Sápmi
Artihkal lea 4 jagi boaris.

Anonymat alkoholisttat eai leat beassán koronaáigge deaivvadit – Anáris buohcceviesu gohcimii duppalmearri oktavuođaváldimat alkoholageavaheami dihte

Koronavirusa dagahan spiehkastatdili lea lasihan alkohola geavaheami.

Anonyymit Alkoholistit aktiivi Tapani (nimi muutettu) kertoo yksinäisyyden lisääntyneen koronan aikana.
Anonymat alkoholisttaid -verddesearvi aktiiva Tapani vuordá, ahte deaivá fas searvvi lahtuid čoahkkimiin, go koronaráddjehusat leat ložžen. Govva: Vesa Toppari / Yle
  • Sara Kelemeny

Koronakriisa dihte olbmot eai leat beassan čoahkkanit, ja danin soaitá sin heahti ja oktonasvuohta šaddan vearrábun.

Anonymat alkoholisttat -verddesearvvi aktiiva, gohčodit su dán jearahallamis namain Tapani,muitala ahte dán giđa spiehkastatdilli lea leamašan lossat alkoholisttaide.

– Olbmuin leat ain unnit doarjjaolbmot dahje dat juoba váilot oalát. Muhtumiidda korona ii leat váikkuhan ollenge, muhto fas muhtumiidda dát áigi lea soaitán dagahit heađi, oaidná Tapani.

Anonyymit Alkoholistit aktiivi Tapani. (nimi muutettu)
Tapani (namma rievdaduvvon) lea leamašan mielde AA-joavkkuin Suomas juo 23 jagi. Govva: Vesa Toppari / Yle

Koronaáigi dagahan oanehis áiggi sorjavašvuođa

Koronakriisa áigge váldegotti veahkketelefovdnii riŋgejeddjiid mearri lea lassánan máŋggageardásažžan. Jugešvuođas gillájeddjiid mearri lea lassánan maiddái Avvila dearvvašvuođaguovddážis.

Anára gieldda jođiheaddji doavttir Outi Liisanantti muitala, ahte eandalii gohcinvuorus alkohola geavaheapmái laktáseaddji oktavuođaváldimat leat lassánan.

– Lea sivvan alkoholisma dahje dat, ahte koronaáigi lea dagahan oanehis áiggi sorjavašvuođa. Go juohke beaivve ii dárbbaš vuolgit gosa nu, de alkohola geavaheapmi lea dán mielde lassánan. Juoba guovttegeardásaččat, dadjá Liisanantti.

Inarin kunnan johtava lääkäri Outi Liisanantti.
Anára gieldda jođiheaddji doavttir Outi Liisanantti muittuha, ahte alkoholismii gávdno veahki. Govva: Vesa Toppari / Yle

Suoma davimus AA-joavku doaibma Anára guovllus

Koronadili dihtii buot čoahkkimat ja barggut leat dahkkon gáiddusoktavuođaid bokte. Nu maiddái Anonymat Alkoholisttat leat figgan čoahkkimastit dihtoroktavuođain nu olu go vejolaš.

Anára guovllus ássi Tapani lea leamašan verddesearvvi aktiiva juo 23 jagi. Son goit oaidná, ahte dihtora guoras ságastallan ii atte seamma doarjaga, go jus oainnášedje dábálaččat. Oktavuođaid leat doallán sosiála medias ja riŋgehallamiin.

Anáris doaibmá Suoma davimus AA-joavku, mii dábálaččat čoahkkana guktii vahkus. Anáris doaibmá maiddái AA-Sápmi -joavku, mii čoahkkana juohke gaskavahku Anára searvegoddedálus.

Tapani savvá, ahte oainnašii ođđa ja boares verddiid čoahkkimiin.

– Sávan, ahte dál oaidnit ođđa láhtuid, geat háliidit rievdadit eallima, ja boares lahtut leat ain sajis. Ahte ii leat geavvan nu, ahte leat vuolgán ođđa eallima birrasis.

Govva: Sara Wesslin ja Vesa Toppari / Yle

Davvin guhkes gaskkat buktet iežaset hástalusaid čoahkkimiidda oassálastimii. Tapani maid oaidná, ahte olbmuide soaitá leat unna báikegottis stuorát lávki oassálastit AA-doaimmaide go stuorát gávpogiin.

Anára gieldda jođiheaddji doavttir Outi Liisanantti dadjá, ahte Anáris veahki lea vejolaš oažžut birra jándora dearvvašvuođaguovddážis, juos soapmásis šaddá erenomáš váttis dilli.

Veahki sáhttá ohcat maiddái lagamusaide.

– Váttisvuođaid ferte gieđahallat realisttalaččat, eatge oainne jugešvuođa tabun. Alkoholisma lea almmolaš váttisvuohta man ovdii sáhttá dahkat ja lea veahkki oažžumis. Vuos midjiide bohtet oktavuođaváldimat gohcci divššára telefovdnii ja dan bokte mii álggahit divššuin.

Liisanantti háliida muittuhit, ahte alkoholaváttisvuođat gusket buot ahkejoavkkuid. Nuoraid alkohola geavaheapmi lea geahppánan, muhto geahččaleapmi ain oidno.

– Lea fuolastuhtti, ahte álo gii nu oastá juhkamuša nuoraide, ja dat lea rihkus. Alkoholisma ii geahča agi iige skuvlejumi. Gal dat lea almmolaš váttisvuohta, man galgá váldit duođas, son dadjá.