguas, los individuos definen su posición social no sólo mediante la selección de una variedad lingüística concreta, sino que demuestran su relación con diferentes grupos a través de la mezcla de elementos pertenecientes a diferentes variedades o „lenguas“. De este modo, hay que considerar la interferencia lingüística no sólo como „error“ en el habla del individuo, sino como técnica de identificación.
Pero la interferencia no actúa de manera uniforme en el acto del hablar: según varios factores (distancia entre las lenguas, grado de planificabilidad del discurso, „permeabilidad“ de las lenguas, tradiciones comunitarias, factores individuales como la capacidad de movilidad lingüística), se presentan distintos tipos de interferencias en los diversos planos de la lengua.
Mediante ejemplos del contacto lingüístico entre gallego y castellano, se ofrece un bosquejo para una posible tipología de las interferencias que determinan la posición social, en la que distinguimos interferencias de transposición, de convergencia, de divergencia y de hipercorrección.

Os nomes e os apelidos constitúen a carta de presentación dunha persoa perante a sociedade. Pero, ó mesmo tempo, forman parte do patrimonio familiar, posto que nos vinculan cos nosos devanceiros, e mais do patrimonio colectivo, pois son mostra da historia do noso pobo. A antroponimia galega foi formada na Idade Media, e ó longo da súa traxectoria unha parte dela foi interferida polo castelán. Neste volume analízanse diversas perspectivas da estandarización, que só moi recentemente se comezou a acometer: aspectos xurídicos, lingüísticos, a normalización lingüística e o seu papel no textos literarios e nos medios de comunicación audiovisuais.

Os dialectólogos galegos adoitan negar que o galego conteña no seu seo dialectos e interpretan esta ausencia como mostra da súa unidade. Con todo, estes
investigadores agrupan as diversas falas en entidades que poden denominar bloques, áreas ou modalidades. Neste traballo analízase como os dialectólogos galegos establecen a unidade do galego, organizan as súas variedades xeolectais e xusti!can a súa autonomía fronte ás linguas veciñas. A miña aproximación mostra que existen dúas formas de contemplar as falas galegas: unha ollada social e outra lingüística.

1. Die Sprachbezeichnung "Galicisch" Im Deutschen gibt es drei Möglichkeiten, die Sprache im Nordwesten der Iberischen Halbinsel zu bezeichnen: "Galicisch", "Galizisch" und "Galegisch" (so im Lexikon der Romanistischen Linguistik, Bd. VI.2: Galegisch, Portugiesisch). Die seltenere Variante "Galegisch" stammt vom Ethnonym und der Sprachbezeichnung galego im Galicischen und Portugiesischen (sp. gallego). Die beiden Formen "Galicisch" und "Galizisch" leiten sich vom Namen der Region "Galicien" (von gal./sp. Galicia, port. Galiza) ab. Galicia geht seinerseits auf den lateinischen Namen der Provinz Gallaecia zurück (Navaza 2011, 34-35). Die Form mit "z" wird häufig verwendet, so auch im Buch Die Romanischen Sprachen von Rainer Schlösser (2005, 44-45). Die Variante mit "c", also "Galicien" und "Galicisch", ist näher am galicisch-spanischen Original; außerdem ist es empfehlenswert, zwischen der Autonomen Region Galicien im Nordwesten der Iberischen Halbinsel und der Landschaft Galizien im Westen der Ukraine und im Süden Polens (ukrainisch Галичина, polnisch Galicja; vom Stadtnamen Halytsch, ukrainisch Галич, polnisch Halicz) mit den dazu gehörigen Bezeichnungen "Galicisch" und "Galizisch" zu unterscheiden. Diese Empfehlung wurde übrigens in der deutschen Übersetzung des traditionsreichen romanistischen Lehrbuches Einführung in die romanische Philologie von Carlo Tagliavini aus dem Jahr 1973 (übersetzt von Reinhard Meisterfeld und Uwe Petersen) ausgesprochen.

[ITA] All’interno delle Cantigas de Santa Maria, la CSM 96 riporta il curioso dettaglio di una testa che, una volta tagliata, ritorna al corpo di appartenenza per permettere la confessione del peccatore. Il contributo si prefigge di inquadrare la relazione che la CSM intrattiene con la tradizione letteraria  che rende testimonianza di tale motivo miracolistico, come il Bonum Universale de Apibus di Thomas de Cantimpré. Al termine, verranno evidenziate le strategie retoriche e dottrinali che caratterizzano il testo alfonsino, incline all’estremizzazione della vicenda con la finalità di sottolineare il potere e la versatilità dell’intervento mariano nel contesto del ritardo della morte per la confessione.

[ENG] In the Cantigas de Santa Maria, the CSM 96 shows the curious detail of a head that, when cut, back to the belonging body of to allow the confession of the sinner. The contribution is intended to frame the relationship that the text in verse, composed in the scriptorium of Alfonso X the Wise, has with the literary tradition which testify of such miraculous reason, such as Thomas de Cantimpre’s Bonum Universale de Apibus. At the end are noted doctrinal and rhetorical strategies that characterize the text of the Alfonso's scriptorium, prone with extremes of this matter with the aim to emphasize the power and versatility of the intervention of Mary in the context of the delay of death for confession.

National language policy which is implemented from the top is perceived as official legislation designed to influence people’s linguistic lives. In the Castilian-dominated Galician linguistic landscape, this paper examines the impact of last thirty years’ top-down language policies on the “linguistic culture” (Schiffman, 1996) of the Galicians and analyses the role of grassroots level actors or agents who play a significant role in interpreting and implementing language policy on the ground. Linguistic culture, as Schiffman (2006, p. 112) describes it, is the “sum totality of ideas, values, beliefs, attitudes, prejudices, myths, religious strictures, and all the other cultural ‘baggage’ that speakers bring to their dealings with language from their culture”. This will inevitably lead us to an examination of the essential macro level linguistic and non-linguistic variables such as socio-political, socio-economic, socio-cultural, sociolinguistic factors present in the Galician society influencing the ideological construct and revitalisation practices of the community. Concurrently, this article offers a brief overview of the sociolinguistic history of Galician, as a means of contextualising existing debates related to language policies since the outset of the Galician Autonomy. It starts with a discussion on the significance of the 1983 Linguistic Normalisation Act, the immediate effects it had on Galician and on its public visibility which will be further related to the various understandings of notions such as linguistic normalisation and societal bilingualism which have been an integral part of LPP discourse over the course of last three decades. To conclude, the chapter will also offer a critical account of the recent developments in grassroots level Galician language activism such as the creation of Galician medium pre-primary immersion schools through co-operative mobilisations and crowd-sourcing; these schools came about as a reaction to the contemporary state-imposed language policies from the present centre-right wing government (2009-present).

As cores están presentes na toponimia galega para describir ou adxectivar distintos aspectos da realidade: pedras, fontes, casas, vilas, plantas… Dúas das máis frecuentes son o branco e o negro. Neste traballo examínanse as distintas denominacións para estas dúas cores, as dificultades metodolóxicas para a súa correcta identificación e o seu peso relativo no conxunto

Preséntase unha relación dos estudos máis importantes sobre a toponimia galega, con organización temática (1. Corpus, Microtoponimia. 2. Estudos de carácter xeral. 3. Estudos etimolóxicos. 4. Estratos lingüísticos. 5. Estandarización e normalización. 6. Didáctica e divulgación. 7. O marco legal. Recursos en liña).

O presente traballo, nomeadamente, é un traballo de recompilación e de análise de todo o que se ten recollido e proposto até agora a respecto dos nomes galegos das aves. Achega ademais propostas para nomearmos algunhas especies rexistradas por primeira vez nestes últimos anos como divagantes, é dicir, de aparición moi excepcional na Galiza, e algunhas denominacións recollidas no campo polo autor (case sempre na Limia). Para alén diso, exponse o criterio do autor a respecto dalgunhas denominacións que deberían reformularse. Onde máis se incide é no feito de que algúns nomes “galegos” empregados até agora para algunhas especies (para Rallus aquaticus, Crex crex, Turdus viscivorus, os xéneros Gallinago e Lymnocryptes e máis recentemente para o xénero Oxyura) son castelanismos, e poden e deben corrixirse.

O groso do corpo do traballo desenvólvese especie por especie. Como aves da Galiza consideráronse todas as que se poden observar na nosa terra, incluíndo as que son moi raras ou de aparición excepcional, como por exemplo a gaivota arxéntea americana (Larus smithsonianus) ou o picafollas de Hume (Phylloscopus humei), e tamén algunha especie para a que só existen referencias xa antigas, como é o caso da gralla calva (Corvus frugilegus).

É importante termos en conta que, para cada unha das especies, a información estrutúrase sempre coa orde e coas alíneas seguintes:

● Bibliografía ornitolóxica especializada (primeiro parágrafo). Son os nomes recollidos para esa especie nas publicacións especializadas en ornitoloxía.
Aínda que, como se vai ver, recóllense de moitos traballos, os máis destacados son a Lista patrón de aves de Galicia de Xosé Manuel Penas Patiño e Carlos Pedreira López, publicada na revista Braña da Sociedade Galega de Historia Natural en dous números (o de 1977 e o de 1978); as denominacións galegas das aves das tres guías de Xosé Manuel Penas Patiño e Carlos Pedreira López: Guía das aves de Galicia (1980), Guía das aves de Galicia (1991) e igualmente Guía das aves de Galicia (2004), a primeira editada por Galaxia e a segunda e a terceira por Bahía; a comunicación de Tiago A. Vidal Figueroa e Miguel A. Conde Teira, Nomes galegos para as aves ibéricas, publicada no ano 1991 nas Actas do Primeiro Congreso de Ornitoloxía, editadas pola Universidade de Santiago de Compostela, e o artigo de Miguel A. Conde Teira, Nomes galegos para as aves ibéricas: lista completa e comentada, publicado no ano 1999 na revista Chioglossa, editada polo grupo naturalista Hábitat.
Canto aos nomes portugueses das aves, que se apuntan sempre como referente con que se comparan ou cotexan os nomes galegos, recorreuse sobre todo aos Nomes portugueses das aves do Paleárctico Ocidental (Helder Costa et al., 2000), á Lista sistemática das aves de Portugal Continental (Rafael Matias et al., 2007) e á guía Aves de Portugal. Incluindo os arquipélagos dos Açores, da Madeira e das Selvagens (Helder Costa et al., 2011).

● Nomes populares (é sempre o segundo parágrafo de cada especie). Son denominacións populares para ese paxaro, quer xenéricas quer específicas, vivas na fala, rexistradas en diferentes lugares da xeografía galega por moitos autores/as (o autor deste traballo inclusive).
Utilizáronse para esta alínea diversos traballos, entre os que é preciso salientarmos o excelente Nomenclatura de la fauna y floras marítimas de Galicia. II Mamíferos, aves y algas, de María do Carme Ríos Panisse, publicado na revista Verba (1983). Igualmente en relación cos nomes populares, cómpre salientarmos outros varios traballos e achegas, algúns novamente de X. M. Penas Patiño e C. Pedreira López, e tamén os de A. Villarino Gómez, S. González, F. Bárcena, E. Corral Díaz, T. A. Vidal Figueroa, M. A. Conde Teira e C. García González (véxase a bibliografía). Convén destacar tamén nesta alínea a publicación de Francisco Bernis Madrazo Diccionario de nombres vernáculos de aves (1995), que foi outra das obras consultadas. F. Bernis achega unha montoeira de nomes das aves da Península Ibérica, a maioría deles rexistrados polo propio Bernis, e, aínda que maioritariamente son nomes casteláns, tamén trae moitos galegos, inclusive das zonas de fala galega de Asturias, León e Zamora.
Para alén do devandito, hai unha serie de publicacións antigas que achegan nomes galegos populares das aves. Neste traballo só se fai referencia a elas indirectamente, as máis das veces a través de F. Bernis Madrazo (que as recolle no seu Diccionario de nombres vernáculos de aves). Estas publicacións son: Catálogo de las aves observadas en las cercanías de Santiago, de Ríos Naceyro, publicado nas Memorias da Real Academia de Ciencias, I, en 1850; Aves de España, de J. Arévalo Baca, publicado nas Memorias da Real Academia de Ciencias, XI, no ano 1887; As Aves da Galiza, de L. Iglesias, publicado nos Arquivos do Seminario de Estudos Gallegos, en Santiago de Compostela en 1927; Fauna da Galiza, III Aves, tamén de L. Iglesias, publicado en Santiago de Compostela en 1954. Para os nomes portugueses das aves, cítanse como publicacións antigas: Libro que fez Enrique emperador, tradución portuguesa de Enrique, Emperador de Alemania, publicada por edicións Tilander alá polo ano 1460 (Biblioteca Menéndez Pidal), e Arte de caça de altaneria, de D. Fernandes Ferreira, publicado en Lisboa en 1616.
Así mesmo, para os nomes populares consultouse o Catálogo de voces y frases de la lengua gallega de frei Martín Sarmiento, que contén nomes galegos de aves arrecadados no século XVIII, e outros dicionarios e vocabularios galegos dos séculos XIX e XX (véxase bibliografía).

● Dicionarios consultados (terceiro parágrafo de cada especie). Recolle nomes xenéricos ou específicos que aparecen para ese paxaro en varios dicionarios, que apuntamos a seguir.
Para todas as especies consultáronse catro dicionarios: o Diccionario galego-castelán de X. L. Franco Grande (1968), da editorial Galaxia, o Diccionario de usos castelán-galego de X. M. Freixedo Tabarés e F. Álvarez Carracedo (1984), da editorial Akal, o Dicionário da língua galega de I. Alonso Estravís (1995), da editorial Sotelo Blanco, e o Gran Diccionario Xerais da Lingua Galega (2000), de varios autores. Os dous primeiros dicionarios, máis vellos, escolléronse por achegaren moitas voces dialectais ou locais, moitas máis do que noutros dicionarios recentes, e, xa que logo, podían resultar pequenas xoias que completasen os nomes galegos das aves. Os seguintes dous escolléronse por seren dicionarios máis completos e por reflectiren a modernidade e o proceso actual de codificación e estandarización do galego. O dicionario da editorial Xerais aínda viu unha nova edición (2009), que a respecto da edición do ano 2000 non comporta unha achega lexicográfica substancial nova no campo semántico da ornitoloxía, mais que tamén, para algunha especie, por algún motivo concreto, menciónase.
De igual modo que se fixo cos catro devanditos, revisouse para todas as especies un dicionario de sinónimos particularmente rico no que atinxe aos nomes das aves: o Diccionario de sinónimos da lingua galega de M. C. Noia, X. M. Gómez e P. Benavente (1997), da editorial Galaxia, que incorpora algunhas denominacións que aínda enriquecen as anteriores.
Para alén disto, nalgunha especie menciónase de modo puntual un que outro dicionario ou traballo lexicográfico máis, que achega unha nova denominación ou explicación. Así, por exemplo, só en Fratercula arctica se menciona o Dicionario da lingua galega de Obradoiro/Santillana (2005), pois para esta especie este dicionario apunta o nome papagaio mariño, que non se recolle noutras fontes.

● Uso dos seus nomes na literatura galega. Nesta alínea recóllense exemplos sobre o emprego dalgúns nomes de paxaros na nosa literatura, tanto na literatura de autor/a como na literatura popular de transmisión oral.

● Etimoloxía / motivación semántica. Inclúe comentarios sobre a etimoloxía ou explicacións sobre a motivación semántica dos nomes mencionados nos parágrafos anteriores.
Nalgúns casos utilizáronse os famosos dicionarios críticos etimolóxicos da lingua castelá de J. Corominas e J. A. Pascual; noutros, achéganse as explicacións de diversos autores ou comentarios persoais. Con todo, non sempre foi posíbel dar cunha etimoloxía ou motivación semántica clara para todas as denominacións.

● Discusión / explicacións sobre a preferencia dalgunhas denominacións (esta alínea só parece ás veces; é o último parágrafo da especie). Apúntanse diversos criterios ou opinións tidos en conta para a escolla do nome estándar desa especie e as revisóns que se teñen feito nestes últimos anos (se proceder), así como comentarios sobre a corrección ou incorrección dalgunhas das denominacións.

Após a compilación, o cotexo e a análise realizados para cada unha das especies, achéganse unhas conclusións (sección III).

Na sección IV, intitulada Reformulación dalgunhas denominacións no ámbito da ornitoloxía especializada, preséntase un resumo das achegas que na nosa opinión son as máis importantes para a reformulación dos nomes galegos das aves no ámbito da ornitoloxía especializada, derivadas de ter feito o presente traballo.

Finalmente, achégase a listaxe da bibliografía e da internetografía empregadas (referenciadas constantemente no texto de cada unha das especies).

Os nomes propiamente galegos foron incrementándose de maneira progresiva desde as mudanzas lexislativas e sociais que ocorreron en Galicia no último cuartel do séc. XX. O propósito deste traballo é describir este proceso, prestándolle atención tanto ós datos cuantitativos coma á análise do tipo de nomes que se habilitaron.

The Manuscript and the Meandering Mind.
This article answers frequent inquiry about how the solutions were found for the writing system and language of Medieval manuscript MS408, as described in the peer-reviewed Romance Studies journal paper titled: The Language and Writing System of MS408 (Voynich) Explained. (Cheshire, 2019) As finding the solutions was largely intuitive, then explaining how it was done is something of a challenge in and of itself. The first detail is that no effort was invested in researching previous attempts by other scholars, working on the simple logic that they must already have covered all possible combinations of potential letter symbols and languages, given that so many had tried over so many years. It was therefore possible to reason that the solution required an intuitive approach. So, the starting point was to consider the manuscript afresh, with an open mind, unpolluted by the ideas of others or any prior linguistic rules. The metaphorical canvas was left entirely blank to allow complete freedom and flux in ideas and thought experimentation. The methodology was initially straightforward. All manuscript symbols were recorded, by examining every page, until no new symbols could be found. Relative counts of the symbols were then made, by using a couple of pages, in order to get an idea of their likely correspondence with letters in the Italic alphabet, based on the notion that the manuscript was probably southern European, given the visual information provided by the manuscript illustrations, such as the human figures, their clothing and their material culture. It was found that some of the symbols had far higher frequencies of occurrence than others and were therefore likely to be the vowels. They were also diminutive is size, suggesting vowels. However, there were more than five, so it was postulated that they probably represented pronuncial variants that are now distinguished by accents. Thus, it made sense to have two letter 'a' variants and three letter 'e' variants, with letters 'i', 'o' and 'u' as single symbols. It also became apparent that one symbol combined 'ae', which logically represented

Manual que se inscribe no eido da fraseoloxía e paremioloxía aplicada ao ensino e aprendizaxe do galego. Achega unha proposta de unidades fraseolóxicas organizadas tematicamente e acompañadas de caricaturas de Evaristo Corujo Martínez (Tito), xunto con tiras de humor gráfico de Luis Davila. O amplo repertorio de exercicios prácticos, de carácter escrito e oral, a información enciclopédica recollida, os glosarios e as fontes seleccionadas favorecen unha aprendizaxe activa da fraseoloxía e paremioloxía galega.

The article offers a complete review of the social situation of the Galician language, starting with a short
history of its contact with Castilian and focusing specifically on the sociolinguistic changes of the last decades,
after its officialization as the “particular language” of the Autonomous Community of Galicia. The paper presents
and analyzes statistical data on the most relevant sociolinguistic and social variables (mother language, language
competence, usual language), presents a synthesis of the standardization process and comments on the
normative controversies and their social effects and the diversity of linguistic practices and representations that
emerged as a consequence of the contact with Castilian in this complex scenario of political interventions on
status and on the corpus of the Galician language.

This chapter is dedicated to the relationship between spoken and written Galician, which will be discussed in two different parts: a first one that refers to historical aspects and a second one concentrating on the current differences and mutual influences between orality and writing. The chapter departs from some theoretical notions that allow for a clear distinction as to the medial difference between the spoken and the written code and the conceptual difference between what is generally associated with both: what Koch and Oesterreicher (2001) call the " language of immediacy " and the " language of distance ". The diachronic part will first discuss the emergence of a written variety in medieval Gali-cian and then trace the basic evolution of the Galician language with regards to the tension between oral and written communication. It will be shown how the history of modern written Galician (from the first texts of the so-called " pre-rexurdimento " onwards) is marked by a process of " diaphasic differentiation " (Kabatek 1997a): here, the selection of elements considered to be adequate for the written language and the " sorting out " of others as well as the stylistic differentiation and widening of a certain range of written varieties will be focused. Some remarks on the orthographic debates will open the second part. The remainder of the text will be dedicated to the relationship between the contemporary written and spoken standards and the respective non-standard varieties. Galician language, orality and literacy, spoken and written language, or-thography, Rexurdimento, medieval Galician, written code, diaphasic differentiation , language of immediacy, language of distance

This paper provides more precise guidance and instruction with regard to the palaeographic method in translating manuscript MS408 (Ischia, Voynich). Manuscripts of antiquity typically require palaeographic interpretive techniques for the purpose of translation, because they include idiomatic abbreviations, unusual calligraphy, exotic language, unique letter symbols and so on, making them a challenge to read. Therefore, it is necessary to learn and understand the associated peculiarities of the MS408 language and writing system in order to arrive at reasonable translations.

ABSTRACT: This paper describes and horiometrically evaluates a selection of phonic features of the dialect of Fernidiellu (Forniella, León) that show a differential diatopic typology reducible to the categories of ‘western’ and ‘eastern’ strictly according to their geographical distribution pattern. Due to their particular interest, the reflexes of intervocalic -N- in the dialect of Fernidiellu are described in detail.

ABSTRACT (in Spanish): En este artículo se hace balance del conocimiento de la toponimia mayor de las áreas de las provincias de León y Zamora (España) en las que se habla asturleonés y gallegoportugués, entendiendo por “conocimiento”, en este caso, no el resultado de la investigación etimológica, sino la fase primaria que supone conocer las formas populares y autóctonas de los topónimos. En las zonas citadas, la toponimia mayor popular se halla frecuentemente oculta por unas formas oficiales que en muchos casos son resultado de procesos de deturpación de distinto signo. En una situación de subordinación lingüística como la del asturleonés y el gallegoportugués, las formas populares autóctonas de los topónimos están ausentes de los nomenclátores, la cartografía y la señalización pública, y –aunque hay algunas publicaciones especializadas que recogen parte de estos nombres– la principal fuente de información es necesariamente la consulta directa a los hablantes. Esta investigación directa se ve dificultada en ocasiones por la falta de prestigio que afecta en diverso grado a las hablas populares de los dos territorios lingüísticos. En el presente artículo se resume el estado actual del conocimiento de la toponimia mayor, se valoran los logros alcanzados por las últimas encuestas y se perfilan las futuras campañas de la investigación de campo.

Os alcumes constitúen unha parte importante da antroponimia non oficial, aínda que, igual cós apelidos, están ligados á familia e adoitan transmitirse de xeración en xeración. En Galicia teñen vitalidade especialmente en ámbitos vilegos e rurais, pero, ao iren mudando os modos de vida, están comezando a minguar. Ademais, como non se consignan nos rexistros, faise necesario traballo de campo en cada zona para recadalos.
Neste volume reúnense diversos traballos que os estudan desde diversas perspectivas: a antropoloxía, os seus inicios na Idade Media, a caracterización lingüística, a súa fixación nos apelidos e unha proposta didáctica baseada nunha área de Pontevedra, A Moureira. Ademais, examinaranse os xentilicios festivos e a escolla dos nomes dos editores da Wikipedia.
A maiores do núcleo temático central, móstranse algunhas vías multidisciplinares do estudo da onomástica e a súa utilidade en áreas distantes entre si: os estudos literarios, a botánica e a historia medieval.