Trzcianne (gmina)

Trzcianne
	gmina wiejska
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	moniecki
TERC	2008072
Wójt	Ewa Piekutowska (2024)
Powierzchnia	331,64 km²
Populacja (30.06.2018); • liczba ludności	; 4333
• gęstość	13,2 os./km²
Nr kierunkowy	85
Tablice rejestracyjne	BMN
	Adres urzędu:ul. Wojska Polskiego 10; 19-104 Trzcianne
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	21
Liczba miejscowości	26
	Położenie na mapie powiatu;
	53°20′33″N 22°41′00″E/53,342500 22,683333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Trzcianne – gmina wiejska w województwie podlaskim, w powiecie monieckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie łomżyńskim, na obrzeżach Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Siedziba gminy to Trzcianne.

Według danych z 30 czerwca 2018^[1] gminę zamieszkiwało 4333 osób.

Historia

I wojna światowa (1915–1919)

Gminę Goniądz z siedzibą w miasteczku Trzciannem utworzono podczas I wojny światowej w powiecie białostockim z części obszaru zniesionej rosyjskiej gminy Przytulanka oraz z części rosyjskiej gminy Krypno^[4].

II Rzeczpospolita (1919–1939)

Po odrodzeniu państwa polskiego gmina należała do powiatu białostockiego w woj. białostockim^[5].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 7.783 osoby, wśród których 6307 było wyznania rzymskokatolickiego, 17 prawosławnego a 1459 mojżeszowego. Jednocześnie 6342 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 2 białoruską, 1438 żydowską i 1 rosyjską. Na terenie gminy 1247 budynków mieszkalnych^[6].

16 października 1933 gminę Trzcianne podzielono na 28 gromady: Bajki Stare, Boguszki, Brzeziny, Budy, Chojnowo, Czekołty, Giełczyn, Gugny, Karczak, Kołodzież, Krynice, Laskowiec, Łazy, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Słomianka, Szafranki, Szorce, Trzcianne, Wiszowate, Zajki, Zalesie, Znoski, Zubole i Zucielec^[7].

PRL (1944–1954)

Po wojnie gmina należała do powietu białostockiego w woj. białostockim^[8].

W dniu 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 28 gromad: Bajki Stare, Boguszki, Brzeziny, Budy, Chojnowo, Czekołty, Giełczyn, Gugny, Karczak, Kołodzież, Krynice, Laskowiec, Łazy, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Słomianka, Szafranki, Szorce, Trzcianne, Wiszowate, Zajki, Zalesie, Znoski, Zubole i Zucielec^[9].

1 lutego 1953 zniesiono gromady Korczak (włączono ją do gromady Trzcianne) i Znoski (włączono ją do gromady Kołodzież)^[10].

1 kwietnia 1954 gmina Trzcianne weszła w skład nowo utworzonego powiatu monieckiego^[11].

Gmina Trzcianne została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[12].

Po 1973 roku

Jednostkę odtworzono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin^[13]. Gmina objęła nieco inny obszar niż przed 1954. Należące dawniej do gminy Trzcianne sołectwa Czekołdy, Kołodzież, Zalesie i Znoski weszły w skład gminy Mońki w powiecie monieckim, a sołectwa Łazy Duże i Słomianka weszły w skład gminy Tykocin w powiecie białostockim. Natomiast w skład gminy Trzcianne weszły: Wilamówka (przed 1954 w gminie Goniądz) i Boguszewo-Kolonie (przed 1954 w gminie Krypno). Łącznie nowa gmina Trzcianne objęła 22 z 28 sołectw sprzed 1954, czyli około 79%^[14].

W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie białostockim.

1 stycznia 2002 część gminy Trzcianne (wieś Szafranki o powierzchni 188,51 ha) włączono do gminy Tykocin w powiecie białostockim^[15].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[16] gmina Trzcianne ma obszar 331,64 km², w tym:

użytki rolne: 43%
użytki leśne: 22%

Gmina stanowi 23,99% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2017^[1]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	4367	100	2145	49,1	2222	50,9
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	13,2		6,5		6,7

Piramida wieku mieszkańców gminy Trzcianne w 2014 roku^[17].

Miejscowości

Sołectwa

Boguszewo, Boguszki, Brzeziny, Chojnowo, Giełczyn, Kołodzieje, Krynica, Laskowiec, Milewo, Mroczki, Niewiarowo, Nowa Wieś, Pisanki, Stare Bajki, Szorce, Trzcianne, Wilamówka, Wyszowate, Zajki, Zubole, Zucielec^[2].

Pozostałe miejscowości

Budy, Dobarz, Gugny, Kleszcze, Korczak, Stójka.

Sąsiednie gminy

Goniądz, Jedwabne, Krypno, Mońki, Radziłów, Tykocin, Wizna, Zawady

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność wiejska według płci i gmin. GUS. [dostęp 2018-12-03]. (pol.).
↑ ^a ^b BIP gminy, sołectwa.
↑ ^a ^b Urząd Statystyczny w Białymstoku.
↑ Jemielity W. (1993). Podziały administracyjne powiatów białostockiego i monieckiego w latach 1919-1990. "Studia Teologiczne", 11, 1993, s. 307-339.
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 16 .
↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49
↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1953, nr 2, poz. 10
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 6, poz. 15
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Uchwała Nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973, Nr 1, Poz. 1).
↑ Dz.U. z 2001 r. nr 116, poz. 1241
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Trzcianne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-12-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS., na podstawie danych GUS.

[autonazwa2-1] Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność wiejska według płci i gmin. GUS. [dostęp 2018-12-03]. (pol.).

[sol-2] BIP gminy, sołectwa.

[us-3] Urząd Statystyczny w Białymstoku.

[jemielity-4] Jemielity W. (1993). Podziały administracyjne powiatów białostockiego i monieckiego w latach 1919-1990. "Studia Teologiczne", 11, 1993, s. 307-339.

[gus-5] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933

[:02-6] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 16 .

[7] Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 49

[8] Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948.

[9] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[10] Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1953, nr 2, poz. 10

[zmiany1954-11] Dz.U. z 1954 r. nr 6, poz. 15

[12] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[13] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[start-1973-BS-14] Uchwała Nr XXI/72/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie białostockim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku z dnia 2 stycznia 1973, Nr 1, Poz. 1).

[15] Dz.U. z 2001 r. nr 116, poz. 1241

[autonazwa3-16] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[17] Gmina Trzcianne w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-12-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS., na podstawie danych GUS.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]