Turkish Folk Dances

The Contributions of Folk Dance of Turkish Origin to Turkish Ballet


Folk dances of Turkish origin settled in Anatolia by taking the vast and rich folk culture of Middle Anatolia, and later carried their deep-rooted cultural heritage first to the Ottoman Empire and then to the Turkish Republic. The art of dance in the Ottoman Empire had gone through two important eras starting from the 1500s until the 1900s: the first era was during the reign of Suleiman the Magnificent (r.1520-1566), and the second developed during the reign of Mahmud II (r.1808-1839), when Donizetti Pasha (1788-1856) was invited to the palace in Istanbul. The art of ballet which has a great position among Western arts had drawn great attention. However, the arrival of a true Western ballet to the splendour of the Ottoman Palace meant that Ottoman colour and texture were added to the composition of ballet. The ideal of westernization of the Turkish Republic which was founded following these periods implies the maintenance of the relations with the West, which the Ottoman Empire had tried to found. The practice of the examples of Western culture in Turkey could be perceived in this way, at least for ballet.
This paper aims to search the cultural traces rooted in history in the perception of the art of classical ballet in Turkey, that is, the effects and contributions of Turkish folk dances to our art of ballet. The paper aims to examine examples of Western dance during the reign of the Ottoman Empire, and some produced works of art such as Longa, as well as pioneering examples of twenty-first-century Turkish dance art such as “Çesmebasi", “Yoz Döngü", and “Kurban”.
All these examples will search for traces of interaction of Anatolian folk culture and the Ottoman Empire between the Palace and the West.

13 - 15 Eylül 2019 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi akademik ve Ankara Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Kültür Sanat Merkezi'nin organizasyonel destekleriyle gerçekleştirilmiş; Blm. Uzm. H.Öyküm LUMALI, Yunus Emre KILIÇ, İbrahim TAŞÇIOĞLU ve Tuğberk AYKARA tarafından düzenlenmiş olan "AKADEMİK HALK DANSLARI ÇALIŞTAYI 2019"un Sonuç Bildirgesidir.

This paper is presented in three sub-sections and an appendix to provide a backdrop for the comparison of the main case study, which is the comparison between Petrushka, the modern classic from the Ballets Russes repertory (music by Igor Stravinsky, choreography by Michel Fokine) and Çeşmebaşı [At the Fountain or Fountainhead], the first Turkish ballet from 1965 (music by Ferit Tüzün, choreography by Dame Ninette de Valois). The introduction provides the background of Ninette de Valois’s career and impact of Ballets Russes in her choreographic and management work as she established the Royal Ballet; the middle section gives insight into de Valois’s work as she developed the state conservatoire and state ballet institutions in Turkey (influenced by the political consciousness of Cold War) based on the first model she established with English national ballet; and the final section compares Petrushka and Çeşmebaşı as a case study to analyze the aspects of the Ballets Russes legacy that became the foundations of Turkish Ballet.

The appendix has four sub-sections. The first section lists the Ballets Russes ballets that Ninette de Valois danced in, the ballets that she was a part of in the creation process (grounding the influence of choreographers and styles mentioned in the introduction section of the paper) and a short chronology of her most-cited choreographies; the second section provides a timeline of the development of Turkish Ballet through its foundational period; and the third section provides a detailed description of Çeşmebaşı’s music. The very last sub-section of the appendix is the visual material I collected about the Çeşmebaşı Ballet from various sources.

Türk halk dansları Türkiye'de bölgesel isimlerle bilinir. Bu dansların dağarında Köroğlu konusunun işlendiği danslar vardır. Bu danslar özellikle bar, halay ve zeybek ağrılıklı ortaya çıkar. Bu bildiride Türk halk danslarında Köroğlu'nun yerini -Türkiye ölçeğinde-belirlemek amaçlanmıştır.

ÖZET
Halk oyunları, halk tarafından üretilmiş olan ve nesilden nesile aktarılan kültür ürünleridir. Temelinde kültür yatan toplumsal cinsiyet rolleri yaklaşımıyla kadınlık ve erkeklik, bireylerin hayatlarında büyük ölçüde belirleyici rol oynamaktadır. Türk halk oyunlarında da toplumsal cinsiyet kavramından ve dansla olan ilişkisinden bahsederken kadının ve erkeğin toplum içinde üstlendikleri sorumluluk ve rollerini tüm yönleriyle ele almak gerekir.

Bu çalışmada amaçlanan, Türkiye gibi yasa ve kuralların açıkça erkeğin çıkarları doğrultusunda olduğu toplumlarda bile, kadınların mücadele ederek bu toplumsal cinsiyet kavramının uyguladığı roller dışına çıkabileceklerini kavratmaktır. Ataerkil normların uygulandığı toplumlarda kadınlar, var olma sebeplerinin sadece doğurma kapasiteleri olduğu inancına karşın mücadele etmelidir. Bu mücadeleyi dans alanında da gösteren kadınlar, geleneksel yapıdan kopmadan aktif bir hale gelerek, günümüzde de yaratıcı ve katkı sağlayıcı olabilirler. Sahneleme sürecinde aktif ve üretken olan kadınlar, dans alanında da eşit bir oluşum sağlayacaklardır.

Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Halk Dansları, Feminizm

ÖZ Zeybekler, tarih içerisinde gösterdikleri başarılarıyla kahraman olarak görülmüş ve halk tarafından benimsenmiş, dilden dile dolaşarak haklarında türküler yakılmıştır. Müzikle beraber danslarda üretilmiştir. Gerek zeybeklerin kendi ürettiği müzik ve danslar, gerekse halkın zeybeklere ithafen ürettiği müzikler ve danslar, bu durumu özelleştirmiştir. Günümüze kadar gelerek kültürel anlamda yaşatılmışlardır. Dolayısıyla kültürel anlamda yıllara dayanan oluşumla birlikte, kendine özgü dansları, giysisi ve müziklerine sahip, kişiler ve toplulukları anlamına da bürünmüşlerdir. Halkında benimsediği bu kültür, günümüzde halk tarafından müzik-oyun-kostüm-davranış olarak sahiplenilmiştir. Zeybek ezgileri dünyasal müziğin içerisinde gösterdiği özelliklerden ve farkındalıktan ötürü bir müzik türü haline gelmiştir. Yapılan çalışmamızda Đzmir Vilayeti-Torbalı ilçesi-Göllüce, Ormanköy ve Helvacıköy alan araştırmalarından lokal olarak örnekler verilmiştir. Bu lokal çalışmanın sonucunda hem zeybek müziğinin bir tür olduğu anlatılmış hem de bölgesel tavrın da kültürel zenginlik bakımından önemi vurgulanmıştır. ABSTRACT Zeybeks are patriotic rebellions who are heroes admired by their society. Their stories are told as folkloric tales and epics, also a lot of folk songs and folk dances have been created after them. Some of those folk songs and dances have been created by zeybeks themselves, their followers and the local people of their region. Their way of life, traditions, dances and music evolved into the folkloric culture of the region today. Among the world music forms, zeybek music differentiates itself through its structural and local features. In this paper, zeybek folk songs recorded in our field research from Torbalı Göllüce, Ormanköy, Helvacıköy villages of Izmir City are presented. Zeybek muic being a music genre is argued. This paper is particularly prepared to focus on the traditional style of this region. Zeybek, Batı Anadolu'da yaşamış, tarihi antik çağa dayanan, günümüzde ise sadece kurumsal olarak yaşamakta olan, kendine özgü kuralları, adalet sistemi, yaşam biçimleri ve kendine has giyim kuşamları olan, küçük guruplar "çeteler" halin de varlığını sürdüren, özgürlüklerine düşkün ve bu yüzden geçmişte yönetim karşıtı aktif silahlı eylem adamları olma özelliğini taşıyan, daha sonraları ise milli mücadele'de "kurtuluş savaşında" ordunun yanında destek kuvvet görevi üstlenen, düşmanı kendi taktikleriyle şaşırtan ve bozguna uğratan mert, cesur, yiğit gibi kavramları üstünde taşıyan, yaşadıkları yerlerde sözü kesinlikle dinlenen, Batı Anadolu özel kişileri ve kuvvetleridir. Zeybekler, tarih içerisinde gösterdikleri başarılarıyla kahraman olarak görülmüş ve halk tarafından benimsenmiş, dilden dile dolaşarak haklarında türküler yakılmıştır. Müzikle beraber danslarda üretilmiştir. Gerek zeybeklerin kendi ürettiği müzik ve danslar gerekse halkın zeybeklere ithaf en ürettiği müzikler ve danslar, bu durumu özelleştirmiştir. Günümüze kadar gelerek kültürel anlamda yaşatılmışlardır. Dolayısıyla kültürel anlamda yıllara dayanan

Yükseköğretim, Milli eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı eğitim -öğretimin tümüdür. Üniversite ise, yüksek düzeyde eğitimöğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapan bir yükseköğretim kurumudur. Bu nedenle üniversitelerdeki eğitimin öğretim süreçlerinin tamamının, yükseköğretimin tanımından da hareketle, bir orta öğretime dayalı olması gerekmektedir.

Cette étude examine les changements dans le processus historique des danses traditionnelles et des représentations corporelles turques et le marché de la danse formé par ces changements. Dans ce contexte, les processus du corps, qui ont été formatés à la suite de l'adaptation des danses folkloriques turques à la scène, et le résultat atteint à la suite de ces processus ont été expliqués en particulier après les années 2000. Dans le cas de "Le Feu d'Anatolie", la marchandisation du corps en raison de problèmes économiques a été évoquée.

Ege Üniversitesi Konservatuvar Dergisi (EKOD / 2018 (12): 93-96) yayınlanmış kitap tanıtımını içermektedir. Tanıtılan kitap bilgileri: RAKSTAN OYUNA-Türkiye'de Dansın Modern Halleri Arzu ÖZTÜRKMEN İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2016, Türkçe, 218 Sf. ISBN: 978-605-478-771-5

Feeling (or sometimes emotion), is the concept of the awakenings inside humans. Impulses are needed, in order to transform awakenings into actions. In this paper, the concept of feeling is explored as acquired by dancers. It asks how this acquisition changes by comparing a dancer's feeling when dancing on stage to whilst dancing in a traditional context. It also questions whether formal dance education lacks the ability to transmit the essence of feelings from the traditional context. The study will examine the social situation that motivates and initiates movements by transforming the impulses of dancing people through their perceptions and will seek an answer to the question: "What is the place of the concept of feeling in the sustainability of traditional folk dances and how does this relate to dances that are listed as intangible cultural heritage?"

Bu kitapta, anatomi bilimi temelinde halk danslarının yazımının yapılmasını amaçlayan, bu yönü ile diğer dans notasyonu sistemlerinden temelde ayrılan ve sekiz yıl süren bir deneysel araştırmanın ürünü olan Hareket Portesi Notasyon Sistemi (HPNS)’ ne yer verilmektedir.


This book includes  Movement Staff Notation System (MSNS)  which was designed after an eight years experimental research and which aims at writing down folk dances on the bases of the science of anatomy. With this respect, MSNS differs from other dance notation systems.

Bu araştırmada, halk oyunları dansçılarının Danstaki Etik Değer davranışlarının çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu halk oyunları faaliyetlerine katılan, farklı yaş ve meslek grupları-na mensup 405 kadın ve 330 erkek (n=735) oluşturmaktadır. Çalışma, Afyon (n=38), Antalya (n=61), Artvin (n=87), Burdur (n=52), Bursa (n=36), Eskişehir (n=75), Isparta (n=50), İzmir (n=126), Kayseri (n=37), Kütahya (n=47), Samsun (n=69), Van (n=58) olmak üzere gönüllü 735 dansçı ile tamamlanmıştır. Çalışmaya ait veriler, 2019-2020 eğitim-öğretim yılının Güz dönemi sömestr tatilinde (Ocak 15- Şubat 10) elde edilmiştir. Araştırmada, Taşkıran ve diğ. (2009) tarafından geliştirilmiş ve toplam 21 maddeden oluşan “Danstaki Etik Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (sürüm 20.0) ile analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Analizlerde Non-Parametrik testlerden Mann Whitney-U, Kruskal Wallis ve Psot-Hock- Tamhane testlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre araştırmaya katılan halk oyunları dansçılarının danstaki etik değerlere yönelik davranışlarının yüksek (x̄=4,15) olduğu görülmektedir. Bu sonuçlara göre halk oyunları dansçılarının, dansta kabul gören etik değerlere uygun davrandığı ve danstaki etik değer davranışlarının “yeterli düzeyde” olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study was to investigation of injury variances and reasons of Traditional Turkish Folk Dancers. Totally three hundred sixty dancers who were 180 male and 180 female, participated in the study. The all subjects were elite dancer and were dance in Karşılama, Zeybek, Kaşık, Horon, " ar, and Halay regions. The survey form used for determining injury regions, variances and reasons. Obtained data were analyzed from frequencies and percentages. As a result, some internal and external factors that are effective in injuries reveal that the trainers should be in a more systematic approach under the training light. According to obtained data, it is observed that there is a wide range of injury risk to unsystematic loading and rest periods from pre-warming and cooling. In this sense, applying the training principles correctly will prevent the injuries of the players with a great extent. Nonetheless, the treatment process of injuries is also important in term of returning to the exercise on time. It is also one of the important roles of the trainer to persuade the player to go to the physician's control after the injury, to provide physiological support during treatment process and to strengthen the injured region with exercises.

Bu çalışmayla Türkiye'deki üniversitelerde hazırlanmış, temel çalışma alanı halk dansları/oyunları olan lisansüstü tezlerle ilgili bir bibliyografya oluşturulması ve araştırmacıların, çalışmayı tercih ettiği konu ve yaklaşımların tespiti amaçlanmıştır. Tarama modelinde hazırlanan bu çalışmada, nitel araştırmalarda veri toplama yöntemlerinden biri olan "doküman analizi/incelenmesi" kullanılmıştır. Bu bağlamda halk dansları/oyunları başta olmak üzere alanla ilişkili 10'dan fazla anahtar kelime belirlenip "Ulusal Tez Merkezi" üzerinde inceleme yapılmıştır. Bu doğrultuda; 1991-2021 yılları arasında hazırlanmış, halk dansları/oyunları çalışma alanı olan tezlere doküman incelemesi yapılmış, halk dansları/oyunları konusunun doğası gereği pek çok alanla ilişkili olması bakımından "dans" ve "dansçı" kavramlarını ana tema olarak kullanmış tezler dikkate alınarak sınırlandırılmıştır. Ulaşılan 150 lisansüstü tez bir araya getirilerek halk dansları/oyunları lisansüstü tez bibliyografyası oluşturulmuştur. Tezlerin tamamlandığı üniversite, tamamlanma yılı, tezlerin türü, araştırma modeli, veri toplama araçları, çalışma alanları ve çalışma konuları tablolar halinde sunulmuş, çalışmanın sonuna yazar dizini eklenmiştir. Ayrıca tezlere tek tek numara verilerek ilgili tezin oluşturulan tablolarda kolayca bulunması sağlanmıştır. Çalışma sonucunda halk dansları/oyunları konularının son yıllarda daha fazla araştırıldığı, en fazla tezin Ege, Sakarya ve İstanbul Teknik Üniversitesi'nde yapıldığı, nitel araştırmaların çoğunlukta olduğu; nitel araştırmalarda kültür analizi ve durum çalışmalarının, nicel araştırmalarda deneysel çalışmaların fazla olduğu, veri toplama araçlarından sırasıyla doküman analizi, görüşme, alan araştırması ve psikolojik testlerin kullanıldığı tespit edilmiştir.

The aim of this study was to compare Turkish folk dancers with sedentary people in terms of some physical fitness parameters. 12 women and 14 men from Turkish folk dances team, which took part in a contest in 2013 and 12 sedentary women and 14 sedentary men from Muğla Sıtkı Koçman University, totally 52 volunteers, participated in this study. Height, weight, strength, flexibility, vertical jump and anaerobic power of subjects were measured with measuring tools. Descriptive and Mann-Whitney U tests in SPSS 16.0 were used to analyze data. When physical fitness parameters of men Turkish folk dances athletes and sedentary men were compared, while statistically significant difference was found between the right-hand grip strength, the left-hand grip strength and vertical jump (p<0.05), there was no statistical difference found between other variables (p>0.05). When physical fitness parameters of women Turkish folk dances athletes and sedentary women were compared, while statistically significant difference was found between the right-hand grip strength, the left-hand grip strength, vertical jump and anaerobic power (p<0.05), there was no statistical difference found between other variables (p>0.05). Consequently, it was found that the right and left handgrip strength and vertical jump values of women and men Turkish folk dances athletes were higher than sedentary. It can be said that these differences result from that they usually do exercises for development of these parameters because of the nature of this sport branch.

Halk danslarının gericiliğin saldırıları (bkz. önce şu Malatya'daki yobaz1, ardından Kastamonu'nun AKP'li belediye başkanı2) ile sıkça gündem olmaya başladığı bu karanlık günlerde, tam da önceki yazıda3 söylemeye çalıştığım gibi, geleneği yeniden inşa eden, geleneksel dansları çağdaş formlar ile yorumlamada uzun yıllardır kendi geleneğini yaratan Boğaziçi Üniversitesi Folklor Kulübü'nün (BÜFK) son gösterisinden bahsedeceğim size-ki biraz aydınlık hepimize iyi gelir.

Cumhuriyet dönemi Türk bestecileri, dönemin ulusalcılık akımına uygun olarak, kendi halk kültürü öğelerini, eserleri için çıkış noktası kabul etmişler ve Türk müziğini, evrensel sanat değerleriyle yeniden yapılandırmak amacıyla eserler vermişlerdir. Çağdaş Türk Müziği’nin öncüleri olan, Ahmed Adnan Saygun, Cemâl Reşit Rey, Hasan Ferid Alnar, Necil Kâzım Akses ve Ulvi Cemâl Erkin, geleneksel öğeler içeren eserleriyle, cumhuriyet dönemi Türk müziğinin ilk örneklerini vermişlerdir. Türk Beşleri adıyla da anılan bu besteciler, eserlerinde Türk halk müziği kültüründe yer alan zeybek, halay, horon, çiftetelli, sirto ve köçekçe gibi dansların müzik formlarını ve isimlerini kullanmışlardır. Ahmed Adnan Saygun’un klarinet ve piyano için yazdığı Horon ve Cemâl Reşit Rey’in operası Zeybek bu tür eserlere birer örnektir. Bu eserlerde hangi halk dansı formları, ne amaçla ve ne yoğunlukta kullanılmıştır? Bestecilerin, halk dansı formlarıyla ilişkilendirdiği eserlerde, geleneksel örneklerle ortak motifsel yapılar tespit edilebilir mi? Bu çalışmada, söz konusu bestecilerin eserlerindeki halk dansı öğeleri incelenerek, bu tercihlerin yapısal ve müzik politikaları bağlamındaki temelleri irdelenecektir.

Anahtar kelimeler: Çağdaş Türk Müziği, halk dansları, cumhuriyet dönemi Türk bestecileri

ABSTRACT

Turkish composers of the republican period, as in accordance with the nationalism movement, took their folk cultures as a point of departure and they made compositions with the aim of restructuring Turkish music culture with universal artistic values. Ahmed Adnan Saygun, Cemal Reşit Rey, Hasan Ferid Alnar, Necil Kazım Akses and Ulvi Cemal Erkin who are the pioneers of Contemporary Turkish Music composed the first trials of the Turkish music of the republican period by their works which included traditional elements. These composers who are also named as “Turkish Five” used the musical forms and the names of the folk dances such as zeybek, halay, horon, çiftetelli, sirto and köçekçe of traditional Turkish music culture. Saygun’s Horon composed for clarinet and piano and Rey’s opera named Zeybek are two examples of these compositions. Which folk dance forms were used in these compositions? How frequently and with what aims were these forms used? Can we determine common thematic structures between these compositions and the traditional examples? In this paper, the folk dance elements of the compositions of aforenamed composers will be analyzed and the bases in terms of structure and musico-political context will be discussed.

Keywords: Contemporary Turkish Music, folk dances, Turkish composers of the republican period

The present study includes information on the existing process of audiovisual ethnographic recordings in Turkey. It Also looks at the use of these recordings in dance education and how they are prepared. The place of visual material has been enhanced by the advances in technology. While this change is criticized for changing the social structure and causing alienation from traditions; its considerable contribution into the revival of dances that have sunk into oblivion cannot be ignored. Ethnographic images can serve as resources for unique ideas concerning the stage and arts. However, since it is the people themselves who hold the intellectual property of the organizations that they belong to and are open to public; it brings about a disputable issue. This study questions the possible type of intellectual property in ethnographic dance recordings. In addition, is explains the application of the existing copyright laws for dance education in Turkey. Considering the advances in technology and the era of computers, the "QR code" system is discussed which helps both transferring the dance and providing copyrights in written dance studies.