Wikipedia

Autostrady w Niemczech

droga szybkiego ruchu w Niemczech
(Przekierowano z Lista autostrad w Niemczech)

Autostrady federalne w Niemczech (niem. Bundesautobahn, l.mn. – Bundesautobahnen, BAB) – główna sieć dróg (obok dróg federalnych) w Niemczech, są oznaczane literą A wraz z liczbą. Autostrady w Niemczech o numerach nieparzystych biegną zwykle w kierunku południe-północ, zaś te o numerach parzystych mają przebieg wschód-zachód (tak jak w Polsce drogi krajowe). Główne trasy (także o znaczeniu międzynarodowym) mają numery od 1 do 9 (np. A 1). Autostrady o numerach dwucyfrowych mają głównie znaczenie regionalne, a trzycyfrowe – regionalne lub lokalne (np. obwodnice miast). Arterie o oznaczeniach dwucyfrowych lub trzycyfrowych są pogrupowane w ten sposób, że pierwsza cyfra oznaczenia wskazuje przybliżone położenie drogi, np. A 10 – A 19 – okolice Berlina, A 20 – Meklemburgia-Pomorze Przednie, północ kraju, A 241 – okolice Schwerina (również Meklemburgia-Pomorze Przednie).

Autostrady federalne w Niemczech
Bundesautobahnen in Deutschland
ilustracja
Państwo

 Niemcy

Zarządca dróg

Bundesministerium für Verkehr und digitale Infrastruktur

Mapa
Mapa sieci drogowej
Mapa autostrad w Niemczech, stan na wrzesień 2014 roku
Multimedia w Wikimedia Commons

W 2020 roku łączna długość autostrad w Niemczech wynosiła 13 191 km[1].

Na większości autostrad w Niemczech nie ma ograniczeń prędkości, jednak zalecana prędkość wynosi 130 kilometrów na godzinę[2][3]. Wszystkie autostrady są dla samochodów osobowych bezpłatne[3] i mają takie pozostać dla obywateli wspólnoty, co najmniej tak długo jak będą bezpłatne dla obywateli RFN[4].

W wyniku reformy, od 1 stycznia 2021 r., odpowiedzialność za planowanie, budowę, utrzymanie i finansowanie autostrad w Niemczech przejęło Federalne Ministerstwo Infrastruktury (niem. BMVI). W 2018 roku stworzyło w tym celu spółkę „Die Autobahn GmbH des Bundes”[5]

Historia

edytuj
 
Reichsautobahn, 1943
 
Polskie czołgi jadące po niemieckiej autostradzie do Berlina, 1945

Pierwszą autostradą w Niemczech była AVUS, zbudowana w latach 1913–1921, oddana do ruchu 24 września 1921 roku. W 1926 roku rozpoczęto prace nad autostradą znaną jako HaFraBa, mającą połączyć Hamburg z Frankfurtem i Bazyleą. Ze względu na poważne trudności finansowe państwa, projekt nie dokonał znaczących postępów. Inne źródła podają, że pierwszą autostradą[6] niemiecką[potrzebny przypis] była otwarta 6 sierpnia 1932 roku przez Konrada Adenauera, burmistrza Kolonii w latach 1917–1933 oraz przyszłego kanclerza Niemiec, autostrada między Kolonią a Bonn[3][potrzebny przypis][7]. Trasa miała 20 kilometrów długości[3], a dziś jest to autostrada A555. W Republice Weimarskiej powstało zaledwie kilka odcinków autostrad. Większość zaplanowanych tras nie powstała z powodu trudności gospodarczych i braku politycznego wsparcia. W latach 1933–1945 autostrady powstawały jako Reichsautobahn.

Osobny artykuł: Reichsautobahn.

Długość niemieckich autostrad w poszczególnych latach[8][9]:

  • Dawne kraje związkowe
  • Dawne i nowe kraje związkowe

dane z lat 2011–2023 na podstawie źródła[10]

Historia numeracji

edytuj

W czasach podziału Niemiec na Niemcy Zachodnie i Niemiecką Republikę Demokratyczną istniały dwa niezależne od siebie systemy autostradowe.

Po raz pierwszy w Niemczech Zachodnich numerację autostrad wprowadzono w I połowie lat 70.[11][12][13][14] Niektóre arterie do dziś posiadają wprowadzone wtedy numery (np. autostrada A2), inne na przestrzeni lat podlegały zmianom.

W NRD autostrady miały numerację od A1 do A18[15][a], jednakże tylko dla potrzeb administracyjnych przez co nie były umieszczane na oznakowaniu.

Lista autostrad

edytuj

Poniżej została zamieszczona pełna lista autostrad wraz z nazwami lub ich znaczeniem. W nawiasach – odcinki w budowie. Kursywą oznaczono miejscowości docelowe poza granicami Niemiec. Niektóre autostrady składają się z rozdzielnych odcinków. W takim przypadku odcinki są podane w kolejnych liniach.

Nazewnictwo:

  • Dreieck, Autobahndreieck, AD – dosłownie: trójkąt; węzeł drogowy na którym jedna autostrada kończy bieg; połączenie autostrad w formie litery T lub Y
  • Kreuz, Autobahnkreuz, AK – dosłownie: krzyż; skrzyżowanie autostrad (jak litera X)

Autostrady A 1 – A 9

edytuj
 
Autostrady A 1 – A 9
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Feste Fehmarnbeltquerung,
Hansalinie,
Südliche Umgehung Hamburg,
Dortmunder Ring,
Ruhrtangente,
Kölner Ring,
Linksrheinische Autobahn,
Eifelautobahn 		Heiligenhafen – Oldenburg/Holstein – Lübeck – Hamburg – Bremen – Osnabrück – Münster – Hamm – Dortmund – Wuppertal – Leverkusen – Köln – Euskirchen – Blankenheim

Kelberg – Trier – Saarbrücken

748 km istnieje

planowane: granica niemiecko-duńska – Heiligenhafen

planowane: Blankenheim – Kelberg

 
  „Warschauer Allee”,
„Schalkeschleichweg”,
Dortmunder Ring 		AK Oberhausen – Bottrop – Gladbeck – Gelsenkirchen – Dortmund – Hamm – Bielefeld – Herford – Hannover – Braunschweig – Magdeburg – AD Werder (Werder) 473 km istnieje
 
  Hollandlinie,
Rechtsrheinische Autobahn,
Kölner Ring,
Spessartautobahn,
Würzburger Autobahn,
Donautalautobahn 		(Den Haag – Utrecht – Arnhem   –) Elten – Wesel – Oberhausen – Duisburg – Düsseldorf – Solingen – Leverkusen – Köln – Dreieck Dernbach(inne języki) – Wiesbaden – Frankfurt am Main – Aschaffenburg – Würzburg – Autobahnkreuz Fürth/Erlangen(inne języki) – Nürnberg – Regensburg – Deggendorf – Passau – Pocking (–   – Linz – Wien) 769 km istnieje
 
  Hollandlinie,
Kölner Ring,
Oberbergische Straße,
Rothaarautobahn,
Burgwaldautobahn

Erfurter Ring

(Antwerpen – Heerlen   –) Aachen – Köln – Gummersbach – Olpe – Krombach

Kirchheimer Dreieck(inne języki) – Eisenach – Erfurt – Weimar – Jena – Gera – Chemnitz – AD Nossen – Dresden – Bautzen – Görlitz (–   – Wrocław – Katowice – Kraków)

583 km istnieje

dawniej planowano: Krombach – Kirchheimer Dreieck

 
  HaFraBa,
Bergstraßenautobahn,
Rheintalautobahn,
Rechtsrheinische Autobahn 		Hattenbacher Dreieck(inne języki) – Alsfeld – Frankfurt am Main – Darmstadt – Heidelberg – Karlsruhe – Offenburg/Strasburg – Freiburg (Breisgau) – Weil am Rhein (– Basel  ) 440 km istnieje
 
  Neckarlinie,
Kraichgau-Autobahn,
Via Carolina / Straße der Könige 		(Paris – Metz –) Saarbrücken – Kaiserslautern – Mannheim – Heilbronn – AK Feuchtwangen/Crailsheim – Nürnberg – Amberg – Waidhaus (–   – Plzeň – Praha) 484 km istnieje
 
  Skandinavienautobahn,
HaFraBa,
Nord-Süd-Achse,
Rhönautobahn/-linie 		(Frederikshavn – Aalborg – Kolding –) Handewitt – Flensburg – Neumünster – Hamburg – Hannover – Göttingen – Kassel – Hattenbacher Dreieck(inne języki) – Fulda – Würzburg – AK Feuchtwangen/Crailsheim – Ulm – AK Memmingen – Kempten – Füssen (– Reutte – Imst  ) 962 km istnieje
 
  Saar-Autobahn

Südautobahn,
Stuttgarter Autobahn,
Aichelbergauf- / -abstieg,
Albauf- / -abstieg,
Ramersdorfer Autobahn,
Salzburger Autobahn,
Irschenberg

(Luxemburg –) Perl – Saarlouis – Neunkirchen – Pirmasens

Karlsruhe – Stuttgart – Ulm – Augsburg – München – Rosenheim – Bad Reichenhall/Piding (–    – Salzburg – Linz / Villach – Włochy)

505 km istnieje

dawniej planowano: Pirmasens – Karlsruhe

Autostrada przerwana na obszarze Monachium, możliwy objazd przez   lub  

 
  MüLeiBerl,
Berliner Autobahn,
Nürnberger Autobahn 		AD Potsdam(inne języki) (Potsdam) – Dessau – Leipzig – Hof – Bayreuth – Nürnberg – Ingolstadt – München 530 km istnieje
 
Łączna długość 5494 km

Autostrady o numerach dwucyfrowych

edytuj

A 10 – A 19

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Berliner Ring
(Pierścień wokół Berlina) 		AD Kreuz Barnim – AD Spreeau(inne języki) – AK Schönefeld – AD Nuthetal(inne języki) – AD Potsdam(inne języki) – AD Werder – AD Havelland – AD Kreuz Oranienburg – AD Pankow – AD Kreuz Barnim 196 km istnieje
 
  Berlinka AD Kreuz Barnim (Berlin) – Finowfurt(inne języki) – AD Kreuz Uckermark(inne języki) – Penkun (–   – Szczecin) 110 km istnieje
 
  Autobahn der Freiheit
(Autostrada Wolności) 		AD Spreeau(inne języki) (Berlin) – Frankfurt (Oder) (–   – Poznań – Łódź – Warszawa) 58 km istnieje
 
  AK Schönefeld (Berlin) – AD Spreewald(inne języki) – Großräschen – Dresden 151 km istnieje
 
  Autobahnzubringer Schwerin,
Altmarkautobahn / „Kanzlerautobahn”

Mitteldeutsche Schleife

Wismar – AK Wismar – Schwerin – AD Schwerin

Magdeburg – Staßfurt – Halle – Leipzig – AD Nossen

310 km istnieje

w budowie: AD Schwerin – Grabow, Groß Warnow – Karstädt

w budowie: Colbitz – Wolmirstedt

planowane: Grabow – Stendal – Magdeburg

 
  Spreewaldautobahn
(Autostrada Sprewy) 		AD Spreewald – Cottbus – Forst (–   – Wrocław) 64 km istnieje
 
  Leipzig-Lausitz-Achse
(Oś Lipsk – Łużyce) 		Leipzig – Torgau – Elsterwerda – Hoyerswerda – Weißwasser (–   – Wrocław) dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana
  Via Porta Bohemica / Prager Autobahn Dresden – Heidenau – Pirna – Bad Gottleuba(inne języki) (–   – Děčín – Ústí n. L. – Praha) 45 km istnieje
 
  Bautzen – Löbau – Zittau dawniej planowano (pierwotny przebieg), zrealizowano częściowo jako  
  Lausitzautobahn
(Autostrada Łużyc) 		Cottbus – Görlitz – Zittau dawniej planowano, zrealizowano częściowo jako   
  AD Wittstock/Dosse – AK Rostock – Rostock 123 km istnieje
 
Łączna długość 1057 km

A 20 – A 29

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Küstenroute,
Küstenautobahn,
Westliche Elbquerung /Nordwestumfahrung Hamburg,
Ostseeautobahn
(Autostrada Bałtycka) 		Bad Segeberg – Lübeck – AK Wismar – AK Rostock – Grimmen – Greifswald – Neubrandenburg – AD Kreuz Uckermark(inne języki) 345 km istnieje

planowane: Westerstede – Jaderberg – Wesertunnel – Bremervörde – Drochtersen Horst (Holstein) – Bad Bramstedt – Bad Segeberg

 
  Östliche Elbquerung,
Ostumfahrung Hamburg 		(Kiel) – Wankendorf – Bargteheide – (Geesthacht – Handorf) 52 km istnieje

planowane: Kiel – Nettelsee

w budowie: Nettelsee – Wankendorf

planowane: Bargteheide – Geesthacht – AD Handorf

dawniej planowano: AD Handorf – AD Egestorf

 
  Küstenautobahn Westerstede – Jaderberg – Wesertunnel – Bremervörde – Stade dawniej planowano;
docelowo jako część autostrady  
  Westküstenautobahn Heide (Holsztyn) – Itzehoe – Pinneberg – Hamburg 91 km istnieje

w budowie: Itzehoe

 
  Hamburg – AD Schwerin – AD Wittstock – AD Havelland (Berlin) 237 km istnieje
 
  Osttangente,
Sengelmannstraße,
Marschenlinie,
Wendlandautobahn 		Hamburg – Geesthacht 18 km istnieje

planowane: Geesthacht –  

 
  Altes-Land-Autobahn,
Hafenquerspange 		Stade – Horneburg 11 km istnieje

planowane: Drochtersen – Stade

w budowie: Horneburg – Neu Wulmstorf

planowane: Neu Wulmstorf – Hamburg

  Schellfischlinie,
Blocklandlinie / -autobahn 		Cuxhaven – Bremerhaven – Bremen – Walsrode 162 km istnieje
 
  Küstenautobahn,
Nordautobahn / „Ostfriesenhighway” 		Leer (Ostfriesland) – Westerstede – Oldenburg – Stuhr (– Bremen) 96 km istnieje
 
  Jadelinie Wilhelmshaven – Oldenburg – AD Ahlhorner Heide 94 km istnieje
 
Łączna długość 1106 km

A 30 – A 39

edytuj
Numer Nazwa Przebieg Długość Status Mapa
  Nordumgehung Bad Oeynhausen (  Hengelo –) Rheine – Ibbenbüren – Osnabrück – Bad Oeynhausen –   139 km istnieje  
  Emslandautobahn / -linie / „(Ost-)Friesenspieß”,
Küstenautobahn 		Emden – Leer – Lingen – Schüttorf – Gronau – Gladbeck – Bottrop 240 km istnieje
 
  Nienburg – Schwarmstedt – Celle – Gifhorn – Wolfsburg – Magdeburg dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana  
  Ostwestfalenmagistrale,
Teutoburger-Wald-Autobahn / Teutolinie

Senne-Autobahn

Osnabrück – Borgholzhausen

Bielefeld – Paderborn – AK Wünnenberg-Haaren

94 km istnieje

planowane: AD Wallenhorst – Osnabrück-Schinkel

w budowie: Borgholzhausen – Bielefeld

 
  Schöninghsdorf – Meppen – Haselünne – Löningen – Cloppenburg – Emstek –   dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg      
  Nienburg – Hanower – Hameln – Lemgo – Lage – Bielefeld –   dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg       		 
  Nordharzautobahn Braunschweig – Goslar – Wernigerode – Bernburg (Saale) 120 km istnieje  
  Hameln – Alfeld – Goslar dawniej planowano;
obecnie w okolicy Goslar stanowi część drogi   		 
  Moorautobahn,
Messeschnellweg

Messestutzen

Burgdorf – Hannover-Misburg

Hannover Messe – AD Hannover-Süd

14 km istnieje  
  Südharzautobahn[17],
Südumgehung Leipzig[17],
Mitteldeutsche Schleife[17] 		AD Drammetal – Nordhausen – Sangerhausen – Halle – Leipzig – AD Parthenaue 219 km istnieje
 
  Masch(e)ner Autobahn[18],
Nordlandautobahn[18]

Südtangente Braunschweig[18]

Hamburg/Maschener Kreuz – Lüneburg

Wolfsburg – Braunschweig – AD Salzgitter

99 km istnieje

planowane: Lüneburg – Wolfsburg

istnieje

 
Łączna długość 925 km

A 40 – A 49

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  • Ruhrschnellweg / „Ruhrschleichweg”
• Rheinlanddamm
• Westfalendamm[19] 		(Antwerpen – Venlo   –) Moers – Duisburg – Mülheim an der Ruhr – Essen – Bochum – Dortmund –   95 km istnieje

planowane: Dortmund – AK Dortmund/Unna

 
  Lipperandstraße / Lippeschnellweg[20] Kamp-Lintfort – Dinslaken – Marl – Lünnen – Hamm – Beckum dawniej planowano  
  Nord-Süd-Autobahn Gelsenkirchen[21] Dorsten – Gelsenkirchen – Essen – Sprockhövel dawniej planowano  
  • Südumgehung Kamp-Lintfort
• Emscherschnellweg[22] 		Kamp-Lintfort   – Duisburg – Oberhausen – Bottrop – Gelsenkirchen – Herne – Castrop-Rauxel – Dortmund 58 km istnieje
 
  Münster – Marl – Recklinghausen – Herne – Bochum – Witten – Wuppertal 93 km istnieje
 
  • Belgienlinie
• DüBoDo
• Nordumgehung Velbert[23]

• Ruhrschnellweg / „Ruhrschleichweg”
• Hellweglinie[23]

  Belgia (Liège – Eupen) – Aachen – Jackerath

AD Holz – Mönchengladbach-Odenkirchen

Mönchengladbach-Ost – Willich – Düsseldorf – Ratingen

Heiligenhaus – Velbert – Essen-Heisingen

Bochum – Witten

Dortmund – Unna – Werl – Soest – Kassel

Hessisch Lichtenau

275 km istnieje

w budowie: Ratingen – Heiligenhaus

w budowie i planowane: Kassel – Eisenach

 
  • Dortmunder Ring
• Sauerlandautobahn / -linie
• Siegerlandautobahn
• Wetteraulinie
• Odenwaldautobahn
• Neckar-Alb-Autobahn (NAAB) / Odenwald-Neckar-Alb-Autobahn (ONAA)
• Großer Nordostring Stuttgart (GrNORSt) /  Nordosttangente Stuttgart[24] 		Dortmund – Siegen – Gießen – Hanau – Aschaffenburg 257 km istnieje
 
  • Südlicher Zubringer
• Wupperschnellweg[25]

• Saarlandstraße
• Hochsauerlandlinie
• Ruhrtalautobahn[25]

Heinsberg – Grevenbroich – Neuss – Düsseldorf – Hilden – Wuppertal

Hagen – Iserlohn – Hemer

Arnsberg – Bestwig (– Brilon)

143 km istnieje

planowane: Hemer – Menden – Neheim

w budowie: Bestwig – Nuttlar

 
  • Werretalautobahn
• Ostwestfalendamm (OWD)[26] 		Kirchlengern – Bielefeld – Rheda-Wiedenbrück – Lippstadt – Erwitte dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg       		 
  • Eifelautobahn
• Westerwaldautobahn[27] 		AD Vulkaneifel – Koblenz – AD Dernbach 78 km istnieje
 
  HaFraBa (Hamburg-Frankfurt-Basel)[28] Koblenz – Westerburg – Wetzlar – Gießen – Bad Hersfeld dawniej planowano  
  • Lohfeldener Rüssel / Rüsselschwenk
• Südtangente Kassel[29] 		Kassel – Neuental 45 km istnieje

w budowie: Neuental – Schwalmstadt

planowane: Schwalmstadt – Homberg (Ohm)

 
Łączna długość 1044 km

A 50 – A 59

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Kölner Ring, Oberbergische Straße Aachen – Olpe dawniej planowano, obecnie istnieje jako część  
  Südtangente Rheinhausen, Europaring Duisburg – Krefeld – Viersen – Hückelhoven – Aachen dawniej planowano,
częściowo zbudowano jako  
  Nördlicher Zubringer (Roermond   –) Mönchengladbach – Düsseldorf – Essen

Gelsenkirchen – Marl

97 km istnieje

planowane: Essen – Gelsenkirchen

 
  Belgienlinie   Belgia – Aachen – Düsseldorf dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako  
  Viehbachtalstraße, Stadtautobahn Solingen (Heerlen –) Jülich – Solingen – Lüdenscheid – Werdohl dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako  ,   oraz L 141
  Goch – Geldern – Kempen – Krefeld – Tönisvorst – Grevenbroich – Frechen – Hürth dawniej planowano
  Ennertaufstieg Selfkant – Jülich – Düren – Euskirchen – Bonn – Waldbröl –   dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako   oraz  
  Niederrheinautobahn / Trans-Niederrhein-Magistrale, Linksrheinische Autobahn, Neusser Ring, Kölner Stadtautobahn (Nijmegen   –) Goch – Moers – Krefeld – Kaarst – Neuss – Köln 119 km istnieje
 
  Nord-Süd-Straße, Osttangente Düsseldorf, Flughafenautobahn Dinslaken – Duisburg

Düsseldorf – Langenfeld – Leverkusen

Köln – Troisdorf – Bonn

69 km istnieje
 
Łączna długość 285 km

A 60 – A 69

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Schneifelautobahn, Eifelautobahn, Hunsrückautobahn (?)

Mainzer Ring

(Sankt Vith –) Winterspelt – Bitburg – Wittlich

Bingen – Mainz – Rüsselsheim

113 km istnieje  
  Linksrheinische Autobahn (Venlo   –) Viersen – Mönchengladbach – Bergheim – Swisttal – Meckenheim – Bad Neuenahr-Ahrweiler – Koblenz – Bingen – Worms – Ludwigshafen – Hockenheim 320 km istnieje  
  Nonnweiler – Landstuhl – Pirmasens 79 km istnieje  
  Mainz – Kaiserslautern 70 km istnieje  
  Meulenwaldautobahn Trier – Grenzübergang Mesenich (–  ) 14 km istnieje

planowane: Trier – Dreieck Trier

  Pfälzer Autobahn, Bienwaldautobahn Ludwigshafen – Neustadt – Landau – Kandel – Wörth am Rhein – Karlsruhe (– Lauterburg – Strasburg) 59 km istnieje

planowane: Wörther Kreuz – Lauterburg

 
  Rheingau-Höhenstraße, Rhein-Main-Schnellweg

Kinzigtalautobahn, Rhönquerung

Eltville – Wiesbaden – Frankfurt-Höchst – Nordwestkreuz Frankfurt – Frankfurt-Miquelallee(inne języki)

Frankfurt-Enkheim – Hanau – Fulda

121 km istnieje

planowane: Frankfurt-Miquelallee – Frankfurt-Enkheim

 
  Rechtsrheinische Autobahn Rüsselsheim – Darmstadt – Viernheim 58 km istnieje  
  Bienwaldautobahn Schifferstadt   – Germersheim – Wörth am Rhein   – Lauterburg (F) dawniej planowano;
obecnie jako część drogi  
Łączna długość 834 km

A 70 – A 79

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Maintalautobahn
Fichtelgebirgsautobahn 		Schweinfurt – Bamberg – Bayreuth 120 km istnieje
 
  Erfurter Ring,
Nordtangente Erfurt,
Westumfahrung Erfurt,
Thüringer-Wald-Autobahn 		Sangerhausen – Sömmerda – Erfurt – Arnstadt – Ilmenau – Suhl – Meiningen – Schweinfurt – AD Werntal 208 km istnieje

w budowie: Etzleben – Sömmerda

 
  Vogtlandautobahn AD Bayerisches Vogtland – Hof – Plauen – Zwickau – Chemnitz – Borna 153 km istnieje

w budowie: Borna – Rötha

w budowie: Rötha – Leipzig

 
  Thüringer-Wald-Autobahn,
Frankenschnellweg 		AD Suhl – Schleusingen – Eisfeld – Coburg – Lichtenfels – Bad Staffelstein – Bamberg – Erlangen – Fürth – Nürnberg – Feucht – AD Nürnberg/Feucht 170 km istnieje
 
  Erzgebirgsautobahn,
Neefestraße,
Südring 		Chemnitz – Zschopau – granica z Czechami (– Chomutov) dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg    
  Westumgehung Nürnberg Baiersdorf – Nürnberg – Weinsfeld dawniej planowano
  Frankenschnellweg Nürnberg – Roth – Weißenburg i. Bay. – Treuchtlingen – Donauwörth dawniej planowano;
obecnie stanowi część drogi  
Łączna długość 651 km

A 80 – A 89

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Nordumgehung Bruchsal,
Filstalautobahn,
Uferstraße 		Germersheim – Bruchsal – Stuttgart – Esslingen – Ulm – Senden dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg      ;
droga B28 na odcinku Ulm – Hittistetten oznakowana jest jak autostrada (Autobahnähnliche Straße)
  Westumgehung Würzburg,
Neckarlinie,
Bodenseeautobahn / Spätzle-Highway,
Gipsstrecke 		Würzburg (AD Würzburg-West) – Heilbronn (AK Weinsberg) – Ludwigsburg – Leonberg – Stuttgart – Böblingen – Villingen-Schwenningen – AK Hegau – Singen – B34 (4 Szafuza – Zurych) 276 km istnieje
 
  Südautobahn,
Wildparkstraße 		Karlsruhe – Pforzheim – Ditzingen – Stuttgart obecnie stanowi część  
  Lauffen am Neckar – Stuttgart – Tübingen – Villingen-Schwenningen – Hüfingen dawniej planowano;
obecnie stanowi część drogi  
  Haguenau – Freudenstadt – Tübingen – Reutlingen – Kirchheim unter Teck dawniej planowano;
obecnie stanowi część drogi  
  Filderauffahrt,
Filderspange Ost 		Schwäbisch Hall – Backnang – Stuttgart – Metzingen – Riedlingen – Ravensburg dawniej planowano;
obecnie stanowi część drogi  
  Schwarzwaldautobahn Breisach – Freiburg im Breisgau – Titisee – Donaueschingen – Tuttlingen – Riedlingen – Ulm – Langenau dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg      
  Kleiner Nordostring Stuttgart (KlNORSt),
Remstalautobahn 		Stuttgart/Zuffenhausen Nord – Kornwestheim – Fellbach – Waiblingen – Schorndorf – Lorch – Schwäbisch Gmünd – Aalen (–  ) dawniej planowano;
obecnie stanowi odcinek drogi  
  Memmingen – Biberach – Ertingen   dawniej planowano;
obecnie stanowi część drogi  
  Ulm – Laupheim – Biberach an der Riß – Bad Waldsee – Weingarten (Württemberg) – Ravensburg – Friedrichshafen w budowie i planowana jako  ;
dawniej planowano podniesienie kategorii drogi do autostrady
Łączna długość 276 km

A 90 – A 99

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Paartalautobahn, Regensburger Autobahn, Ostbayernautobahn Saalhaupt – Mainburg – Holledau – Pfaffenhofen – Aichach – Dasing – Augsburg dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg    
  Reichsstädtelinie/ -autobahn,
Donau-Ries-Autobahn,
Westtangente Augsburg,
Lechfeldautobahn 		Feuchtwangen – Donauwörth – Augsburg – Landsberg am Lech – Füssen dawniej planowano;
obecnie stanowi część dróg      
  Isarlinie, Deggendorfer Autobahn, Bayerischer-Wald-Autobahn, Flughafenzubringer München, Landshuter Autobahn AD München-Feldmoching – AK Neufahrn – Landshut – Deggendorf 134 km istnieje
 
  Ostbayernautobahn

Inntalautobahn

AD Hochfranken – Hof – Weiden – AK Oberpfälzer Wald – Ratyzbona – AD Holledau

Rosenheim/AD Inntal – Kufstein (–   – Innsbruck – Brenner)

268 km istnieje

dawniej planowano: Ratyzbona – Rosenheim (zastąpiona przez  )

 
  Passauer Autobahn,
Töginger Straße 		München – Burghausen

Malching – Kirchham

109 km istnieje

w budowie: Kirchham – AK Pocking

planowane: Burghausen – Malching

 
  Garmischer Autobahn,
Olympiastraße 		München – Garmisch-Partenkirchen 69 km istnieje
 
  Lindauer Autobahn / Bodenseeautobahn / Allgäuautobahn,
Ammerseestraße 		Lindau – Wangen – AK Memmingen – Buchloe – Landsberg – München 173 km istnieje
 
  Hochrheinautobahn,
Bodenseeautobahn,
Voralpenautobahn 		Weil am Rhein – Lörrach – AD Hochrhein

Murg – Hauenstein

Waldshut-Tiengen – Lauchringen

Singen (Hohentwiel) – Stockach

45 km istnieje

w budowie i planowane: AD Hochrhein – Rheinfelden – Bad Säckingen – Waldshut-Tiengen

dawniej planowano: Lauchringen – Jestetten – Schaffhausen – Singen (Hohentwiel)

 
  Umfahrung München AD München-Süd-West – AK München-West – AD München-Allach – AD München-Feldmoching – AK München-Nord – AK München-Ost – AK München-Süd 54 km istnieje
 
  Eschenrieder Spange AD München-Allach – AD München-Eschenried 4 km istnieje
Łączna długość 817 km

Autostrady o numerach trzycyfrowych

edytuj
 
Autostrady A 10-A 999

A 100 – A 199

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status
  Stadtring Berlin Seestraße – AD Charlottenburg(inne języki) – AD Funkturm(inne języki) – AK Schöneberg – AD Neukölln(inne języki) (– Landsberger Allee) 21 km istnieje

w budowie: AD Neukölln – Am Treptower Park

planowane: Am Treptower Park – Landsberger Allee

  Osttangente,
Abzweig Neukölln 		AK Tempelhof – Gradestraße 1 km od 2006 r. jako łącznica autostrady   na węźle Gradestraße
  Westtangente Süd,
Abzweig Schöneberg 		Sachsendamm – AK Schöneberg – Wolfensteindamm/Schloßstraße 4 km istnieje
  Abzweig Steglitz / Autobahnzubringer Schmargendorf Konstanzer Straße – AK Wilmersdorf(inne języki) – Schildhornstraße 3 km od 2006 r. jako odgałęzienie autostrady  
  Westtangente Nord AK Reinickendorf – Kurt-Schumacher-Platz 1 km od 2006 r. jako odgałęzienie autostrady  
  Südtangente Berlin-Schöneberg – Berlin-Kreuzberg – Treptow-Köpenick dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana
  Nordtangente Berlin-Tiergarten – Berlin-Mitte – Berlin-Friedrichshain dawniej planowano, nigdy nie została zbudowana
  Autobahnzubringer Hamburg AD Kreuz Oranienburg – AD Charlottenburg(inne języki) 23 km istnieje
  Teltowkanal-Autobahn / Zubringer Dresden AD Neukölln(inne języki) – AK Schönefeld 19 km istnieje
  Autobahnzubringer Prenzlau / Abzweig Berlin-Pankow AD Pankow – Prenzlauer Promenade 8 km czynna dla ruchu
  Autobahnzubringer Magdeburg / Leipzig,
AVUS 		AD Funkturm(inne języki) – Potsdam – AD Nuthetal(inne języki) 28 km istnieje
  Zubringer Dresden AD Treptow(inne języki) – AD Waltersdorf 5 km istnieje, dawniej oznakowana jako  
  Südtangente Leipzig AD Halle-Süd – Halle (Südumfahrung) – Leipzig (Südumfahrung) – AD Parthenaue planowano jako część  
  Westumfahrung Halle,
Mitteldeutsche Schleife 		Halle-Neustadt – AD Halle-Süd 9 km istnieje

planowane: (AD Halle-Nord) – Halle-Neustadt

Łączna długość 122 km

A 200 – A 299

edytuj
Numer Nazwa Przebieg Długość Status Mapa
  Grimmen – Stralsund – Rügen dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi    
  Westumfahrung Flensburg (Zachodnia Obwodnica Flensburga) dawniej planowano; obecnie stanowi północny odcinek drogi  
  Kieler Westküstenstraße Rendsburg – Kiel 27 km czynna dla ruchu  
  Część magistrali Hamburg-Kiel Kiel – AD Bordesholm 21 km czynna dla ruchu  
  Abzweig Lübeck AD Bad Schwartau – Lübeck-Siems 5 km czynna dla ruchu
  Lübeck-Zentrum – Lübeck-Travemünde dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi  
  (Wismar –) Schwerin 32 km dawniej A241, od 2006 r. część  
  Masch(e)ner Autobahn Maschener Kreuz – Lüneburg 28 km dawniej A250, od 3 listopada 2010 część    
  Hafenquerspange Hamburg-Georgswerder (– Waltershof) 2 km 6 października 2019 roku przeklasfyfikowana na  [30]
  Umgehung Harburg (Obwodnica Harburga) Hamburg-Harburg 4 km 6 października 2019 roku przeklasyfikowana na  [30]
  Abzweig Veddel Hamburg – Veddel 2 km czynna dla ruchu
  Eckverbindung Hamburg-Harburg Hamburg – Buchholz in der Nordheide 10 km czynna dla ruchu
  Schwarzenbek – Lüneburg planowano jako część  
  Anbindung Bremen-Nord Bremen 12 km czynna dla ruchu
  Bunde 4 km czynna dla ruchu
  Eckverbindung Bremen Bremen 7 km czynna dla ruchu
  Delmenhorst – Bremen dawniej planowano; obecnie część drogi  
  Wilhelmshaven – Wittmund dawniej planowano; obecnie stanowi część drogi  
  Stadtautobahn Oldenburg (Oldenburska Autostrada Miejska) AK Oldenburg-Nord – AD Oldenburg-West 9 km czynna dla ruchu
Łączna długość 103 km

A 300 – A 399

edytuj
Numer Nazwa Przebieg Długość Status Mapa
  (Enschede   –) Gronau – Münster dawniej planowano; obecnie istnieje jako część    
  Nordumgehung Bad Oeynhausen Dehme – AK Bad Oeynhausen dawniej planowano; obecnie istnieje jako część    
  Eckverbindung Hannover / Westtangente Hannover[31] AD Hannover-Nord – AD Hannover-West 17 km istnieje  
  • Zubringer Bad Harzburg
• Harz-Highway 		AD Vienenburg – AD Bad Harzburg(inne języki) 4 km istnieje  
  • Messeschnellweg
• Messestutzen 		Hannover-Messegelände – AD Hannover-Süd(inne języki) obecnie stanowi część    
  Zubringer Göttingen / Nordumgehung Göttingen[32] Göttingen-Nord – Göttingen-Weende w 2003 roku zdegradowana do  [32]  
  Westtangente Braunschweig[33] Braunschweig-Wenden – AD Braunschweig-Südwest(inne języki) 12 km istnieje  
  Nordtangente Braunschweig[34] Watenbüttel – Siegfriedviertel 4 km istnieje  
  Harz-Highway[35] Braunschweig – Wolfenbüttel – Goslar obecnie stanowi część  [35]  
Łączna długość 37 km

A 400 – A 499

edytuj
Numer Nazwa Przebieg Długość Status
  Ruhrschnellweg Duisburg – Mülheim an der Ruhr – Essen – Bochum – Dortmund –   od stycznia 1977 do kwietnia 1992 jako A430, następnie jako wschodni odcinek  
  (Herne –)   –   dawniej planowano; nigdy nie została zbudowana
  Querspange Unna (Iserlohn) – Unna-Süd – AK Unna-Ost – Unna była autostrada, obecnie fragment   oraz L 679
  (Hamm –)   – Werl – Arnsberg-Neheim (– AD AR-Neheim) 14 km czynna dla ruchu
  Autobahndreieck Bochum-West   – Bochum-Laer   10 km w budowie
  (Remscheid –)   – Gummersbach – Bergneustadt – Waldbröl –   dawniej planowano, częściowo zbudowana jako  
  Wetzlar-Północ – Aßlar – Wetzlar-Blasbach

Wettenberg – Gießener Nordkreuz(inne języki) (Gießener Ring) – Reiskirchener Dreieck

19 km czynna dla ruchu

w planach: Wetzlar-Blasbach – Wettenberg

  Osttangente Gießen (Wschodnia Obwodnica Gießen) Gießener Nordkreuz – Linden – Gießener Südkreuz – Langgöns 20 km czynna dla ruchu
Łączna długość 53 km

A 500 – A 599

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Abzweig Oberhausen / Zubringer Oberhausen AK Oberhausen – Oberhausen-Eisenheim 5 km istnieje
  AD Breitscheid – AK Duisburg-Süd 7 km istnieje

w budowie: AK Duisburg-Süd – Duisburg-Huckingen

planowane: Duisburg-Huckingen – AK Krefeld-Zentrum

  Brühler Autobahn,
„Phantasialand-Autobahn” / -highway” 		AK Bliesheim – Brühl zaplanowano jako  
  Sonnborner Kreuz – Wuppertal-Dornap – Velbert 13 km istnieje
  Grevenbroicher Abzweig / Zubringer Grevenbroich Jüchen – Grevenbroich 7 km istnieje
  Monheim – Langenfeld 6 km istnieje
  Aachener Zubringer / Abzweig Aachen Aachen-Europaplatz – AK Aachen 5 km istnieje
  Aachen – Bad Münstereifel dawniej planowano
  Köln-Roggendorf/Thenhoven – Köln-Niehl dawniej planowano; częściowo istnieje jako miejska droga
  Brühler Autobahn,
„Phantasialand-Autobahn” / -highway” 		AK Bliesheim – Brühl 13 km istnieje
 
  Kölner Stadtautobahn,
Köln-Bonner Autobahn,
„Diplomatenrennbahn” 		Köln – Bonn 20 km istnieje
 
  Frechen – Rodenkirchen dawniej planowano
  Abzweig Köln-Deutz / Eckverbindung Köln,
Östliche Zubringerstraße 		Köln-Deutz – AK Köln-Gremberg – AD Köln-Porz 7 km istnieje
 
  Südliche Umgehung Siegburg Sankt Augustin – Siegburg – Hennef 13 km istnieje
 
  Südumfahrung Bonn / Abzweig Bonn-Süd,
Ennertaufstieg 		Bonn-Friesdorf – AK Bonn-Ost 4 km istnieje
 
  Bonner Stadtautobahn Dreieck Bonn-Nordost – Meckenheim 27 km istnieje
 
  Abzweig Sinzig Ehlingen – AD Sinzig 3 km istnieje
  Abzweig Bad Neuenahr–Ahrweiler Grafschaft – Bad Neuenahr 3 km istnieje
  Aachener Zubringer / Abzweig Aachen Aachen-Europaplatz – AK Aachen zaplanowano jako  
Łączna długość 133 km

A 600 – A 699

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Trierer Zubringer / Abzweig Trier / Moseltalautobahn[36] Trier – AD Moseltal 10 km istnieje  
    Idar-Oberstein – Bad Kreuznach dawniej planowano; częściowo istnieje jako    
  • Saarautobahn
• Stadtautobahn Saarbrücken[37] 		Saarlouis – Saarbrücken 32 km istnieje  
    Saarlouis – Überherrn dawniej planowano; istnieje jako    
  Grühlingsstraße[38] Friedrichsthal – Saarbrücken 10 km istnieje  
  Mainzer Ring[39] Wiesbaden-Dotzheim – AD Mainz(inne języki) 8 km istnieje  
  Taunusautobahn[40] Frankfurt-Höchst – Königstein im Taunus dawniej planowano; częściowo istnieje jako    
  Wiesbadener Straße Eschborner Dreieck(inne języki) – Messe Frankfurt 5 km istnieje  
    Bad Dürkheim – Ludwigshafen am Rhein 14 km istnieje  
  • Abzweig Wörth
• Nordtangente Karlsruhe[41] 		Kandel – Wörth am Rhein dawniej planowano; częściowo istnieje jako   i    
    Ludwigshafen am Rhein – Spira dawniej planowano; istnieje jako   i    
    Wörth am Rhein – Malsch dawniej planowano  
  Ost-West-Spange[42] Ludwigshafen am Rhein – Spira dawniej planowano; częściowo istnieje jako  ,   i    
    Mannheim – Heidelberg 12 km istnieje  
    Weinheim – Viernheim 7 km istnieje  
  • Osttangente Frankfurt[43]
• Taunusschnellweg 		Oberursel – Frankfurt am Main – Offenbach am Main – Egelsbach 37 km istnieje  
  • Ostring Mainz / Südmainschnellweg[44]
• Mainzer Ring 		Wiesbaden – Mainspitz-Dreieck(inne języki) 12 km istnieje  
  Querspange / Zubringer Darmstadt[45]
• Mainzer Ring 		Griesheim – Darmstadt 2 km istnieje  
    Darmstadt – Dieburg zdegradowana do    
  Rodgauautobahn[46] Dieburg – Hanau zdegradowana do    
  Langes Handtuch[47] Stockstadt am Main – Obernburg am Main dawniej planowano; istnieje jako    
Łączna długość 149 km

A 700 – A 799

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Stadtring Süd[48] Estenfeld – Würzburg-Heidingsfeld dawniej planowano; obecnie istnieje jako    
  AD Bayerisches Vogtland(inne języki) – AD Hochfranken(inne języki) istnieje jako część    
    Estenfeld – Würzburg-Heidingsfeld dawniej planowano; częściowo istnieje jako    
    Nürnberg – Schwabach dawniej planowano; częściowo istnieje jako droga powiatowa N4  
  Südwesttangente Nürnberg[49] Nürnberg – Diespeck dawniej planowano; częściowo istnieje jako    
    Erlangen – Nürnberg dawniej planowano; częściowo istnieje jako    

A 800 – A 899

edytuj
A 831
Stuttgart-Vaihingen – Kreuz Stuttgart(inne języki)
A 833
Obwodnica Böblingen/Sindelfingen, obecnie jako droga krajowa B 464
A 861
Karsau – Rheinfelden (Baden)
A 862
Neuenburg am Rhein – Belfort (łącznik z autostradą A36 we Francji, obecnie jako część A 5)
A 864
Donaueschingen – Bad Dürrheim

A 900 – A 999

edytuj
Numer Nazwy Przebieg Długość Status Mapa
  Effnerstraße AD Flughafen Franz-Josef-Strauß – Ismaning – München dawniej planowano
  Flughafenzubringer AD Flughafen Franz-Josef-Strauß – AD München-Feldmoching dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako  
  Mühldorf – Simbach częściowo zbudowano jako   / na etapie planowania
  München – Ebersberg – Wasserburg am Inn dawniej planowano
  Abzweig Starnberg AD Starnberg – Percha 5 km istnieje
  Abzweig Waltenhofen / Südumfahrung Kempten Waltenhofen – AD Allgäu 5 km istnieje; pierwotnie jako część  
  Kempten – Oberstdorf dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako  
  Fröttmaning – Schwabing istnieje jako część  
  AD München-Feldmoching – Olympiapark dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako  
  Töginger Straße München-Steinhausen – AK München-Ost istnieje jako część  
  Ständlerstraße Perlach – Putzbrunn dawniej planowano;
częściowo zbudowano jako droga lokalna
  Ramersdorfer Autobahn München-Ramersdorf – AK München-Süd istnieje jako część  
  Südzubringer München / Giesinger Autobahn München-Giesing – Sauerlach – AK München-Süd 11 km istnieje
  Olympiastraße München-Sendling – Forstenrieder Park istnieje jako część  
  Ammerseestraße AD München-Südwest – München-Sendling istnieje jako część  
  AK München-West – München-Obermenzing istnieje jako część  
  München (Mittlerer Ring) dawniej planowano;
istnieje jako  
Łączna długość 21 km

Zobacz też

edytuj

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Planowano także budowę autostrad A19 i A20, jednak nigdy one nie powstały[16].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ BMVI – Infrastruktur [online], bmvi.de [dostęp 2021-01-10].
  2. ↑ Verordnung über eine allgemeine Richtgeschwindigkeit auf Autobahnen und ähnlichen Straßen (Autobahn-Richtgeschwindigkeits-V).
  3. ↑ a b c d Marta Wa̜sowska, Malte Koppe, Ingrid Müller, Niemieckie abc, 3. Wyd., poprawione, Poczdam: PNWM, 2012, ISBN 978-3-941285-11-8 [dostęp 2024-02-29].
  4. ↑ Niemcy: Opłat za autostrady nie będzie. UE powiedziała „stop”.
  5. ↑ BMVI – Reform der Bundesfernstraßenverwaltung [online], bmvi.de [dostęp 2021-01-10].
  6. ↑ Historia transportu – odc. 43. O tym, jak budowa autostrad przyczyniła się do zwalczenia bezrobocia w Niemczech [online], Trans.INFO [dostęp 2024-02-29] (pol.).
  7. ↑ Historia transportu – odc. 43. O tym, jak budowa autostrad przyczyniła się do zwalczenia bezrobocia w Niemczech [online], Trans.INFO [dostęp 2024-02-29] (pol.).
  8. ↑ Aktuelle Daten: Bundesamt für Statistik: Verkehr – Straßen des überörtlichen Verkehrs. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-03)]. (niem.).
  9. ↑ Deutscher Bundestag (Hrsg.), Verkehrsinvestitionsbericht für das Berichtsjahr 2012, Bundesanzeiger Verlagsgesellschaft mbH, 18 lutego 2014, s. 180–181, ISSN 0722-8333 (niem.).
  10. ↑ Bestandsaufnahme der Straßen des überörtlichen Verkehrs [online], Bundesministerium für Digitales und Verkehr, 26 czerwca 2023 [dostęp 2023-08-24] (niem.).
  11. ↑ Bauleistungen auf Bundesfernstraßen im Jahre 1972 – Stand 31. Dezember 1972 [online] (niem.).
  12. ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Straßenbau, Struktur und Numerierung der Bundesautobahnen – Vorgesehenes Gesamtnetz (Stand: 15.6.1974) [online] (niem.). – cz. I.
  13. ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Straßenbau, Struktur und Numerierung der Bundesautobahnen – Vorgesehenes Gesamtnetz (Stand: 15.6.1974) [online] (niem.). – cz. II.
  14. ↑ Der Bundesminister für Verkehr Abteilung Strassenbau, Netz der Bundesautobahnen und Bundesstrassen – Stand: 1. Januar 1976, 1976 (niem.).
  15. ↑ Autobahnnummern der DDR. eautobahn.de. [dostęp 2019-04-05]. (niem.).
  16. ↑ DDR-Autobahnnumern. autobahnen-europa.eu. [dostęp 2017-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-09)]. (niem.).
  17. ↑ a b c Patrick Scholl: A38. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  18. ↑ a b c Patrick Scholl: A39. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  19. ↑ Patrick Scholl: A40. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  20. ↑ Patrick Scholl: A40alt. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  21. ↑ Patrick Scholl: A41. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  22. ↑ Patrick Scholl: A42. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  23. ↑ a b Patrick Scholl: A44. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  24. ↑ Patrick Scholl: A45. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  25. ↑ a b Patrick Scholl: A46. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  26. ↑ Patrick Scholl: A47. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  27. ↑ Patrick Scholl: A48. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  28. ↑ Patrick Scholl: A48 (Koblenz-BadHersfeld). Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  29. ↑ Patrick Scholl: A49. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-20]. (niem.).
  30. ↑ a b ras: Wilhelmsburger Reichsstraße: Früher eröffnet als geplant. [w:] Hamburger Abendblatt [on-line]. abendblatt.de, 2019-10-06. [dostęp 2019-10-29]. (niem.).
  31. ↑ Patrick Scholl: A352. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  32. ↑ a b Patrick Scholl: A388. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  33. ↑ Patrick Scholl: A391. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  34. ↑ Patrick Scholl: A392. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  35. ↑ a b Patrick Scholl: A395. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  36. ↑ Patrick Scholl: A602. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  37. ↑ Patrick Scholl: A620. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  38. ↑ Patrick Scholl: A623. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  39. ↑ Patrick Scholl: A643. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  40. ↑ Patrick Scholl: A647. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  41. ↑ Patrick Scholl: A652. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  42. ↑ Patrick Scholl: A655. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  43. ↑ Patrick Scholl: A661. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  44. ↑ Patrick Scholl: A671. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  45. ↑ Patrick Scholl: A672. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  46. ↑ Patrick Scholl: A683. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  47. ↑ Patrick Scholl: A687. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  48. ↑ Patrick Scholl: A713. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).
  49. ↑ Patrick Scholl: A752. Patricks Autobahnatlas. [dostęp 2019-05-23]. (niem.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Autostrady_w_Niemczech&oldid=74963974”