Dag Hammarskjöld
Pełne imię i nazwisko |
Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych | |
Okres |
od 10 kwietnia 1953 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld, ⓘ[dɑ:g ˈham:arɧœld] (ur. 29 lipca 1905 w Jönköping, zm. 18 września 1961 w Ndoli) – szwedzki polityk, dyplomata, ekonomista i prawnik, od 10 kwietnia 1953 do 18 września 1961 sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, przyczynił się do rozwiązania kryzysu sueskiego 1956.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W czerwcu 1956 roku był gościem Międzynarodowych Targów Poznańskich, w czasie trwania których doszło do strajków robotniczych i krwawych starć ulicznych. Jako sekretarz ONZ zaprotestował przeciwko użyciu siły przez władze państwowe, które jednak nie wzięły pod uwagę jego protestu.
Zginął w katastrofie lotniczej w dżungli pod Ndola w Rodezji Północnej razem z 15 pasażerami. Oficjalną przyczyną katastrofy miał być błąd pilota[1]. Istnieje jednak wiele hipotez przeczących oficjalnej wersji – najbardziej rozpowszechniona z nich, mówi, że samolot został zestrzelony przez rebeliantów Katangi, jako że celem misji, z jaką leciała delegacja Hammarskjölda było rozstrzygnięcie wojny domowej w Kongu, a tym samym ponowne zjednoczenie kraju. W latach 90. XX wieku do spowodowania katastrofy przyznał się południowoafrykański tzw. Instytut Morski, stanowiący ukrytą agendę tajnych służb Południowej Afryki – samolot z Hammarskjöldem został ostrzelany i strącony przez samolot myśliwski[2].
Po śmierci Daga Hammarskjölda znaleziono w jego nowojorskim mieszkaniu rękopis Vägmärken (Drogowskazy). Wydano go w 1963 (wydanie polskie w tłumaczeniu ks. Jana Ziei w 1967).
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Ordery[3]:
- Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile)
- Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania)
- Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia)
- Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)
- Medal Wolności Króla Chrystiana X (Dania)[4]
W 1961 został pośmiertnie uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Szelest 2018 ↓, s. 54.
- ↑ Tre teorier om Dag Hammarskjölds krasch. Svenska Dagbladet. (szw.).
- ↑ Sveriges Statskalender. Sztokholm: 1955, s. 1139.
- ↑ Lars Stevnsborg: Kongeriget Danmarks ordener, medaljer og hæderstegn. Frederiksberg, Syddansk Universitetsforlag: 2005. s. 547
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Konrad Szelest: Wszystkie zbrodnie Ameryki. Krew na rękach obrońców demokracji. Warszawa: Wydawnictwo Penelopa, 2018. ISBN 978-83-62908-66-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dag Hammarskjöld Facts. Fundacja Nobla. (ang.).
- Dag Hammarskjöld. ONZ. (ang.).
- Dag Hammarskjöld Library. (ang.).
- Kofi Annan: Dag Hammarskjöld i XXI wiek. Uniwersytet w Uppsali, 2001-09-06. (ang.).
- Julian Borger, Georgina Smith: Dag Hammarskjöld: evidence suggests UN chief’s plane was shot down. The Guardian, 2011-08-17. (ang.).
- Thom Hartmann: „Markings – the spiritual diary of Dag Hammarskjöld” – Thom Hartmann’s Independent Thinker Review. BuzzFlash. (ang.).
- Dag Hammarskjölds sista resa. Svenska Dagbladet. (szw.).
- ISNI: 0000000110376683
- VIAF: 9861820
- LCCN: n79034467
- GND: 118545388
- NDL: 00467865
- LIBRIS: 75kmnkmr503jx21
- BnF: 12029110m
- SUDOC: 032057938
- SBN: RAVV048213
- NLA: 35166507
- NKC: jn20000700664
- BNE: XX1202674
- NTA: 069253250
- BIBSYS: 90061524
- CiNii: DA01960585
- Open Library: OL1786093A
- PLWABN: 9810607819005606
- NUKAT: n97011701
- J9U: 987007303440205171
- PTBNP: 150722
- CANTIC: a10382859
- LNB: 000014335
- NSK: 000411032
- CONOR: 87161955
- BNC: 000218393
- ΕΒΕ: 183904
- KRNLK: KAC201843542
- LIH: LNB:V*166864;=BR
- Członkowie Akademii Szwedzkiej
- Nobliści – nagroda pokojowa
- Odznaczeni Medalem Wyzwolenia (Dania)
- Odznaczeni Orderem Danebroga
- Odznaczeni Orderem Oranje-Nassau
- Odznaczeni Orderem Gwiazdy Polarnej (Szwecja)
- Odznaczeni Orderem Świętego Olafa
- Odznaczeni Orderem Zasługi (Chile)
- Ofiary katastrof lotniczych w Zambii
- Sekretarze generalni ONZ
- Szwedzcy politycy
- Szwedzcy wolnomularze
- Urodzeni w 1905
- Zmarli w 1961
- Absolwenci Uniwersytetu w Uppsali
- Ludzie urodzeni w Jönköping