Hemidictyum marginatum
| |||||
| Systematyka[1][2] | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Podkrólestwo | |||||
| Nadgromada | |||||
| Gromada | |||||
| Klasa | |||||
| Podklasa | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina |
Hemidictyaceae | ||||
| Rodzaj |
Hemidictyum | ||||
| Gatunek |
Hemidictyum marginatum | ||||
| Nazwa systematyczna | |||||
| Hemidictyum marginatum (L.) C.Presl Tent. Pterid.: 111 (1836)[3] | |||||
| |||||
Hemidictyum marginatum – gatunek paproci z rzędu paprotkowców (Polypodiales). Reprezentuje monotypowy rodzaj Hemidictyum i taką też rodzinę Hemidictyaceae, przy czym pozycja systematyczna rodzaju jest w różnych systemach zróżnicowana, ze względu na rozmaitość klasyfikacji paprotkowców. Gatunek występuje w amerykańskich tropikach – od Meksyku i Antyli po Boliwię i południową Brazylię[3]. Jest to paproć naziemna[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Sporofit
- Paproć o liściach pojedynczo pierzastych[4], osiągających duże rozmiary[5], z wyraźnie zgrubiałymi zakończeniami wiązek przewodzących[4]. Odcinki liścia obejmują nasadami oś liścia. Kupki zarodni osłonięte są boczną zawijką[5].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Gatunek należy do monotypowego rodzaju Hemidictyum C.Presl, Tent. Pterid.: 110 (1836). Rodzaj ten, jak wynika z analizm molekularnych jest siostrzanym dla rodziny zanokcicowatych Aspleniaceae (w ujęciu obejmującym rodzaje Asplenium s.l. i Hymenasplenium). Rozdzielenie Hemidictyum i zanokcicowatych datowane jest na późną kredę. W przeszłości pozycja systematyczna Hemidictyum była bardzo problematyczna i gatunek tu należący włączany bywał do rodzajów zanokcica Asplenium, Diplazium i do różnych rodzin[6].
We współczesnym systemie PPG I (2016) takson stanowi rodzinę w rzędzie paprotkowców (Polypodiales). Znajduje się w podrzędzie Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016 odpowiadającym kladowi „eupolypods I” w systemie Smitha i in. (2006)[2]. W systemie Smitha i in. (2006) rodzina nie była ujęta, rodzaj Hemidictyum włączony był do szeroko ujmowanej rodziny rozrzutkowatych Woodsiaceae[7]. W systemach szeroko ujmujących rodzinę zanokcicowatych Aspleniaceae – rodzaj jest włączany do podrodziny Asplenioideae[6].
| paprotkowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-12-10] (ang.).
- ↑ a b c The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b c Hemidictyum marginatum (L.) C.Presl. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-10].
- ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 431, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b Michael Sundue: Hemidictyum marginatum. [w:] Ferns and Lycophytes of the World [on-line]. [dostęp 2021-12-10].
- ↑ a b Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 58. ISBN 978-1-842466346.
- ↑ Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006. (ang.).
- ↑ Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.
- ↑ Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.