Hasta Mahremiyeti

Mahremiyet kavramı birçok disiplinde kullanılmaktadır ve özellikle sağlık sektöründe ‘’hasta mahremiyeti’’
kavramı daha da önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, sağlık hizmeti sunucularının hasta mahremiyetine
yönelik bakış açılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı nitelikte olan çalışma 1 Mayıs-10 Mayıs 2018
tarihleri arasında kadın doğum ve çocuk hastalıkları kamu hastanesinde görev yapan, sağlık personeli
kapsamında 237 kişilik örneklem grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması amacıyla
araştırmacılar tarafından geliştirilen ve 42 ifadeden oluşan “Hasta Mahremiyeti Tutum Envanteri”
kullanılmıştır. Veriler yüz yüze anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Anket formları aracılığı ile elde edilen
veriler SPSS programında değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda sağlık personelinin hasta
mahremiyeti uygulamalarına yönelik bakış açıları cinsiyet, meslekteki yıl, eğitim durumu ve unvan sosyodemografik
değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir.

The sense of shame is part of human nature. What, then, is the role and significance of such a particular sensation, one that causes mental anxiety in a sick person’s weakest and the most vulnerable state? We know from historical documents going back as far as ancient Greece and Egypt that respecting patient privacy should be regarded as a moral duty for physicians in charge of treatment. However much today’s healthcare may have changed compared to centuries past, we note that patient privacy has not lost its importance. In the current healthcare system, digital recording of private information and images enables others, in principle, to access these personal data quite easily. While we cannot reject the advantages offered by modern medicine, we need to consider how to design a healthcare system that respects patient privacy. What should be the standards of privacy in emergency services where urgent decisions and interventions have to be made? How should we guarantee patient privacy during medical education? The chapters of this book approach questions like these from the perspectives of different disciplines. The writings illustrate the increasing complexity of patient privacy issues in modern healthcare systems, particularly the growing difficulty to protect confidential data. At the same time, we can observe that patients are becoming more aware of their rights and their sensitivity in this area has increased. In our opinion, an approach that requires us to choose between the two values –health and privacy – would be wrong. Therefore, the question we should focus on is: “what kind of healthcare system should be developed to ensure the greatest respect for humans’ natural right to privacy?” If we want to answer this question and find sustainable solutions for these problems, it is crucial to use a multidisciplinary approach. From this perspective, the present volume is a first contribution to be published in Turkey to pursue this aim, including articles offered from various disciplines.

Kişisel verilerin önemi, teknolojilerinin gelişmesi ve internetin yaygınlaşmasıyla daha iyi anlaşılmıştır. Zira az sayıdaki kişi ya da kurumun elinde yazılı halde dosyalanmış bilgiler internetin yaygınlaşması sonucunda hukuka uygun ya da aykırı olarak ilgili ilgisiz herkesin erişimine açılmıştır. Özellikle “hassas veri” olarak nitelendirilen sağlık bilgilerinin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi, işlenmesi veya paylaşılması ayrımcılık başta olmak üzere diğer verilere göre ilgili kişi bakımından daha ciddi zararlar ortaya çıkarabilmesine neden olabilmektedir. Bununla birlikte bu bilgilerin paylaşılması kişinin özel hayatının gizliliği, hastanın mahremiyet hakkını ve doktorun hastasına karşı sır saklama yükümlülüğünün ihlaline yol açmaktadır. Konunun önemine rağmen ülkemizde henüz kişisel verilerin korunmasına ilişkin bir Kanun bulunmamaktadır. Çalışmamızda kişisel verilere ilişkin uluslararası düzenlemeler ile konuya ilişkin yasal mevzuat ülkemizdeki uygulamalar ışığında ele alınmıştır.
The importance of personal data appreciated with the development of the technology and the spread of the internet. As a result of the widespread use of internet, handwritten informations filed by a limited number of people was opened to everyone lawfully or unlawfully related or unrelated to personal data. Especially seizing, sharing and procesing personal health data, which called “sensitive data” through illegal methods, can cause serious damages as discrimination. However, sharing these information is a violation of right to private life, patient privacy right and the obligation of doctor - patient confidentiality. Despite the importance of this issue, Turkey does not have a code on the protection of personal data. In our study, international legislations on personal data protection and the regulations that Turkey already had, are discussed in the light of the implementation in our country.