Kościół Przemienienia Pańskiego w Łodzi
 nr rej. A/337 z dnia 29 grudnia 2016 r.
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Widok na kościół ze skrzyżowania ulic Rzgowskiej i Broniewskiego (marzec 2024) | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
ul. Rzgowska 88 | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Łodzi  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||||||||
 51°43′48,96″N 19°28′32,18″E/51,730267 19,475606
| |||||||||||||||||
Kościół Przemienienia Pańskiego w Łodzi (potocznie nazywany Białym kościołem) – kościół położony w dzielnicy Górna przy ul. Rzgowskiej 88 – u zbiegu z ulicą Władysława Broniewskiego. Jest miejscem spotkań i modlitw rzymskokatolickiej parafii pw. Przemienienia Pańskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół powstawał w kilku etapach. W czerwcu 1905 roku wzniesiono niewielką kaplicę jako filię chojeńskiej parafii św. Wojciecha[1]. W latach 1923–1925 dobudowano do niej korpus nawowy[2].
4 stycznia 1925 roku kościół poświęcił bp Wincenty Tymieniecki[1]. W latach 1935–1940 dokonano gruntownej rozbudowy według projektu architekta Wiesława Lisowskiego, ukończono budowę wieży i otynkowano kościół[2]. W latach niemieckiej okupacji świątynia była czynna jako jedna z nielicznych w Łodzi[3].
Po wojnie, w latach 50., przeprowadzono trzecią przebudowę kościoła, która objęła likwidację wąskich lizen poprzez połączenie ich w grubsze pilastry, budowę wysokiej wieży, powiększenie okien, montaż rozety nad głównym wejściem oraz wykonanie nad bocznymi portalami płaskorzeźb przedstawiających chrzest Polski w 966 roku i śluby lwowskie króla Jana Kazimierza w 1656 roku. Ponadto w 1953 roku namalowano wewnątrz na sklepieniu wzdłuż nawy głównej polichromie przedstawiające procesję polskich świętych i błogosławionych (m.in. św. Benedykta, św. Jana, św. Mateusza, św. Stanisława, Adama Chmielowskiego, Maksymiliana Marii Kolbego i Marii Teresy Ledóchowskiej). Autorem projektu polichromii był Chwalisław Zieliński[3].
W latach 1981–1984 wyremontowano wnętrze kościoła, przebudowano chór, dodano elementy stiukowe wokół okien, łuków a także w prezbiterium. Zmodernizowano prezbiterium – ołtarz posoborowy. Posadzka wykonana ze szlachetnego kamienia[2]. W 1991 roku wzniesiona została nowa dzwonnica, na której zawieszono trzy dzwony[4].
Dom katechetyczny został wybudowany w 1960 roku, rozbudowany w 1979 oraz w 1993[2].
Przed gmachem świątyni, na lewo od głównego wejścia, znajduje się posąg Matki Boskiej, kilkukrotnie dewastowany na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI w.[5]
Na początku 2017 roku kościół został wpisany do rejestru zabytków[3][6].
Wyposażenie kościoła
[edytuj | edytuj kod]- Ołtarz mszalny i Najświętszego Sakramentu ze szlachetnego kamienia (w prezbiterium);
- ołtarz Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa w głównej nawie – drewniany[4]
- ołtarz św. Antoniego w głównej nawie – drewniany;
- ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej w bocznej nawie – drewniany[2];
- w bocznej kaplicy ołtarz Matki Boskiej Berdyczowskiej (Śnieżnej) z marmuru, ufundowany po II wojnie światowej przez pierwszego powojennego proboszcza parafii – ks. Jana Orłowskiego – jako wotum wdzięczności za ocalenie życia podczas wojny[7];
- organy ufundowane w 1960 roku, wykonane przez warszawską firmę Włodzimierza Truszczyńskiego, wyremontowane w 2005 roku;
- droga krzyżowa gipsowa[2];
- eklektyczne żyrandole[3];
- trzy dzwony na nowej dzwonnicy (1991)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gronczewska 2015 ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f Rys historyczny ↓.
- ↑ a b c d Pierzchała 2017 ↓.
- ↑ a b c Pierzchała 2016 ↓.
- ↑ Grzegorczyk 2011 ↓.
- ↑ Rejestr i ewidencja zabytków - Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Łodzi [online], 24 maja 2018 [dostęp 2018-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-24].
- ↑ Gronczewska 2016 ↓, s. 2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anna Gronczewska: Historia Chojen. Sto lat temu dzielnica została włączona w granice Łodzi. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź > Kocham Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2015-10-25. s. 4. [dostęp 2017-01-23].
- Anna Gronczewska: Trzy łódzkie świątynie, które powstały w innych czasach. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Historia [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-06-19. s. 1–3. [dostęp 2017-01-23].
- Wojciech Grzegorczyk: Łódź: urwali głowę Matce Boskiej [ZDJĘCIA]. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2011-08-26. [dostęp 2017-01-23].
- [bez autora]: Rys historyczny. [w:] Strona archidiecezji łódzkiej. archidiecezja.lodz.pl > Parafie – Spis parafii > dekanat Łódź Chojny – Dąbrowa > parafia Przemienienia Pańskiego w Łodzi > O parafii [on-line]. Kuria Metropolitalna Łódzka. [dostęp 2017-01-23].
- Wiesław Pierzchała: Kościół Przemienienia Pańskiego na Chojnach zostanie zabytkiem?. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź > Kocham Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-03-06. [dostęp 2017-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)].
- Wiesław Pierzchała: Kościół Przemienienia Pańskiego w Łodzi trafił do rejestru zabytków. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź > Kocham Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2017-01-22. [dostęp 2017-01-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-22)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia wnętrza kościoła na stronie parafii. przemienieniepanskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-22)].