‫‪98-F-TRN-0499‬‬

‫ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ در ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻗﺪرت ﺑﺎ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ دﻳﺴﻜﻲ ﺳﺎده‬

‫ﻋﺒﺎس ﺷﻮﻻﻳﻲ‬ ‫اﺣﻤﺪ ﻏﻼﻣﻲ‬ ‫ﻧﺮﻳﻤﺎن روﺷﻨﺪل ﺗﻮاﻧﺎ‬

‫‪shoulaie@ee.iust.ac.ir‬‬ ‫‪gholami@ee.iust.ac.ir‬‬ ‫‪nroshandel@ee.iust.ac.ir‬‬

‫ﻗﻄﺐ ﻋﻠﻤﻲ اﺗﻮﻣﺎﺳﻴﻮن و ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﻗﺪرت‬

‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺑﺮق‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‬

‫واژهﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻗﺪرت‪ ،‬ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي‬

‫‪-1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﭼﻜﻴﺪه‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر داﺷﺘﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﺑـﺎﻻ در ﺷـﺒﻜﻪﻫـﺎي ﻗـﺪرت‪،‬‬ ‫از آﻧﺠﺎ ﻛـﻪ ﺗﺨﻠﻴـﻪﻫـﺎي ﺟﺰﺋـﻲ از ﻋﻮاﻣـﻞ ﺑﺴـﻴﺎر ﻣـﻮﺛﺮ در‬
‫ﺗﺸـــﺨﻴﺺ ﺧﻄـــﺎ در ﺗﺠﻬﻴـــﺰات ﻓﺸـــﺎر ﻗـــﻮي از ﺟﻤﻠـــﻪ‬ ‫ﺗﺨﺮﻳــﺐ ﺗــﺪرﻳﺠﻲ ﻋــﺎﻳﻖ ﺗﺮاﻧﺴــﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛــﻪ در‬
‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻗﺪرت ﻳﻚ اﻣﺮ ﺿﺮوري ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﻲآﻳﺪ‪ .‬از‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋـﺚ ﺷﻜﺴـﺖ ﻛﺎﻣـﻞ ﮔﺮدﻧـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬
‫آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪﻫﺎي ﺟﺰﺋﻲ)‪ (1PD‬از ﻣﺪتﻫﺎ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ وﺟـﻮد‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ در ﺗﺮاﻧﺴـﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎي ﻗـﺪرت‬
‫آﻣﺪن ﺧﺴﺎرات ﺷﺪﻳﺪ آﻏﺎز ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي و ﺑﺮرﺳـﻲ‬ ‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﺳـﻴﮕﻨﺎل اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ‬
‫آنﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺸﺪارﻫﺎي ﻻزم را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس آن‬ ‫ﭘﻴﭽﻲ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ وﻗﻮع ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ در آن ﺻـﻮرت ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬
‫ﻣﻲﺗـﻮان اﻗـﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸـﮕﻴﺮاﻧﻪ را ﻗﺒـﻞ از ﺧﺮاﺑـﻲ ﻛﺎﻣـﻞ اﻧﺠـﺎم‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻫﺪف‪ ،‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑـﺎﻻي‬
‫داد]‪.[1‬‬
‫ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ دﻳﺴﻜﻲ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﻗـﺪرت ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻣـﺪار‬
‫ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻋﻴﺐ در داﺧﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺻﺮﻓﻪ‪-‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺪوﻛﺘﺎﻧﺲ ﺳﺮي )‪ ،(L‬ﺧﺎزن ﺳـﺮي )‪ (K‬و‬
‫ﺟﻮﻳﻲ در وﻗﺖ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻌﻤﻴﺮات ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳـﺖ‪ .‬ﻫـﺮ‬
‫ﺧﺎزن ﺷﻨﺖ )‪ (C‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه و ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر‬
‫ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﺤﻞ ﺗﺨﻴﻠﻪﻫﺎي ﺟﺰﺋﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ارزﻳﺎﺑﻲ اﻳﻦ روش‪ ،‬ﭘﺎﻟﺲﻫﺎي ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻧـﺮماﻓـﺰار‬
‫ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺤﺪوده‬
‫‪ EMTP‬ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي‪ ،‬و ﺑﺎ ﺗﺰرﻳﻖ ﭘـﺎﻟﺲﻫـﺎي ﺟﺮﻳـﺎﻧﻲ ﺗﺨﻠﻴـﻪ‬
‫ﻣﺤﻞ ﺧﻄﺎ ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪهاي از ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﻌﻤﻴﺮات را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫـﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺰﺋﻲ ﺑﻪ ﻧﻘـﺎط ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ ﻳـﻚ ﺗﺮاﻧﺴـﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺴﻴﺎري در اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ‬
‫‪ ،11kV‬ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﻳﺎ در ﺣﺎل اﻧﺠﺎم اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪1. .Partial Discharge‬‬

‫‪1‬‬
 ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدي و زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزي ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮر‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮق‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣـﺪار ﻣﻌـﺎدل اراﺋـﻪ ﺷـﺪه‪ ،‬ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﺳـﻴﮕﻨﺎل ‪PD‬‬ ‫روشﻫﺎي ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬را ﻣﻲﺗـﻮان ﺑـﻪ روشﻫـﺎي ﺻـﻮﺗﻲ و‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺮﻳﺎن ‪ iL‬و در اﺑﺘـﺪاي‬ ‫اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻧﻤـﻮد]‪ .[3-2‬ﻣﺰﻳـﺖ روشﻫـﺎي ﺻـﻮﺗﻲ‪،‬‬
‫ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺮﻳـﺎن ‪ in‬اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي ﺷـﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬ ‫اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺳﺎده ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ آنﻫﺎ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺣﺴﺎﺳـﻴﺖ اﻳـﻦ روش‬
‫ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن در ﻃﻮل ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺪار‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮﻓـﻲ‪ ،‬ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﭘﻴﭽﻴـﺪه ﺗﺮاﻧﺴـﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر‬
‫ﻣﻌﺎدل ﻣﺬﻛﻮر‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﻣﻌـﺎدﻻت )‪ (1‬و )‪ (2‬ﺑﻴـﺎن‬ ‫ﻗﺪرت ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﭘﻴـﺪا ﻛـﺮدن ﻣﺤـﻞ ‪ PD‬ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬
‫ﺷﻮد‪:‬‬ ‫ﻣﺘﻔﺎوت ﺑـﻮدن ﺳـﺮﻋﺖ اﻧﺘﺸـﺎر اﻣـﻮاج ﺻـﻮﺗﻲ در ﻣﺤـﻞﻫـﺎي‬
‫) ‪u (x, jω ) = A cosh (rx ) + B sinh (rx‬‬ ‫)‪(1‬‬ ‫ﮔﻮﻧــﺎﮔﻮن ﻣﻮﺟــﻮد در ﺗﺮاﻧﺴــﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر دﺷــﻮار ﮔ ـﺮدد‪ .‬در اﻳــﻦ‬

‫]) ‪i(x, jω ) = [A sinh (rx ) + B cosh (rx‬‬

‫‪1‬‬ ‫)‪(2‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ‪ ،‬ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﺑﺮاﺳﺎس روش اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪Z‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪LC‬‬ ‫‪ω2‬‬
‫ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‪ ،‬ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﺷـﺎﺧﺺ ﺑـﻪ‬
‫= ‪ r2‬و‬ ‫در ﻣﻌـــــــﺎدﻻت ﻓـــــــﻮق‬ ‫ﻛـــــــﻪ‬
‫‪1 − LKω 2‬‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳﻴﮕﻨﺎل اﻧﺪازهﮔﻴـﺮي ﺷـﺪه در اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ‬
‫‪L‬‬
‫= ‪ Z‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫(‬ ‫)‬
‫ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ‪ PD‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪C 1 − LKω 2‬‬
‫اﻳﻦ روش ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳﺎن اﻧـﺪازه‪-‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛـﻪ ﻳـﻚ ﭘـﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳـﺎﻧﻲ ‪ ،(iPD) PD‬در ﻓﺎﺻـﻠﻪ ‪ x0‬از‬
‫ﮔﻴﺮي ﺷﺪه در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢﭘﻴﭽﻲ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳـﺎﻧﻲ‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲﭘﻴﻮﻧﺪد‪ .‬ﺑﺎ در ﻧﻈـﺮ ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﻃـﻮل‬
‫‪ PD‬اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ PD‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻠﻲ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳـﻚ واﺣـﺪ ﻃـﻮل‪ ،‬ﺗﻮزﻳـﻊ وﻟﺘـﺎژ و‬
‫در ﻫﻤﻴﻦ راﺳﺘﺎ اﺑﺘﺪا ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬
‫ﺟﺮﻳﺎن در ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺰرﻳﻖ ‪ PD‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻌـﺎدﻻت )‪(1‬‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ ﻣﺪل ﻣﻲﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﻣـﺪار ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻛﻨﻨـﺪه ﭘـﺎﻟﺲﻫـﺎي‬
‫و )‪ (2‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ‪ A‬و ‪ B‬ﺑـﺮاي‬
‫ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ EMTP‬ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي ﻣﻲﮔـﺮدد و ﺑـﻪ‬
‫دو ﺑﺨﺶ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻲ از اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺎ ﻣﺤﻞ وﻗـﻮع‬
‫ﻛﻤﻚ اﻳﻦ ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل‪ ،‬ﭘﺎﻟﺲﻫﺎي ‪ PD‬ﺑﻪ ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ‬
‫‪ ،PD‬و ﻣﺎﺑﻴﻦ ﻣﺤﻞ وﻗﻮع ‪ PD‬ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻮل‪ ،‬ﻣﺘﻔﺎوت ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﺗﺰرﻳﻖ‪ ،‬و ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ روش اراﺋـﻪ ﺷـﺪه‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺑﻴﺎن ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪u1 (x, jω ) = A1 cosh (r ( x0 − x) ) + B1 sinh‬‬ ‫)‪(3‬‬

‫))‪(r ( x0 − x‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪0 ≤ x ≤ x0‬‬

‫= ) ‪i1 (x, jω‬‬ ‫‪[ A1 sinh (r ( x0 − x) ) + B1 cosh‬‬

‫‪1‬‬ ‫)‪(4‬‬
‫‪Z‬‬
‫‪(r ( x0 − x))] , 0 ≤ x ≤ x0‬‬
‫‪u 2 (x, jω ) = A2 cosh (r ( x0 − x) ) + B2 sinh‬‬ ‫)‪(5‬‬
‫))‪(r ( x0 − x‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪x0 ≤ x ≤ 1‬‬
‫ﺷﻜﻞ )‪ :(1‬ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل ‪ LKC‬ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر در‬
‫= ) ‪i 2 ( x , jω‬‬‫‪[ A2 sinh (r ( x0 − x) ) + B2 cosh‬‬
‫‪1‬‬ ‫)‪(6‬‬
‫‪Z‬‬ ‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ‪.‬‬
‫‪(r ( x0 − x))] , x0 ≤ x ≤ 1‬‬
‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺛﺎﺑﺖ ‪ A2 ،B1 ،A1‬و ‪ B2‬ﻣـﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ وﺳـﻴﻠﻪ ﺷـﺮاﻳﻂ‬
‫‪-2‬راه ﺣﻞ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ‬
‫ﻣﺮزي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﻛﻪ در زﻳﺮ آﻣﺪاﻧﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻜﻞ )‪ (1‬ﻛﻪ ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل ﻳﻚ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ را در ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲﻫـﺎي‬
‫) ‪i1 (0, jω ) = jωC B .u1 (0, jω‬‬ ‫)‪(7‬‬
‫ﺑﺎﻻ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ واﺣـﺪ ‪ LKC‬اﺳـﺖ ﻛـﻪ در آن‬
‫) ‪i pd = i1 (x0 , jω ) + i2 (x0 , jω‬‬ ‫)‪(8‬‬
‫‪ CB‬ﺧﺎزن ﺑﻮﺷـﻴﻨﮓ ﻣﺘﺼـﻞ ﺷـﺪه ﺑـﻪ اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ‪L ،‬‬
‫‪u 2 (1, jω ) = 0‬‬ ‫)‪(9‬‬
‫اﻧﺪوﻛﺘﺎﻧﺲ ﺳﺮي‪ K ،‬ﺧﺎزن ﺳﺮي و ‪ C‬ﺧﺎزن ﺷﻨﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ]‪.[4‬‬

‫‪2‬‬
 ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدي و زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزي ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮر‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮق‬

‫⎟⎞ ‪(1 − x0 )2 = −⎛⎜ nπ‬‬

‫‪2‬‬
‫‪n = 0,±1,±2,...‬‬ ‫)‪(14‬‬ ‫ﺑﺎ ﺣﻞ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻣﻌﺎدﻻت )‪ (3‬ﺗﺎ )‪ (6‬و ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺮزي‬
‫‪,‬‬
‫⎠ ‪⎝ r‬‬ ‫اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻻت )‪ (7‬ﺗﺎ )‪ ،(9‬ﻣﻲﺗﻮان ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‬
‫‪n‬‬ ‫‪1 − 4π f LK‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫)‪(15‬‬
‫‪x0 = 1 −‬‬ ‫را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ در‬
‫‪2f‬‬ ‫‪LC‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ‪ PD‬ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬
‫ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫـﺎي رزﻧـﺎﻧﺲ ﺳـﺮي ﺳـﻴﮕﻨﺎل‬
‫) ) ‪r sinh (r (1 − x0‬‬
‫‪CB‬‬ ‫)‪(10‬‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ و ‪ n‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ آنﻫﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪(15‬‬
‫= ) ‪il ( jω‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪.i pd‬‬
‫) ‪− cosh (r ) + B r sinh (r‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺒﻊ ‪ PD‬ﻣﻮرد‬ ‫‪C‬‬
‫‪C‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (10‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺗﺨﻠﻴﻪ در اﻧﺘﻬﺎي‬
‫ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ‪ iPD‬اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ داراي‬
‫‪-4‬ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ‪ x0‬ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ EMTP‬ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ ﺑﺴـﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺐ و‬
‫دﻗﻴﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ رﻧﺞ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﭘﺪﻳﺪه ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ در اﻳﻦ‬
‫‪-3‬روش ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ‬
‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮاي ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي از اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ رزﻧﺎﻧﺲﻫﺎي ﺳـﺮي در ﺳـﻴﮕﻨﺎل اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ‪،‬‬
‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ‪ PD‬ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺟﺮﻳﺎن ﺿﺮﺑﻪ ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ و در‬ ‫ﺣﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ‪ PD‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و اﻳﻦ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آن‬
‫اﻏﻠـــﺐ ﺗﺤﻘﻴﻘـــﺎت اﻧﺠـــﺎم ﺷـــﺪه‪ ،‬از ﻣـــﺪارﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴـــﺪ ﻛﻨﻨـــﺪه‬ ‫اﺳــﺖ ﻛــﻪ ‪ x0‬ﻓﻘــﻂ در ﺻــﻮرت ﻣﻌﺎدﻟــﻪ )‪ (10‬ﻗــﺮار دارد‪ .‬اﻣــﺎ‬
‫ﭘﺎﻟﺲﻫﺎي ﺿﺮﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد]‪ .[5‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲﻫﺎي ﻣـﻮازي ﻛـﻪ از ﻣﺨـﺮج ﻣﻌﺎدﻟـﻪ )‪(10‬‬
‫از ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل زﻳﺮ ﺑﺮاي ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ‪ PD‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪه‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻦ ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﺪل ﻣﺬﻛﻮر در ]‪ [6‬اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺮج ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (10‬ﺗﺎﺑﻌﻲ از ‪ x0‬ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ ،(10‬ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲﻫـﺎي رزﻧـﺎﻧﺲ ﺳـﺮي‬
‫ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪:‬‬

‫‪r sinh (r (1 − x0 ) ) = 0‬‬

‫‪CB‬‬ ‫)‪(11‬‬
‫‪C‬‬
‫ﺷﻜﻞ )‪ :(2‬ﻣﺪار ﻣﺪل ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺎﻟﺲ ‪.PD‬‬ ‫از ﻣﻌﺎدﻟـــﻪ )‪ (11‬ﻣـــﻲﺗـــﻮان درﻳﺎﻓـــﺖ ﻛـــﻪ ‪ r = 0‬و ﻳـــﺎ‬
‫‪ sinh (r (1 − x0 ) ) = 0‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ‪ r = 0‬ﺑﺎﺷﺪ آﻧﮕـﺎه ‪ω = 0‬‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﻮج ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ ﻣﺪار در ﺷﻜﻞ )‪ (3‬ﻧﺸﺎن داده‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﻴﺪي را در اﺧﺘﻴﺎر ﻗـﺮار‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﻣﺎن ﺧﻴﺰ اﻳﻦ ﭘﺎﻟﺲ ﺣﺪود )‪ (5ns‬و ﭘﻬﻨـﺎي ﭘـﺎﻟﺲ‬ ‫ﻧﻤﻲدﻫﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪:‬‬
‫)‪ (15ns‬اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺎﺷﻲ‬
‫‪sinh (r (1 − x0 ) ) = 0‬‬ ‫)‪(12‬‬
‫از ﺗﺴﺖﻫﺎي آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ اﺳﺖ]‪.[7‬‬ ‫ﭘﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ‪:‬‬
‫‪jr (1 − x0 ) = nπ‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪n = 0,±1,±2,...‬‬ ‫)‪(13‬‬
‫در ﻣﻌﺎدﻟــﻪ )‪ n=1،2،3،... ،(13‬ﻣﻄــﺎﺑﻖ ﺑــﺎ ﺗﺮﺗﻴــﺐ رزﻧــﺎﻧﺲﻫــﺎ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي در ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﭘﺎﻟﺲ ‪ PD‬ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ از ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬
‫رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه در اﻧﺘﻬـﺎي ﺧـﻂ ﻣـﻲﺗـﻮان ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ذﻛﺮ ﺷﺪه دارﻳﻢ‪:‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ :(3‬ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺟﺰﺋﻲ‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدي و زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزي ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮر‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮق‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ )‪ (3‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫـﺎي رزﻧـﺎﻧﺲ ﺳـﺮي در‬ ‫روش ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ﻣﻜﺎنﻳـﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ اراﺋـﻪ‬
‫ﺳــﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳــﺎن اﻧﺘﻬــﺎي ﺳــﻴﻢ ﭘﻴﭽــﻲ ﻧﺎﺷــﻲ از وﻗــﻮع ‪ PD‬در‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه‪ ،‬ﺑﺮ روي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ دﻳﺴﻜﻲ ﻳﻚ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﺗﻮزﻳﻊ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر در ﺟﺪول )‪(1‬‬ ‫‪ 11kV‬ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ 72‬دﻳﺴﻚ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﭘﻴﺎده ﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ]‪.[4‬‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ‪ PD‬ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣـﺪار ﻣﻌـﺎدل اﺷـﺎره ﺷـﺪه‪ ،‬در‬
‫ﺟﺪول )‪ :(1‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫دﻳﺴﻚﻫﺎي ‪ 32 ،16‬و ‪ 48‬از اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺰرﻳﻖ ﻣﻲﮔﺮدد‬
‫اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ)‪.(kHz‬‬ ‫و ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ ﻛـﻪ ﭘﺎﺳـﺨﻲ ﺑـﻪ ﭘـﺎﻟﺲ‬
‫‪PD‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ‪ PD‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﭘﻴـﺪا‬
‫‪f1‬‬ ‫‪f2‬‬ ‫‪f3‬‬
‫)ﺷﻤﺎره دﻳﺴﻚ(‬ ‫ﻛﺮدن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‪ ،‬ﺑـﺎ‬
‫‪16‬‬ ‫‪153‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪463‬‬ ‫ﻫﺪف اﺳﺘﻔﺎده از آنﻫﺎ در ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪،(15‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪211‬‬ ‫‪414‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ اﻳﻦ ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮرﻳﻪ )‪(1FFT‬‬
‫‪48‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﺷﻜﻞ )‪ (4‬ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺳـﻴﮕﻨﺎل اﻧﺘﻬـﺎي ﺳـﻴﻢ‬
‫ﭘﻴﭽﻲ ﻧﺎﺷﻲ از اﻋﻤﺎل ‪ PD‬را ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﻛﻨﻮن اﮔﺮ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ‪ f1‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ‬
‫‪ n=1‬و ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻣﻌﺎدﻟـﻪ )‪،(15‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ ،‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﺻـﻮرت اﻃﻼﻋـﺎت‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺟﺪول )‪ (2‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﺟﺪول )‪ :(2‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ واﻗﻌﻲ و ﺗﺨﻤﻴﻦ زده ﺷﺪه ‪.PD‬‬

‫‪PD‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ واﻗﻌﻲ‬ ‫‪PD‬‬ ‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫)ﺷﻤﺎره دﻳﺴﻚ(‬ ‫)ﺷﻤﺎره دﻳﺴﻚ(‬
‫‪16‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪32‬‬ ‫‪33‬‬
‫‪48‬‬ ‫‪45‬‬
‫ﺷﻜﻞ)‪ :(4‬ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎل اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‪.‬‬

‫ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺟـﺪول )‪ (2‬ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ ﻛـﻪ‬

‫ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ‬ ‫ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲﻫـﺎي رزﻧـﺎﻧﺲ ﻣـﻮازي‪ ،‬ﻛـﻪ‬

‫ﻣﻜﺎن واﻗﻌﻲ ‪ PD‬را در ﻃﻮل ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ دﻟﻴﻞ‬ ‫ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢﻫﺎي ﻃﻴﻒ ﻓﺮﻛﺎﻧﺴﻲ ﺳﻴﮕﻨﺎلﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي‬

‫اﺻﻠﻲ اﺧﺘﻼف ﻣﻴﺎن ﻣﺤﻞ واﻗﻌﻲ ‪ PD‬و ﻣﺤﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه آن ﺑـﻪ‬ ‫ﺷﺪه در اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺴـﺘﻘﻞ از ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ‪ PD‬ﺑـﺮ‬

‫وﺳﻴﻠﻪ روش اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣـﺪار ﻣﻌـﺎدل‬ ‫روي ﺳــﻴﻢ ﭘﻴﭽــﻲ ﻣــﻲﺑﺎﺷــﻨﺪ و ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎً در ﻓﺮﻛــﺎﻧﺲﻫــﺎي‬

‫ﺳﺎده ﺷﺪه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر‬ ‫‪ 270kHz ،140kHz‬و ‪ 350kHz‬ﺑ ـﻪ وﻗــﻮع ﻣــﻲﭘﻴﻮﻧﺪﻧــﺪ‪ .‬اﻣــﺎ‬

‫ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ‪ PD‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬زﻳﺮا در اﻳﻦ ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل از اﻧـﺪوﻛﺘﺎﻧﺲ‬ ‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲﻫﺎي رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﭘـﺎﻟﺲ ﺟﺮﻳـﺎﻧﻲ‬

‫ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺗﻠﻔﺎت دياﻟﻜﺘﺮﻳﻚ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬و‬ ‫‪ PD‬ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﺮاي ﻣﻜـﺎنﻳـﺎﺑﻲ ‪ PD‬اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫اﻳﻦ اﻣﺮ ﻋﻠﺖ اﺻﻠﻲ اﺧﺘﻼف اﻧﺪك ﻣﻴﺎن ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪه از‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ روش و ﻣﺤﻞ واﻗﻌﻲ ‪ PD‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪1. Fast Fourier Transform‬‬
‫‪4‬‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدي و زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزي ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮر‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮق‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‬-5
‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﻚ راه ﺣﻞ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ اراﺋﻪ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ از ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬
-‫رزﻧﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ ﺑـﺮاي ﻣﻜـﺎن‬
‫ و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ دﻟﻴﻞ آن اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬.‫ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد‬PD ‫ﻳﺎﺑﻲ‬
‫ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﭘﺎﺳﺦ ﺑـﻪ ﭘـﺎﻟﺲ‬،‫ﺳﻴﮕﻨﺎل ﺟﺮﻳﺎن اﻧﺘﻬﺎي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ‬
‫ ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺎوي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ درﺑﺎره ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ آن‬،‫ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬PD ‫ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ‬
‫ ﺳــﭙﺲ روش ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎدي ﺑــﺮ روي ﻳــﻚ‬.‫ﻧﻴــﺰ ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ‬
،‫ ﺑﺎ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭽﻲ دﻳﺴﻜﻲ ﭘﻴﺎدهﺳﺎزي‬11kV ‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ﺗﻮزﻳﻊ‬
‫ ﺗﻄـﺎﺑﻖ‬،‫ ﻛﻪ ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﺣﺎﺻـﻞ از اﻳـﻦ روش‬،‫و ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‬
‫ﺧﻮﺑﻲ ﺑـﺎ ﻣﺤـﻞ واﻗﻌـﻲ ﺗﺨﻠﻴـﻪ ﺟﺰﺋـﻲ در ﻃـﻮل ﺳـﻴﻢ ﭘﻴﭽـﻲ‬
.‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر دارد‬

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
[1] A. Mazhab Jafari, A. Akbari, “Partial discharge
localization in transformer windings using multi-
conductor transmission line model”, Electric
Power Systems Research, Vol. 78, Issue 6, June
2008, pp. 1028-1037.
[2] Jufeng Gui,Wensheng Gao, Kexiong Tan,
Shengyou Gao, “Locating Partial Discharge in
Power Transformer by Electrical Method”,
Proceeding of the 7th International Conference on
Properties and Application of Dielectric Materials,
June 2003, Nagoya.
[3] L. E. Lundgaard, “Partial Discharge - Part XIV:
Acoustic Partial Discharge Detection_Practical
Application”,IEEE Electr. Insul. Mag., Vol. 8, No.
5, pp. 34_43, 1992.
[4] S. N. Hettiwatte, Z. D. Wang, P. A. Crossley,
“Investigation of propagation of partial discharges
in power transformers and techniques for locating
the discharge”, IEE Proc. Sci., Meas. Techn., Vol.
152, pp. 25_30, 2005.
[5] S. N. Hettiwatte, Z. D. Wang, P. A. Crossley, A.
Darwin, and G. Edwards, “Experimental
Investigation into the Propagation of Partial
Discharge Pulses in Transformers”, IEEE Power
Eng. Soc. Winter Meeting, New York, USA, Vol.
2, pp. 1372_1377,2002.
[6] Z.D.Wang, P.A.Crossley, K.J.Cornik, D.H.Zho,
“An Algorithm for Partial Discharge Location in
Distridution Power Transformer”, IEEE Trans.
Dielectr. Electr. Insul . Vol. 142, pp. 147_153,
2000.
[7] Zheng Z, Tan K X, Gao K, “Pulse shape
characteristic analysis of partial discharge
singnals”. IEEE Conf, High voltage technology,
pp. 15_21, 1999.