HOW PREPARED ARE WE FOR THE NEW FACE OF TERRORISM? ASSESSMENT ON THE POTENTIAL THREAT OF AGROTERRORISM, 2022
This study analyzes agroterrorism, a potential threat. Considered a subtitle of bioterrorism, agr... more This study analyzes agroterrorism, a potential threat. Considered a subtitle of bioterrorism, agroterrorism refers to the attacks that terrorist organizations could carry out by using biological agents and pests on the agriculture and food sector. The existence of biological attacks against opposing parties at various times in history and the execution of special biological weapons programs by states reveal the possibility of terrorist organizations reaching this potential as an element of fear. The possibilities of increasing the possibilities and capacities of terrorist organizations, which constitute one dimension of the new terrorism debate, to the extent that weapons of mass destruction could be used are discussed throughout the study. The study aims to contribute to the field by evaluating the threats that agroterrorism may pose and how prepared societies are for bioterrorist attacks.
İstihbarat Çalışmaları ve Araştırmaları Dergisi, 2022
Tehdit kaynaklarının ve türlerinin çeşitlenmesi, ulusal güvenlik değerlendirmelerinin
yeniden ele... more Tehdit kaynaklarının ve türlerinin çeşitlenmesi, ulusal güvenlik değerlendirmelerinin yeniden ele alınması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Devletlerin politika yapımı ve güvenlik sağlama süreçlerinde temel başvuru gücü olan istihbarat faaliyetleri de bu bağlamda bir dönüşüm süreci tecrübe etmektedir. Bu dönüşümde özellikle toplama ve analiz yöntemlerinin, aşamalarının, kaynaklarının ve hedeflerinin de çeşitlendiği gözlemlenmektedir. “Toplum yararı için toplumla çalışma” anlayışına paralel şekilde, hâlihazırda pek çok alanda kullanılan kitle kaynak uygulamalarından istihbarat süreçlerinde de farklı yönlerden yararlanılma potansiyeli bulunmaktadır. Ortak çalışma ve paylaşım çerçevesinde kitlelerin bilgisine, yeteneğine, tecrübesine ve kaynaklarına başvurmak olumlu çıktılar sağlayabilmektedir. İşletme yönetiminden seçim süreçlerine, teknoloji geliştirmeden akademik araştırmalara kadar geniş bir yelpazede kitlelerin “bilgiliğinden” fayda elde etmek mümkün hale gelmiştir. Fakat istihbarat gibi son derece hassas bir faaliyet türünde dışarıdan kişileri ve kaynakları sürece dâhil etmek avantajlarının yanı sırada beraberinde çeşitli riskler getirmektedir. Bu çalışmada kitle kaynak uygulamalarının, toplama ve analiz gibi istihbarat süreçlerinde kullanılması çeşitli yönleriyle analiz edilmektedir. Çalışmanın, ulusal güvenliğin sağlanmasında insan gruplarının bir dış kaynak olarak doğasında gizlilik olan istihbarat dün
Bu çalışma kitle kaynağın suçun önlenmesinde ve suçla mücadelede kullanılmasında avantaj ve riskl... more Bu çalışma kitle kaynağın suçun önlenmesinde ve suçla mücadelede kullanılmasında avantaj ve riskleri konu edinmektedir. İşletme yönetiminden teknoloji geliştirme faaliyetlerine, bilimsel araştırmalardan siyasi süreçlerinin yönetilmesine kadar kitlelerin fikirlerine, tecrübelerine ve finans varlıklarına başvurulabilmektedir. Dışarıdaki amatörlerin veya herhangi bir konuda uzmanlıkları olan kişilerin süreçlerde yer alması maliyet, zaman, kaynak tasarrufu yapılmasını ve farklı önerilerin elde edilmesini sağlamaktadır. Son derece hassas ve resmi bir konu olan suç araştırmalarında da kimi faydalar sağlanması için kitleye başvurulabileceğine yönelik akademik çalışmalar yapılmış ve bu doğrultuda kimi uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Giderek bu tür çalışmalara daha fazla başvuru yapılacak olması nedeniyle, kriminal ve adli uygulamalarda kitle kaynağa başvurulmasının avantaj ve dezavantajlar bağlamında değerlendirilmesi önemlidir. Bu çalışmada da öncelikle kitle kaynak ve kitle kaynak yönetimi üzerine genel bir çerçeve çizilecektir. Ardından ise ikinci bölümde, çalışmanın esas konusunu oluşturan avantaj-risk tartışması yapılacaktır. Konuya taraf olarak bir iddiayı desteklemekten öte bu çalışma kitle kayak yönetimine başvuru konusunda genel bir analiz ortaya koymayı amaçlamaktadır.
İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2022
Günümüzdeki savaş anlayışı içerisindeki en önemli başlıklardan birini mekânsal
dönüşüm oluşturmak... more Günümüzdeki savaş anlayışı içerisindeki en önemli başlıklardan birini mekânsal dönüşüm oluşturmaktadır. İnsanlığın kadim mücadelesinin çıktısı olan savaşlar, giderek geleneksel savaş sahasından farklı alanlara yayılmaktadır ve meskûn mahal de artan şekilde savaşın popüler sahnesi haline gelmektedir. Şüphesiz meskûn mahal çatışmaları için köklü bir tarihsel arka plan çizmek mümkündür; ama devletler arası savaşın, iç savaşın ve terörizmle mücadelenin yerleşim yerlerine yüksek yoğunlukta sıçraması süreci daha çok günümüzde tecrübe edilmektedir. Özel çatışma stratejilerinin ve tekniklerinin gerekli olduğu meskûn mahalde, istihbarat faaliyetleri de geleneksel kimliğinin ötesinde bir çerçevede ele alınmaktadır. Meskûn mahalin fiziki ve beşeri özellikleri ile karşı tarafın durumu bu alandaki istihbarat faaliyetlerinin hedefini oluşturmaktadır. 2003 yılında başlayan Irak Savaşı, yeni meskûn mahal çatışmalarının en çarpıcı örneklerinden birini ifade etmektedir. Söz konusu savaşta çatışmalar uzun süre yerleşim yerlerinde devam etmiş ve koalisyon güçleri bu mücadeleye uyum sağlayabilmek için ciddi derecede sıkıntılı bir süreç geçirmişlerdir. Savaş sırasındaki istihbarat faaliyetleri de bu sahadaki belirsizliğin kaldırılması için mücadele içindeki mücadeleyi oluşturmuştur. Bu çalışmada öncelikle, savaşın meskûn mahal boyutu ve bu kapsamdaki istihbarat faaliyetlerinin rolü ele alınacaktır. Ardından bu konu, Irak Savaşı örneği üzerinden değerlendirilecektir. Çalışma ile Türkçe literatürde yeterince yer bulmamış meskûn mahal çatışmaları üzerine genel bir çerçeve çizilmesi ve bu çatışmalardaki istihbarat gereksiniminin ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2021
Terörizm tecrübe edilen dönemin en önemli güvenlik meselelerinden birini oluşturmaktadır. İnsani,... more Terörizm tecrübe edilen dönemin en önemli güvenlik meselelerinden birini oluşturmaktadır. İnsani, ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde ciddi bir tehdit olarak terörizmle ve imkân ve kabiliyetleri olağandışı bir gelişme gösteren terör örgütleriyle mücadele de bu bağlamda ciddi bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada açık kaynak istihbaratının terörle mücadele içindeki rolü ele alınmaktadır. İstihbaratta toplamada başvurulan pek çok yöntem ve teknik bulunmaktadır. Açık kaynak istihbaratını özel kılan ise toplama faaliyetlerinde maliyet, erişilebilirlik, yasallık ve risk gibi kıstaslardaki avantajıdır. Terör örgütlerine karşı yürütülen mücadelede açık kaynaklardan toplananlar, istihbarat çarkına işlerlik kazandıran önemli girdilerdir. Çalışmada öncelikle istihbaratta toplama ve açık kaynak istihbaratı üzerine geniş bir çerçeve çizilecektir. Böylece bu konuda yapılacak araştırmalar için Türkçe literatüre mütevazı bir katkı sunulması planlamaktadır. İkinci bölümde ise terörle mücadele kapsamında istihbaratın rolü ve toplama faaliyetlerinde açık kaynak analizinin önemi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Burada terör örgütleri ve faaliyetleriyle ilgili nelerin, nasıl ve ne ölçüde toplanılabildiği ifade edilecektir. Burada karanlık internet konusunu da vurgu yapılacaktır. Çalışma, terörle mücadele-açık kaynak istihbaratı ilişkisinin yer aldığı bir listeleme ve değerlendirme ile sona erecektir.
Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Stratejik Araştırmalar Dergisi, 2021
Günümüzde siber alan; siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel olanlar başta olmak üzere pek çok düze... more Günümüzde siber alan; siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel olanlar başta olmak üzere pek çok düzeyde yaşanan etkileşimi barındırmaktadır. Birey etkinliği siber uzay içinde daha belirgin şekilde var olmakta ve de insanlık varlığını giderek bu alanla özdeşleştirmektedir. Siber alan da böylece bilgisayar ve ağ sistemleri üzerine kurulu devasa bir mecrayı oluşturmaktadır. Olumlu ve faydalı pek çok yönü olduğu gibi bu mecra, çeşitli riskler ve tehditler de barındırmaktadır. Bu durum da gündeme, alanın güvenliğiyle ilgili soruları ve siber güvenlik kavramını getirmektedir. Siber güvenlik; siber tehdit, siber saldırı, siber savunma, siber savaş, siber istihbarat, siber casusluk, siber suç ve siber terörizm gibi alt başlıkları içermektedir. Bu çalışmada ise internet ve bilgisayar sistemleri üzerinden tanımlanan siber alanın toplumun kullanımını açılmasından beri ciddi bir endişe kaynağı olan siber terörizm ele alınmaktadır. Çalışma boyunca terör örgütlerinin sözde amaçlarına ulaşmak için uyguladıkları stratejilerinde siber alanı kullanımı incelenmektedir. Terör örgütlerinin, örgütsel fayda sağlama ve saldırı gerçekleştirme amacıyla yoğun ilgi gösterdikleri siber alanın nasıl güvende olacağı konusu çalışmada tartışılan temel noktayı oluşturmaktadır. Çalışmada siber terörizmle mücadele ve siber caydırı konularına da değinilerek alana mütevazı bir katkı yapılmaya çalışılmıştır.
Journal of Management and Economics Research, 2020
Migration has become a popular subject in many fields such as international relations, political ... more Migration has become a popular subject in many fields such as international relations, political science, sociology, psychology, security studies, labor economics and public administration. As the number of immigrants in the world gradually increases, the saturation of immigrants in the receiving societies and the irregular and illegal dimension of the process comes to the forefront, the issue of migration has reached at the top of the agenda. Individual or mass mobility, seen as a natural process of humanity, has been subjected to politicization and then to securitization, especially in the late and immediately after the Cold War. Migrants, previously encouraged for the development of national economies, have been mentioned with various security problems and have been expressed as threats through discourse. Immigration, which has started to be seen as a process affecting individual, society, state, region and international security areas, has become an area where the state authorities have focused on as an important subject of discussion. While the national security concerns are more involved in the security-migration relationship, it is remarkable that the relationship between migration and human security is less talked about. Interestingly, the more immigration is associated with security, the more human security concerns are ignored. The security threats forcing individuals to migration, they face during the route, they confront in receiving countries and the problems expressed by individuals in the receiving communities should be addressed in this context. In this study, first of all, the securitization approach and the process of migration getting into the security field will be examined. Then, the relationship between migration and human security will be considered within four headings. This study is thought to contribute to the field in terms of systematically dealing with the process of establishing the relationship between migration and security and revealing the ways in which individuals are affected from this process.
Terörizm, tecrübe edilen dönemin en ciddi güvenlik sorunlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Örg... more Terörizm, tecrübe edilen dönemin en ciddi güvenlik sorunlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Örgüt vurgusu, terörizmin tanımı çerçevesinde ele alınan pek çok kavramın içerisinde oldukça önemlidir. Terör grupları; varlıklarını devam ettirmek, siyasi amaçlarını ulaşmak ve eylemlerini gerçekleştirmek için sistematik bir örgütsel yapılanma oluşturma ve bu bağlamda davranış gösterme eğiliminde bulunmaktadırlar. Günümüzde terör örgütleri, kurumsal ve organize yapılar olarak işlev görme arayışındadır. Bu doğrultuda örgüt kültürü ve öğrenme anlayışı bu yasa dışı yapılar için özel bir önem taşımaktadır. Terör örgütleri sürekli öğrenen varlıklar haline gelirlerken, örgüt kültürü de öğrenme süreçleri bağlamında şekillenmektedir. Örgüt kültürü ve öğrenme süreçleri, örgütün kimliğini ve davranışlarını belirleyen en temel etkenlerdendir. Bu çalışmada öncelikle örgüt kültürü, örgütsel öğrenme ve terör örgütleri üzerine kavramsal bir çerçeveye yer verilecektir. Böylece çalışmanın anahtar noktaları okuyucuya sunulacaktır. Ardından terör örgütlerinin tecrübe ettikleri örgütsel öğrenme süreçleri ve bu bağlamdaki kültürel gelişim, çeşitli örneklerle ele alınacaktır. Bu bölümde bir örgütlenme olarak terör gruplarının öğrenme süreçlerini nasıl tecrübe ettikleri, hangi yöntemlerden yararlandıkları ve örgüt kültürünün üyeler tarafından nasıl benimsendiği incelenmeye çalışılacaktır. Sonuçta ise terör örgütlerinin öğrenme davranışlarıyla ile ilgili bir değerlendirme yapılacak ve terörle mücadelede öğrenme süreçlerinin okunmasının gerekliliğine vurgu ifade edilecektir. Çalışmanın; giderek etki boyutları artan terör örgütlerinin, öğrenme süreçleri bağlamında tecrübe ettikleri dönüşümün ortaya konulması bağlamında alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Arktik giderek artan bir jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik değerle birlikte uluslararası si... more Arktik giderek artan bir jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik değerle birlikte uluslararası siyasetin gündeminde yer bulmaktadır. Küresel iklim değişikliğinin bir boyutu olan küresel ısınmanın yarattığı etki, buzullarla kaplı ve iklimi oldukça sert bu bölgede köklü değişimler yaratmaktadır. Bölgedeki buzulların erimesi çevresel bir tehdit ve ekolojik bir dönüşüm oluştururken siyasi, ekonomik, bilimsel, askeri, ticari alanlarda da ortaya çeşitli fırsatlar çıkarmaktadır. Hem bölge hem de bölge dışı aktörler de bir yandan uluslararası güvenlik meselesi haline gelen küresel ısınmaya yönelik çalışmalar yürütmek isterken diğer taraftan ulusal çıkarları bağlamında paylaşımdan pay alma iradesi göstermektedirler. Bu kapsamda bölge giderek büyük aktörlerin politikalarının yoğunlaştığı bir odak noktası haline gelmiştir. Arktik ayrıca uluslararası alanın yükselen gücü olan Çin’in ise küresel açılımını sergilediği yerlerden biri olarak ön plana çıkmaktadır. Bölgedeki alternatif ticaret yolu güzergâhı, enerji kaynakları, değerli madenler, bilimsel keşifler, turizm gibi potansiyeller Çin’in yöneliminin temel güdülerini oluşturmaktadır. 2018 yılında açıklanan “Beyaz Kitap” ile Çin Arktik politikasının resmi ana hatlarını çizmiş ve Yol ve Kuşak Projesinin bir ayağını oluşturacak olan Kutup İpek Yolu girişimini açıklamıştır. Bu çalışmada öncelikle Arktik Bölgesinin kısa bir tanıtımına yer verilecek, ardından Ottava Deklarasyonu uyarınca 1996 yılında bölgedeki 8 devlet ve yerel halkların üyelerini oluşturduğu Arktik Konseyi’ne değinilecektir. Arkasından da Arktik’teki aktörlerin politikalarının genel hatları ele alınacak ve bir bölge dışı aktör olan Çin’in Arktik siyaseti, Kutup İpek Yolu projesi üzerinden incelenecektir.
Uluslararası İlişkiler Kuramlarında Savaş ve Barış, 2019
Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar o... more Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar olumlu… Biri ne kadar gerçekse, diğeri o kadar erek… "Savaş" ve "barış"… Çoğunlukla birbirlerinin karşıtlıkları üzerinden tanımlanmış, konumlandırılmış ve anlamlandırılmış iki kavram, iki durum, iki olgu… İnsanların, toplumların ve siyasi varlıkların tarihi savaş ve barış tartışmaları üzerine kurulu olmuştur. Savaş gözlemlenebilen bir çatışma ortamı oluştururken, barış kimi zaman "savaşsızlık" durumu kimi zaman da kendine has özellikleri olan bir hukuksal düzen olarak görülmüştür. Bu çalışmada; çatışmanın, mücadelenin, üstünlük arayışının, hak ihlallerinin, saldırı ve savunmanın bir yanda; uyumun, işbirliğinin, hukuksal düzenin, toplu kazancın diğer yanda olduğu bir konu ele alınmaya çalışılmıştır.
The migration is a process that has created a long and lasting effects which have been sustained ... more The migration is a process that has created a long and lasting effects which have been sustained since the existence of humanity. However, it has started to be examined under a "security" issue especially in the post-Cold War period. The relevant concern, which started with the increase in the immigrant population within the countries and the number of individuals participating in the migration process, has become a security threat with the illegal and irregular migration. Security problems that lead to migration, stems from migration and affect immigrants are considered in this context. Migration affects individual, societal, state, regional and international security areas and thus the immigration-security relationship becomes comprehensive. Globalization, with its positive and negative outcomes, has serious impacts on migration and security as it has done in almost all other fields. With its political, economic, cultural and social dimensions, globalization has a bi-directional effect on security with its problem-forming and problem-solving characteristic while it plays a particularly encouraging, compelling and triggering role in international migration. The aim of this paper is to systematically address the process the migration-security relationship, whose foundations were laid immediately after the Cold War, has gone through within the scope of the outputs and effects of globalization. The problems at different levels of security analysis arising from migration and the impact of globalization on their occurrence, exacerbation, spread or prevention have been tried to be examined in this study. KÜRESELLEŞMENİN GÖÇ-GÜVENLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Öz Göç hareketi insanlığın var oluşundan beri devamlılığı olan olağan ve köklü sonuçlar doğuran bir süreçtir; fakat özellikle Soğuk Savaş sonrası dönemde güvenliğin bir alt başlığı olarak incelenmeye başlanmıştır. Ülkelerin içerisindeki göçmen nüfusunun ve göç sürecine katılan birey sayısının artış göstermesi üzerinden başlayan ilgili endişe, göçün yasa dışı ve düzensiz şekilde gerçekleşmesiyle birlikte bir güvenlik tehdidi haline gelmiştir. Göçe neden olan, göçün neden olduğu ve göçmenleri etkileyen güvenlik sorunları bu bağlamda düşünülmektedir. Göç; birey,
Öz Günümüzde pek çok alanda gözlemlenen değişim ve dönüşüm eğilimi savaş anlayışında da kendini g... more Öz Günümüzde pek çok alanda gözlemlenen değişim ve dönüşüm eğilimi savaş anlayışında da kendini göstermektedir. Savaş basit bir şekilde; politikaları, amaçları ve çıkarları doğrultusunda karşı karşıya gelmiş taraflar arasındaki barışçıl olmayan yöntemlere dayanan üstünlük arayışını ifade etmektedir. Geleneksel savaşlar, sınırları belirli bir alanda yüzleşen ve kullanacakları yöntemler çoğunlukla tahmin edilebilir olan belirli düşmanlar arasında gerçekleşmiştir. Yeni dönemin savaşları ise öncekilerden oldukça farklıdır. Her ne kadar içerisine devletler arası sıcak çatışmaları alsa da yeni savaş anlayışı; devletleri büyük çoğunlukla kaynağı, süresi ve etkisi bilinmeyen saldırılardan oluşan savaşları yürütmeye hazırlıklı olmaya yönlendirmektedir. Devletler, sayıları giderek azalan askeri karşılaşmaların yerine siber, iç, vekâlet, asimetrik, ekonomik gibi isimlerle anılan savaşlara uyum sağlamak zorundalardır. Silahların kullanılmadığı, büyük oranda sessizliğin ve görünmezliğin var olduğu yeni savaşlarda ise istihbarat yapıları ve faaliyetleri temel başvuru yöntemi olarak gündeme gelmektedir. Yeni tür savaşların üzerindeki sis perdesinin aralanmasında istihbarat üretimi önemli bir rol oynamaktadır. Çalışmada öncelikle güvenlik, savaş ve istihbarat kavramlarının genel çerçevesi çizilecek, ardından yeni savaş anlayışının genel hatları ve istihbaratın yeni savaş anlayışındaki yeri ele alınacaktır. Yeni tür savaşlarda istihbarat faaliyetlerine yönelik giderek artan ihtiyaç ve bu bağlamda istihbaratın modern savaş sahalarındaki rolü ifade edilecektir. Sonuçta ise genel bir değerlendirme ile beraber ilgili konuda gelecek projeksiyonu yapılacaktır. Abstract Nowadays, the trend of change and transformation observed in many areas is also manifested in the understanding of war. War in a simple way refers to the search for supremacy based on non-peaceful methods among the parties who face in the direction of their policies, objectives and interests. Traditional wars were confronted in certain areas and the methods used were predominantly predictable among certain enemies. The wars of the new era are quite different from the previous ones. Although it includes hot conflicts between states, the new understanding of war urges states to be prepared to wage wars of which most attacks of unknown origin, duration and impact. Instead of decreasing number of military encounters, states have to adapt to the wars mentioned by such names as cyber, internal, proxy, asymmetrical and economic. There is a great deal of silence and invisibility, intelligence structures and activities coming to the fore as the main application method for the new wars, where weapons are not used. In this study, the framework of the concepts of security, war and intelligence will be drawn, then the general aspects of the new understanding of war and the place of intelligence in the new understanding of war will be discussed. The growing need for intelligence activities in new types of wars and the role of intelligence in modern battlefields will be covered in details. As a result, an assessment on future of wars will be done besides an overall evaluation.
Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2019
Önlemeye yönelik tüm girişimlere ve bu doğrultuda ortaya konulan fikir akımlarına rağmen savaşlar... more Önlemeye yönelik tüm girişimlere ve bu doğrultuda ortaya konulan fikir akımlarına rağmen savaşların meydan gelmelerindeki süreklilik, devletleri her an bir savaş durumunda kalma ihtimaline karşı hazır olmaya zorlamaktadır. Savaşın bir zorunluluk olduğu durumlarda da kazanmak için uygun stratejilerin ortaya konulması oldukça önemlidir. Geleneksel savaş stratejileri sadece askerî terimlerle ifade edilse de günümüzde savaşların değişen doğası nedeniyle savaş stratejileri askerî, siyasî, ekonomik, toplumsal, teknolojik alanları da içine alan çok boyutlu bir yapıya ulaşmıştır. Savaşan tarafların kimliği, savaş sahaları, kullanılan yöntemler, savaş süresi, düşman-dost algısı, silah ve araçlar büyük bir değişime uğramıştır. Sıcak çatışmaların yanına aktörler arasında yürütülen pek çok savaş türü eklenmiştir. Böylece de yeni bir savaş anlayışı ortaya çıkmıştır. Savaş alanındaki gelişmeler ışığında günümüzde savaş stratejisi oluşturmanın devletleri hiç olmadığı kadar zorladığını söylemek gerekmektedir. Bu zorlu işte devletler, yoğun şekilde istihbarat faaliyetlerine başvurmaktadırlar. İstihbarat faaliyetleri ile; savaş stratejilerinin oluşturulmasında son derece önemli olan öze ve düşmanlara yönelik bilgilerin toplanması, tarafların kapasitelerin belirlenmesi, mevcut ve olası tehditlerin ve tehdit kaynaklarının tespit edilmesi, olası savaşların ve çatışmaların gerçekleşebileceği yer ve zamanla ilgili öngörülerin yapılması, önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gibi görevler yerine getirilmektedir. Bu nedenle de savaşların kazanılmasında, ülke istihbaratının kalitesi belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada öncelikle savaş, strateji ve istihbarat kavramlarının genel hatları çizilecektir. Arkasından da savaşın ve savaş stratejisinin değişen doğası anlatılacak ve bu bağlamda istihbaratın savaş stratejisindeki önemine değinilecektir. Makale, yeni savaş anlayışına uygun stratejisi yapımında istihbaratın nasıl bir rol aldığını ortaya koymaya çalışacaktır. Değişen savaş anlayışında istihbaratın nasıl bir silah haline geldiği ve bu süreçteki strateji yapımında “bilinmezlik” tehdidinin önlenmesinde ilgili faaliyetlerin değerinin ifade edilmesi çalışmanın esasını oluşturmaktadır.
TÜRK CUMHURİYETLERİ ARASINDA ENERJİ-POLİTİK ÜZERİNE KURULU İŞBİRLİĞİ, 2013
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Kafkasya ve Orta Asya’da Azerbaycan, Türkmenistan, Ka... more Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Kafkasya ve Orta Asya’da Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan’ın bağımsızlıklarını kazanması şüphesiz ki en çok Türkiye’yi memnun etmiş, en çok Türkiye halkı tarafından coşkuyla karşılanmıştı. Bulunduğu stratejik konum nedeniyle Sovyetler Birliği ile Batı bloğu arasındaki mücadelenin içerisinde kalmış olan Türkiye, yeni dönemle birlikte dış politika açılımının en önemli atılımlarını yeni bağımsız Türk cumhuriyetlerinin olduğu coğrafyalarda yapmıştır. Tüm devletlerin nihai amacının gelişme ve modernleşme yoluyla güçlenme olduğu göz önünde bulundurulduğunda, enerji-politiğin giderek devletler arası ilişkilerin en önemli ayaklarından birini hatta en önemlisini oluşturduğunu söylemek doğru olacaktır. Çünkü ülkelerin, gelişmeleri ve artan nüfuslarının ihtiyaçlarına cevap vermeleri için, enerji gereksinimlerinin karşılanmasının güvence altınaalınması gerekmektedir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerjiyle ilgili güvenlik sorunlarını ve tehditlerini azaltaca... more Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerjiyle ilgili güvenlik sorunlarını ve tehditlerini azaltacağına dayalı birçok çalışma bulunmaktadır. Yenilebilir enerji kaynaklarının uzun vadeli enerji güvenliğini sağladığına, sürdürülebilir büyümeyi tetiklediğine ve iklim değişikliğinin etkilerini hafiflettiğine dayalı görüşlerin sayısı bir hayli yüksektir. Yenilenebilir enerjinin enerji üretimindeki payının artmasının güvenlikle ilgili birtakım endişeleri sonlandırabileceği söylenebilir; ancak otomatik olarak bütün güvenlik sorunlarını ortadan kaldırabileceğini ileri sürmek de doğru olmayacaktır. Bunun yanı sıra yenilenebilir enerjinin ortaya çıkarabileceği yeni güvenlik tehditleri bulunmaktadır. Çalışmayla, yenilenebilir enerjinin, enerji güvenliği üzerindeki etkisinin analizinin yapılması hedeflenmiştir. Günümüzde yenilenebilir enerji kullanım oranı hâlâ yeterli değildir ve beklenen yükselme henüz gerçekleştirilememiştir. Ancak gelecekte bu oranın yükselmesi beklenmekte ve yenilenebilir enerjinin fosil yakıtlar üzerindeki enerji mücadelesinin azaltılmasında olumlu katkısının olması muhtemel görülmektedir. Diğer yandan yenilenebilir enerjinin ortaya çıkarabileceği çatışma alanlarına da dikkat çekilmelidir. Tükenebilir enerji kaynaklarının en geleneksel riskleri; taşıma güvenliği, fiyat istikrarsızlığı, doğal afetler yenilenebilir enerji sistemlerinde daha farklı karşılık bulabilmektedir. Enerji güvenliği yaklaşımının bu noktada iki tarafla düşünülmesi söz konusudur. Birincisi yenilenebilir enerji sistemlerinin, geleneksel enerji kaynaklarının güvenlik sorunlarına verdiği çözüm önerileri nelerdir? İkincisi ise yenilenebilir enerjinin sahip olduğu teknolojik, coğrafi ve sürdürülebilirlik avantajlarının aslında gelecekte yeni güvenlik riskleri doğurup doğurmayacağıdır.
Bölgesel Güvenlik Denkleminde Türkiye-Azerbaycan Enerji İlişkisinin Önemi, 2016
Özet Basit anlamda güvenlik, korunması gereken değerli bir nesnenin (birey, toplum, devlet, bölge... more Özet Basit anlamda güvenlik, korunması gereken değerli bir nesnenin (birey, toplum, devlet, bölge, uluslararası alan gibi) tehdit ve tehlikelerden uzakta olması durumunu ifade etmektedir. Bölgesel güvenlik ise ulusal güvenlik ve uluslararası güvenlik düzeyleri arasında bulunan güvenlik analizini temsil etmekle birlikte, coğrafi yakınlıkları nedeniyle aralarında özgü bir alt sistem oluşturan devletlerin güvenlik ilişkilerini ele almaktadır. Enerji politikası, modern toplumsal yaşamın ve kalkınmanın temelindeki en önemli unsurlardan olan enerji konusuna yönelik devletlerin izledikleri siyaseti tanımlamaktadır. Devletlerin yürüttükleri enerji politikaları zaman zaman çatışabilmekte ve bu doğrultuda güvenlik sorunları meydana gelebilmektedir. Tam tersi şekilde de devletler arasında kurulan enerji işbirliği güvenlik sağlayıcı bir etki yaratabilmektedir. Bu durumu bölgesel bazda daha net şekilde gözlemlemek mümkündür. Aynı bölgeyi paylaşan devletlerin somut projeler bağlamında kazan-kazan mantığına dayanan ilişkiler kurmaları bölgesel güvenliğin güçlenmesini sağlayıcı olumlu bir hava oluşturabilmektedir. Türkiye ve Azerbaycan arasında kurulan enerji ilişkisinin bölgesel güvenlik üzerinde önemli bir etkisinin olduğunu ileri sürmek mümkündür. Kafkasya, donmuş hâlde bekleyen çeşitli sorunları barındıran bir bölge niteliğindedir. Bölge ülkelerini bir araya getiren ve ekonomik canlanmayı sağlayan projeler bölge içi sorun alanlarının yeniden ele alınması ve tarihsel önyargıların yıkılması açısından faydalıdır. Ülkeler arasındaki ekonomik bağımlılığın artması, bölgesel savaşların ve çatışmaların önlenmesinde pek çok örnekte de gözlendiği üzere belirleyici olmaktadır. Fakat diğer yönden de belirtilmelidir ki Türkiye-Azerbaycan ilişkisine benzer şekilde, kurulan enerji yakınlaşmasından duyulan rahatsızlıklar da bölgede yeni güvenlik sorunlarının oluşmasına neden olabilmektedir. Çalışmada öncelikle bölgesel güvenlik, enerji politikaları ve bölgesel güvenlik ile enerji politikalarının arasındaki ilişkiye kavramsal boyutta bakılacaktır. Daha sonra Türkiye ve Azerbaycan arasındaki yakın enerji ilişkisine değinilecek ve bu ilişkinin Kafkasya Bölgesi'nin güvenliğine olumlu
ÇAĞIMIZIN GEREKLİLİĞİ OLARAK SİNYAL İSTİHBARATI, 2015
Özet: Bu çalışmanın amacı, önemli bir istihbarat toplama yöntemi olan sinyal istihbaratının temel... more Özet: Bu çalışmanın amacı, önemli bir istihbarat toplama yöntemi olan sinyal istihbaratının temel hatlarını ve Türkiye'de alanla ilgili olan gelişmeleri ortaya koymaktır. Her türlü iletişim ve iletişim dışı sinyalin yakalanmasıyla istihbarat ürünü elde edilmesine dayalı olan bu yöntem, günümüzde istihbarata önem veren her ülke için birinci öncelikli duruma gelmiştir. Geniş bir teknolojik altyapının ve bilgi birikiminin ihtiyaç duyulduğu bu toplama türünde başarılı olan devletler, hem kendi bilgilerini koruyabilmekte hem de diğerleri hakkında önemli sırlara ulaşabilmektedirler. Türkiye'de de sinyal istihbaratı konusunda son dönemlerde önemli bir farkındalık ve atılım yaşanmakta, bu doğrultuda adımlar atılmaktadır. Makale kapsamında istihbarat, istihbarat döngüsü, istihbarat toplama yöntemleri, sinyal istihbaratı ve türleri gibi önemli konuları değinilmiş ve Türkiye'de sinyal istihbaratı değerlendirilmiştir.
POSTKOLONYALİZM VE BATI SİNEMASINDA DOĞU-BATI AYRIMINA YÖNELİK POSTKOLONYAL ÖĞELER, 2014
Özet: Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrasındaki dönemler pek çok bağımsız ve egemen devletin... more Özet: Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrasındaki dönemler pek çok bağımsız ve egemen devletin uluslararası alana dâhil olma serüvenini başlatmış ve günümüze kadar bu süreç devam etmiştir. Batı'nın etkisinden kurtularak bağımsızlığını ilan eden devletlerden pek çoğunun, bugün askerî olmasa da geniş çapta bir sömürü altında olduğu ileri sürülmektedir. Dünyanın büyük bir bölümüne uzun yıllar boyunca sahip olan Batı, günümüzde de etkisini ve nüfuzunu koruyabilmek için çeşitli araçlara başvurmaktadır. Postkolonyalizm'in bu ve benzer savları bugünün uluslararası ilişkilerinin doğasına farklı bir bakış açısı sunmaktadır. Bu kurama göre Batı, yüzyıllarca " Doğu " ya da " öteki " gibi kavramlarla tanımladığı kendisinin dışında kalan dünyayı sömürgeleştirmiştir ve bu sömürü düzeni askerî anlamda olmasa da devam etmektedir. Siyaset, ekonomi, kültür, toplum, teknoloji gibi alanlarda gözlemlenebilen bu sömürüyü sanat alanında da görmek mümkündür. Bu çalışmada öncelikle postkolonyalizm kuramının temel savları ve uluslararası ilişkilerin doğasına getirdiği açıklamalar ele alınacaktır. Daha sonra da 2000'li yıllarda Batı sinemasından çıkan bazı filmlerdeki postkolonyal öğeler anlatılmaya çalışılacaktır.
HOW PREPARED ARE WE FOR THE NEW FACE OF TERRORISM? ASSESSMENT ON THE POTENTIAL THREAT OF AGROTERRORISM, 2022
This study analyzes agroterrorism, a potential threat. Considered a subtitle of bioterrorism, agr... more This study analyzes agroterrorism, a potential threat. Considered a subtitle of bioterrorism, agroterrorism refers to the attacks that terrorist organizations could carry out by using biological agents and pests on the agriculture and food sector. The existence of biological attacks against opposing parties at various times in history and the execution of special biological weapons programs by states reveal the possibility of terrorist organizations reaching this potential as an element of fear. The possibilities of increasing the possibilities and capacities of terrorist organizations, which constitute one dimension of the new terrorism debate, to the extent that weapons of mass destruction could be used are discussed throughout the study. The study aims to contribute to the field by evaluating the threats that agroterrorism may pose and how prepared societies are for bioterrorist attacks.
İstihbarat Çalışmaları ve Araştırmaları Dergisi, 2022
Tehdit kaynaklarının ve türlerinin çeşitlenmesi, ulusal güvenlik değerlendirmelerinin
yeniden ele... more Tehdit kaynaklarının ve türlerinin çeşitlenmesi, ulusal güvenlik değerlendirmelerinin yeniden ele alınması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Devletlerin politika yapımı ve güvenlik sağlama süreçlerinde temel başvuru gücü olan istihbarat faaliyetleri de bu bağlamda bir dönüşüm süreci tecrübe etmektedir. Bu dönüşümde özellikle toplama ve analiz yöntemlerinin, aşamalarının, kaynaklarının ve hedeflerinin de çeşitlendiği gözlemlenmektedir. “Toplum yararı için toplumla çalışma” anlayışına paralel şekilde, hâlihazırda pek çok alanda kullanılan kitle kaynak uygulamalarından istihbarat süreçlerinde de farklı yönlerden yararlanılma potansiyeli bulunmaktadır. Ortak çalışma ve paylaşım çerçevesinde kitlelerin bilgisine, yeteneğine, tecrübesine ve kaynaklarına başvurmak olumlu çıktılar sağlayabilmektedir. İşletme yönetiminden seçim süreçlerine, teknoloji geliştirmeden akademik araştırmalara kadar geniş bir yelpazede kitlelerin “bilgiliğinden” fayda elde etmek mümkün hale gelmiştir. Fakat istihbarat gibi son derece hassas bir faaliyet türünde dışarıdan kişileri ve kaynakları sürece dâhil etmek avantajlarının yanı sırada beraberinde çeşitli riskler getirmektedir. Bu çalışmada kitle kaynak uygulamalarının, toplama ve analiz gibi istihbarat süreçlerinde kullanılması çeşitli yönleriyle analiz edilmektedir. Çalışmanın, ulusal güvenliğin sağlanmasında insan gruplarının bir dış kaynak olarak doğasında gizlilik olan istihbarat dün
Bu çalışma kitle kaynağın suçun önlenmesinde ve suçla mücadelede kullanılmasında avantaj ve riskl... more Bu çalışma kitle kaynağın suçun önlenmesinde ve suçla mücadelede kullanılmasında avantaj ve riskleri konu edinmektedir. İşletme yönetiminden teknoloji geliştirme faaliyetlerine, bilimsel araştırmalardan siyasi süreçlerinin yönetilmesine kadar kitlelerin fikirlerine, tecrübelerine ve finans varlıklarına başvurulabilmektedir. Dışarıdaki amatörlerin veya herhangi bir konuda uzmanlıkları olan kişilerin süreçlerde yer alması maliyet, zaman, kaynak tasarrufu yapılmasını ve farklı önerilerin elde edilmesini sağlamaktadır. Son derece hassas ve resmi bir konu olan suç araştırmalarında da kimi faydalar sağlanması için kitleye başvurulabileceğine yönelik akademik çalışmalar yapılmış ve bu doğrultuda kimi uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Giderek bu tür çalışmalara daha fazla başvuru yapılacak olması nedeniyle, kriminal ve adli uygulamalarda kitle kaynağa başvurulmasının avantaj ve dezavantajlar bağlamında değerlendirilmesi önemlidir. Bu çalışmada da öncelikle kitle kaynak ve kitle kaynak yönetimi üzerine genel bir çerçeve çizilecektir. Ardından ise ikinci bölümde, çalışmanın esas konusunu oluşturan avantaj-risk tartışması yapılacaktır. Konuya taraf olarak bir iddiayı desteklemekten öte bu çalışma kitle kayak yönetimine başvuru konusunda genel bir analiz ortaya koymayı amaçlamaktadır.
İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2022
Günümüzdeki savaş anlayışı içerisindeki en önemli başlıklardan birini mekânsal
dönüşüm oluşturmak... more Günümüzdeki savaş anlayışı içerisindeki en önemli başlıklardan birini mekânsal dönüşüm oluşturmaktadır. İnsanlığın kadim mücadelesinin çıktısı olan savaşlar, giderek geleneksel savaş sahasından farklı alanlara yayılmaktadır ve meskûn mahal de artan şekilde savaşın popüler sahnesi haline gelmektedir. Şüphesiz meskûn mahal çatışmaları için köklü bir tarihsel arka plan çizmek mümkündür; ama devletler arası savaşın, iç savaşın ve terörizmle mücadelenin yerleşim yerlerine yüksek yoğunlukta sıçraması süreci daha çok günümüzde tecrübe edilmektedir. Özel çatışma stratejilerinin ve tekniklerinin gerekli olduğu meskûn mahalde, istihbarat faaliyetleri de geleneksel kimliğinin ötesinde bir çerçevede ele alınmaktadır. Meskûn mahalin fiziki ve beşeri özellikleri ile karşı tarafın durumu bu alandaki istihbarat faaliyetlerinin hedefini oluşturmaktadır. 2003 yılında başlayan Irak Savaşı, yeni meskûn mahal çatışmalarının en çarpıcı örneklerinden birini ifade etmektedir. Söz konusu savaşta çatışmalar uzun süre yerleşim yerlerinde devam etmiş ve koalisyon güçleri bu mücadeleye uyum sağlayabilmek için ciddi derecede sıkıntılı bir süreç geçirmişlerdir. Savaş sırasındaki istihbarat faaliyetleri de bu sahadaki belirsizliğin kaldırılması için mücadele içindeki mücadeleyi oluşturmuştur. Bu çalışmada öncelikle, savaşın meskûn mahal boyutu ve bu kapsamdaki istihbarat faaliyetlerinin rolü ele alınacaktır. Ardından bu konu, Irak Savaşı örneği üzerinden değerlendirilecektir. Çalışma ile Türkçe literatürde yeterince yer bulmamış meskûn mahal çatışmaları üzerine genel bir çerçeve çizilmesi ve bu çatışmalardaki istihbarat gereksiniminin ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2021
Terörizm tecrübe edilen dönemin en önemli güvenlik meselelerinden birini oluşturmaktadır. İnsani,... more Terörizm tecrübe edilen dönemin en önemli güvenlik meselelerinden birini oluşturmaktadır. İnsani, ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde ciddi bir tehdit olarak terörizmle ve imkân ve kabiliyetleri olağandışı bir gelişme gösteren terör örgütleriyle mücadele de bu bağlamda ciddi bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada açık kaynak istihbaratının terörle mücadele içindeki rolü ele alınmaktadır. İstihbaratta toplamada başvurulan pek çok yöntem ve teknik bulunmaktadır. Açık kaynak istihbaratını özel kılan ise toplama faaliyetlerinde maliyet, erişilebilirlik, yasallık ve risk gibi kıstaslardaki avantajıdır. Terör örgütlerine karşı yürütülen mücadelede açık kaynaklardan toplananlar, istihbarat çarkına işlerlik kazandıran önemli girdilerdir. Çalışmada öncelikle istihbaratta toplama ve açık kaynak istihbaratı üzerine geniş bir çerçeve çizilecektir. Böylece bu konuda yapılacak araştırmalar için Türkçe literatüre mütevazı bir katkı sunulması planlamaktadır. İkinci bölümde ise terörle mücadele kapsamında istihbaratın rolü ve toplama faaliyetlerinde açık kaynak analizinin önemi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Burada terör örgütleri ve faaliyetleriyle ilgili nelerin, nasıl ve ne ölçüde toplanılabildiği ifade edilecektir. Burada karanlık internet konusunu da vurgu yapılacaktır. Çalışma, terörle mücadele-açık kaynak istihbaratı ilişkisinin yer aldığı bir listeleme ve değerlendirme ile sona erecektir.
Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Stratejik Araştırmalar Dergisi, 2021
Günümüzde siber alan; siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel olanlar başta olmak üzere pek çok düze... more Günümüzde siber alan; siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel olanlar başta olmak üzere pek çok düzeyde yaşanan etkileşimi barındırmaktadır. Birey etkinliği siber uzay içinde daha belirgin şekilde var olmakta ve de insanlık varlığını giderek bu alanla özdeşleştirmektedir. Siber alan da böylece bilgisayar ve ağ sistemleri üzerine kurulu devasa bir mecrayı oluşturmaktadır. Olumlu ve faydalı pek çok yönü olduğu gibi bu mecra, çeşitli riskler ve tehditler de barındırmaktadır. Bu durum da gündeme, alanın güvenliğiyle ilgili soruları ve siber güvenlik kavramını getirmektedir. Siber güvenlik; siber tehdit, siber saldırı, siber savunma, siber savaş, siber istihbarat, siber casusluk, siber suç ve siber terörizm gibi alt başlıkları içermektedir. Bu çalışmada ise internet ve bilgisayar sistemleri üzerinden tanımlanan siber alanın toplumun kullanımını açılmasından beri ciddi bir endişe kaynağı olan siber terörizm ele alınmaktadır. Çalışma boyunca terör örgütlerinin sözde amaçlarına ulaşmak için uyguladıkları stratejilerinde siber alanı kullanımı incelenmektedir. Terör örgütlerinin, örgütsel fayda sağlama ve saldırı gerçekleştirme amacıyla yoğun ilgi gösterdikleri siber alanın nasıl güvende olacağı konusu çalışmada tartışılan temel noktayı oluşturmaktadır. Çalışmada siber terörizmle mücadele ve siber caydırı konularına da değinilerek alana mütevazı bir katkı yapılmaya çalışılmıştır.
Journal of Management and Economics Research, 2020
Migration has become a popular subject in many fields such as international relations, political ... more Migration has become a popular subject in many fields such as international relations, political science, sociology, psychology, security studies, labor economics and public administration. As the number of immigrants in the world gradually increases, the saturation of immigrants in the receiving societies and the irregular and illegal dimension of the process comes to the forefront, the issue of migration has reached at the top of the agenda. Individual or mass mobility, seen as a natural process of humanity, has been subjected to politicization and then to securitization, especially in the late and immediately after the Cold War. Migrants, previously encouraged for the development of national economies, have been mentioned with various security problems and have been expressed as threats through discourse. Immigration, which has started to be seen as a process affecting individual, society, state, region and international security areas, has become an area where the state authorities have focused on as an important subject of discussion. While the national security concerns are more involved in the security-migration relationship, it is remarkable that the relationship between migration and human security is less talked about. Interestingly, the more immigration is associated with security, the more human security concerns are ignored. The security threats forcing individuals to migration, they face during the route, they confront in receiving countries and the problems expressed by individuals in the receiving communities should be addressed in this context. In this study, first of all, the securitization approach and the process of migration getting into the security field will be examined. Then, the relationship between migration and human security will be considered within four headings. This study is thought to contribute to the field in terms of systematically dealing with the process of establishing the relationship between migration and security and revealing the ways in which individuals are affected from this process.
Terörizm, tecrübe edilen dönemin en ciddi güvenlik sorunlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Örg... more Terörizm, tecrübe edilen dönemin en ciddi güvenlik sorunlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Örgüt vurgusu, terörizmin tanımı çerçevesinde ele alınan pek çok kavramın içerisinde oldukça önemlidir. Terör grupları; varlıklarını devam ettirmek, siyasi amaçlarını ulaşmak ve eylemlerini gerçekleştirmek için sistematik bir örgütsel yapılanma oluşturma ve bu bağlamda davranış gösterme eğiliminde bulunmaktadırlar. Günümüzde terör örgütleri, kurumsal ve organize yapılar olarak işlev görme arayışındadır. Bu doğrultuda örgüt kültürü ve öğrenme anlayışı bu yasa dışı yapılar için özel bir önem taşımaktadır. Terör örgütleri sürekli öğrenen varlıklar haline gelirlerken, örgüt kültürü de öğrenme süreçleri bağlamında şekillenmektedir. Örgüt kültürü ve öğrenme süreçleri, örgütün kimliğini ve davranışlarını belirleyen en temel etkenlerdendir. Bu çalışmada öncelikle örgüt kültürü, örgütsel öğrenme ve terör örgütleri üzerine kavramsal bir çerçeveye yer verilecektir. Böylece çalışmanın anahtar noktaları okuyucuya sunulacaktır. Ardından terör örgütlerinin tecrübe ettikleri örgütsel öğrenme süreçleri ve bu bağlamdaki kültürel gelişim, çeşitli örneklerle ele alınacaktır. Bu bölümde bir örgütlenme olarak terör gruplarının öğrenme süreçlerini nasıl tecrübe ettikleri, hangi yöntemlerden yararlandıkları ve örgüt kültürünün üyeler tarafından nasıl benimsendiği incelenmeye çalışılacaktır. Sonuçta ise terör örgütlerinin öğrenme davranışlarıyla ile ilgili bir değerlendirme yapılacak ve terörle mücadelede öğrenme süreçlerinin okunmasının gerekliliğine vurgu ifade edilecektir. Çalışmanın; giderek etki boyutları artan terör örgütlerinin, öğrenme süreçleri bağlamında tecrübe ettikleri dönüşümün ortaya konulması bağlamında alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Arktik giderek artan bir jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik değerle birlikte uluslararası si... more Arktik giderek artan bir jeopolitik, jeostratejik ve jeoekonomik değerle birlikte uluslararası siyasetin gündeminde yer bulmaktadır. Küresel iklim değişikliğinin bir boyutu olan küresel ısınmanın yarattığı etki, buzullarla kaplı ve iklimi oldukça sert bu bölgede köklü değişimler yaratmaktadır. Bölgedeki buzulların erimesi çevresel bir tehdit ve ekolojik bir dönüşüm oluştururken siyasi, ekonomik, bilimsel, askeri, ticari alanlarda da ortaya çeşitli fırsatlar çıkarmaktadır. Hem bölge hem de bölge dışı aktörler de bir yandan uluslararası güvenlik meselesi haline gelen küresel ısınmaya yönelik çalışmalar yürütmek isterken diğer taraftan ulusal çıkarları bağlamında paylaşımdan pay alma iradesi göstermektedirler. Bu kapsamda bölge giderek büyük aktörlerin politikalarının yoğunlaştığı bir odak noktası haline gelmiştir. Arktik ayrıca uluslararası alanın yükselen gücü olan Çin’in ise küresel açılımını sergilediği yerlerden biri olarak ön plana çıkmaktadır. Bölgedeki alternatif ticaret yolu güzergâhı, enerji kaynakları, değerli madenler, bilimsel keşifler, turizm gibi potansiyeller Çin’in yöneliminin temel güdülerini oluşturmaktadır. 2018 yılında açıklanan “Beyaz Kitap” ile Çin Arktik politikasının resmi ana hatlarını çizmiş ve Yol ve Kuşak Projesinin bir ayağını oluşturacak olan Kutup İpek Yolu girişimini açıklamıştır. Bu çalışmada öncelikle Arktik Bölgesinin kısa bir tanıtımına yer verilecek, ardından Ottava Deklarasyonu uyarınca 1996 yılında bölgedeki 8 devlet ve yerel halkların üyelerini oluşturduğu Arktik Konseyi’ne değinilecektir. Arkasından da Arktik’teki aktörlerin politikalarının genel hatları ele alınacak ve bir bölge dışı aktör olan Çin’in Arktik siyaseti, Kutup İpek Yolu projesi üzerinden incelenecektir.
Uluslararası İlişkiler Kuramlarında Savaş ve Barış, 2019
Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar o... more Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar olumlu… Biri ne kadar gerçekse, diğeri o kadar erek… "Savaş" ve "barış"… Çoğunlukla birbirlerinin karşıtlıkları üzerinden tanımlanmış, konumlandırılmış ve anlamlandırılmış iki kavram, iki durum, iki olgu… İnsanların, toplumların ve siyasi varlıkların tarihi savaş ve barış tartışmaları üzerine kurulu olmuştur. Savaş gözlemlenebilen bir çatışma ortamı oluştururken, barış kimi zaman "savaşsızlık" durumu kimi zaman da kendine has özellikleri olan bir hukuksal düzen olarak görülmüştür. Bu çalışmada; çatışmanın, mücadelenin, üstünlük arayışının, hak ihlallerinin, saldırı ve savunmanın bir yanda; uyumun, işbirliğinin, hukuksal düzenin, toplu kazancın diğer yanda olduğu bir konu ele alınmaya çalışılmıştır.
The migration is a process that has created a long and lasting effects which have been sustained ... more The migration is a process that has created a long and lasting effects which have been sustained since the existence of humanity. However, it has started to be examined under a "security" issue especially in the post-Cold War period. The relevant concern, which started with the increase in the immigrant population within the countries and the number of individuals participating in the migration process, has become a security threat with the illegal and irregular migration. Security problems that lead to migration, stems from migration and affect immigrants are considered in this context. Migration affects individual, societal, state, regional and international security areas and thus the immigration-security relationship becomes comprehensive. Globalization, with its positive and negative outcomes, has serious impacts on migration and security as it has done in almost all other fields. With its political, economic, cultural and social dimensions, globalization has a bi-directional effect on security with its problem-forming and problem-solving characteristic while it plays a particularly encouraging, compelling and triggering role in international migration. The aim of this paper is to systematically address the process the migration-security relationship, whose foundations were laid immediately after the Cold War, has gone through within the scope of the outputs and effects of globalization. The problems at different levels of security analysis arising from migration and the impact of globalization on their occurrence, exacerbation, spread or prevention have been tried to be examined in this study. KÜRESELLEŞMENİN GÖÇ-GÜVENLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Öz Göç hareketi insanlığın var oluşundan beri devamlılığı olan olağan ve köklü sonuçlar doğuran bir süreçtir; fakat özellikle Soğuk Savaş sonrası dönemde güvenliğin bir alt başlığı olarak incelenmeye başlanmıştır. Ülkelerin içerisindeki göçmen nüfusunun ve göç sürecine katılan birey sayısının artış göstermesi üzerinden başlayan ilgili endişe, göçün yasa dışı ve düzensiz şekilde gerçekleşmesiyle birlikte bir güvenlik tehdidi haline gelmiştir. Göçe neden olan, göçün neden olduğu ve göçmenleri etkileyen güvenlik sorunları bu bağlamda düşünülmektedir. Göç; birey,
Öz Günümüzde pek çok alanda gözlemlenen değişim ve dönüşüm eğilimi savaş anlayışında da kendini g... more Öz Günümüzde pek çok alanda gözlemlenen değişim ve dönüşüm eğilimi savaş anlayışında da kendini göstermektedir. Savaş basit bir şekilde; politikaları, amaçları ve çıkarları doğrultusunda karşı karşıya gelmiş taraflar arasındaki barışçıl olmayan yöntemlere dayanan üstünlük arayışını ifade etmektedir. Geleneksel savaşlar, sınırları belirli bir alanda yüzleşen ve kullanacakları yöntemler çoğunlukla tahmin edilebilir olan belirli düşmanlar arasında gerçekleşmiştir. Yeni dönemin savaşları ise öncekilerden oldukça farklıdır. Her ne kadar içerisine devletler arası sıcak çatışmaları alsa da yeni savaş anlayışı; devletleri büyük çoğunlukla kaynağı, süresi ve etkisi bilinmeyen saldırılardan oluşan savaşları yürütmeye hazırlıklı olmaya yönlendirmektedir. Devletler, sayıları giderek azalan askeri karşılaşmaların yerine siber, iç, vekâlet, asimetrik, ekonomik gibi isimlerle anılan savaşlara uyum sağlamak zorundalardır. Silahların kullanılmadığı, büyük oranda sessizliğin ve görünmezliğin var olduğu yeni savaşlarda ise istihbarat yapıları ve faaliyetleri temel başvuru yöntemi olarak gündeme gelmektedir. Yeni tür savaşların üzerindeki sis perdesinin aralanmasında istihbarat üretimi önemli bir rol oynamaktadır. Çalışmada öncelikle güvenlik, savaş ve istihbarat kavramlarının genel çerçevesi çizilecek, ardından yeni savaş anlayışının genel hatları ve istihbaratın yeni savaş anlayışındaki yeri ele alınacaktır. Yeni tür savaşlarda istihbarat faaliyetlerine yönelik giderek artan ihtiyaç ve bu bağlamda istihbaratın modern savaş sahalarındaki rolü ifade edilecektir. Sonuçta ise genel bir değerlendirme ile beraber ilgili konuda gelecek projeksiyonu yapılacaktır. Abstract Nowadays, the trend of change and transformation observed in many areas is also manifested in the understanding of war. War in a simple way refers to the search for supremacy based on non-peaceful methods among the parties who face in the direction of their policies, objectives and interests. Traditional wars were confronted in certain areas and the methods used were predominantly predictable among certain enemies. The wars of the new era are quite different from the previous ones. Although it includes hot conflicts between states, the new understanding of war urges states to be prepared to wage wars of which most attacks of unknown origin, duration and impact. Instead of decreasing number of military encounters, states have to adapt to the wars mentioned by such names as cyber, internal, proxy, asymmetrical and economic. There is a great deal of silence and invisibility, intelligence structures and activities coming to the fore as the main application method for the new wars, where weapons are not used. In this study, the framework of the concepts of security, war and intelligence will be drawn, then the general aspects of the new understanding of war and the place of intelligence in the new understanding of war will be discussed. The growing need for intelligence activities in new types of wars and the role of intelligence in modern battlefields will be covered in details. As a result, an assessment on future of wars will be done besides an overall evaluation.
Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2019
Önlemeye yönelik tüm girişimlere ve bu doğrultuda ortaya konulan fikir akımlarına rağmen savaşlar... more Önlemeye yönelik tüm girişimlere ve bu doğrultuda ortaya konulan fikir akımlarına rağmen savaşların meydan gelmelerindeki süreklilik, devletleri her an bir savaş durumunda kalma ihtimaline karşı hazır olmaya zorlamaktadır. Savaşın bir zorunluluk olduğu durumlarda da kazanmak için uygun stratejilerin ortaya konulması oldukça önemlidir. Geleneksel savaş stratejileri sadece askerî terimlerle ifade edilse de günümüzde savaşların değişen doğası nedeniyle savaş stratejileri askerî, siyasî, ekonomik, toplumsal, teknolojik alanları da içine alan çok boyutlu bir yapıya ulaşmıştır. Savaşan tarafların kimliği, savaş sahaları, kullanılan yöntemler, savaş süresi, düşman-dost algısı, silah ve araçlar büyük bir değişime uğramıştır. Sıcak çatışmaların yanına aktörler arasında yürütülen pek çok savaş türü eklenmiştir. Böylece de yeni bir savaş anlayışı ortaya çıkmıştır. Savaş alanındaki gelişmeler ışığında günümüzde savaş stratejisi oluşturmanın devletleri hiç olmadığı kadar zorladığını söylemek gerekmektedir. Bu zorlu işte devletler, yoğun şekilde istihbarat faaliyetlerine başvurmaktadırlar. İstihbarat faaliyetleri ile; savaş stratejilerinin oluşturulmasında son derece önemli olan öze ve düşmanlara yönelik bilgilerin toplanması, tarafların kapasitelerin belirlenmesi, mevcut ve olası tehditlerin ve tehdit kaynaklarının tespit edilmesi, olası savaşların ve çatışmaların gerçekleşebileceği yer ve zamanla ilgili öngörülerin yapılması, önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gibi görevler yerine getirilmektedir. Bu nedenle de savaşların kazanılmasında, ülke istihbaratının kalitesi belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada öncelikle savaş, strateji ve istihbarat kavramlarının genel hatları çizilecektir. Arkasından da savaşın ve savaş stratejisinin değişen doğası anlatılacak ve bu bağlamda istihbaratın savaş stratejisindeki önemine değinilecektir. Makale, yeni savaş anlayışına uygun stratejisi yapımında istihbaratın nasıl bir rol aldığını ortaya koymaya çalışacaktır. Değişen savaş anlayışında istihbaratın nasıl bir silah haline geldiği ve bu süreçteki strateji yapımında “bilinmezlik” tehdidinin önlenmesinde ilgili faaliyetlerin değerinin ifade edilmesi çalışmanın esasını oluşturmaktadır.
TÜRK CUMHURİYETLERİ ARASINDA ENERJİ-POLİTİK ÜZERİNE KURULU İŞBİRLİĞİ, 2013
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Kafkasya ve Orta Asya’da Azerbaycan, Türkmenistan, Ka... more Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Kafkasya ve Orta Asya’da Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan’ın bağımsızlıklarını kazanması şüphesiz ki en çok Türkiye’yi memnun etmiş, en çok Türkiye halkı tarafından coşkuyla karşılanmıştı. Bulunduğu stratejik konum nedeniyle Sovyetler Birliği ile Batı bloğu arasındaki mücadelenin içerisinde kalmış olan Türkiye, yeni dönemle birlikte dış politika açılımının en önemli atılımlarını yeni bağımsız Türk cumhuriyetlerinin olduğu coğrafyalarda yapmıştır. Tüm devletlerin nihai amacının gelişme ve modernleşme yoluyla güçlenme olduğu göz önünde bulundurulduğunda, enerji-politiğin giderek devletler arası ilişkilerin en önemli ayaklarından birini hatta en önemlisini oluşturduğunu söylemek doğru olacaktır. Çünkü ülkelerin, gelişmeleri ve artan nüfuslarının ihtiyaçlarına cevap vermeleri için, enerji gereksinimlerinin karşılanmasının güvence altınaalınması gerekmektedir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerjiyle ilgili güvenlik sorunlarını ve tehditlerini azaltaca... more Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerjiyle ilgili güvenlik sorunlarını ve tehditlerini azaltacağına dayalı birçok çalışma bulunmaktadır. Yenilebilir enerji kaynaklarının uzun vadeli enerji güvenliğini sağladığına, sürdürülebilir büyümeyi tetiklediğine ve iklim değişikliğinin etkilerini hafiflettiğine dayalı görüşlerin sayısı bir hayli yüksektir. Yenilenebilir enerjinin enerji üretimindeki payının artmasının güvenlikle ilgili birtakım endişeleri sonlandırabileceği söylenebilir; ancak otomatik olarak bütün güvenlik sorunlarını ortadan kaldırabileceğini ileri sürmek de doğru olmayacaktır. Bunun yanı sıra yenilenebilir enerjinin ortaya çıkarabileceği yeni güvenlik tehditleri bulunmaktadır. Çalışmayla, yenilenebilir enerjinin, enerji güvenliği üzerindeki etkisinin analizinin yapılması hedeflenmiştir. Günümüzde yenilenebilir enerji kullanım oranı hâlâ yeterli değildir ve beklenen yükselme henüz gerçekleştirilememiştir. Ancak gelecekte bu oranın yükselmesi beklenmekte ve yenilenebilir enerjinin fosil yakıtlar üzerindeki enerji mücadelesinin azaltılmasında olumlu katkısının olması muhtemel görülmektedir. Diğer yandan yenilenebilir enerjinin ortaya çıkarabileceği çatışma alanlarına da dikkat çekilmelidir. Tükenebilir enerji kaynaklarının en geleneksel riskleri; taşıma güvenliği, fiyat istikrarsızlığı, doğal afetler yenilenebilir enerji sistemlerinde daha farklı karşılık bulabilmektedir. Enerji güvenliği yaklaşımının bu noktada iki tarafla düşünülmesi söz konusudur. Birincisi yenilenebilir enerji sistemlerinin, geleneksel enerji kaynaklarının güvenlik sorunlarına verdiği çözüm önerileri nelerdir? İkincisi ise yenilenebilir enerjinin sahip olduğu teknolojik, coğrafi ve sürdürülebilirlik avantajlarının aslında gelecekte yeni güvenlik riskleri doğurup doğurmayacağıdır.
Bölgesel Güvenlik Denkleminde Türkiye-Azerbaycan Enerji İlişkisinin Önemi, 2016
Özet Basit anlamda güvenlik, korunması gereken değerli bir nesnenin (birey, toplum, devlet, bölge... more Özet Basit anlamda güvenlik, korunması gereken değerli bir nesnenin (birey, toplum, devlet, bölge, uluslararası alan gibi) tehdit ve tehlikelerden uzakta olması durumunu ifade etmektedir. Bölgesel güvenlik ise ulusal güvenlik ve uluslararası güvenlik düzeyleri arasında bulunan güvenlik analizini temsil etmekle birlikte, coğrafi yakınlıkları nedeniyle aralarında özgü bir alt sistem oluşturan devletlerin güvenlik ilişkilerini ele almaktadır. Enerji politikası, modern toplumsal yaşamın ve kalkınmanın temelindeki en önemli unsurlardan olan enerji konusuna yönelik devletlerin izledikleri siyaseti tanımlamaktadır. Devletlerin yürüttükleri enerji politikaları zaman zaman çatışabilmekte ve bu doğrultuda güvenlik sorunları meydana gelebilmektedir. Tam tersi şekilde de devletler arasında kurulan enerji işbirliği güvenlik sağlayıcı bir etki yaratabilmektedir. Bu durumu bölgesel bazda daha net şekilde gözlemlemek mümkündür. Aynı bölgeyi paylaşan devletlerin somut projeler bağlamında kazan-kazan mantığına dayanan ilişkiler kurmaları bölgesel güvenliğin güçlenmesini sağlayıcı olumlu bir hava oluşturabilmektedir. Türkiye ve Azerbaycan arasında kurulan enerji ilişkisinin bölgesel güvenlik üzerinde önemli bir etkisinin olduğunu ileri sürmek mümkündür. Kafkasya, donmuş hâlde bekleyen çeşitli sorunları barındıran bir bölge niteliğindedir. Bölge ülkelerini bir araya getiren ve ekonomik canlanmayı sağlayan projeler bölge içi sorun alanlarının yeniden ele alınması ve tarihsel önyargıların yıkılması açısından faydalıdır. Ülkeler arasındaki ekonomik bağımlılığın artması, bölgesel savaşların ve çatışmaların önlenmesinde pek çok örnekte de gözlendiği üzere belirleyici olmaktadır. Fakat diğer yönden de belirtilmelidir ki Türkiye-Azerbaycan ilişkisine benzer şekilde, kurulan enerji yakınlaşmasından duyulan rahatsızlıklar da bölgede yeni güvenlik sorunlarının oluşmasına neden olabilmektedir. Çalışmada öncelikle bölgesel güvenlik, enerji politikaları ve bölgesel güvenlik ile enerji politikalarının arasındaki ilişkiye kavramsal boyutta bakılacaktır. Daha sonra Türkiye ve Azerbaycan arasındaki yakın enerji ilişkisine değinilecek ve bu ilişkinin Kafkasya Bölgesi'nin güvenliğine olumlu
ÇAĞIMIZIN GEREKLİLİĞİ OLARAK SİNYAL İSTİHBARATI, 2015
Özet: Bu çalışmanın amacı, önemli bir istihbarat toplama yöntemi olan sinyal istihbaratının temel... more Özet: Bu çalışmanın amacı, önemli bir istihbarat toplama yöntemi olan sinyal istihbaratının temel hatlarını ve Türkiye'de alanla ilgili olan gelişmeleri ortaya koymaktır. Her türlü iletişim ve iletişim dışı sinyalin yakalanmasıyla istihbarat ürünü elde edilmesine dayalı olan bu yöntem, günümüzde istihbarata önem veren her ülke için birinci öncelikli duruma gelmiştir. Geniş bir teknolojik altyapının ve bilgi birikiminin ihtiyaç duyulduğu bu toplama türünde başarılı olan devletler, hem kendi bilgilerini koruyabilmekte hem de diğerleri hakkında önemli sırlara ulaşabilmektedirler. Türkiye'de de sinyal istihbaratı konusunda son dönemlerde önemli bir farkındalık ve atılım yaşanmakta, bu doğrultuda adımlar atılmaktadır. Makale kapsamında istihbarat, istihbarat döngüsü, istihbarat toplama yöntemleri, sinyal istihbaratı ve türleri gibi önemli konuları değinilmiş ve Türkiye'de sinyal istihbaratı değerlendirilmiştir.
POSTKOLONYALİZM VE BATI SİNEMASINDA DOĞU-BATI AYRIMINA YÖNELİK POSTKOLONYAL ÖĞELER, 2014
Özet: Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrasındaki dönemler pek çok bağımsız ve egemen devletin... more Özet: Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrasındaki dönemler pek çok bağımsız ve egemen devletin uluslararası alana dâhil olma serüvenini başlatmış ve günümüze kadar bu süreç devam etmiştir. Batı'nın etkisinden kurtularak bağımsızlığını ilan eden devletlerden pek çoğunun, bugün askerî olmasa da geniş çapta bir sömürü altında olduğu ileri sürülmektedir. Dünyanın büyük bir bölümüne uzun yıllar boyunca sahip olan Batı, günümüzde de etkisini ve nüfuzunu koruyabilmek için çeşitli araçlara başvurmaktadır. Postkolonyalizm'in bu ve benzer savları bugünün uluslararası ilişkilerinin doğasına farklı bir bakış açısı sunmaktadır. Bu kurama göre Batı, yüzyıllarca " Doğu " ya da " öteki " gibi kavramlarla tanımladığı kendisinin dışında kalan dünyayı sömürgeleştirmiştir ve bu sömürü düzeni askerî anlamda olmasa da devam etmektedir. Siyaset, ekonomi, kültür, toplum, teknoloji gibi alanlarda gözlemlenebilen bu sömürüyü sanat alanında da görmek mümkündür. Bu çalışmada öncelikle postkolonyalizm kuramının temel savları ve uluslararası ilişkilerin doğasına getirdiği açıklamalar ele alınacaktır. Daha sonra da 2000'li yıllarda Batı sinemasından çıkan bazı filmlerdeki postkolonyal öğeler anlatılmaya çalışılacaktır.
Uluslararası İlişkiler Kuramlarında Savaş ve Barış, 2019
Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar o... more Biri ne kadar korkutucuysa, diğeri o kadar rahatlatıcı… Biri ne kadar olumsuzsa, diğeri o kadar olumlu… Biri ne kadar gerçekse, diğeri o kadar erek… "Savaş" ve "barış"… Çoğunlukla birbirlerinin karşıtlıkları üzerinden tanımlanmış, konumlandırılmış ve anlamlandırılmış iki kavram, iki durum, iki olgu… İnsanların, toplumların ve siyasi varlıkların tarihi savaş ve barış tartışmaları üzerine kurulu olmuştur. Savaş gözlemlenebilen bir çatışma ortamı oluştururken, barış kimi zaman "savaşsızlık" durumu kimi zaman da kendine has özellikleri olan bir hukuksal düzen olarak görülmüştür. Bu çalışmada; çatışmanın, mücadelenin, üstünlük arayışının, hak ihlallerinin, saldırı ve savunmanın bir yanda; uyumun, işbirliğinin, hukuksal düzenin, toplu kazancın diğer yanda olduğu bir konu ele alınmaya çalışılmıştır.
Güvenlik ve İstihbarat: Yeni Güvenlik Politikaları Bağlamında Türkiye'de İstihbaratın Dönüşümü, 2017
Güvenlik nedir?
Geleneksel ve yeni güvenlik anlayışları nasıl tanımlanabilir?
Yeni güvenlik anlay... more Güvenlik nedir? Geleneksel ve yeni güvenlik anlayışları nasıl tanımlanabilir? Yeni güvenlik anlayışını ortaya çıkaran gelişmeler nelerdir? Yeni güvenlik politikalarının unsurları nelerdir? Hangi bakış tarzı istihbarat kavramını en doğru şekilde ifade edebilir? Yeni bir istihbarat anlayışı gelişmekte midir? Son dönemde ülkelerin istihbarat anlayışı, yöntemleri ve kurumları bazında attıkları adımlar nelerdir? Yeni güvenlik anlayışı nasıl bir istihbarat yaklaşımı gerektirmektedir? Türkiye'de bir istihbarat dönüşümü yaşanmakta mıdır? Ülkemizde istihbaratla ilgili hukuk, anlayış, teknoloji, eşgüdüm alanlarında ne gibi gelişmeler olmaktadır? Türkiye için yeni bir istihbarat yapılanması gerekli midir?
Yazar bu kitapta; yukarıdaki sorular temelinde güvenlik ve istihbarat alanındaki güncel gelişmelerin analizini yapıyor. Soğuk Savaş'ın bitmesi ve 11 Eylül saldırıları gibi uluslararası alanda taşları yerinden oynatan gelişmelerin, bilgi ve teknoloji devrimlerinin, sayıları giderek artan kuramsal incelemelerin çerçevesinde değişen güvenlik anlayışının hatlarını çiziyor. Yeni güvenlik anlayışı bağlamında hazırlanan güvenlik politikalarının sahip olduğu özelliklere dikkat çekiyor. Ayrıca kitapta, yenilenen güvenlik anlayışı karşısında istihbaratın küresel düzeyde nasıl bir dönüşüme girdiği irdelenmeye çalışılıyor. Türkiye'nin de uluslararası, bölgesel ve ülkesel gelişmeler kapsamında tecrübe ettiği istihbarat dönüşümü inceleniyor. Dönüşüm bağlamında; yön veren etkenler, gereklilikler, var olan eksik ve sınırlılıklar atılan adımlar ve öneriler dile getiriliyor. Son olarak da ülkemizin mevcut istihbarat yapılanması değerlendiriliyor ve bir istihbarat yapılanması modeli önerisi ortaya konuluyor.
Current Security Issues in International Relations: The World Between Fear and Hope, 2019
Ali parts of this publication are protected by copyright. Any utilisation outside the strict limi... more Ali parts of this publication are protected by copyright. Any utilisation outside the strict limits of the copyright law, without the permission of the publisher, is forbidden and liable to prosecution. This applies in particular to reproductions, translations, and storage and processing in electronic retrieval systems. This publication has been double-blind peer reviewed.
Bibliographic lnfonnation publisbed by the Deutscbe Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibli... more Bibliographic lnfonnation publisbed by the Deutscbe Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists thjs publication in the Deutsche Nationalbibliografie; detailed bibliographic data is available online at http://dnb.d-nb.de. Library of Congress Cataloging-in-Public ation Data A CiP cataJog record for this book has been applied for at the Library of Congress.
The Changing Perspectives of Central Asia in the 21 st Century, 2020
lntroduction
The Cold War, which constitutes one of the basic logics of international relations, ... more lntroduction The Cold War, which constitutes one of the basic logics of international relations, when it unexpectedly ended, revealed a signifıcant uncertainty tor all actors of the system. The bipolar intemational system came to an end, and, as the one of the greatest states of the time, the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), was completely dissolved. That disintegration, while creating extremely signifıcant effects on the international system, also led to radical changes in the political life of the regions and countries that the USSR had ruled or controlled before. East Germany, Eastern Europe and the Balkans, the Baltic, the Caucasus and Central Asia were the regions most affected by this process. As a result of these developments in Central Asia, five separate states (Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Turkmenistan and Tajikistan) gained their independence and region's political structure changed radically. Both the · experience gained in the process of independence and the developments in the post-independence process determined the transition period of these states. When the USSR and the Eastem Block system are considered as a chain, states in Central Asia, which was the last link of this chain, achieved their independence at the last stage of the disintegration process, and they closely observed-all processes and tried to experience the most conflict-free method leading to independence. In this study, the independence process of the Central Asian states will be examined. When the whole book is considered, it is important to carry out this study in the context of the necessity to retum to the beginning of the process, that is, to independence, in order to make a comprehensive analysis of the foreign policy behavior and strategies of these states. For this purpose, the study has been prepared under three main subheadings. in the fırst subheading, disintegration process of the USSR will be addressed, since the independence of the Central Asian states is essentially the result of the dissolution of the it and the Eastern Block. The atmosphere of autonomy created by the changing governing approach will be examined as the main element of disintegration. in the second part, after evaluating the cautious and silent independence processes of the Central Asian states, the individual experiences of the five states and their policies in the post-independence process will be discussed.
THE CHANGING PERSPECTIVES AND 'NEW' GEOPOLITICS OF THE CAUCASUS IN THE 21ST CENTURY, 2021
Azerbaijan, which is the third actor of the Caucasus Region together with
Georgia and Armenia, ho... more Azerbaijan, which is the third actor of the Caucasus Region together with Georgia and Armenia, holds a special position with its features that will be expressed throughout the study. Gaining independence with the dissolution of the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), Azerbaijan has gone through a really challenging and difficult process in the last thirty years. Within the framework of national, regional and international developments, Azerbaijan has been struggling for its existence, development and dignity in the context of consolidating its independence, strengthening its national identity, preserving its territorial integrity, revitalizing its economy and integration with the international community. Under the rule of four presidents and the shadow of the conflict and war with Armenia, Azerbaijan has reached its current status. After it had existed as a socialist republic under the umbrella of the USSR for most of the 20th century, Azerbaijan stepped into a different phase in political, military, economic, social and cultural aspects with its independence in the last part of the century. Especially the increasing geopolitical, geostrategic and geoeconomic importance of the Caucasus and the activities of extra-regional powers have constituted a fundamental determining factor on Azerbaijan’s policies. With the transition to the 21st century, Azerbaijan began to seek right ways to adapting to the process and consolidate its identity within the newly formed conjuncture. Energy resources, the West-East conflict in the region, the Russia-Georgia War, problems with Armenia and the victory in 2020 have been the cornerstones of the experience in the process. In addition to all of these, the main policy determinants of Azerbaijan in the past 20 years have been the Soviet heritage etched in memories, state and national identity building efforts, characteristic attitudes of the presidents and internal groups, presence in a strategic geography also called Trans-Caspian, regional dynamics and the policies of the extra-regional actors, relations developed over energy resources and of course the recapturing of its occupied lands.
Günümüz dünyasında ülkelerin yüz yüze kaldıkları veya tedirginliğini hissettikleri en önemli kriz... more Günümüz dünyasında ülkelerin yüz yüze kaldıkları veya tedirginliğini hissettikleri en önemli krizlerden birini enerji oluşturmaktadır. Toplumların günlük yaşamlarının idamesinde, ülkelerin kalkınmasında ve gelişmesinde, stratejik sektörlerin işleyişinin devamında hem tedarikçi hem de ithalatçı ülkeler için enerji akışının devamlılığı ciddi bir önem arz etmektedir. Kaynaklarının ve güzergâhlarının çeşitlendirilmesi, enerji güvenliğinin sağlanması, verimliliğin artırılması, maliyetin azaltılması, gerekli stratejilerin çizilmesi ve gelecek planlamalarının yapılmasında enerji yönetimi önemli bir yer tutmaktadır. Stratejik enerji yönetimi ise, enerji yönetimi için önemli konularda ele alınan süreçleri içermektedir. Stratejik enerji yönetimi özel bir alan olarak enerji iş kolunda faaliyet gösteren şirketlerin uygulamalarıyla ilgili bir konu olarak görülürken, esasında devletlerin yürüttükleri enerji politikalarıyla ile de yakından ilişkili bir konu özelliğini taşımaktadır. Henüz tam anlamıyla keşfedilmemiş olsa da Ege Denizi’nin geleneksel ve yenilenebilir enerji potansiyeli uluslararası alandaki enerji ilişkilerinde söz edilir hale gelmiştir. Özellikle Doğu Akdeniz’de keşfedilen petrol ve doğalgaz rezervlerinin ve de bölgede yoğunlaşan enerji ilişkilerinin ardından Ege havzası da gündeme gelmiştir. Ege’nin iki kıyıdaşı olan Türkiye ve Yunanistan’ın deniz üzerindeki bir dizi sorun yüzünden yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle bölgenin enerji yönü masaya yatırılamamaktadır. Bu durum da enerji yönetimi konusunu bir süreçten öte bir sorunsal haline getirmektedir.
Uluslararası alanı; devletler arasındaki ilişkilerin çatışma ya da işbirliği zorunlulukları ve te... more Uluslararası alanı; devletler arasındaki ilişkilerin çatışma ya da işbirliği zorunlulukları ve tercihleri üzerinden uyguladıkları politikaların bir sahnesi olarak görmek mümkündür. Devletler kimi zaman sebepleri ve nitelikleri değişen sorunlar üzerinden kimi zaman da ikili veya çoklu işbirliği bağlamında ilişkiler kurmaktadırlar. Rekabetin ya da işbirliğinin konusu ekonomiden demografi unsuruna kadar geniş bir yelpazede başlığı içerebilmektedir. Coğrafi yakınlıkları olan devletler için ise olumlu ya da olumsuz durumlar üzerinden şekillenen ilişkiler daha yoğun halde bulunmaktadır. Dünyadaki bazı bölgeler diğerlerine nazaran ilişki yoğunluğu noktasında daha üst seviyede özellikler göstermektedir. Ege Denizi de kıyının iki tarafında bulunan Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişki trafiğini üst seviyeye çıkaran rekabet ve işbirliği alanları yaratan bir konumda bulunmaktadır. Yücel ve İnan’ın ifadesiyle; sadece Türkiye ve Yunanistan kıyıları Ege’nin suları tarafından yıkanan ve bu denizde hayati siyasi, ekonomik, sosyal ve güvenlikle ilgili çıkarlara sahip olan ülkelerdir. Bu durum; her iki devleti hak ve çıkarlarını uyumlaştırmaları ve sağlıklı bir birliktelik çerçevesinde beraber yaşamaları yoluna itmektedir; fakat ilişki sayısız sorunla perdelenmiş durumdadır. Milli devlet kimliklerini birbirlerine karşı verdikleri mücadele sonunda kazanmış ve geçmişteki kayıplar üzerinden yüksek ya da alçak perdeden söylemler geliştiren Türk-Yunan ilişkilerinde Ege önemli bir rekabet ve işbirliği alanı oluşturmaktadır. Sorunlar üzerinden tanımlanan rekabet başlıkları daha geniş bir yer tutsa işbirliği girişimlerinin ve bu kapsamdaki potansiyelinin de mevcut olduğunu belirtmek gerekmektedir. Bu çalışmada öncelikle Ege Denizi hakkında kısa bir bilgilendirme bölümü sunulacak, arkasından da Türkiye ve Yunanistan ilişkileri temelli Ege üzerindeki rekabet alanları ve işbirliği konusu tartışılacaktır.
Küreselleşme olgusu yaşamın her yönünde olduğu gibi savaş üzerinde
de doğrudan ve dolaylı etkiler... more Küreselleşme olgusu yaşamın her yönünde olduğu gibi savaş üzerinde de doğrudan ve dolaylı etkiler yaratmaktadır. Bu etkiler insanlık tarihiyle özdeşleşmiş olan “mücadele” anlayışında da köklü değişimler oluşturmaktadır. Küreselleşmenin dalga dalga yayıldığı bir dönem içerisinde savaşların meydana gelmesi, yürütülmesi ve sona ermesi gibi süreçlerin de ciddi bir şekilde farklılaştığını ifade etmek gerekmektedir. Tanımlı ordular arasında sınırları belirli meydanlarında gerçekleşen savaşlar bağlamında gelişen geleneksel savaş anlayışı, günün şartlarında giderek yerini bambaşka boyutları olan yeni bir anlayışa bırakmaktadır. Yeni savaş anlayışı üzerinde küreselleşmenin olumlu ve olumsuz çıktılarının oluşturduğu etki önemli bir konuyu oluşturmaktadır.
Terör örgütleri nihai amaçlarına ulaşabilmek için ortaya koydukları stratejinin başarıya ulaşması... more Terör örgütleri nihai amaçlarına ulaşabilmek için ortaya koydukları stratejinin başarıya ulaşması adına karşı toplumda korku ve panik oluşturabilecek pek çok saldırı yöntemi uygulamakta ve taktikler geliştirmektedirler. İntihar saldırılarından siber casusluğa kadar uzanan saldırı imkân ve kabiliyetleri ile verebilecekleri her türlü fiziksel, psikolojik ve ekonomik zararı sürekli kılmaya çalışmaktadırlar. Onlarca yıldır terörizm tehdidine ve terör örgütlerin çeşitli saldırılarına maruz kalmış bir devlet olarak Türkiye de bu alanda kapsamlı bir mücadele vermek zorunda kalmıştır. Terör örgütlerinin uyguladığı saldırı yöntemlerine karşı dinamik ve ön alıcı politikalar uygulaması gereken Türkiye’nin, terörle mücadelesi diğer ülkeler için de örnek oluşturmuştur. Kurulduğu günden beri Türkiye’ye her alanda tehdit yönelten PKK’nın özellikle yaz aylarında ormanlık alanlarda gerçekleştirdiği sabotajlar terörizmin gerçek yüzünü ortaya koyması açısından özel öneme sahiptir. Terör örgütleri amaçlarına ulaşmak ve karşı devletten taviz elde etmek adına hiçbir hedef gözetmeksizin ve faaliyetleri sonucunda neyin ne kadar zarar göreceğini hesaplamaksızın saldırılar gerçekleştirmektedirler. On yıllardır sivil ve askeri hedeflere yönelttiği saldırıların yanı sıra orman yakma eylemleri şüphesiz ki PKK’nın genel stratejisinin bir tamamlayıcısıdır. Bu sabotajlarla çevre bölgelerde yaşayan halk paniğe sevk edilmekte, turizm faaliyetlerine zarar verilmek istenmekte, Türkiye’nin ekonomik kayıplar yaşaması hedeflenmekte ve farklı noktalarda yapılabilecek eylemler için dikkatler farklı yöne çekilmektedir. Bu doğrultuda tam koruma ve kontrolün neredeyse imkânsız olduğu ormanlık alanlar PKK için kolay bir hedef oluşturabilmektedir. Türkiye de 1990’larla beraber yüzleştiği çevre terörizmine yönelik stratejiler geliştirmekte, teknolojik imkanlarla izleme-takip faaliyetleri gerçekleştirmekte ve yerel unsurlarla kurduğu yoğun iletişim kanallarıyla erken uyarı ağı kurmaktadır. Tüm faaliyetlere rağmen çevre terörizmi diğer ülkeler için olduğu gibi Türkiye için de ciddi bir meydan okumayı temsil etmektedir. Bu çalışmada PKK’nın gerçekleştirdiği ormanlık alan sabotajları, çevre terörizmi çatısı altında ele alınacaktır. PKK’nın uyguladığı bu saldırıların ardındaki motivasyon ve Türkiye’nin terörle mücadelesi kapsamında ormanlık alanlarını koruma adına ortaya koyduğu strateji derinlemesine incelenecektir. Çalışmanın temel amacı PKK veya herhangi bir terör örgütünün geleneksel sivil ve askeri hedef saldırılarının yanı sıra gelecekte ormanlar, tarımsal alanlar ve gıda üretim çiftlikleri gibi hassas noktalara yönelik gerçekleştirilebilecekleri eylemleri için bir ihtimal analizi yapmak ve karşı/ön alıcı önlemlerin neler olabileceğini tartışmaktadır. Anahtar Kelimeler: Terörizm, Çevre Terörizmi, PKK, Orman Yangınları, Terörle Mücadele
Twitter's structure and disinformation will be explained with the example of states using this ar... more Twitter's structure and disinformation will be explained with the example of states using this area.With this research,it is claimed that the more active usage of disinformation on Twitter is due to the platform architecture.
Temel ihtiyaçlardan biri olan gıda, insanlık nüfusunun hızla artması ve çevre krizleri gibi
etmen... more Temel ihtiyaçlardan biri olan gıda, insanlık nüfusunun hızla artması ve çevre krizleri gibi etmenler nedeniyle güvenlikle ilgili tartışmalarda giderek daha fazla yer bulmaktadır. Yeterli ve temiz gıdaya erişim daha fazla insan, toplum, ülke ve bölge için ciddi bir sorun haline gelmektedir. Bu nedenle tarım arazilerinin verimliliğin korunmasından yeterli üretimin gerçekleştirilmesine, besin değerlerin korunmasından küresel ulaştırma ağlarının sağlıklı şekilde işlemesine kadar pek çok konu gıda güvenliği kapsamında ele alınmalıdır. Beslenme sürdürülebilirliğinin ciddi bir güvenlik endişesi olması, yerelden küresele kapsamlı politikaların ve planlamaların gerekliliğini de beraberinde getirmektedir. Gıda güvenliğinin karşıt durumunu, yeterli veya temiz gıdaya erişim sıkıntısı, yani özelinde açlık olarak belirtmek mümkündür. Temiz suya erişim durumuna benzer şekilde her ne kadar gıdayla ilgili sorunlar bazı bölgelere atfdilse de esasında yakın bir gelecekte tüm dünyayı bir şekilde etkileyebilecek bir sürecin çoktan başladığını ifade etmek yanlış olmayacaktır. Dünya nüfusu sekiz milyara ulaşmış ve artmaya devam etmekte, küresel iklim değişikliği ve ilgili çevresel sorunlar daha sert şekilde hissedilmekte, tarım arazileri bilinçli olarak farklı amaçlarla kullanılmakta, kırsal bölgelerde yaşayan ve gıda tedarikinin önemli parçası olan insanlar kentlere göç etmekte, pandemi sürecine tecrübe edildiği üzere tedarik zincirlerinde aksamalar olmakta veya ekonomik krizler üretimden geri dönüşüme kadar pek çok aşamada olumsuz etki oluşturabilmektedir. Bu nedenlerle bugünün ve yakın geleceğin gıda sorunlarıyla mücadelede ülke ve bölge seviyesinde atılan adımlar değerli olsa da uluslararası alanda ortak bir anlayışın gelişmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada geleneksel yaklaşımın ötesinde gıda güvenliği, insanların yeterli ve temiz gıdaya erişiminin sürdürülebilir olmasına yönelik tüm aşamaların değerlendirilmesi temelinde geniş bir bakış açısıyla ele alınacaktır. Gıdanın güvenliğinin sağlanmasının ancak uluslararası alandaki işbirliği ve ortak anlayışla mümkün olabileceği savunulacaktır. Bu doğrultuda bugüne kadar yapılanlar ve yapılması gerekenler üzerineden genel bir çerçeve çizilecek ve küresel güvenlik analizi yapılacaktır. Sonuçta ise gıda güvenliği sorunlarının uluslararası işbirliği ile çözelememesi durumunda, yakın gelecekte gıdaya ve verimli arazilere erişimin devletler arasında bir kriz veya çatışma konusu olma ihtimali tartışılacaktır. Anahtar kelimeler: Gıda güvenliği, Sürdürülebilirlik, Uluslararası işbirliği, Küresel güvenlik, Gıdaya erişim.
Günümüze işletme yönetiminden pazarlama faaliyetlerine, ulusal güvenlik çalışmalarından bilimsel ... more Günümüze işletme yönetiminden pazarlama faaliyetlerine, ulusal güvenlik çalışmalarından bilimsel araştırmalara kadar pek çok alanda kullanılan kitle kaynak (crowdsourcing) analizleri, kitlenin veya kalabalığın bir dış kaynak olarak kullanılmasıyla bilginin üretilmesi, kontrol edilmesi, yenilenmesi ve dağıtılması gibi süreçlerin gerçekleştirilmesini ifade etmektedir. Bilginin en kıymetli metalardan biri olarak görüldüğü zamanımızda veri toplanması, verilerin anlamlandırılması, bilginin üretiminin etkileşimli hale getirilmesi ve yayılan bilgi için dönüt toplanılması oldukça değerlidir. Özellikle internet çağı ve sosyal medya popülerliğiyle birlikte kitlelere ulaşmak, onların tepkilerini ölçmek ve kalabalığı bir problem çözücü mekanizma olarak kullanmak daha kolay ve verimli hale gelmiştir. Öyle ki günümüzde kitle kaynak araştırmaları genel olarak doğrudan çevrimiçi yapılan bir faaliyet olarak tanımlanmaktadır. Kitle kaynak yaklaşımında belirli bir konu üzerine dışarıda olan bilgili, meraklı ve ilgili kişilerin görüşlerine başvurulmaktadır. Bu yolla yapılan analizlerle, kurum veya işletme dışındaki kişilerin sürece katılması sağlanarak farklı bakış açıları bir araya getirilebilmektedir. Şirketler, toplumsal kuruluşlar, kurumlar ve devletler kitleleri harekete geçirerek dış katkıyı artırmayı hedeflemektedirler. Kitle kaynak kolektif bir çalışmayı temsil ederken, esnek bir çağrı yöntemiyle kitlelerin sorun çözümüne katkı sunulması mantığına odaklanmaktadır.
ULUSLARARASI GÖBEKLİTEPE SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER KONGRESİ Kongre Tam Metin Kitabı, 2020
Toplumsal yaşamın kalitesinin devamında ve devletlerin kalkınmalarında
ciddi bir önemi olan enerj... more Toplumsal yaşamın kalitesinin devamında ve devletlerin kalkınmalarında ciddi bir önemi olan enerjinin üzerindeki tartışmaların odaklandığı temel noktalardan biri, konunun güvenlik boyutudur. Enerji güvenliği genel anlamıyla, sürdürülebilirliğe ve sürekliliğe yönelik tehditlerin ve endişelerin ortadan kaldırıldığı durumu ifade etmektedir. Geleneksel bakışla enerji güvenliği, enerji akışının en makul ve maliyetsiz çerçevede devam etmesi düşüncesiyle ele alınmıştır. Günümüzde ise enerji arzının ve fiyat kararlılığının yanı sıra farklı konu alanlarını içerecek şekilde çok boyutlu bir yapıya ulaşmıştır. Enerji güvenliği kısa, orta ve uzun vadedeki enerji politikaları kapsamında yatırım istikrarından terör saldırılarına, çevre sorunlarından kaynakların azalmasına kadar geniş bir çerçeveyi kapsayan bir alan halindedir. Devletlerin enerji ihracına veya ithalatına bağımlılıkları arttıkça enerji ile ilgili her türlü faaliyetin güvenliğinin sağlanması ihtiyacı daha üst seviyede hissedilmektedir. Enerji-politiğin uluslararası politikanın temel başlıklarından biri haline gelmesi ve yenilenebilir enerji alanındaki gelişmelerle birlikte güvenlik meselesinin yelpazesi genişlemiştir. Enerji güvenliği; fiyat istikrarı, teknoloji geliştirme hızının devamı, tüketime yönelik talep, küresel ve bölgesel sorunlar, verimlilik sistemlerinin işleyişi, transfer hatlarının emniyeti gibi pek çok konuyu da içerecek şekilde karmaşık bir hal almıştır. Enerji güvenliği bağlamında oluşabilecek tüm tehditlere ve sürekliliği etkileyecek gelişmelere karşı bir savunma mekanizması oluşturulması gerekmektedir. Devletler de ulusal enerji güvenliklerini yeni bir yaklaşım çerçevesinde ele almak zorunda oldukları bir dönem içerisinde bulunmaktadırlar. Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’nin enerjiye bağımlılığı oldukça yüksektir ve enerji harcamaları ithalatının önemli bir kalemini oluşturmaktadır. Bu nedenle enerji güvenliği, enerji politikası içerisinde geniş bir başlığı ifade etmektedir. Yenilenebilir enerji yatırımlarının arttırılması, enerji nakil hatlarının siber ve terör saldırılarına karşı korunması, fiyat istikrarının sağlanması, enerji ticareti içerisinde bulunulan devletler ve şirketlerle ilgili analizlerin yapılması, enerji akışını sekteye uğratacak bölgesel ve küresel gelişmelerin takibi, bulunduğu bölgede aleyhine olacak enerjiyle ilgili girişimlere karşı konulması, herhangi bir kesintiye karşı depolama faaliyetlerinin hızlandırılması, yerli şirketlerin güçlendirilmesi, enerjinin çeşitli alanlarıyla ilgili teknolojik yeniliklerin uygulanması, hassas bilgilerin korunması gibi konular Türkiye’nin enerji güvenliğine bakışının ana hatlarını oluşturmaktadır. Türkiye ulusal, bölgesel ve küresel gelişmeler ve ihtiyaçları ışığında enerji güvenliği stratejilerini çok boyutlu, esnek, öngörülü, çözüm odaklı ve kapsamlı oluşturma arayışındadır. Bu bildiri ile öncelikle enerji güvenliğinin genel çerçevesi çizilecek, ardından küresel boyutta enerji güvenliği stratejisindeki değişim ve bu değişimin nedenleri incelenecektir. Türkiye’nin enerji güvenliği stratejisindeki değişim ise çalışmanın ikinci bölümünü oluşturacaktır. Dünyada enerjiye olan ihtiyacın artışı, bu doğrultuda giderek önem kazanan enerji politikaları ve politikaların içerisindeki güvenlik başlığının genişleyen gündemi irdelenmeye çalışılacaktır. Sonuçta ise enerji güvenliğinin sağlanması için devletlerin ne gibi adımları attıkları ve atmaları gerektiği tartışılacaktır.
Abstract
One of the most important debates in the globalization process is on the issue of sovere... more Abstract One of the most important debates in the globalization process is on the issue of sovereignty. As it plays a decisive role in many areas with its positive and negative outputs, globalization has serious effects on the state structure, also. Globalization can simply be defined as the process of intensifying all kinds of relationships and increasing interdependence at the global level. Globalization reflects a phenomenon that finds meaning through words such as free movement, intense interaction, integration, transparency of borders, global society and technological development. On the other side of the issue, sovereignty is one of the basic elements that make state a state. Sovereignty is the feature of the state having a single and absolute authorized control mechanism over its country and citizens. Sovereignty is based on the principle that there is no external interference with the state authority within its borders. State sovereignty is experiencing serious difficulties in the period we live and experiences a process in which it is heavily criticized. Globalization is one of the important actors in this process because of the effects that shake the absolute jurisdiction and authority of the states. Such outputs of globalization as the increase of the powers of international organizations, the expansion of the scope of multinational corporations, the cross-border feature of global economic activities, the situation created by international migrants, the discussion on border security because of all kind of free movements, the increasing difficulty of domestic control due to technological developments and especially social media damage state sovereignty directly and indirectly. The future of the states, which gradually lose control over their borders, within the country and on their citizens and find it difficult to resist serious threats like as international terrorism and illegal migration, has also been questioned. In this study, first of all, a conceptual framework will be drawn on globalization and state sovereignty and then the challenge created by the globalization process on the states will be discussed. Finally, a short future projection will be made.
International Conference on Globalization and International Relations-III, 2019
Savaşı basit bir şekilde, çeşitli amaçlar uğruna karşıt gruplar arasında verilen mücadele olarak ... more Savaşı basit bir şekilde, çeşitli amaçlar uğruna karşıt gruplar arasında verilen mücadele olarak tanımlamak mümkündür. Geleneksel olarak savaşlar birbirinin varlığından haberdar olan ve sınırları büyük oranda belirli bir savaş sahasında karşılaşan düşmanlar arasında kestirilebilir stratejiler ve konvansiyonel silahlar çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Günümüze gelen süreç içerisinde ise yeni bir anlayış ortaya çıkmış ve savaş ilanından ittifak ilişkilerine, muharebe sahasından kullanılan araçlara kadar savaşla ilgili pek çok özellik değişmiştir. Diğer tüm alanlarda olduğu gibi küreselleşme “savaş” üzerinde de pek çok etki yaratmıştır. Bu kapsamdaki etkiler yeni savaş anlayışının da köklerini oluşturmaktadır. Küreselleşme sürecinin çıktıları olarak görülen bilginin ve teknolojinin yayılması, bilimsel keşiflerin çoğalması, her türden dolaşımın artması, iletişim ve ulaşım imkanlarının gelişmesi, ticaretin başta olduğu karşılıklı bağımlılık ağlarının genişlemesi gibi başlıkların doğrudan savaş sahasında da radikal sonuçlar doğurduğu gözlenmektedir. Tarafların siyasi, ekonomik, askeri ve demografik çıkarları bağlamında gerçekleşen savaş gerçeği değişmese de çatışmaların tarafları, çatışma yöntemleri, muharebe süresi ve sahası, kullanılan strateji, araç ve silahlar geleneksel savaş mantığındakilerden oldukça farklıdır. Bu çalışmada küreselleşmenin savaş anlayışı üzerindeki etkisi incelenmeye çalışılacaktır. Küreselleşme hem savunma hem de saldırı bağlamında savaşan taraflar açısından olumlu ve olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Küreselleşmenin istihbarat örgütlerinin ulaştığı teknolojik yeterlilik seviyesinden çok uluslu şirketlerin ulaştığı silah ticareti rakamlarına, ilgili alandaki akademik çalışmalardaki artıştan kimlik ve mezhep tartışmaları üzerinden patlak veren iç savaşlara kadar savaşın pek çok alanıyla yakın ilişkisi vardır. Çalışmada öncelikle savaşın değişen doğasına ve yeni savaş anlayışına değinilecektir. Daha sonra da küreselleşme olgusunun meydana getirdiği etkilerin savaş sahası, savaş süresi, savaşan taraflar, savunma sanayi gibi alanlardaki yansıması incelenecektir. Sonuçta ise küreselleşmenin yeni savaş anlayışını hangi açılardan değiştirmeye devam edebileceği yönünde çıkarımlarda bulunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Savaş, Küreselleşme, Yeni Savaş Anlayışı, Uluslararası Politika, Savaşın Doğası
Suç olgusu, pek çok farklı bilim dalının ortak inceleme alanını oluşturmaktadır. Sosyolojiden psi... more Suç olgusu, pek çok farklı bilim dalının ortak inceleme alanını oluşturmaktadır. Sosyolojiden psikolojiye, kimyadan fiziğe, hukuktan tıpa kadar pek çok disiplin “suç olgusu etrafında” bir analiz halkası oluşturmuştur. Bu çok yönlü yaklaşım; suç olayının, suçlunun ve kurbanın niteliklerinin ortaya çıkarılması ve olgunun anlamlandırılması için oldukça önemlidir. Antropoloji (insanbilim) de bu bağlamda sunduğu altyapı ile suç olgusunun araştırılması için alana ciddi bir katkı sağlamaktadır. İnsanın yaşam serüvenini toplumsal ve kültürel bağlamda ele alan antropoloji, günümüzde suça yönelik çalışmalara ve suçla mücadeleye de ışık tutmaktadır. Çeşitli toplumlarda ve zaman dilimlerinde gözlemlenen gelenekleri, kuralları, kural dışı davranışları, suçları, yaptırımları ve uygulamaları karşılaştırmak kriminoloji alanını besleyen bir kaynak zenginliği ortaya koyabilmektedir.
Uploads
Papers by Emre Çıtak
yeniden ele alınması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Devletlerin politika yapımı ve güvenlik
sağlama süreçlerinde temel başvuru gücü olan istihbarat faaliyetleri de bu bağlamda bir
dönüşüm süreci tecrübe etmektedir. Bu dönüşümde özellikle toplama ve analiz yöntemlerinin,
aşamalarının, kaynaklarının ve hedeflerinin de çeşitlendiği gözlemlenmektedir. “Toplum
yararı için toplumla çalışma” anlayışına paralel şekilde, hâlihazırda pek çok alanda kullanılan
kitle kaynak uygulamalarından istihbarat süreçlerinde de farklı yönlerden yararlanılma
potansiyeli bulunmaktadır. Ortak çalışma ve paylaşım çerçevesinde kitlelerin bilgisine,
yeteneğine, tecrübesine ve kaynaklarına başvurmak olumlu çıktılar sağlayabilmektedir.
İşletme yönetiminden seçim süreçlerine, teknoloji geliştirmeden akademik araştırmalara kadar
geniş bir yelpazede kitlelerin “bilgiliğinden” fayda elde etmek mümkün hale gelmiştir. Fakat
istihbarat gibi son derece hassas bir faaliyet türünde dışarıdan kişileri ve kaynakları sürece
dâhil etmek avantajlarının yanı sırada beraberinde çeşitli riskler getirmektedir. Bu çalışmada
kitle kaynak uygulamalarının, toplama ve analiz gibi istihbarat süreçlerinde kullanılması
çeşitli yönleriyle analiz edilmektedir. Çalışmanın, ulusal güvenliğin sağlanmasında insan
gruplarının bir dış kaynak olarak doğasında gizlilik olan istihbarat dün
dönüşüm oluşturmaktadır. İnsanlığın kadim mücadelesinin çıktısı olan savaşlar, giderek
geleneksel savaş sahasından farklı alanlara yayılmaktadır ve meskûn mahal de artan
şekilde savaşın popüler sahnesi haline gelmektedir. Şüphesiz meskûn mahal çatışmaları
için köklü bir tarihsel arka plan çizmek mümkündür; ama devletler arası savaşın, iç
savaşın ve terörizmle mücadelenin yerleşim yerlerine yüksek yoğunlukta sıçraması süreci
daha çok günümüzde tecrübe edilmektedir. Özel çatışma stratejilerinin ve tekniklerinin
gerekli olduğu meskûn mahalde, istihbarat faaliyetleri de geleneksel kimliğinin ötesinde
bir çerçevede ele alınmaktadır. Meskûn mahalin fiziki ve beşeri özellikleri ile karşı tarafın
durumu bu alandaki istihbarat faaliyetlerinin hedefini oluşturmaktadır. 2003 yılında
başlayan Irak Savaşı, yeni meskûn mahal çatışmalarının en çarpıcı örneklerinden birini
ifade etmektedir. Söz konusu savaşta çatışmalar uzun süre yerleşim yerlerinde devam
etmiş ve koalisyon güçleri bu mücadeleye uyum sağlayabilmek için ciddi derecede sıkıntılı
bir süreç geçirmişlerdir. Savaş sırasındaki istihbarat faaliyetleri de bu sahadaki
belirsizliğin kaldırılması için mücadele içindeki mücadeleyi oluşturmuştur. Bu çalışmada
öncelikle, savaşın meskûn mahal boyutu ve bu kapsamdaki istihbarat faaliyetlerinin rolü
ele alınacaktır. Ardından bu konu, Irak Savaşı örneği üzerinden değerlendirilecektir.
Çalışma ile Türkçe literatürde yeterince yer bulmamış meskûn mahal çatışmaları üzerine
genel bir çerçeve çizilmesi ve bu çatışmalardaki istihbarat gereksiniminin ortaya
konulması amaçlanmaktadır.
uluslararası düzeylerde ciddi bir tehdit olarak terörizmle ve imkân ve kabiliyetleri olağandışı bir gelişme gösteren terör
örgütleriyle mücadele de bu bağlamda ciddi bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada açık kaynak istihbaratının terörle
mücadele içindeki rolü ele alınmaktadır. İstihbaratta toplamada başvurulan pek çok yöntem ve teknik bulunmaktadır. Açık
kaynak istihbaratını özel kılan ise toplama faaliyetlerinde maliyet, erişilebilirlik, yasallık ve risk gibi kıstaslardaki avantajıdır.
Terör örgütlerine karşı yürütülen mücadelede açık kaynaklardan toplananlar, istihbarat çarkına işlerlik kazandıran önemli
girdilerdir. Çalışmada öncelikle istihbaratta toplama ve açık kaynak istihbaratı üzerine geniş bir çerçeve çizilecektir. Böylece
bu konuda yapılacak araştırmalar için Türkçe literatüre mütevazı bir katkı sunulması planlamaktadır. İkinci bölümde ise
terörle mücadele kapsamında istihbaratın rolü ve toplama faaliyetlerinde açık kaynak analizinin önemi ortaya konulmaya
çalışılacaktır. Burada terör örgütleri ve faaliyetleriyle ilgili nelerin, nasıl ve ne ölçüde toplanılabildiği ifade edilecektir. Burada
karanlık internet konusunu da vurgu yapılacaktır. Çalışma, terörle mücadele-açık kaynak istihbaratı ilişkisinin yer aldığı bir
listeleme ve değerlendirme ile sona erecektir.
yer bulmaktadır. Küresel iklim değişikliğinin bir boyutu olan küresel ısınmanın yarattığı etki,
buzullarla kaplı ve iklimi oldukça sert bu bölgede köklü değişimler yaratmaktadır. Bölgedeki buzulların
erimesi çevresel bir tehdit ve ekolojik bir dönüşüm oluştururken siyasi, ekonomik, bilimsel, askeri, ticari
alanlarda da ortaya çeşitli fırsatlar çıkarmaktadır. Hem bölge hem de bölge dışı aktörler de bir yandan
uluslararası güvenlik meselesi haline gelen küresel ısınmaya yönelik çalışmalar yürütmek isterken diğer
taraftan ulusal çıkarları bağlamında paylaşımdan pay alma iradesi göstermektedirler. Bu kapsamda
bölge giderek büyük aktörlerin politikalarının yoğunlaştığı bir odak noktası haline gelmiştir. Arktik
ayrıca uluslararası alanın yükselen gücü olan Çin’in ise küresel açılımını sergilediği yerlerden biri
olarak ön plana çıkmaktadır. Bölgedeki alternatif ticaret yolu güzergâhı, enerji kaynakları, değerli
madenler, bilimsel keşifler, turizm gibi potansiyeller Çin’in yöneliminin temel güdülerini oluşturmaktadır.
2018 yılında açıklanan “Beyaz Kitap” ile Çin Arktik politikasının resmi ana hatlarını çizmiş ve
Yol ve Kuşak Projesinin bir ayağını oluşturacak olan Kutup İpek Yolu girişimini açıklamıştır. Bu
çalışmada öncelikle Arktik Bölgesinin kısa bir tanıtımına yer verilecek, ardından Ottava Deklarasyonu
uyarınca 1996 yılında bölgedeki 8 devlet ve yerel halkların üyelerini oluşturduğu Arktik Konseyi’ne
değinilecektir. Arkasından da Arktik’teki aktörlerin politikalarının genel hatları ele alınacak ve bir bölge
dışı aktör olan Çin’in Arktik siyaseti, Kutup İpek Yolu projesi üzerinden incelenecektir.
Savaş alanındaki gelişmeler ışığında günümüzde savaş stratejisi oluşturmanın devletleri hiç olmadığı kadar zorladığını söylemek gerekmektedir. Bu zorlu işte devletler, yoğun şekilde istihbarat faaliyetlerine başvurmaktadırlar. İstihbarat faaliyetleri ile; savaş stratejilerinin oluşturulmasında son derece önemli olan öze ve düşmanlara yönelik bilgilerin toplanması, tarafların kapasitelerin belirlenmesi, mevcut ve olası tehditlerin ve tehdit kaynaklarının tespit edilmesi, olası savaşların ve çatışmaların gerçekleşebileceği yer ve zamanla ilgili öngörülerin yapılması, önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gibi görevler yerine getirilmektedir. Bu nedenle de savaşların kazanılmasında, ülke istihbaratının kalitesi belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada öncelikle savaş, strateji ve istihbarat kavramlarının genel hatları çizilecektir. Arkasından da savaşın ve savaş stratejisinin değişen doğası anlatılacak ve bu bağlamda istihbaratın savaş stratejisindeki önemine değinilecektir. Makale, yeni savaş anlayışına uygun stratejisi yapımında istihbaratın nasıl bir rol aldığını ortaya koymaya çalışacaktır. Değişen savaş anlayışında istihbaratın nasıl bir silah haline geldiği ve bu süreçteki strateji yapımında “bilinmezlik” tehdidinin önlenmesinde ilgili faaliyetlerin değerinin ifade edilmesi çalışmanın esasını oluşturmaktadır.
cumhuriyetlerinin olduğu coğrafyalarda yapmıştır. Tüm devletlerin nihai amacının gelişme ve modernleşme yoluyla güçlenme olduğu göz önünde
bulundurulduğunda, enerji-politiğin giderek devletler arası ilişkilerin en önemli ayaklarından birini hatta en önemlisini oluşturduğunu söylemek
doğru olacaktır. Çünkü ülkelerin, gelişmeleri ve artan nüfuslarının ihtiyaçlarına cevap vermeleri için, enerji gereksinimlerinin karşılanmasının güvence altınaalınması gerekmektedir.
Books by Emre Çıtak
yeniden ele alınması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Devletlerin politika yapımı ve güvenlik
sağlama süreçlerinde temel başvuru gücü olan istihbarat faaliyetleri de bu bağlamda bir
dönüşüm süreci tecrübe etmektedir. Bu dönüşümde özellikle toplama ve analiz yöntemlerinin,
aşamalarının, kaynaklarının ve hedeflerinin de çeşitlendiği gözlemlenmektedir. “Toplum
yararı için toplumla çalışma” anlayışına paralel şekilde, hâlihazırda pek çok alanda kullanılan
kitle kaynak uygulamalarından istihbarat süreçlerinde de farklı yönlerden yararlanılma
potansiyeli bulunmaktadır. Ortak çalışma ve paylaşım çerçevesinde kitlelerin bilgisine,
yeteneğine, tecrübesine ve kaynaklarına başvurmak olumlu çıktılar sağlayabilmektedir.
İşletme yönetiminden seçim süreçlerine, teknoloji geliştirmeden akademik araştırmalara kadar
geniş bir yelpazede kitlelerin “bilgiliğinden” fayda elde etmek mümkün hale gelmiştir. Fakat
istihbarat gibi son derece hassas bir faaliyet türünde dışarıdan kişileri ve kaynakları sürece
dâhil etmek avantajlarının yanı sırada beraberinde çeşitli riskler getirmektedir. Bu çalışmada
kitle kaynak uygulamalarının, toplama ve analiz gibi istihbarat süreçlerinde kullanılması
çeşitli yönleriyle analiz edilmektedir. Çalışmanın, ulusal güvenliğin sağlanmasında insan
gruplarının bir dış kaynak olarak doğasında gizlilik olan istihbarat dün
dönüşüm oluşturmaktadır. İnsanlığın kadim mücadelesinin çıktısı olan savaşlar, giderek
geleneksel savaş sahasından farklı alanlara yayılmaktadır ve meskûn mahal de artan
şekilde savaşın popüler sahnesi haline gelmektedir. Şüphesiz meskûn mahal çatışmaları
için köklü bir tarihsel arka plan çizmek mümkündür; ama devletler arası savaşın, iç
savaşın ve terörizmle mücadelenin yerleşim yerlerine yüksek yoğunlukta sıçraması süreci
daha çok günümüzde tecrübe edilmektedir. Özel çatışma stratejilerinin ve tekniklerinin
gerekli olduğu meskûn mahalde, istihbarat faaliyetleri de geleneksel kimliğinin ötesinde
bir çerçevede ele alınmaktadır. Meskûn mahalin fiziki ve beşeri özellikleri ile karşı tarafın
durumu bu alandaki istihbarat faaliyetlerinin hedefini oluşturmaktadır. 2003 yılında
başlayan Irak Savaşı, yeni meskûn mahal çatışmalarının en çarpıcı örneklerinden birini
ifade etmektedir. Söz konusu savaşta çatışmalar uzun süre yerleşim yerlerinde devam
etmiş ve koalisyon güçleri bu mücadeleye uyum sağlayabilmek için ciddi derecede sıkıntılı
bir süreç geçirmişlerdir. Savaş sırasındaki istihbarat faaliyetleri de bu sahadaki
belirsizliğin kaldırılması için mücadele içindeki mücadeleyi oluşturmuştur. Bu çalışmada
öncelikle, savaşın meskûn mahal boyutu ve bu kapsamdaki istihbarat faaliyetlerinin rolü
ele alınacaktır. Ardından bu konu, Irak Savaşı örneği üzerinden değerlendirilecektir.
Çalışma ile Türkçe literatürde yeterince yer bulmamış meskûn mahal çatışmaları üzerine
genel bir çerçeve çizilmesi ve bu çatışmalardaki istihbarat gereksiniminin ortaya
konulması amaçlanmaktadır.
uluslararası düzeylerde ciddi bir tehdit olarak terörizmle ve imkân ve kabiliyetleri olağandışı bir gelişme gösteren terör
örgütleriyle mücadele de bu bağlamda ciddi bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada açık kaynak istihbaratının terörle
mücadele içindeki rolü ele alınmaktadır. İstihbaratta toplamada başvurulan pek çok yöntem ve teknik bulunmaktadır. Açık
kaynak istihbaratını özel kılan ise toplama faaliyetlerinde maliyet, erişilebilirlik, yasallık ve risk gibi kıstaslardaki avantajıdır.
Terör örgütlerine karşı yürütülen mücadelede açık kaynaklardan toplananlar, istihbarat çarkına işlerlik kazandıran önemli
girdilerdir. Çalışmada öncelikle istihbaratta toplama ve açık kaynak istihbaratı üzerine geniş bir çerçeve çizilecektir. Böylece
bu konuda yapılacak araştırmalar için Türkçe literatüre mütevazı bir katkı sunulması planlamaktadır. İkinci bölümde ise
terörle mücadele kapsamında istihbaratın rolü ve toplama faaliyetlerinde açık kaynak analizinin önemi ortaya konulmaya
çalışılacaktır. Burada terör örgütleri ve faaliyetleriyle ilgili nelerin, nasıl ve ne ölçüde toplanılabildiği ifade edilecektir. Burada
karanlık internet konusunu da vurgu yapılacaktır. Çalışma, terörle mücadele-açık kaynak istihbaratı ilişkisinin yer aldığı bir
listeleme ve değerlendirme ile sona erecektir.
yer bulmaktadır. Küresel iklim değişikliğinin bir boyutu olan küresel ısınmanın yarattığı etki,
buzullarla kaplı ve iklimi oldukça sert bu bölgede köklü değişimler yaratmaktadır. Bölgedeki buzulların
erimesi çevresel bir tehdit ve ekolojik bir dönüşüm oluştururken siyasi, ekonomik, bilimsel, askeri, ticari
alanlarda da ortaya çeşitli fırsatlar çıkarmaktadır. Hem bölge hem de bölge dışı aktörler de bir yandan
uluslararası güvenlik meselesi haline gelen küresel ısınmaya yönelik çalışmalar yürütmek isterken diğer
taraftan ulusal çıkarları bağlamında paylaşımdan pay alma iradesi göstermektedirler. Bu kapsamda
bölge giderek büyük aktörlerin politikalarının yoğunlaştığı bir odak noktası haline gelmiştir. Arktik
ayrıca uluslararası alanın yükselen gücü olan Çin’in ise küresel açılımını sergilediği yerlerden biri
olarak ön plana çıkmaktadır. Bölgedeki alternatif ticaret yolu güzergâhı, enerji kaynakları, değerli
madenler, bilimsel keşifler, turizm gibi potansiyeller Çin’in yöneliminin temel güdülerini oluşturmaktadır.
2018 yılında açıklanan “Beyaz Kitap” ile Çin Arktik politikasının resmi ana hatlarını çizmiş ve
Yol ve Kuşak Projesinin bir ayağını oluşturacak olan Kutup İpek Yolu girişimini açıklamıştır. Bu
çalışmada öncelikle Arktik Bölgesinin kısa bir tanıtımına yer verilecek, ardından Ottava Deklarasyonu
uyarınca 1996 yılında bölgedeki 8 devlet ve yerel halkların üyelerini oluşturduğu Arktik Konseyi’ne
değinilecektir. Arkasından da Arktik’teki aktörlerin politikalarının genel hatları ele alınacak ve bir bölge
dışı aktör olan Çin’in Arktik siyaseti, Kutup İpek Yolu projesi üzerinden incelenecektir.
Savaş alanındaki gelişmeler ışığında günümüzde savaş stratejisi oluşturmanın devletleri hiç olmadığı kadar zorladığını söylemek gerekmektedir. Bu zorlu işte devletler, yoğun şekilde istihbarat faaliyetlerine başvurmaktadırlar. İstihbarat faaliyetleri ile; savaş stratejilerinin oluşturulmasında son derece önemli olan öze ve düşmanlara yönelik bilgilerin toplanması, tarafların kapasitelerin belirlenmesi, mevcut ve olası tehditlerin ve tehdit kaynaklarının tespit edilmesi, olası savaşların ve çatışmaların gerçekleşebileceği yer ve zamanla ilgili öngörülerin yapılması, önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gibi görevler yerine getirilmektedir. Bu nedenle de savaşların kazanılmasında, ülke istihbaratının kalitesi belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada öncelikle savaş, strateji ve istihbarat kavramlarının genel hatları çizilecektir. Arkasından da savaşın ve savaş stratejisinin değişen doğası anlatılacak ve bu bağlamda istihbaratın savaş stratejisindeki önemine değinilecektir. Makale, yeni savaş anlayışına uygun stratejisi yapımında istihbaratın nasıl bir rol aldığını ortaya koymaya çalışacaktır. Değişen savaş anlayışında istihbaratın nasıl bir silah haline geldiği ve bu süreçteki strateji yapımında “bilinmezlik” tehdidinin önlenmesinde ilgili faaliyetlerin değerinin ifade edilmesi çalışmanın esasını oluşturmaktadır.
cumhuriyetlerinin olduğu coğrafyalarda yapmıştır. Tüm devletlerin nihai amacının gelişme ve modernleşme yoluyla güçlenme olduğu göz önünde
bulundurulduğunda, enerji-politiğin giderek devletler arası ilişkilerin en önemli ayaklarından birini hatta en önemlisini oluşturduğunu söylemek
doğru olacaktır. Çünkü ülkelerin, gelişmeleri ve artan nüfuslarının ihtiyaçlarına cevap vermeleri için, enerji gereksinimlerinin karşılanmasının güvence altınaalınması gerekmektedir.
Geleneksel ve yeni güvenlik anlayışları nasıl tanımlanabilir?
Yeni güvenlik anlayışını ortaya çıkaran gelişmeler nelerdir?
Yeni güvenlik politikalarının unsurları nelerdir?
Hangi bakış tarzı istihbarat kavramını en doğru şekilde ifade edebilir?
Yeni bir istihbarat anlayışı gelişmekte midir?
Son dönemde ülkelerin istihbarat anlayışı, yöntemleri ve kurumları bazında attıkları adımlar nelerdir?
Yeni güvenlik anlayışı nasıl bir istihbarat yaklaşımı gerektirmektedir?
Türkiye'de bir istihbarat dönüşümü yaşanmakta mıdır?
Ülkemizde istihbaratla ilgili hukuk, anlayış, teknoloji, eşgüdüm alanlarında ne gibi gelişmeler olmaktadır?
Türkiye için yeni bir istihbarat yapılanması gerekli midir?
Yazar bu kitapta; yukarıdaki sorular temelinde güvenlik ve istihbarat alanındaki güncel gelişmelerin analizini yapıyor. Soğuk Savaş'ın bitmesi ve 11 Eylül saldırıları gibi uluslararası alanda taşları yerinden oynatan gelişmelerin, bilgi ve teknoloji devrimlerinin, sayıları giderek artan kuramsal incelemelerin çerçevesinde değişen güvenlik anlayışının hatlarını çiziyor. Yeni güvenlik anlayışı bağlamında hazırlanan güvenlik politikalarının sahip olduğu özelliklere dikkat çekiyor.
Ayrıca kitapta, yenilenen güvenlik anlayışı karşısında istihbaratın küresel düzeyde nasıl bir dönüşüme girdiği irdelenmeye çalışılıyor. Türkiye'nin de uluslararası, bölgesel ve ülkesel gelişmeler kapsamında tecrübe ettiği istihbarat dönüşümü inceleniyor. Dönüşüm bağlamında; yön veren etkenler, gereklilikler, var olan eksik ve sınırlılıklar atılan adımlar ve öneriler dile getiriliyor. Son olarak da ülkemizin mevcut istihbarat yapılanması değerlendiriliyor ve bir istihbarat yapılanması modeli önerisi ortaya konuluyor.
The Cold War, which constitutes one of the basic logics of international relations, when it unexpectedly ended, revealed a signifıcant uncertainty tor all actors of the system. The bipolar intemational system came to an end, and, as the one of the greatest states of the time, the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), was completely dissolved. That disintegration, while creating extremely signifıcant effects on the international system, also led to radical changes in the political life of the regions and countries that the USSR had ruled or controlled before. East Germany, Eastern Europe and the Balkans, the Baltic, the Caucasus and Central Asia were the regions most affected by this process.
As a result of these developments in Central Asia, five separate states (Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan, Turkmenistan and Tajikistan) gained their independence and region's political structure changed radically. Both the · experience gained in the process of independence and the developments in the post-independence process determined the
transition period of these states. When the USSR and the Eastem Block system are considered as a chain, states in Central Asia, which was the last link of this chain, achieved their independence at the last stage of the disintegration process, and they closely observed-all processes and tried to experience the most conflict-free method leading to independence.
In this study, the independence process of the Central Asian states will be examined. When the whole book is considered, it is important to carry out this study in the context of the necessity to retum to the beginning of the process, that is, to independence, in order to make a comprehensive analysis of the foreign policy behavior and strategies of these states. For this purpose, the study has been prepared under three main subheadings. in the fırst subheading, disintegration process of the USSR will be addressed, since the independence of the Central
Asian states is essentially the result of the dissolution of the it and the Eastern Block. The atmosphere of autonomy created by the changing governing approach will be examined as the main element of disintegration. in the second part, after evaluating the cautious and silent independence processes of the Central Asian states, the individual experiences of the five states and their policies in the post-independence process will be discussed.
Georgia and Armenia, holds a special position with its features that will be expressed throughout the study. Gaining independence with the dissolution of the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), Azerbaijan has gone through a really challenging and difficult process in the last thirty years. Within the framework of national, regional and international developments, Azerbaijan has been struggling for its existence, development and dignity in the context of
consolidating its independence, strengthening its national identity, preserving its territorial integrity, revitalizing its economy and integration with the
international community. Under the rule of four presidents and the shadow of
the conflict and war with Armenia, Azerbaijan has reached its current status.
After it had existed as a socialist republic under the umbrella of the USSR for most of the 20th century, Azerbaijan stepped into a different phase in political, military, economic, social and cultural aspects with its independence in the last part of the century. Especially the increasing geopolitical, geostrategic and geoeconomic importance of the Caucasus and the activities of extra-regional powers have constituted a fundamental determining factor on Azerbaijan’s policies. With the transition to the 21st century, Azerbaijan began to seek right ways to adapting to the process and consolidate its identity within the newly formed conjuncture. Energy resources, the West-East conflict in the region, the Russia-Georgia War, problems with Armenia and the victory in 2020 have been the cornerstones of the experience in the process. In addition to all of these, the main policy determinants of Azerbaijan in the past 20 years have been the Soviet heritage etched in memories, state and national identity building efforts, characteristic attitudes of the presidents and internal groups, presence in a strategic geography also called Trans-Caspian, regional dynamics and the policies of the extra-regional actors, relations developed over energy resources and of course the recapturing of its occupied lands.
Henüz tam anlamıyla keşfedilmemiş olsa da Ege Denizi’nin geleneksel ve yenilenebilir enerji potansiyeli uluslararası alandaki enerji ilişkilerinde söz edilir hale gelmiştir. Özellikle Doğu Akdeniz’de keşfedilen petrol ve doğalgaz rezervlerinin ve de bölgede yoğunlaşan enerji ilişkilerinin ardından Ege havzası da gündeme gelmiştir. Ege’nin iki kıyıdaşı olan Türkiye ve Yunanistan’ın deniz üzerindeki bir dizi sorun yüzünden yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle bölgenin enerji yönü masaya yatırılamamaktadır. Bu durum da enerji yönetimi konusunu bir süreçten öte bir sorunsal haline getirmektedir.
Yücel ve İnan’ın ifadesiyle; sadece Türkiye ve Yunanistan kıyıları Ege’nin suları tarafından yıkanan ve bu denizde hayati siyasi, ekonomik, sosyal ve güvenlikle ilgili çıkarlara sahip olan ülkelerdir. Bu durum; her iki devleti hak ve çıkarlarını uyumlaştırmaları ve sağlıklı bir birliktelik çerçevesinde beraber yaşamaları yoluna itmektedir; fakat ilişki sayısız sorunla perdelenmiş durumdadır. Milli devlet kimliklerini birbirlerine karşı verdikleri mücadele sonunda kazanmış ve geçmişteki kayıplar üzerinden yüksek ya da alçak perdeden söylemler geliştiren Türk-Yunan ilişkilerinde Ege önemli bir rekabet ve işbirliği alanı oluşturmaktadır. Sorunlar üzerinden tanımlanan rekabet başlıkları daha geniş bir yer tutsa işbirliği girişimlerinin ve bu kapsamdaki potansiyelinin de mevcut olduğunu belirtmek gerekmektedir. Bu çalışmada öncelikle Ege Denizi hakkında kısa bir bilgilendirme bölümü sunulacak, arkasından da Türkiye ve Yunanistan ilişkileri temelli Ege üzerindeki rekabet alanları ve işbirliği konusu tartışılacaktır.
de doğrudan ve dolaylı etkiler yaratmaktadır. Bu etkiler insanlık
tarihiyle özdeşleşmiş olan “mücadele” anlayışında da köklü değişimler
oluşturmaktadır. Küreselleşmenin dalga dalga yayıldığı bir dönem
içerisinde savaşların meydana gelmesi, yürütülmesi ve sona ermesi gibi
süreçlerin de ciddi bir şekilde farklılaştığını ifade etmek gerekmektedir.
Tanımlı ordular arasında sınırları belirli meydanlarında gerçekleşen
savaşlar bağlamında gelişen geleneksel savaş anlayışı, günün
şartlarında giderek yerini bambaşka boyutları olan yeni bir anlayışa
bırakmaktadır. Yeni savaş anlayışı üzerinde küreselleşmenin olumlu ve
olumsuz çıktılarının oluşturduğu etki önemli bir konuyu
oluşturmaktadır.
Kurulduğu günden beri Türkiye’ye her alanda tehdit yönelten PKK’nın özellikle yaz aylarında ormanlık alanlarda gerçekleştirdiği sabotajlar terörizmin gerçek yüzünü ortaya koyması açısından özel öneme sahiptir. Terör örgütleri amaçlarına ulaşmak ve karşı devletten taviz elde etmek adına hiçbir hedef gözetmeksizin ve faaliyetleri sonucunda neyin ne kadar zarar göreceğini hesaplamaksızın saldırılar gerçekleştirmektedirler. On yıllardır sivil ve askeri hedeflere yönelttiği saldırıların yanı sıra orman yakma eylemleri şüphesiz ki PKK’nın genel stratejisinin bir tamamlayıcısıdır. Bu sabotajlarla çevre bölgelerde yaşayan halk paniğe sevk edilmekte, turizm faaliyetlerine zarar verilmek istenmekte, Türkiye’nin ekonomik kayıplar yaşaması hedeflenmekte ve farklı noktalarda yapılabilecek eylemler için dikkatler farklı yöne çekilmektedir. Bu doğrultuda tam koruma ve kontrolün neredeyse imkânsız olduğu ormanlık alanlar PKK için kolay bir hedef oluşturabilmektedir. Türkiye de 1990’larla beraber yüzleştiği çevre terörizmine yönelik stratejiler geliştirmekte, teknolojik imkanlarla izleme-takip faaliyetleri gerçekleştirmekte ve yerel unsurlarla kurduğu yoğun iletişim kanallarıyla erken uyarı ağı kurmaktadır. Tüm faaliyetlere rağmen çevre terörizmi diğer ülkeler için olduğu gibi Türkiye için de ciddi bir meydan okumayı temsil etmektedir.
Bu çalışmada PKK’nın gerçekleştirdiği ormanlık alan sabotajları, çevre terörizmi çatısı altında ele alınacaktır. PKK’nın uyguladığı bu saldırıların ardındaki motivasyon ve Türkiye’nin terörle mücadelesi kapsamında ormanlık alanlarını koruma adına ortaya koyduğu strateji derinlemesine incelenecektir. Çalışmanın temel amacı PKK veya herhangi bir terör örgütünün geleneksel sivil ve askeri hedef saldırılarının yanı sıra gelecekte ormanlar, tarımsal alanlar ve gıda üretim çiftlikleri gibi hassas noktalara yönelik gerçekleştirilebilecekleri eylemleri için bir ihtimal analizi yapmak ve karşı/ön alıcı önlemlerin neler olabileceğini tartışmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Terörizm, Çevre Terörizmi, PKK, Orman Yangınları, Terörle Mücadele
etmenler nedeniyle güvenlikle ilgili tartışmalarda giderek daha fazla yer bulmaktadır. Yeterli
ve temiz gıdaya erişim daha fazla insan, toplum, ülke ve bölge için ciddi bir sorun haline
gelmektedir. Bu nedenle tarım arazilerinin verimliliğin korunmasından yeterli üretimin
gerçekleştirilmesine, besin değerlerin korunmasından küresel ulaştırma ağlarının sağlıklı
şekilde işlemesine kadar pek çok konu gıda güvenliği kapsamında ele alınmalıdır. Beslenme
sürdürülebilirliğinin ciddi bir güvenlik endişesi olması, yerelden küresele kapsamlı
politikaların ve planlamaların gerekliliğini de beraberinde getirmektedir.
Gıda güvenliğinin karşıt durumunu, yeterli veya temiz gıdaya erişim sıkıntısı, yani özelinde
açlık olarak belirtmek mümkündür. Temiz suya erişim durumuna benzer şekilde her ne kadar
gıdayla ilgili sorunlar bazı bölgelere atfdilse de esasında yakın bir gelecekte tüm dünyayı bir
şekilde etkileyebilecek bir sürecin çoktan başladığını ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Dünya nüfusu sekiz milyara ulaşmış ve artmaya devam etmekte, küresel iklim değişikliği ve
ilgili çevresel sorunlar daha sert şekilde hissedilmekte, tarım arazileri bilinçli olarak farklı
amaçlarla kullanılmakta, kırsal bölgelerde yaşayan ve gıda tedarikinin önemli parçası olan
insanlar kentlere göç etmekte, pandemi sürecine tecrübe edildiği üzere tedarik zincirlerinde
aksamalar olmakta veya ekonomik krizler üretimden geri dönüşüme kadar pek çok aşamada
olumsuz etki oluşturabilmektedir. Bu nedenlerle bugünün ve yakın geleceğin gıda
sorunlarıyla mücadelede ülke ve bölge seviyesinde atılan adımlar değerli olsa da uluslararası
alanda ortak bir anlayışın gelişmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
Bu çalışmada geleneksel yaklaşımın ötesinde gıda güvenliği, insanların yeterli ve temiz
gıdaya erişiminin sürdürülebilir olmasına yönelik tüm aşamaların değerlendirilmesi
temelinde geniş bir bakış açısıyla ele alınacaktır. Gıdanın güvenliğinin sağlanmasının ancak
uluslararası alandaki işbirliği ve ortak anlayışla mümkün olabileceği savunulacaktır. Bu
doğrultuda bugüne kadar yapılanlar ve yapılması gerekenler üzerineden genel bir çerçeve
çizilecek ve küresel güvenlik analizi yapılacaktır. Sonuçta ise gıda güvenliği sorunlarının
uluslararası işbirliği ile çözelememesi durumunda, yakın gelecekte gıdaya ve verimli
arazilere erişimin devletler arasında bir kriz veya çatışma konusu olma ihtimali
tartışılacaktır.
Anahtar kelimeler: Gıda güvenliği, Sürdürülebilirlik, Uluslararası işbirliği, Küresel
güvenlik, Gıdaya erişim.
ciddi bir önemi olan enerjinin üzerindeki tartışmaların odaklandığı temel noktalardan biri, konunun güvenlik boyutudur. Enerji güvenliği genel anlamıyla, sürdürülebilirliğe ve sürekliliğe yönelik tehditlerin ve endişelerin ortadan kaldırıldığı durumu ifade etmektedir. Geleneksel bakışla enerji güvenliği, enerji akışının en makul ve maliyetsiz
çerçevede devam etmesi düşüncesiyle ele alınmıştır. Günümüzde ise enerji arzının ve
fiyat kararlılığının yanı sıra farklı konu alanlarını içerecek şekilde çok boyutlu bir
yapıya ulaşmıştır. Enerji güvenliği kısa, orta ve uzun vadedeki enerji politikaları
kapsamında yatırım istikrarından terör saldırılarına, çevre sorunlarından kaynakların
azalmasına kadar geniş bir çerçeveyi kapsayan bir alan halindedir. Devletlerin enerji
ihracına veya ithalatına bağımlılıkları arttıkça enerji ile ilgili her türlü faaliyetin
güvenliğinin sağlanması ihtiyacı daha üst seviyede hissedilmektedir. Enerji-politiğin
uluslararası politikanın temel başlıklarından biri haline gelmesi ve yenilenebilir enerji
alanındaki gelişmelerle birlikte güvenlik meselesinin yelpazesi genişlemiştir. Enerji
güvenliği; fiyat istikrarı, teknoloji geliştirme hızının devamı, tüketime yönelik talep,
küresel ve bölgesel sorunlar, verimlilik sistemlerinin işleyişi, transfer hatlarının
emniyeti gibi pek çok konuyu da içerecek şekilde karmaşık bir hal almıştır. Enerji
güvenliği bağlamında oluşabilecek tüm tehditlere ve sürekliliği etkileyecek
gelişmelere karşı bir savunma mekanizması oluşturulması gerekmektedir. Devletler
de ulusal enerji güvenliklerini yeni bir yaklaşım çerçevesinde ele almak zorunda
oldukları bir dönem içerisinde bulunmaktadırlar.
Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye’nin enerjiye bağımlılığı oldukça
yüksektir ve enerji harcamaları ithalatının önemli bir kalemini oluşturmaktadır. Bu
nedenle enerji güvenliği, enerji politikası içerisinde geniş bir başlığı ifade etmektedir.
Yenilenebilir enerji yatırımlarının arttırılması, enerji nakil hatlarının siber ve terör
saldırılarına karşı korunması, fiyat istikrarının sağlanması, enerji ticareti içerisinde
bulunulan devletler ve şirketlerle ilgili analizlerin yapılması, enerji akışını sekteye
uğratacak bölgesel ve küresel gelişmelerin takibi, bulunduğu bölgede aleyhine olacak
enerjiyle ilgili girişimlere karşı konulması, herhangi bir kesintiye karşı depolama
faaliyetlerinin hızlandırılması, yerli şirketlerin güçlendirilmesi, enerjinin çeşitli
alanlarıyla ilgili teknolojik yeniliklerin uygulanması, hassas bilgilerin korunması gibi
konular Türkiye’nin enerji güvenliğine bakışının ana hatlarını oluşturmaktadır.
Türkiye ulusal, bölgesel ve küresel gelişmeler ve ihtiyaçları ışığında enerji güvenliği
stratejilerini çok boyutlu, esnek, öngörülü, çözüm odaklı ve kapsamlı oluşturma
arayışındadır.
Bu bildiri ile öncelikle enerji güvenliğinin genel çerçevesi çizilecek, ardından
küresel boyutta enerji güvenliği stratejisindeki değişim ve bu değişimin nedenleri incelenecektir. Türkiye’nin enerji güvenliği stratejisindeki değişim ise çalışmanın
ikinci bölümünü oluşturacaktır. Dünyada enerjiye olan ihtiyacın artışı, bu doğrultuda
giderek önem kazanan enerji politikaları ve politikaların içerisindeki güvenlik
başlığının genişleyen gündemi irdelenmeye çalışılacaktır. Sonuçta ise enerji
güvenliğinin sağlanması için devletlerin ne gibi adımları attıkları ve atmaları gerektiği
tartışılacaktır.
One of the most important debates in the globalization process is on the issue of sovereignty. As it plays a decisive role in many areas with its positive and negative outputs, globalization has serious effects on the state structure, also. Globalization can simply be defined as the process of intensifying all kinds of relationships and increasing interdependence at the global level. Globalization reflects a phenomenon that finds meaning through words such as free movement, intense interaction, integration, transparency of borders, global society and technological development. On the other side of the issue, sovereignty is one of the basic elements that make state a state. Sovereignty is the feature of the state having a single and absolute authorized control mechanism over its country and citizens. Sovereignty is based on the principle that there is no external interference with the state authority within its borders. State sovereignty is experiencing serious difficulties in the period we live and experiences a process in which it is heavily criticized. Globalization is one of the important actors in this process because of the effects that shake the absolute jurisdiction and authority of the states. Such outputs of globalization as the increase of the powers of international organizations, the expansion of the scope of multinational corporations, the cross-border feature of global economic activities, the situation created by international migrants, the discussion on border security because of all kind of free movements, the increasing difficulty of domestic control due to technological developments and especially social media damage state sovereignty directly and indirectly. The future of the states, which gradually lose control over their borders, within the country and on their citizens and find it difficult to resist serious threats like as international terrorism and illegal migration, has also been questioned. In this study, first of all, a conceptual framework will be drawn on globalization and state sovereignty and then the challenge created by the globalization process on the states will be discussed. Finally, a short future projection will be made.
Diğer tüm alanlarda olduğu gibi küreselleşme “savaş” üzerinde de pek çok etki yaratmıştır. Bu kapsamdaki etkiler yeni savaş anlayışının da köklerini oluşturmaktadır. Küreselleşme sürecinin çıktıları olarak görülen bilginin ve teknolojinin yayılması, bilimsel keşiflerin çoğalması, her türden dolaşımın artması, iletişim ve ulaşım imkanlarının gelişmesi, ticaretin başta olduğu karşılıklı bağımlılık ağlarının genişlemesi gibi başlıkların doğrudan savaş sahasında da radikal sonuçlar doğurduğu gözlenmektedir. Tarafların siyasi, ekonomik, askeri ve demografik çıkarları bağlamında gerçekleşen savaş gerçeği değişmese de çatışmaların tarafları, çatışma yöntemleri, muharebe süresi ve sahası, kullanılan strateji, araç ve silahlar geleneksel savaş mantığındakilerden oldukça farklıdır.
Bu çalışmada küreselleşmenin savaş anlayışı üzerindeki etkisi incelenmeye çalışılacaktır. Küreselleşme hem savunma hem de saldırı bağlamında savaşan taraflar açısından olumlu ve olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Küreselleşmenin istihbarat örgütlerinin ulaştığı teknolojik yeterlilik seviyesinden çok uluslu şirketlerin ulaştığı silah ticareti rakamlarına, ilgili alandaki akademik çalışmalardaki artıştan kimlik ve mezhep tartışmaları üzerinden patlak veren iç savaşlara kadar savaşın pek çok alanıyla yakın ilişkisi vardır. Çalışmada öncelikle savaşın değişen doğasına ve yeni savaş anlayışına değinilecektir. Daha sonra da küreselleşme olgusunun meydana getirdiği etkilerin savaş sahası, savaş süresi, savaşan taraflar, savunma sanayi gibi alanlardaki yansıması incelenecektir. Sonuçta ise küreselleşmenin yeni savaş anlayışını hangi açılardan değiştirmeye devam edebileceği yönünde çıkarımlarda bulunulacaktır.
Anahtar Kelimeler: Savaş, Küreselleşme, Yeni Savaş Anlayışı, Uluslararası Politika, Savaşın Doğası