Wikipedia

Alfred Tennyson

poeta angielski

Sir Alfred Tennyson (ur. 6 sierpnia 1809 w Somersby, zm. 6 października 1892 w Aldworth) – największy poeta postromantyzmu wiktoriańskiego, uhonorowany tytułem „poeta laureatus”[1].

Alfred Tennyson
1. baron Tennyson
Ilustracja
Imię i nazwisko

sir Alfred Tennyson

Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1809
Somersby

Data i miejsce śmierci

6 października 1892
Aldworth

Narodowość

Anglik

Dziedzina sztuki

poezja

Epoka

epoka wiktoriańska
parnasizm
modernizm

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Urodził się we wsi hrabstwa Lincolnshire jako syn zubożałego duchownego. Wraz z jedenaściorgiem rodzeństwa[1] od najmłodszych lat cierpiał z powodu pijaństwa ojca i jego niezrównoważenia psychicznego. Już mając kilkanaście lat, pisał poezje z dwoma starszymi braćmi, Charlesem i Frederickiem, i jako 17-latek opublikował z nimi wspólny tomik wierszy[1]. Wszystkie utrzymane były w stylu bajronowskim.

Uczęszczał do szkoły w Louth, a następnie studiował w Trinity College w Cambridge. Tam też przyłączył się do tajnego stowarzyszenia refleksyjno-dyskusyjnego – Cambridge Apostles. Na studiach poznał swojego najlepszego przyjaciela, Arthura Henry’ego Hallama. Znajomość ta silnie oddziałała później na jego twórczość i życie prywatne.

W 1830 opublikował pierwszy wybór wyłącznie własnych poezji – Poems, Chiefly Lyrical. Znalazły się w nim m.in. poematy Claribel i Mariana. Jakkolwiek wiersze zyskały liczne opinie krytyczne i miano zbyt sentymentalnych, przyniosły one młodemu twórcy także pewien rozgłos i zainteresowanie słynnego poety Coleridge’a.

W 1831 zmarł ojciec, George Clayton Tennyson, który wymógł na nim obietnicę opuszczenia college’u, co sprawiło, że Alfred zmuszony został do porzucenia studiów przed uzyskaniem dyplomu[1]. Powrócił do rodzinnej wsi, by przez kolejnych 6 lat pomagać matce w opiece nad licznym rodzeństwem. W tym okresie Hallam zaręczył się z młodszą siostrą Tennysona – Emilią.

W 1833 roku Tennyson wydał kolejny zbiór poezji, zawierający najsłynniejszy poemat – balladę Pani z Shalott[1] (w pierwszej wersji). Wywołał liczne bardzo krytyczne recenzje, co twórcę na dziesięciolecie zniechęciło do pisania. W tym samym roku zmarł na grypę Hallam, co ostatecznie pogrążyło poetę w rozpaczy[1]. Wkrótce też przeprowadził się do Essex, gdzie stracił większość majątku, niefortunnie inwestując w produkcję rzeźb kościelnych.

W 1842 wydał dwa tomy poezji: jeden zawierający wiersze już wcześniej publikowane, drugi z zupełnie nowymi utworami. Tym razem krytycy byli mu przychylni. Szybko zyskał uznanie i sławę. Szczyt kariery osiągnął jednak dopiero w 1850 roku, kiedy to przyznano mu zaszczytną godność „poeta laureatus” (Poet Laureate[1]) – nadwornego poety brytyjskich monarchów. Piastował ją aż do śmierci. Wtedy także powstał In Memoriam A.H. H. – uważana za jeden z najdoskonalszych utworów Tennysona elegia poświęcona zmarłemu Arthurowi Hallamowi. W tym samym roku poeta poślubił też dawną przyjaciółkę z dzieciństwa, Emily Sellwood[1], z którą miał dwóch synów – Hallama i Lionela (Hallam został drugim gubernatorem generalnym Australii).

Alfred Tennyson był obok Roberta Browninga najwybitniejszym twórcą monologów dramatycznych. Jego znane utwory z tego gatunku to Ulisses[2], Oenone i Święty Szymon Słupnik[3]. Będąca admiratorką jego twórczości królowa Wiktoria nadała mu w 1884 roku – jako pierwszemu w historii poecie – tytuł szlachecki[1].

Tennyson kontynuował działalność twórczą niemal do końca życia. W ostatnim jego okresie powstały dramaty: Queen Mary, The Cup, Harold i Becket, nie zaliczane jednak do szczególnie udanych w jego dorobku twórczym. Zmarł 6 października 1892[1]. Pochowany jest w Westminster Abbey.

Najważniejsze utwory

edytuj
  • In Memoriam A.H. H. (1849)
  • The Charge of the Light Brigade (1854)
  • Maud (1855)
  • Tithonus (1859)
  • Enoch Arden (1864)
  • Harold (1876)
  • Crossing the Bar (1889)

Inspiracje

edytuj
  • Odwołania do Tennysona i fragmenty jego utworów nierzadko wykorzystywała w swych powieściach Agatha Christie (m.in. w Zwierciadło pęka w odłamków stos).
  • W grze RPG Mass Effect pewna żołnierka o imieniu Ashley Williams jest zafascynowana twórczością Tennysona. W rozmowach wspomina, że czytała jego dzieła swemu ojcu, kiedy wylatywał na misję i przed snem.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j Alfred, Lord Tennyson, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-06] (ang.).
  2. ↑ Jerzy Pietrkiewicz: Antologia liryki angielskiej 1300–1950, Warszawa 1997, s. 213-215.
  3. ↑ Zobacz: Wiersze Alfreda Tennysona w przekładzie polskim.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alfred_Tennyson&oldid=75233121”