György Lukács

György Lukács (ˌɟørɟ ˈlukaːtʃ ahoskatua; Budapest, 1885eko apirilaren 13a – ibidem, 1971ko ekainaren 4a) hungariar filosofo eta literatura-kritikari marxista izan zen. Lukácsen eragina handia izan zen Europako komunismoan, XX. mendearen hasieran. Estetikaren ikuspegi marxista eman zuen ezagutzera, eta, halaber, Marxen gizarte industrialeko alienazioari buruzko teoriaren argibideak eman zituen. Berlinen eta Heidelbergen egin zituen zuzenbide-ikasketak. 1918an alderdi komunistako kide egin zen, eta, hurrengo urtean Béla Kunen gobernu iraultzailearen Kultura eta Hezkuntzako komisario izendatu zuten. Handik gutxira Béla Kun aginpidetik kendu zutenean, Hungariatik atera, eta Austrian, Alemanian eta Suitzan bizi izan zen hamar urtez. 1933tik aurrera, Moskuko Filosofiako Institutuan lan egin zuen. 1945ean, Hungariara itzulirik, Parlamentuko kide izan zen, eta estetika-irakasle Budapesteko Unibertsitatean. 1956an, Hungariako Iraultzaren garaian, Kulturako ministro izendatu zuten. Iraultzaren ondoren atxilo hartu, eta Errumaniara egotzi zuten, baina, 1957an itzultzeko baimena eman zioten. Lukácsek 30 liburutik gora eta ehunka saikera eta irakurgai idatzi zituen. Haren lanen artean hauek dira azpimarragarrienak: Die Seele und die Formen (1911, Arima eta formak), Geschichte und Klassenbewusstsein (1923, Historia eta klase kontzientzia), Der historische Roman (1955, Eleberri historikoa), eta Goethe, Hegel, Lenin, Karl Marx, eta marxismoari eta estetikari buruz idatzitakoak.

György Lukács
(1952) Irudi gehiago
Minister of Public Instruction (en) 1956ko urriaren 26a - 1956ko urriaren 31 ← József Darvas (en) - baliorik ez → Hungariako Biltzar Nazionaleko kidea 1951ko abenduaren 14a - 1957ko maiatzaren 9a Hautetsia: 1953-1958 legislative term (en) member of the Provisional National Assembly (en) 1945eko apirilaren 2a - 1945eko azaroaren 3a Hautetsia: baliorik ez
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Löwinger György Bernát
Jaiotza	Budapest, 1885eko apirilaren 13a
Herrialdea	Hungaria
Lehen hizkuntza	hungariera
Heriotza	Budapest, 1971ko ekainaren 4a (86 urte)
Hobiratze lekua	Fiumei kaleko hilerria
Familia
Seme-alabak	ikusi Ferenc Jánossy (en) Lajos Jánossy (en)
Hezkuntza
Heziketa	Berlingo Humboldt Unibertsitatea 1907) Eötvös Loránd University (en) 1909)
Hezkuntza-maila	Doktor Nauk in Philosophy (en)
Doktorego ikaslea(k)	Mikhail Ovsyannikov (en)
Hizkuntzak	hungariera errusiera alemana
Jarduerak
Jarduerak	filosofoa, politikaria, idazlea, unibertsitateko irakaslea, soziologoa, literatura-kritikaria, arte-historialaria, philosopher of culture (en) , literatura historialaria eta literaturan aditua
Lantokia(k)	Budapest
Enplegatzailea(k)	Nyugat (en)
Jasotako sariak	ikusi Kossuth Saria  (1948) Goethe Saria  (1970) Kossuth Saria  (1955) Bandera Gorriaren Ordena  (1969ko martxoa) Jubilee Medal "In Commemoration of the 100th Anniversary of the Birth of Vladimir Ilyich Lenin"
Kidetza	Sobietar Idazleen Batasuna Alemaniako Zientzien Akademia Berlinen Hungariako Zientzien Akademia Poloniako Zientzien Akademia
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Hungariako Alderdi Komunista Hungarian Working People's Party (en) Hungariako Langile Alderdi Sozialista

Erreferentziak

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

• Datuak: Q151523
• Multimedia: Georg Lukács / Q151523