Academia.eduAcademia.edu

ANTİK YUNAN TOPLUMUNDA SAVAŞA UĞURLAMA VE LİBASYON

2018, 5. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi 02-03 Kasım 2018, Antalya-Türkiye

II 5. Uluslararası Multidisipliner Çalışmaları Kongresi 02-03 Kasım 2018, Antalya-Türkiye 5th International Congress on Multidisciplinary Studies th th 02 -03 November 2018, Antalya, Turkey CİLT III VOLUME III Editörler / Editors Prof. Dr. Mehmet Canbulat Prof. Dr. Hilmi Demirkaya Doç. Dr. Fürüzan Aslan Doç. Dr. Meriç Eraslan Doç. Dr. Bekir Direkci Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Kılınç Birinci Basım / First Edition• © Aralık 2018 // December 2018 ISBN: 978-605-258-221-3 III IV KURULLAR DÜZENLEYEN KURUMLAR Akdeniz Üniversitesi Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi DESTEKLEYENLER Akademik İletişim ASOS Journal Asos Yayınları Akademisyen Yayınevi SOBIAD ONUR KURULU Prof. Dr. Mustafa ÜNAL, Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem KORKMAZ, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü KONGRE BAŞKANI Prof. Dr. Mehmet CANBULAT, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye V KONGRE DÜZENLEME KURULU Prof. Dr. Ellie ABDI, MontclairState Üniversitesi, ABD Prof. Dr. Roger ENOKA, Colarado Üniversitesi, ABD Prof. Dr. Tomasz NIZNIKOWSKI, Josef Pilsudski Üniversitesi, Romanya Doç. Dr. Bekir DİREKCİ, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Meriç ERASLAN, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi, Mustafa KILINÇ, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Türkiye DAVETLİ KONUŞMACILAR Prof. Dr.Mohammad Ahmad QUDAH, Jordan University, Jordan Assoc. Prof. Dr. Nihada DELIBEGOVIĆ DŽANIĆ, Universitas Studiorum Tuzlaensis, Bosnia and Herzegovina Dr. Zelfira ŞÜKRÜVCIYEVA, Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi, Russia Asst. Prof. Dr. Mir Hamid SLEAIHAN, Islamic Azad University, Iran Dr. Hatixhe AHMEDI, National Archives of Kosovo, Kosovo BİLİM VE HAKEM KURULU Prof. Dr. Abdildacan AKMATALİEV, Kırgız Milli Devlet Akademisi, Kırgızistan Prof. Dr. Akmaral İBRAYEVA, M. Kozybayev Kuzey Kazakistan Devlet Üniversitesi, Kazakistan VI Prof. Dr. Ali YAKICI, Gazi Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Alparslan DAYANGAÇ, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Bahram GADIMI, İslamic Azad Üniversitesi İran Prof. Dr. Beykan ÇİZEL Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Birgit PEPIN, Sor-Trondelag University, Norveç Prof. Dr. Çiğdem ÜNAL, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Dana BABAU, Medicine and Pharmacy of Targu Mures Üniversitesi, Romanya Prof. Dr. Danny Wyffels, KATHO University, Belçika Prof. Dr. David BRIDGES, Camridge University, İngiltere Prof. Dr. Dimitris CHATZOPOULOS, Aristotle University of Thessaloniki, Yunanistan Prof. Dr. Dušan MITIĆ, Belgrade Üniversitesi, Sırbistan Prof.Dr. Elif ÇADIRCI, Atatürk Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Emanuele ISIDORI, University of Rome Foro Italico, İtalya Prof. Dr. Fatma Ebru İkiz, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Farshad TOJARI, İslamic Azad Üniversitesi İran Prof. Dr. Feda Rehimov Hannanoğlu, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan Prof. Dr. Gencay ZAVOTÇU, Kocaeli Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Georgi GAGANİDZE, Ivane Javakhishvili Tiflis Devlet Üniversitesi, Gürcistan Prof. Dr. Haluk BODUR, Gazi Üniversitesi, Türkiye VII Prof. Dr. Hilmi DEMİRKAYA, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Kamal ABDULLAYEV, Azerbaycan Diller Akademisi, Azerbaycan Prof. Dr. Kamil BEŞİROV, Azerbaycan Pedegoji Üniversitesi, Azebaycan Prof. Dr. Levent SON, Mersin Üniversitesi, Türkiye Porf. Dr. Marufjon YULDASHEV, Alişer Nevai Özbek Dili ve Edebiyatı Üniversitesi, Özbekistan Prof. Dr. Michael LEİTNER, California State University, ABD Prof. Dr. Mehmet Kayhan KURTULDU, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Mine YAZICI, İstanbul Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Muradov Reşad ŞAHBAZOĞLU, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Prof. Dr. Murat ATAN, Gazi Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Mustafa ATMACA, Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Mustafa Fedai ÇAVUŞ, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Muzaffer SÜMBÜL, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Mühsin NAĞISOYLU, Azerbaycan Bilimler Akademisi, Azerbaycan Prof. Dr. Münir YILDIRIM, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Naciye YILDIZ, Gazi Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Nasriddin Sadriddinov TALBAKOVİCH, Kurgan Tube Devlet Üniversitesi, Tacikistan VIII Prof. Dr. Nergis BİRAY, Pamukkale Üniversitesi, Türkiye Prof.Dr. Neşe ÇEĞİNDİR, Gazi Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Olga Nosova VALENTYNOVNA, Khrakov Üniversitesi, Ukrayna Prof. Dr. Orhan BAŞ, Ordu Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Orhan SÖYLEMEZ, Kastamonu Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Pelin YILDIZ, Hacettepe Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Rajabov Rajab KUCHAKOVİCH, Tacik Devlet Ticaret Üniversitesi, Tacikistan Prof. Dr. Ramazan SEVER, Giresun Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Ramazan KAZAN, Süleyman Demirel Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Rauf AMİROV, Cumhuriyet Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Rıdvan KARAPINAR, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Roger ENOKA, Colarado Üniversitesi, ABD Prof. Dr. Sayfulina FLERA, Kazan Federal Üniversitesi, Tataristan/Rusya Prof. Dr. Shadmehr MİRDAR, Mazandaran Üniversitesi, İran Prof. Dr. Simon GELASHVİLİ, Ivane Javakhishvili Tiflis Devlet Üniversitesi, Gürcistan Prof. Dr. Sven PERSSON, Malmö University, İsveç Prof. Dr. Svetlana Tyutyunnykova VLADİMİROVNA, Khrakiv Ulusal Üniversitesi, Ukrayna Prof. Dr. Tamara Merkulova VYKTOROVNA, Khrakiv Ulusal Üniversitesi, Ukrayna IX Prof. Dr. Teimuraz BERİDZE, Ivane Javakhishvili Tiflis Devlet Üniversitesi, Gürcistan Prof. Dr. Tologon OMOSHEV, Kırgızistan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Kırgızistan Prof. Dr. Turgay BİÇER, Marmara Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Tülin ARSEVEN, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Ursula CASANOVA, Arizona State University, ABD Prof.Dr. Zekai HALICI, Atatürk Üniversitesi, Türkiye Prof. Dr. Zuhal YÜKSEL, Gazi Üniversitesi, Türkiye Doç.Dr. Abdülmecit ALBAYRAK, Atatürk Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Ahmet ÇOBAN, Dicle Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Ainur NOGAYEVA, Avrasya Milli Üniversitesi, Kazakistan Doç. Dr. Ali AYBEK, Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Ali KORKMAZ, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Asiman GULİYEV, Azerbaycan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Azerbaycan Doç. Dr. Ayhan HORUZ, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Aysel ÇİMEN, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Aytekin ÇIBIK, Gazi Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Bekir MAMUT, Kırım Mühendislik ve Pedogoji Üniversitesi, Kırım/Rusya Doç. Dr. Berna BALCI İZGİ, Gaziantep Üniversitesi, Türkiye X Doç. Dr. Burak ÇAMURDAN, Pamukkale Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Burhan YILMAZ, Düzce Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Bülent ELİTOK, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Cırgalbek İSMANOV, Kırgızistan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Kırgızistan Doç. Dr. Davran YOLDAŞEV, Kırgızistan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Kırgızistan Doç. Dr. Evşen NAZİK, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Fariz AHMADOV , Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Doç. Dr. Ferah SEFEROVA, Kırım Mühendislik ve Pedogoji Üniversitesi, Kırım/Rusya Doç. Dr. Firdaus NOROV, Kurgan Tube Devlet Üniversitesi, Tacikistan Doç. Dr. Füruzan ASLAN, İnönü Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Gaini MUKHANOVA, Т. Riskulıva Kazakistan İktisat Üniversitesi, Kazakistan Doç. Dr. Gökçe KEÇECİ, Yakındoğu Üniversitesi, KKTC Doç. Dr. Hamdi ERCAN, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Haşim AKÇA, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Hatice AKKOÇ, Marmara Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Hilale CAFEROVA, AMEA, Azerbaycan Doç. Dr. Hülya YÜCEER, Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Türkiye XI Doç. Dr. H. Turgay ÜNALAN, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. İbrahim GİRİTLİOĞLU, Gaziantep Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Kadir BAYRAMLI, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Doç. Dr. Lilya MEMETOVA, Kırım Mühendislik ve Pedogoji Üniversitesi, Kırım/Rusya Doç. Dr. Mariya KOCHKORBAEVA, Kırgızistan İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Kırgızistan Doç. Dr. Mehmet Kasım ÖZGEN, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Mesut TEKŞAN, Ordu Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Naime Filiz ÖZDİL, Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Doç. Dr. Orçun ÇADIRCI, Mersin Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Özgür SARI, TODAİE, Türkiye Doç. Dr. Özlem SAĞIROĞLU, Gazi Üniversitesi. Türkiye Doç. Dr. Rabia ÇİZEL, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Ragif QASİMOV , Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Doç. Dr. Ranetta GAFAROVA, Ardahan Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Rıza BİNZET, Mersin Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Rovshan ALİYEV, Bakü Devlet Üniversitesi, Azerbaycan Doç. Dr. Rustamov Shavkat RAKHİMOVİCH, Tacik Devlet Üniversitesi, Tacikistan Doç. Dr. Saadet Gandilova TAGIKIZI, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi -UNEC, Azerbaycan XII Doç. Dr. Sevgi AVCI, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Sevgi TÜZÜN RAD, Mersin Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Südabe SALİHOVA, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi -UNEC, Azerbaycan Doç. Dr. Şafak KAYPAK, Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Şebnem HELVACIOĞLU, İstanbul Teknik Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Tamila SEİTYAGYAYEVA, Tavriya Milli Üniversitesi, Ukrayna Doç. Dr. Tarkan YAZICI, Mersin Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Yahya BOZKURT, Marmara Üniversitesi, Türkiye Doç. Dr. Yavuz DUVARCI, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Türkiye Doç. Dr. Zülküf KAYA, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Abdullah AKPINAR, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Abdullah KARATAŞ, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Kürşat ERSÖZ, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Ahmet TAYLAN, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Aslı AKYILDIZ HATIRNAZ, Yeditepe Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Aqil MEMMEDOV, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi -UNEC, Azerbaycan Dr. Öğr. Üyesi Aydın EFE, Çankırı Karatekin Üniversitesi, Türkiye XIII Dr. Öğr. Üyesi Behçet Yalın ÖZKARA, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Behzad DİVKAN, East Tahran Branch İslamic Üniversitesi, İran Dr. Öğr. Üyesi Berrin GÜNER, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Bilge Hakan AGUN, Trakya Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi M. Burhanettin COŞKUN, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Burcu GÜRKAN, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Çağrı Vakkas YILDIRIM, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Deniz GÜNER, Kırklareli Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Dilan ALP, Şırnak Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Ebru DELİKAN, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Eda ÇINAROĞLU, Erciyes Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Elçin YILMAZKAYA, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Emel TOZLU, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Emine AKSAN ALDANMAZ, Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Esin YALÇIN, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Eray YAĞANAK, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Erhan AKDEMİR, Anadolu Üniversitesi, Türkiye XIV Dr. Öğr. Üyesi Eşref ARAÇ, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Fatih ÇAVDAR, Trakya Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Faruk TAŞKIN, Artvin Çoruh Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Fethi NAS, Bartın Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Gözde TANTEKİN ÇELİK, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Gülbin ÇETİNKALE, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Gülden SANDAL ERZURUMLU, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Gülşah GÜVELOĞLU, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Güner ÇİÇEK, Hitit Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Gürol ZIRHLIOĞLU, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Hakkı ÇİFTÇİ, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi H. Nilüfer SÜZEN, Uşak Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Haydar ALINOK, Kırıkkale Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Hüsnü BİLİR, Aksaray Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi İlker KEFE, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi İrem TÖRE, Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi İrfan DÖNMEZ, Şeyh Edebali Üniversitesi, Türkiye XV Dr. Öğr. Üyesi İsmail Erim GÜLAÇTI, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Kadir ŞAHİN, Karabük Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Kemal ADEM, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Kenan BOZKURT, Batman Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Lütfi ALICI, Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mahdi REZAGOLİZADE, İslamic Azad Zanjan Üniversitesi, İran Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Bülent ÖNER, Gelişim Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mehmet ÇAKIR, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Emin KAHRAMAN, Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Hanifi DOĞRULUK, Gaziantep Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Sedat UĞUR, Çankırı Karatekin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Melike ÖZYURT, Gaziantep Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Mir Hamid SALEHIAN, Tabriz Branch İslamic Azad Üniversitesi, İran Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Fazıl HİMMETOĞLU, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Muhammed YAYLA, Kars Kafkas Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Murat ÖZCAN, Gazi Üniversitesi, Türkiye XVI Dr. Öğr. Üyesi Mustafa CANER, Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi N. Müge SELÇUK, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Nalan Gülten AKIN, Bozok Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Nazan KOÇAK, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Nihat PAMUK, Bülent Ecevit Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Nil YAPICI, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Nurdin USEEV, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Kırgızistan Dr. Öğr. Üyesi Nurkhodzha AKBULAEV, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Dr. Öğr. Üyesi Oya ÖGENLER, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Ramis KARABULUT, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Rıdvan DEMİR, Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Rıza ÇITIL, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Reza BEHDARİ, East Tahran Branch İslamic Azad Üniversitesi, İran Dr. Öğr. Üyesi Rozelin AYDIN, Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Seçil TÜMEN AKYILDIZ, Fırat Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi, Shurubu KAYHAN, İstanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Selda DOĞAN ÇALHAN, Mersin Üniversitesi, Türkiye XVII Dr. Öğr. Üyesi Selda KARAVELİ ÇAKIR, Kastamonu Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Serdar Vural UYGUN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Servet TEKİN, Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Suna ÇETİN, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Süleyman ÖZMEN , İstanbul Rumeli Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Seda ÇELLEK, Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Sedat BOYACI, Ahi Evran Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Selahattin BUDAK, Gümüşhane Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Senem SOYER, Kırıkkale Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Sevda DOLAPÇIOĞLU, Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Şahin EKBEROV, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Dr. Öğr. Üyesi Toğrul NAĞIYEV, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Tolga AKAY, Kafkas Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Ümit AYATA, Atatürk Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Yusuf OKŞAR, Mustafa Kemal Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Zehra Doğan SÖZÜER, Haliç Üniversitesi, Türkiye Dr. Öğr. Üyesi Zeynep GÜNEŞ ÖZİNAL, Maltepe Üniversitesi, Türkiye Dr. A. Selçuk KÖYLÜOĞLU, Selçuk Üniversitesi, Türkiye XVIII Dr. Ali BİRBİÇER, Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye Dr. Elçin İBRAHİMOV, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi, Azerbaycan Dr. Elif Figen KOÇAK, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Emin BİLGİLİ, Doğu Akdeniz Tarımsal Araş. Müd. Adana, Türkiye Dr. Esra ASICI, Dokuz Eylül Üniversitesi, Türkiye Dr. Figen SEVİL KİLİMCİ, Adnan Menderes Üniversitesi, Türkiye Dr. İlksun Didem ÜLBEĞİ, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Işıl AYDIN ÖZKAN, Sinop Üniversitesi, Türkiye Dr. Lazslo MARACZ, Amsterdam Üniversitesi, Hollanda Dr. Mehibe ŞAHBAZ, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Mehmet TÜTÜNCÜ, SOTA Research Centre for Turkish and Arabic World, Hollanda Dr. Nermin TANBUROĞLU, Çukurova Üniversitesi, Türkiye Dr. Neslihan BOLAT BOZASLAN, Gaziantep Üniversitesi, Türkiye Dr. Nigar NAGİYEVA YORULMAZ, Girne Amerikan Üniversitesi, KKTC Dr. Orhan ALTAN, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Özlem TOPRAK, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Türkiye Dr. Pınar ÇAKIR, İstanbul Üniversitesi, Türkiye Dr. Rifat OYMAK, Kocaeli Üniversitesi, Türkiye Dr. Selçuk DUMAN, Çukurova Üniversitesi, Türkiye XIX Dr. Songül BARLAZ US, Mersin Üniversitesi, Türkiye Dr. Südabe SALİHOVA, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi, Azerbaycan Dr. Turgay AYAŞAN, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü, Türkiye Dr. Zakir ÇOTAEV, Kırgızistan Manas Üniversitesi, Kırgızistan Dr. Zelfira ŞÜKÜRCİYEVA, Kırım Mühendislik ve Pedegoji Üniversitesi, Kırım/Rusya XX İÇİNDEKİLER / CONTENTS KURULLAR ...................................................................................... IV DÜZENLEYEN KURUMLAR ......................................................... IV DESTEKLEYENLER ........................................................................ IV ONUR KURULU ............................................................................... IV KONGRE BAŞKANI ........................................................................ IV KONGRE DÜZENLEME KURULU ................................................. V DAVETLİ KONUŞMACILAR .......................................................... V BİLİM VE HAKEM KURULU .......................................................... V TARİH ÖNCESİ GÜNEYDOĞU ANADOLU VE MEZOPOTAMYA'DA İNANÇ VE TAPINMA ................................. 1 TÜRK OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN GÜMRÜK BİRLİĞİ’NİN DİNAMİK ETKİLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ...... 18 SANAYİ 4.0 DÖNEMİNDE PAZARLAMADA DİJİTAL ARAYIŞLAR VE BAZI KÜRESEL ŞİRKETLERDEN ÖRNEKLER ............................................................................................................ 26 ANTİK YUNAN TOPLUMUNDA SAVAŞA UĞURLAMA VE LİBASYON........................................................................................ 56 ABBASÎ HALÎFESİ MEHDÎ’NİN YÖNETİM ANLAYIŞI ............. 63 2007 YILINDA KURULAN DEVLET ÜNİVERSİTELERİNİN STRATEJİK PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI .................. 76 SURİYELİ ÇOCUK VE GENÇLERİN GELİŞİM DÖNEMLERİNE BAĞLI İHTİYAÇLARINA YÖNELİK TÜRKİYE’DE SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI ......................................................... 118 1768-1774 OSMANLI RUS SAVAŞINA AKDENİZ’DEN (KIBRIS) BAKMAK ........................................................................................ 134 KIBRIS MESELESİNİN BAŞLANGICI: 1821 YUNAN İSYANI VE KIBRIS ADASINDAKİ SONUÇLARI ........................................... 146 İHTİYAÇLAR HİYERARŞİSİ GÖSTERGESİ KURAMINA GÖRE ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MOTİVASYON KAYNAKLARININ İNCELENMESİ ............................................ 156 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MOTİVASYON KAYNAKLARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA....................... 164 XXI RUSYA’NIN NÜKLEER DOKTRİNİNİ ANLAMAK: ‘GERİLİMİ DÜŞÜRMEK İÇİN TIRMANDIRMA’ STRATEJİSİ .................... 172 MISIR’IN SİNA YARIMADASINDAKİ TERÖRİST FALİYETLERİN MISIR’IN DIŞ POLİTİKA ALGISINA ETKİLERİ .......................................................................................................... 187 İRFAN YALÇIN’IN ÖLÜMÜN AĞZI ROMANINDA MADEN İŞÇİLİĞİ VE MÜKELLEFİYET..................................................... 205 KAHRAMANMARAŞ’TA KONUTLARIN VE KİRA FİYATLARININ MEKÂNSAL ARZI ............................................ 222 DİKEY ENTEGRASYON TERCİH SEBEPLERİ; AHP VE MOORA YÖNTEMİYLE İMALAT VE DIŞ TİCARET FİRMASI İÇİN BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ .................................................................. 235 VATANDAŞIN MEMNUNİYET DÜZEYİ, ŞEHRİN MARKA KİŞİLİĞİ ALGILAMASINI DEĞİŞTİRİR Mİ? ............................. 262 NEUTRALITY AS A STRATEGIC TOOL OF STATES .............. 277 İKTİDAR VE ANAMUHALEFET PARTİLERİNİN SEÇMENLERİNİN BAKIŞ AÇILARIYLA PARLAMENTER SİSTEM VE BAŞKANLIK SİSTEMİ KARŞILAŞTIRMASI ........ 293 ENGELLİ BİREYLERİN İSTİHDAM MODELLERİ ÜZERİNE BİR SWOT ANALİZİ ÇALIŞMASI ....................................................... 328 KOBİ’LERİN EKONOMİK BÜYÜMEYE KATKILARI VE TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KOBİ’LERE SAĞLANAN FİNANSMAN OLANAKLARI ....................................................... 354 SOSYAL MEDYADA SOSYAL SORUMLULUĞUN YANSIMALARI VE İTİBARA ETKİSİ: FİLLİ BOYA'NIN #OZGECANİCİN SOSYAL MEDYA ÇALIŞMASI İLE İLGİLİ GERİ BİLDİRİMLERİN İNCELENMESİ ...................................... 366 FİNANSAL ARAÇLARIN TMS/TFRS (IAS/IFRS) VE BOBİ FRS ÇERÇEVESİNDE MUHASEBELEŞTİRİLME ESASLARININ KARŞILAŞTIRILMASI .................................................................. 387 KÜLTÜREL FARKLILIKLARIN ÇEVREYE DUYARLI İŞLETMECİLİK UYGULAMALARINA YANSIMASI: SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME ........................................................................ 405 BEYİN GÖÇÜ; SEBEPLERİ, ETKİLERİ VE POLİTİKALAR ..... 415 XXII KOSOVA GJON BUZUKU FEN LİSESİ 10. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ................................................................. 439 SOKAK SANATI İMAJLARININ GRAFİK TASARIM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ ............................................................... 472 KOSOVA’ DA 10.SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ALTERNATİF ÖLÇME DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİNİ KULLANIMLARI .......................................................................................................... 484 LAPARASKOPİK NİSSEN FUNDOPLİKASYONU OPERASYONLARINDA EREKTOR SPİNAE PLANE BLOĞU: OLGU SERİSİ ................................................................................. 512 SOSYAL GİRİŞİMCİLİK ÖRNEKLERİ İLE AHİ TEŞKİLATI ... 514 FİTNESS MERKEZİNE GİDEN SEDANTER BİREYLERİN PROFİLLERİNİN İNCELENMESİ ................................................ 535 ÖĞRENCİLERİNİN FİZİKSEL AKTİVİTE VE YAŞAM KALİTESİNİN İNCELENMESİ ..................................................... 550 KOBİ’LERİN EKONOMİK BÜYÜMEYE KATKILARI VE TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE KOBİ’LERE SAĞLANAN FİNANSMAN OLANAKLARI ....................................................... 570 HEMŞİRELİK EĞİTİMİNDE YENİLİK: 3D YAZICILARLA ÜRETİLEN MATERYALLERİN KULLANIMI ............................ 582 ÜLKEMİZDE KURULU OLAN SAĞLIK KURULUŞLARININ UYGULAMIŞ OLDUKLARI KALİTE STANDARTLARININ İNCELENMESİ ............................................................................... 587 56 ANTİK YUNAN TOPLUMUNDA SAVAŞA UĞURLAMA VE LİBASYON SENDING WAR AND LIBRATION IN ANTIQUE GREEK SOCIETY Dr. Laleş Uslu Atatürk Üniversitesi, lalesuslu@gmail.com ÖZ Bu yazıda Antik Yunan’ın toplum yaşantısında bir dönüm noktası olan savaşa uğurlamada libasyonun önemi ve gerekliliğinden söz edilmiştir. “Phiale” denilen özel bir kapla gerçekleştirilen bu ritüelin vazolar üzerinde, daha çok kadınlar tarafından gerçekleştirilirken betimlendiğini görüyoruz. Bu önemli ritüelin kadınlar tarafından gerçekleştirilmesi ve bu saygın rolün kendisine verilmesi, kadının Antik Yunan toplumunun sosyal yaşamdaki tali rolünün aksine ön planda olması önemlidir. Bu durum belki de Ana Tanrıça zamanlarında olduğu gibi kadının gücünün ve inancının geçmişten gelen etkisiyle, hala saygınlığını koruduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Libasyon, Antik, Yunan, Kadın, Phiale ABSTRACT In this article, it is mentioned the importance and necessity of libation in the event of war, which is a turning point in the social life of Ancient Greece. We see that this ritual performed with a special pot called “Phiale” that is on vases, performed by more women. It is important that this important ritual is carried out by women and that this prestigious role is given to them, as opposed to the talisman role of the ancient Greek society in social life. This shows perhaps that the power of the woman and her faith in the past, as in the Mother Goddess, still retains her prestige by the influence of the past. Keywords: Libation, Ancient, Greek, Female, Phiale GİRİŞ Antik Yunan dini törenlerinde libasyon önemli bir yer tutardı. Antik dönem Yunan vazolarında sık işlenen kompozisyonlardan biri olan savaşa uğurlama ve libasyon betimlerinin Yunanlı sanatçılar tarafından sevilerek işlendiğini görüyoruz. Libasyon aynı zamanda 57 gidiş-dönüş anlarında, törene katılanlar ve her katılımcıyla tanrı arasında var olan bağları belirtmeye hizmet ederdi (Lissarague, 2005: 20). Birçok vazo resimlerinde, kadınlar bir savaşçıyı uğurlarken ve libasyonu gerçekleştirirken betimlenmiştir. Libasyon Ritüelinde Kadının Yeri Libasyon, Antik Yunan’da bir ibadet şekli olarak tanrıların onuruna şarap içme ve içilen şarabın bir kısmını yere dökme ritüeliydi (Lissarague, 2005: 187). Libasyon sahnelerinde genellikle kadınlar, şarap dökme eylemini gerçekleştirirken betimlenirlerdi. Savaşa giden erkek elinde bir “phiale” tutar, eşi ya da annesi ise testiden “phiale”ye şarap dökerdi. Bazen tek başına yapılabildiği gibi bazen de karmaşık bir takım ritüel dizisinin parçası olarak sunulurdu (Lissarague, 2005: 188). Kadınların bu rolü, her ne kadar yardımcı bir rol olarak görünse de, aslında temel bir rol oynadıkları görülmektedir. Aksine yardımcı rolü oynayan erkektir; çünkü erkek phialeyi eline alıp pasif bir şekilde ritüelde bulunmaktadır ve asıl ritüel eylemini gerçekleştiren, kadındır (Lissarague, 2005: 189). Bu kadar önemsenmesi nedeniyle de savaşa uğurlama ve libasyon gibi ritüeller Yunan sanatında sevilerek işlenen konular arasında yer almıştır. Arkaik döneme ait siyah figür tekniğinde işlenmiş bir amphora üzerinde(Resim 1) (Lissarague, 2005: 186, Fig. 19) (MÖ 530) altara adak adayan ve savaşa giden kocasını uğurlayan eş betimlenmiştir. Kadın, sol elinde kalkan ve mızrağını tutan ve sağ eliyle de ortadaki altara sunu yapan kocasının miğferini tutar vaziyette işlenmiştir. Klasik dönemde Villa Giulia ressamına ait açık zemin üzerine kırmızı figür teknikte işlenmiş bir kyliks tondosunda (Resim 2) (https://www.khanacademy.org/humanities/ancient-artcivilizations/greekart/greek-pottery/a/greek-vase-painting-anintroduction) (MÖ 470) bir altar önünde, sağ eliyle phiale sol eliyle ise bir asa tutmuş vaziyette libasyon yapan kadın betimi yer almaktadır. Kadın, khiton üzerine peplos giymiş olup onun üzerine de omuzlarından aşağı doğru sarkan kırmızı renkli bir himation giymiştir. Klasik döneme ait kırmızı figür teknikte işlenmiş bir oinoche gövde ayrıntısındaki (Resim 3) ( Lissarrague, 2005: 191, Fig. 24) (MÖ 460) libasyon sahnesinde bir elinde kuş, diğer elinde ise olpe tutan ve bu kapla karşısında duran Athena’ya libasyon yapan bir kadın işlenmiştir. Libasyon yapan kadının başında bir sakkos bulunmakta, khiton üzerine peplos giymiş ve onun üzerine de himationu sol omzunun üzerinden geçirerek sağ omuzu açıkta bırakacak şekilde belde toplanmış olarak işlenmiştir. Giysinin yaka kısmı “V” şeklinde 58 verilmiş olup giysi kıvrımları dikey olarak inmektedir. Karşısında duran Athena’ya -Athena’nın kutsal giysisi olan- peplos giydirilmiş olup üzerine de aegisi yerleştirilmiştir. Klasik döneme ait kırmızı figür teknikte işlenmiş bir krater gövdesinde (Resim 4) (Lissarrague, 2005: 187, Fig. 20) (MÖ 450), ortadaki altarın bir tarafında üzerinde kısa khiton ve onun üzerine de zırhını takmış şekilde savaşa giden bir erkek, diğer tarafında ise onu savaşa uğurlayan ve ellerinde eşinin savaş malzemelerini ona uzatan bir kadın betimi yer almaktadır. Kalkanda yılan motifi bulunmaktadır. Yunan klanları, ata simgelerini gösteren motifleri kalkanlarının üzerine işlerlerdi. Örneğin kimi klanların at, kimilerinin boğa olması ya da Erekhteus’un ailesinde yılanın hem ata hem de klanın simgesi olarak ortaya çıkması gibi. Thebaili Spartoilerin simgelerinin yılan olmasının nedeni, Kadmos’un Thebai kentinin temeline ektiği ejder dişlerinden çıkmış olmalarıdır. Ayrıca yılan, Yunan toplumunda bir kahraman ya da evin koruyucu simgesiydi (Thomson, Tarih Öncesi Ege I, 1988: 135). Bu sahnede kalkan üzerindeki yılan motifi erkeğin yılan klanına ait olduğunu veya savaşa giden erkeğin bir kahraman ve evin koruyucusu olduğu anlamına geldiğini söyleyebiliriz. Ayrıca yılan, her toplumda ölümsüzlüğün ve yeniden doğuşun bir simgesi olmuştur (Thomson, Tarih Öncesi Ege II, 1991: 134). Klasik dönemde Achilles ressamına ait kırmızı figür teknikte işlenmiş bir stamnosun gövdesinde (Resim 5) (Boardman, 2010: 66, Fig. 115) (MÖ 450) savaşa giden bir erkeğin babası ile vedalaşması ve libasyon sahnesi yer almaktadır. Ortada savaşa giden kahraman, savaş teçhizatlarıyla donanmış bir şekilde; başında miğferi, sol elinde kalkan ve mızrağı, sağ elini de -muhtemelen babası olan- sakallı kişiye uzatmış ve kısa khitonu üzerine zırhını takmış bir şekilde işlenmiştir. Solunda duran sakallı kişi, peplos üzerine himation giymiş olarak verilmiş, himationu sol omuzunun üstünden geçirilerek belinde toplanmıştır. Belde toplanan ve aşağıya doğru sarkan giysi tomarı kıvrımlarla verilmiştir. Sağda libasyonu gerçekleştiren kadın ise sol elinde bir olpe, sağ elinde ise phiale tutarak işlenmiştir. Kadın ise khiton üzerine peplos giymiş, giysi altından vücut hatları vurgulanmıştır. Ayrıca bu sahnede köpeğin işlenmesi, bu ailenin aristokrat olduğunu göstermektedir. Klasik dönemde Kleophon ressamına ait kırmızı figür teknikte işlenmiş bir stamnosun gövdesinde (Resim 6) (Üstüner, 2007: 253, Fig. 711) (MÖ 440-430) yine savaşa uğurlama ve libasyon sahnesinde erkek sol elinde phiale, sağ elinde ise kalkan ve mızrak; kadın ise sağ eliyle olpe, sol eliyle de peçesini tutmuş bir şekilde verilmiştir. Kadının arkasındaki beyaz sakallı işlenmiş kişi erkeğin babası, erkeğin arkasında duran, başında sakkosu olan kadın da annesi olmalı. 59 Savaşa hazırlıktan dolayı figürlerin üzgün bir şekilde işlendiğini görüyoruz. Kadınlar, khiton üzerine peplos giymiştir. Sisyphus ressamına ait kırmızı figür teknikte işlenmiş bir kraterin gövde kısmında (Resim 7) (Trendall, 2011: Fig. 37) (MÖ 420-390) savaşa uğurlama ve libasyon sahnesi işlenmiştir. Kadın, başında kekryphalosuyla giysi olarak da khiton üzerine peplos giymiş bir şekilde verilmiş, kadının karşısında -muhtemelen kocası olanerkek ise kısa tunik giymiş ve sağ eliyle phiale tutarken sol eliyle de atının eyerini tutmuş vaziyette işlenmiştir. Kadının arkasında duran erkek figürü de onların çocuğu olmalı. Kadın her iki eliyle bir oinochoeden karşısında duran erkeğin elindeki phialeye şarap dökmektedir. Hellenistik dönemde de libasyon sahneleri işlenmiştir. Bu döneme ait terracotta figürin (Resim 8) (MÖ 3. yüzyıl); bir kaya üzerinde oturmuş, sol elinde phiale ve -kırık olan- sağ elinde muhtemelen bir olpe veya oinochoe bulunmaktaydı. Başında bir kekryphalos olan ve süslenmiş özenli bir peplos giymiş figürin aristokrat bir aileden olmalı. Göğüs altında ince bir kemerle bağlanan ince giysinin üzerine giydiği kalın kumaştan himation, sol kolun üzerinden geçirilerek belde kumaş tomarıyla toplanmış olup giysi kıvrımları vücudun hareketine uygun işlenmiştir. SONUÇ Din olgusu ve dindeki ritüeller, zamana direnen ve kolayca değiştirilmeyen normlar içerir. Toplum yaşantısında bir dönüm noktası olan savaşa uğurlamada libasyonun kadın tarafından gerçekleştirilmesi ve bu saygın rolün kendisine verilmesi, sosyal yaşamdaki tali rolünün aksine burada kadının ön planda olması -belki de ana tanrıça zamanlarında olduğu gibi kadının gücünü ve inancının geçmişten gelen etkisiyle- hala saygınlığını koruduğunu göstermektedir. KAYNAKÇA Boardman, J., (2010). The History of Greek Vases, Thames & Hudson, London. Lissarague, F., (2005). “Kadın Figürleri”, Kadınların Tarihi Ana Tanrıçalardan Hıristiyan Azizelere 1, (Ed.: G. Duby, M. Perrot), (Çev. A. Fethi), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul. 60 Thomson, G., (1988). Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemelerTarih Öncesi Ege 1, (Çev.: C. Üster), (2. Baskı), Payel Yayınları, İstanbul. Thomson, G., (1991). Eski Yunan Toplumu Üstüne İncelemelerTarih Öncesi Ege II, (Çev.: C. Üster), (2. Baskı), Payel Yayınları, İstanbul. Trendall, A.D., (2011). Red Figure Vases of South İtalyan and Sicily, Thames &Hudson, London. Üstüner, A.C., (2007). Hellen Uygarlığı II. Görüntüler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul. RESİMLER Resim 1. Amphora (MÖ 530). Resim 2. Kyliks (MÖ 470). 61 Resim 3. Oinochoe Ayrıntısı (MÖ 460). Resim 4. Krater Gövde Ayrıntısı (MÖ 450). Resim 5. Stamnos (MÖ 450). Resim 6. Stamnos (MÖ 440430). 62 Resim 7. Krater (MÖ 420-390). Resim 8. Terracotta Figürin (MÖ 3. yy).